ضرب المثل بی ادبی گیلکی

گفتیم برای یک روز هم که شده از دست اخبار جنگ و خونریزی و سر بریدن و داعش و غیره فرار کنیم و بریم تو طبیعت و بیخیال این دنیا و ما فیهاش بشیم .

کویا بیشیم . کویا نیشیم نزدیک ترین جا و حدودا بکر ترین جا همین سمت سد شهر بجار خودمونه . همون سدی که راه انداختنش پدر هکتارها جنگل هیرکانی رو در اوردند و بعد از پاک تراش کردن درختای تناورش , خاک حاصلخیزش رو به زیر آب غرق کردند .

اما , این جا هم نشد که اعصاب ما کمی راحت بشه . همشهریان و هموطنان عزیزی که به طبیعت پناه آورده بودند , بعد از گشت و گذار و خوردن یک تن انواع مواد غذایی تنها زحمتی که به خودشون دادن این بود که زباله هاشون رو تو یک یا دو پلاستیک ریختن و همون جا وسط جنگل به امان خدا ولش کردند و رفتند .

امدیم با اهل و عیال کمی از زباله ها رو جمع کنیم اما در برابر دریایی از بی مهری هموطنان و همشهریان کاری از ما ها ساخته نبود . یه جای خوندم که دانشمندان در حال تربیت حیواناتی هستند که پلاستیک های ریخته شده در طبیعت را بخورند و هضم کنند، . چون از تربیت انسانهایی که پلاستیک را در طبیعت نریزند تقریبا نا امید شده اند

جشنواره سبز جوکول – بسیار ضعیف , بی کیفیت و بی برنامه بود ضرب المثل بی ادبی گیلکی

مدتهاست که مد شده . شهرداری محترم یک موضوع فلکلور و ریشه ای رو دستاویز قرار میده . بعد سریع چند تا دکه با اولیه ترین امکانات و با دکوری به غایت زشت و فوق العاده ابتدایی و بدوی رو دقیقا در مرکز شهر رشت که باید قلب تپنده توریسم باشه سر هم بندی میکنه . از چند روز قبل با بوق و کرنا شروع به تبلیغ میکنه و نهایتا با استفاده از حنجره مجریانی لوس و خنک و یا شبکه هایی بی محتوا و کم بیننده چون شبکه باران قرار داد تبلیغ و تمل…ق گویی وجود نازنین شهردار عزیز !!!!!!!!!!!!!!!! رو منعقد میکنه .

بقیه کار هم قایل پیش بینی هست – که شهر دار میایند و به ظاهر از جانب مجری ولی در اصل خودش به خودش جایزه میده و کلی هم مجری ازش تعریف میکنه و بعد برنامه تمام میشه و ملتی میمانند که واقعا به شعورشان – فرهنگشان و قدرت درکشان توهین شده

آخرین این مورد هم جشنواره سبز جوکول بود که در این روزها در جریان است و اوج آن در روز جمعه یعنی امروز بود – مجری محترم برنامه رادیویی موج جوونی که برای خودش مجسمه تمام قدی از احسان علیخانی نچسب و بیمزه بود چه ها که نکرد در ادامه برنامه هم طبق روال معمول این چند ساله تعریف و تمجید بود و جایزه دهی . یک نفر را هم آوردند که با بد ترین ریتم آمد دو شعر فلکلور را بخواند که نه توانست و نه مردم تحویلش گرفتند . تازه بعد از آن هم خانمی آمدند و وعده ادامه برنامه در فردا ( شنبه 17 مرداد ) دادند و این که به حضور مردم از ساعت 10 صبح تا پاسی از شب نیاز مندند و الخ

فقط این بین باز برای ارایه برنامه فرهنگی بی محتوا و کم مایه و بسیار نازل کلی خرجی اضافی تراشیده شد و از جیب این شهر خرج شد .

باز هم خرج الکی و دو باره کاری و توهین به شعور مردمی که برای دیدن یک برنامه درست و حسابی و منسجم و پر محتوا آمده بودند. اما با سیرک و کارناوالی از هم گسیخته و بی مایه مواجه شدند

راستی – یک نکته جالب بود – در همان زمانی که همه مدعوین و مجری لوس و بی نمک در حال تعریف و تمجید از شهر دار و مجموعه خلاق تحت امرش بودند , دقیقا در 20 متری مکان اجرای برنامه , کارگران مشغول دو باره کاری و هدر دادن بودجه شهری برای شکستن دیوار نیم بند آجری بودند که دقیقا دو روز قبل ساخته شده بود. باز طرح تغییر کرده بود و تمام رشته ها باید از سر نو چنبه میشد و از سر نو بافته میشد

با دیدن این وضع آدم ناخودآگاه یاد آن ضرب المثل معروف می افتد که میگفت ((((((((((((((((( اگر برای ما آب ندارد برای آنها که نان داشت ))))))))))))))

تو هر صنفی خوب و بد پیدا میشه – تو هین به همه پزشکای محترم نباشه – اما چرا بسیاری از این قشر تحصیلکرده که خدا رو شکر درامد عالی هم دارند , جانشون برای صنار و سی شاهی در میره

مثلا تا از مریض کل پول درمان + زیر میزی رو نگیرن , دست به درمان و یا عمل جراحی نمیزنند ) تو همین رشت خودمون یه ماجرایی رو دیدم که نزدیک بود دو عدد هندوانه چاف , بجای شاخ روی سر بنده سبز بشه ا… فعلا تو شوکم و البته اساسی خسته – سر فرصت براتون مینویسمش و قضاوت با شما

پینوشت : پزشکان محترم مشتری این صفحه – سر جدتون نرید کلی فحش و بد و بیراه برای ادمین بذارین و مثه ماجرای سریال در حاشیه ( بابای بابای ما رو هم در بیارین )

حتما تو کانالهای خبری و تلگرام و غیره خوندین و در جریانش هم هستین

همین ماجرای اعتراض مردم در شهرهای آمل و بابل به آمدن مسافرین به شهرهاشان و و در گیر شدنشان با مسافران و از آن بدتر بستن راه و…. البته این موضوع ریشه در امروز و دیروز نداره . از حدود دو سه سال قبل , بیشتر مسافرینی که برای تابستان گذرانی و به عنوان توریست پا به خطه شمال و بلاخص مازندران می آیند , در هنگام برگشت خاطرات بدی از رفتارهای نامناسب شهروندان شهر های شمالی و بی انصافی هاشان و غیره بیان می کنند . …از دیگر سو , برخی از مردم این خطه هم شکایاتی از هنجار شکنی ؟؟؟ و برخوردهای آقا مآبانه و گاها حقه بازی های مسافرین بیان می کنند .

با توجه به این که بیشتر مردم ایران , تمامی منطقه مابین آستارا تا گرگان را شمال و ساکنین این منطقه یاد شده را رشتی میدانند , چوب اصلی این ماجرا را گیلانی ها و بلاخص مردم رشت میخورند .

کشوری مانند چین برای جذب بیشتر توریست و درآمد زایی برای کشور خود رو به آموزش شهروندان خود آورده . نمونه بسیار معروف آن هم تراکت هایی بود که در آن درج شده بود که به توریست ها لبخند بزنند و تصاویر و مطالب مربوط به آن مدتها در صفحات همین فیس بوک دست به دست میشد .

حالا ما را چه شده – ما مردمی که شاخصه هویتی مان مهمان نوازی و تساهل و تسامح و غریب پرستی مان بوده به این سمت و سو داریم میرویم که راه را بر مهمان می بندیم . در حالی که چرخش اقتصاد شمال دیگر نه به باغهای مخروبه مرکبات و نه به شالیزار های ویران از واردات و قاچاق ( برادران قاچاقچی ) است . اگر همین دو نفر توریست داخلی و وطنی را هم برانیم از دو سو ضرر کرده ایم

1 – با دست خود آب باریکه چرخ اقتصاد و درامد زایی مان را به فنا دادیم 2- باد کاشته و توفان درو می کنیم و با افشاندن بذر کینه و دشمنی , نظر سایر هم میهنانمان را نسبت به خود تنزل میدهیم .

( یک نکته را هم از نظر دور نداریم . کشوری مانند چین برای جذب توریست , سرمایه گذاری می کند و بیلبورد و تراکت چاپ میکند اما شهرداری های محترم ما اگر بخواهند هزینه ای برای تبلیغات بکنند در بهترین حالت نکات منفی زندگی و مدنیت آمریکا را زیر سوال میبرند ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

بههر حال – بنده به عنوان یک شمالی , تمام قد از سایر هم میهنانم و مردمی که ا زهموطنان شمالی و مازندرانی شان در شهر های (((((((((((بابل و آمل و رستم کلایه و سرخرود و….))))))))در این چند روز نا مهربانی دیدند شرمنده هستم و میگویم حساب همه مردم ( با صفا – مهمانپرست – مهماندوست – با مرام و خونگرم ) شمالی از آستارا تا گرگان را با آن معدود افراد , قاطی نکرده و نکنند .

امشب خیلی شیک و تمیز یه سفره ا افطار همگانی نداخته بودن این سر تا اون سر میدان شهرداری رشت – با ز طبق اون قانون معروف روانشناسی که میگه ( انسانها در محیط های متفاوت رفتاری متفاوت نیز دارند , مردم بر اساس وضعیت تازه ساز و نصف و نیم بند اتو کشیده میدان , خیلی با کلاس نشستن سر سفره و افطارشون رو بدون هل دادن و حرص زدن و بی نظمی و در کمال تشخص میل کردن —— جالب تر قضیه این بود که بر عکس نقاط دیگر ایران , این جا دقیقا بر اساس اسلوب زندگی و آداب مردم گیلان زمین ,سفره زن و …

قلعه دختر – رودبار این دژ در وسط آبهای خروشان رودخانه سپید رود بنا شده است – به علت عدم کاوش باستانشاناسی در مورد تاریخ ساخت این دژ اطلاع موثقی در دست نیس…ت . اما با توجه به برخی اطلاعات مندرج در کتابهای تاریخی , استفاده اسماعیلیان از این دژ در دوران نفوذشان در منطقه , اثبات شده است . در مورد این دژ چندین افسانه در فلکلور ن.تحی پیرامونی این دژ وجود دارد اولین آن در رابطه با پادشاهی است که بعد از مدتها مدیدی صاحب فرزند دختری میشود . در همین زمان یک پیشگوی محلی به او میگوید که دخترش در سن جوانی و قبل از به دست گرفتن قدرت , بر اثر نیش مار کشته خواهد شد . پادشاه هم برای از بین بردن این پیشگویی دستور ساخت این دژ را در وسط رودخانه میدهد تا به واسطه جریان داشتن رود و .. هیچ ماری نتواند به دخترش آسیب برساند . میگذرد و این دختر به سن رشد میرسد. یک روز در کوهستان سیلی رخ میدهد و آب مقدار زیادی چوب و شاخه درختان را با خود می آورد . این چوب ها در زیر پایه دژ گیر میکنند و از قضا ماری که در وسط چوب ها بوده به دیواره آجری قلعه رسده و از آن بالا میرود و از پنجره اتاق خوابگاه شاهزاده جوان وارد خوابگاه وی میشود و ……………….. آن میشود که نباید میشد .

سه روایت دیگر هم برای این قلعه وجود دارد که یکی از این روایت ها که بسیار مفصل تر و داستان عشق و عاشقی دو دلدار و … می باشد را , استاد احمد جکتاجی عزیز در مجله گیلان نامه شماره 8 , چاپ نموده است

رشت و هوای دو نفره این روزاش

دوباره – آسمان دیل پورا بو

ایا تا هسا بوشوییدی ؟ دانیدی کویا ایسه ؟

گویم به دریا نوشو گویی نه , چیره نه , زنگالو ای زنگالو جان ——– کویا ایسایی کی بیدینی تو و تی پس مالا یا , رشت شهرداری میان , تماشا بناییدی

یعنی چه حالی کردم که کسی نتونست اسم این پرنده قشنگ رو به گیلکی بگه – برو بریم تو کار عکس پرنده دو ————— این جگر سفید های من حال اومدن

مرسی برای همراهی حالا کی میدونه اسم گیلکی این پرنده چیه ؟؟؟

به گیلکی بهش چی میگن؟

یک نگاه از سر شوق بوسه ای از سر مهر و خدایی که همین نزدیکی هاست

پئر چاکونه ————- پسر اورسینه واگردان : پدر می سازد و فرزند پاره میکند کنایه از دوباره کاری از سر بی برنامگی و ندانم کاری

وضعیت این روزهای شهر ماست ———– از یک سو با کلی خرج سنگ فرش میکنند – فردا یادشان می آید که قرار بود آنجا چیزی نصب بشود و جای مربوطه را تعبیه ننموده اند – باز سنگ فرش ها را که با صرف هزینه و از جیب مردم ساخته بودند را تخریب می کنند و میکنند .

البته انگار لافند این کار های شهرداری رشت سری به درازای تاریخ حضور شهرداری در این شهر دارد روانشاد , استاد باستانی پاریزی در حاشیه یکی از کتب هفتگانه خود نقل می کنند که : در زمان مصدق برخی از شهرداران شهرهای مختلف جهت جلسه ای به حضور شخص ایشان میرسند . در هنگام معارفه اولیه مرحوم مصدق به فراخور نسبت به هر شهردار در رابطه با وضعیت شهرشان نکته ای بیان می کنند تا میرسد به شهردار رشت .

مدیر جلسه تا شهردار مربوطه را معرفی می کنند آقای مصدق سریع می گویند (((( بله می شناسم – در جراید وصف شهرداری رشت را زیاد شنیدم – ایشان همانی نیستند که امروز آسفالت می کنند و فردا همان جا را میکنند ))))))))))

راستی یک ی دو سوال – آیا این پروژه که تا الان به گفته خود شهرداری برایش 18 میلیارد خرج کردند یک ناظر ندارد که جلو این اسراف ها و بریز و بپاش های الکی را بگیرد ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ اگر این دوباره کاری های هزینه بر نبود , به نظر شما مبلغ تمام شده پروژه چقدر میشد ؟؟؟؟؟؟؟؟/

این جا طبیعت رویایی نروژ یا اتریش نیست همون جایی که برای رفتن بهش باید کلی هزینه کنید این جا ایران و گیلان خودماست – فقط 20 کیلومتر تا رشت فاصله داره ——— این جا طبیعت زیبای پشت سد شهر بجار واقع در منطقه امامزاده هاشم رشت است . یه جای عالی و بکر برای گذراندن تعطیلات پیش رو .ضرب المثل بی ادبی گیلکی

زنده باد گیلان

سوژه شعر راننده تاکسی به مانند خود شعر و در راه کسب روزی حلال و در یک تصادف در گذشت عماد قویدل عزیز دو روزه که به سوگ دایی عزیزش که سوژه شعر راننده تاکسی بود نشسته عماد جان – سرت سلامت و تنت سالم ایشالا غم آخرت باشه

 

بَدار اینه تَنگ دَکشَم

کنایه به اینکه بذار ادبش کنم برای تهدید یعنی بذار تنگ او را سفت کنم.

(تنگ :تسمه ای که با آن بار را بر پالان و شکم چهارپا می بندند)ضرب المثل بی ادبی گیلکی

 

تا سَگ چو نَزنی آدم نَگینه

کنایه به اینکه تا تو او را اذیت نکنی او با تو کاری ندارد یعنی تا تو سگ را چوب نزنی

سگ تو را گاز نمی گیرد.

 

اَلون سَگ خُو لونه جی بیرون نَشونه

کنایه به اینکه تو این هوا (سرد- گرم – برفی)کجا میری یعنی تو این هوا سگ از خونه اش

بیرون نمی یاد تو کجا میری.

 

 کَت کَت (گَرگَر)اِ زِنه مَرغونه جای دیگِه کُونه

کنایه به اینکه فلانی تنها دردسرش نصیب ما می شود یعنی قدقد را اینجا می کند تخم مرغ را

 در جای دیگر.

 

سگه لو کُنه

کنایه به اینکه چقدر وق می زند قشقرق راه می اندازد یعنی مثل سگ دعوایی است بگیر دارد.

 

بزَم تی خُوج خُور بونه یه

برای ترساندن و تهدید کردن به کاربرده می شود یعنی به زیر چانه ات می زنم.

(خوج خور جایی که با آن خوج می خورند)

خوج خور=چانه    خوج=نوعی گلابی که در گیلان وجود دارد و پوست صفتی دارد

چون برای خوردن خوج چانه احتیاج به جویدن زیاد دارد اصطلاحاً چانه به خوج خور معروف شده است.

 

اونه دوماغ توک بَگیری هینه نَفَس شونه

کنایه به بی جان و ضعیف بدون،در دعوا استفاده می شود نوعی تحقیر یعنی نوک دماغش را

بگیری می میره.

 

نه باغ فایده ی نه بیجاره

کنایه به آدم بی خاصیت و بی عرضه یعنی نه به درد کار مزرعه می خورد نه شالیزار.

 

جایی کِه شیر بِیسی شال چکاره ی

کنایه به اینکه تا بزرگتر هست کوچکتر چه کاره است یعنی جایی که شیر هست شغال چه کاره است.

 

مَربخوره دتَر شکَمِ گینه

کنایه به چیز خیلی ترش اینقدر ترش است مادر بخورد در دخترش اثر می گذارد یعنی مادر

 بخورد دختر حامله می شود.

ضرب المثل بی ادبی گیلکی

 

 پَلا بخُوردَه آدَم نمُوندَنه یا پَلا نخُوردی مگه رِی

کنایه به اینکه چیزی نمی فهمه یعنی مگر برنج نخورده ای که چیزی سرت نمی شود.حیف

برنجی که تو خورده ای.

 

اَمو پَلا بخورده آدمیم

کنایه به اینکه ما متوجه ایم حالیمونه یعنی ما برنج خورده ایم می فهمیم.

 

دیگ خُو سَرپوش پیداوده

کنایه به اینکه فلانی لنگه خودشو پیدا کرد یعنی قابلمه درپوش خودشو پیدا کرده.

 

چو چو سَر ننی جور نشو

کنایه به اینکه حرف را زیاد نکن ادامه نده بس است یعنی چوب بر سر چوب نگذار و بالا نرو.

 

سَگُ شال میون آشتی بوبو

کنایه به اینکه میان دو طرف که قهر بودنند آشتی شده یعنی میان سگ و شغال آشتی است.

 

امو بَشکسه آسمون جیر نیشتیم

کنایه به اینکه ما بد شانس و بی یاوریم دست از سر ما بردار یعنی ما زیر آسمان شکسته نشسته ایم.

 

پوس بَبون و گوشت

یعنی نوش جان گوارای وجود.

 

شال بَپوته خَربزِه رَنگ بیده

کنایه به کسی که با ولع در حال خوردن غذای مورد علاقه خود است یعنی شغال خربزه

 پخته گیرش آمده.

 

اِلاهی یه سال بکاری هزار سال بخُوری

دعا در مقابل لطف کسی یعنی الهی یک سال کشت کنی به اندازه هزار سال برداشت کنی.

 

هَچی بُوبُو سیا کلاج

کنایه به اینکه اینقدر در هوای گرم کار کرده لاغر و آفتاب سوخته شده یعنی مثل کلاغ سیاه شده.

 

یه نیمکه بَرنجه صَد نَفَر قیمت زِنن

کنایه به اینکه برای دختر دم بخت خواستگارهای  متفاوت می آید نباید عصبانی شوند یعنی 

 چند کیلو برنج را بازار می بری چند نفر قیمت روی آن می گذارند هر کسی حق آمدن

 خواستگاری را دارد .

 

 مارخو سولاخه گُومَ نُکُنه

کنایه به اینکه هر کس به راه و رسم کار خود آشنا است یعنی مار سوراخ خود را گم نمی کند.

 

کَرکُ و چیکَه مُوندَنه هَرگی سیرایی ندانه

کنایه به کسی که زیاده خواه است یعنی شبیه مرغ و جوجه است هر چه می خورند سیر نمی شوند.

 

 

 

 

 

شکَم دار زَنَک موندَنه

کنایه به کسی که هر چیزی را که می بیند هوس میکند یعنی شبیه زن آبستن را می ماند.

 

عَین سُوبول مُوندَ نه

کنایه به آدم های تند و فرز یعنی شبیه شپش است.

 

عَین جیندُ و پَری موندَ نَه

کنایه به آدمی که زشت است یا خودش را به شکلی زشت در می آورد یعنی شبیه اجنه است.

 

عَین فلفل مُوندَ نه

کنایه به زبر و زرنگی آدم یعنی شبیه فلفل تند و تیز است.

 

عَین اَسب مُو ندَ نه

کنایه به کسی که شکمو است یعنی شبیه اسب می خورد.

 

عَین فیل مُوندَ نه

کنایه به کسی که قوی هیکل است یعنی شبیه فیل گنده است.

 

عَین پیتار مُوندَ نه

کنایه به کسی که ریز جسه است یعنی شبیه مورچه کوچک است.

 

عَین کَرک مُندَ نه

کنایه به کسی که اول شب می خوابد یعنی شبیه مرغها اول شب می خوابد.

 

عَین سَگ مُو ندَ نه

کنایه به کسی که دائم به پل و پاچه دیگران می پیچد یعنی شبیه سگ است.

 

اَسب مُوسون رَمنه

کنایه به کسی که دائم قهر می کند یعنی مثل اسب یهو رم می کند.

 

عَین خُوک موندَ نَه

کنایه به آدمهای بد اخلاق و عبوس یعنی اخلاقش شبیه خوک است.

 

عَین سیفتال مُوسون اَدَم گَزنه

کنایه به آدمهایی که دائم به مردم زخم زبان می زنند یعنی شبیه زنبور است آدم را نیش می زند.

 

عَین زالو مُوندَ نه  

کنایه به آدمهایی که سمج اند یعنی شبیه زالو به آدم می چسبد .

مشابه فارسی مثل کَنه می مونه

 

 

 

 

 

 

شال بُوته می مُردَن مَ غَم نیه کین چو دَکون مَردُم

کنایه امان از حرف مردم شغال گفته مردن من مهم نیست اما امان ازحرف مردم.

 

دَر دَروازَه دَبودی مَردُم دَهَن دَبوسته نشانه

کنایه به حرف مردم یعنی در دروازه را می شود بست اما جلوی حرف مردم را نمی شود گرفت. 

 

شتُر بُوتَن تی گَردَن کَجه بُوته می کُرَه رَجه

کنایه به اینکه هی چی درست نیست یعنی به شتر گفتند چرا گردنت کج است گفت

کجای من میزان است؟

 

ناجه اَمه دیل سَر بمُونسَه

کنایه به اینکه آرزو به دل ماندیم تو فلان کار را انجام دهی یعنی آرزو بر دل ما ماند.

 

چادُرِی بسَر کَفشِی بپا فاطمه نِسا می خونه بپا

کنایه به زنانی که دائم بیرون می روند و خانه خود را به امید همسایه رها می کنند یعنی چادر

 بر سر کفش به پا فطمه نسا مواظب خانه ام باش.

 

مَحَله مُوج دِل شادَ خُونه خَراب

کنایه به زنانی که دائم به خانه همسایه می روند یعنی دل زن با رفتن بیرون از خانه شاد است

اما خانه اش ویرانه است به تمیز کردن خانه نمی رسد.

 

اَمَرَه گاو مُوسون دوشته دَره

کنایه به اینکه از ما زیاد توقع دارد شیره ما را می کشد یعنی ما را مثل گاو می دوشد.

 

بَخالی سَگ اَمَره چَشم بزَیه

 کنایه به بد شانسی بد بیاری یعنی انگار سگ ما را چشم زده.

گیلانیان در قدیم باور داشتند که اگر صبحگاه در هنگام خروج از خانه سگ به کسی چشم بزند یعنی با سگ روبرو شود

آن روزش به خیر و خوشی به پایان نخواهد رسید.

 

سَس پوچ کَدبانوی ،شور پوچه مَرد وَنه  

کنایه هنگام خوردن غذای شور به آشپز، یعنی بی نمک پز کدبانو است شور پز را شوهر آرزوست.

 

 پَشه هَوا میون نال کُنه

کنایه به اینکه فلانی زرنگ  و حقه بازاست یعنی پشه را در هوا نعل می کند.

 

 کور اسب و شیشه بار

کنایه به اینکه کار به کاردان باید سپرد یعنی اسب کور و بار شیشه؟

 

توسِه دار بی حاصل مُندَنه

کنایه به اینکه به درد چیزی نمی خورد خیرش به کسی نمی رسد یعنی شبیه درخت توسکای

 بی حاصل را می ماند درخت توسکا میوه نمی دهد چوبش هم زیاد مصرفی ندارد.

 

 بَپوته خربزَهم نوبوی تَ شال بوخورَه

کنایه به بی مصرفی و بی خاصیتی یعنی خربزه پخته هم نشدی شغال تو را بخورد.

شغال خربزه کال و نارس را نمی رسد.

 

 تُورش کُنوس (یا تُورش آلوچه) دار سَر نومون دَنه تا لاکو بِیسی

کنایه به اینکه دختری بدون شوهر نمی ماند(قابل توجه دختران دم بخت) یعنی ازگیل ترش یا

آلوچه ترش هم حتی روی درخت نمی ماند آنها هم خورده می شوند پس دختری هم بی ازدواج نمی ماند.

 

 اَمو اَفتو بَنیشته ایم

کنایه از اینکه ما سرد و گرم روزگار را چشیده ایم یعنی ما در آفتاب نشسته ایم.

 

هَچی تی چَکَن شَلا نَکُن

کنایه به اینکه زر نزن یاوه مگو یعنی چانه ات را شل نکن.

  

یه نیمکه بَرنجه صَد نَفَر قیمت زِنن

کنایه به اینکه برای دختر دم بخت خواستگارهای  متفاوت می آید نباید عصبانی شوند یعنی 

 چند کیلو برنج را بازار می بری چند نفر قیمت روی آن می گذارند هر کسی حق آمدن خواستگاری

را دارد .

 

 

کُونوُس پوسَکُنه خُونَه

کنایه به کسانی که خیلی خودشونو می گیرن فیس و افاده دارن یعنی اون ازگیل رو پوست

می کنه بعد می خوره اینقدر مغروره.

 

اَمِه وَرزَه جَنگ موقِع هَرگِز شاخ نَدانَه

کنایه به اینکه کمکی که قرار بود به ما برسه نمی رسه ما آماده نیستیم یعنی گاو نر ما

موقع جنگ هرگز شاخ ندارد.

 

تی اَسبه نارَنج دار بون دَبوسته دانی

کنایه به کسی که عجله در رفتن دارد یعنی مگر اسبت را زیر درخت نارنج

(جای بدون سرپناه) بسته ای که اینقدر عجله داری.

 

خُدا نَجار نِیِه وَلی تَخته بِه تَخته زِنه

کنایه به اینکه خداوند دو آدم هم سطح هم را قسمت هم می کند یعنی خداوند نجار نیست

ولی تخته ها(کنایه به زن و مرد)را خوب به هم جفت و جور می کند.

 

 خودشه به شال میری بزَه یا شال میر بودَه

کنایه به اینکه مکر و حیله کرده خودشو مانند شغال مرده نشان می دهد.

 معادل فارسی ضرب المثل خودشو به موش مردگی زده.

 

شکَم دار زنَک اینه بینه زَک رَدَکونه

کنایه به چیزی یا آدمی زشت یعنی زن آبستن او را ببیند بچه سقط می کند.

 

جینجیرِی کین دانه خَنه کلاکنه مَر غونه بَکونه

کنایه به آدمی که کاری بیشتر از قدرت خود می خواهد انجام دهد یعنی مخرج

جینجیری (پرنده ای کوچک) را دارد می خواهد تخم قو بگذارد.

 

ضرر سَره نبون مال هَندِه جَمَ بونَ

کنایه به اینکه ضرر جانی نباشد مال چه ارزشی دارد یعنی ضرر برای آدم نباشد

پول بازهم جمع می شود.

 

 یَک نَفَر ناز کُونه کِ ناز کَش بَداره

کنایه به اینکه تو که نازت خریدار نداره چرا ناز می کنی یعنی کسی ناز میکند که ناز کش

داشته باشد.

 

واوده کُولوش دَسته مُوندَنه

کنایه به آدمهای شل و ول یعنی شبیه یک دسته کاه باز شدا را می ماند.

 

خَر بدِن پالون بوتتَن

کنایه از لیاقت و استحقاق هر کسی به اندازه اوست لیاقت بیشتر از این را نداشتی یعنی

پالان به اندازه خر می دوزند.

 

خُوشک چَپَر مُوندَنه

کنایه به افراد لاغر و استخوانی یعنی شبیه چوب خشک کنار پرچین است. 

 

فَک سَر نیشتی

کنایه به آدمهایی که از جای خود بلند نمی شوند یعنی مگه تو روی تخم مرغ در لانه نشسته ای.

 

روسوائِه زَبیل دودَه

کنایه به این که فلانی گندش را در آورده رسوایی را در زنبیل ریخته.

 

آدم نَفَم چِل ت گُو زور دانه

کنایه به آدم نفهم یعنی آدم نفهم به اندازه چهل تا گاو زور دارد باید از آدم نفهم ترسید.

 

زمستون چَله هینه جِ یَخ هیته نَشَنه

کنایه به آدم خسیس یعنی در زمستان هم از او یخ نمی شود گرفت .

 

غَم خُورِه غَم رَسنه قَند خُورِه قَند

کنایه به اینکه زندگی را هر جور پیش گیری پیش می رود یعنی برای کسی که دائم غم

می خورد باز غم میرسد و برای کسی که قند می خورد و شادی می کند دائم شادی می رسد.

معادل فاسی سخت می گیرد جهان ب مر دمان سخت گیر

 

تی دَهَن بشور اونه گَب بَزَن

کنایه به اینکه اون آدم خوبی است حرف او را نزن یعنی دهانت را آب بکش بعد حرفش را بزن.

 

اینه دَهَن دَبودی اینه کین گَب هَنه

کنایه به آدم پر حرف یعنی اگر دهانش را ببندی کونش به حرف می آید.

 

کَد خُدا اِسمال جی خَط دَنه

کنایه به اینکه او آزاد است هر چه دلش بخواهد می کند یعنی از کدخدا اسماعیل خط امان دارد.

 

سَگ سَگ حَریف نیه پالون گوشَه گاز گینه

کنایه به آدمی که حریف طرف مقابلش نیست بلا را بر سر دیگری خالی می کند یعنی

سگی حریف سگ دیگر نمی شد گوشه پالان را گاز می گرفت.

 

پُلا بونه نخُور تی عَروسه بارون هَنه

کنایه به دختر و پسر جوان هنگام خوردن ته دیگ یعنی ته دیگ نخور عروسی ات باران می آید

گیلانی ها معتقدند کسانی که ته دیگ زیاد می خورند عروسی شان باران می بارد.

 

 پَلا بخُوردَه آدَم نمُوندَنه یا پلا نخوردی مگه

کنایه به اینکه چیزی سرش نمی شود انگار برنج نخوره حیف برنجی که خورده.

 

هَم خَر خَنی هَم خُرما

کنایه به اینکه یک چیز را انتخاب کن هم خر را می خوای هم خرما را .

 

 

 

اُن تَله مِخ سَر مَرغونه کُنه

کنایه از آدم خوش شانس یعنی اینقدر شانس دارد که خروس او روی میخ تخم میگذارد.

 

کُل دار بون اَغوز پیداده

کنایه به کسی که از جایی که امید نداشت چیزی به او رسیده یعنی زیر درخت کل (درختی که هیچ میوه

ای نمی دهد ) گردو پیدا کرده.

 

دار سَر اَغوز بَشمارته دانه

کنایه از آدم حسابگر و خسیس یعنی کسی که گردو های درخت خودش رو حساب داره.

 

آهیل گُرسنَه ی وَلی اَنجیل خَ بَپوچی

کنایه به کسی که برای کاری عجله دارد اما زمان کارنرسیده یعنی درست است که آهیل گرسنه است اما

انجیر باید بپزد.(آهیل همان مرغ انجیرخوار است)

 

شیری یا روباه

کنایه به کسی که قرار بود کاری انجام دهد یعنی چه شد موفق شدی یا نه.

 

تی مال قی یام بدار تی همسایه دوز نَگیر

کنایه به اینکه مواظب اموالت باش یعنی اموالت را خوب مواظبت کن تا بعدا گم شد همسایه خود را

متحم نکنی.

 

عَروس رَقاصی کُنه بَلَد نیه گُونه می شوپِر خُونه جیر جُوریَه

کنایه به کسی که کاری را بلد نیست اما بهانه می گیرد یعنی عروس رقصیدن را بلد نیست می گوید

خانه پدر شوهرم سطحش ناصاف است پستی و بلندی دارد.

 

هَفت اُوسی میون خُودشه دَر اَبِنه

کنایه به دختران زرنگ یعنی اگه هفت تا هوو هم داشته باشه خودشو نجات می ده.

 

هَف قَد آب میون ماهی گینه

کنایه به آدم زرنگ یعنی توی آبی که به اندازه هفت قد آدمی است ماهی می گیرد.

 

بادَمجون بَم آفَت نَگینه

کنایه به اینکه نترس اون چیزیش نمیشه یعنی بادمجان بم را آفت نمی زند.

 

اَمِ سَر بو ُبه آستونِه گَموج

کنایه به اینکه سرم از سر و صدای زیاد درد گرفت یعنی سرم شده مانند گمج آستانه(گمج ظرفی سفالی

که در گیلان در آن خورشت درست میکنند و بیشتر در شهر آستانه اشرفیه آن را می سازند).

 

بُز بُز بینه پیلام چَرنه

کنایه به بچه ای که بچه شیطانی را میبیند و کارهای او راتقلید میکند یعنی بز، بز دیگری را ببیند که پیلام

(گیاهی که بوی بدی میدهد و حیوانات معمولا آن را نمی خورند) میخورد بز اول هم پیلام می خورد . 

 

بُلبُل زَک بُلبُل بُونه کُولکافیس زَک کُولکافیس

کنایه به اینکه بچه هر کسی شبیه خودش می شود پدر و مادر زرنگ بچه شون زرنگ می شه پدر و مادر

تنبل بچه شون تنبل یعنی بچه بلبل شبیه بلبل (پرنده زرنگی است)می شود بچه کولکافیس (پرنده چرخ

ریسک پرنده ای ضعیف و ترسو)شبیه کولکافیس می شود.

 

اَسب اَسب گی سَر رینه

کنایه به کسانی که شانس دارند پول پول می آورد یعنی اسبش روی پهن اسب دیگرش پهن میکند.

 

سَگ دُم هَف سال غالِب بزَن بدِن هَندِه کَجه

کنایه از آدمی که درست بشو نیست یعنی دم سگ را هفت سال قالب گرفتند پس از ۷ سال دیدن باز هم

کج است.

 

شَلموُن روخُونِه آوُ موندَنه نَ پَس شُونه نَ پیش

کنایه به آدم دل گنده یعنی مثل آب رودخانه شلمان رود را می ماند نه جلو میره نه عقب (حرکت آب این رود

بسیار کند است).

 

شیر پَلا هینه بسوزانِه دو پَلا فُو زِنه خُونه

کنایه از آدمی که قبلا ترسیده الان خیلی محتاط عمل میکند یعنی آدمی که پلو با شیر داغ خورده و

سوخته الان هنگام خوردن پلو با دوغ ،دوغ را فوت میکند و میخورد.

 

هَرکی سُورخ ریشه تی خویشه

کنایه به آدمی که همه را فامیل خود میداند یعنی هر کس که ریشش سرخه تو خیال می کنی خویشاوند

توست.

 

0