(دِ یا دَ مَ نِ) (اِ.) گیاهی است خودرو با ساقه راست و محکم و برگ های ریز و بریده که در بیابان ها می روید، از بوته اش جاروب درست می کنند یا در تنورها و کوره ها می سوزانند، شیره اش نیز در طب مورد استفاده قرار می گیرد.
جعفر سرقینی سرپرست وزارت صمت کیست؟
اعلام برگزیدگان بیستمین جشن حافظ + جزئیات جشن حافظ ۹۹
دانلود برنامه کامل فصل دوم عصر جدید شنبه ۲۵ مرداد ۹۹
داستان مجسمه های بوداپست پایتخت مجارستان چیست؟ + عکس
گیاه درمنه در حل جدول
ارنواز و شهرنواز در شاهنامه فردوسی چه جایگاهی دارند؟
ورزش ذهن چه تاثیری بر فعالیت های مغزی دارد؟
تست شخصیت شناسی با انتخاب میوه مورد علاقه
نوردرمانی روشی برای درمان بیماری آلزایمر
قوانین بازی”یک مرغ دارم ، چند تا تخم می گذاره؟” چیست؟
بازی محلی الک دولک به چه صورت انجام می شود؟
بازی محلی بشین پاشو به چه صورت انجام می شود؟
چه علت هایی سبب بروز تنبلی مغز در آدمی می شود؟
درمنه. [دَ م َ ن َ / ن ِ / دَ / دِرَ ن َ / ن ِ] (اِ) نوعی از گیاه دوائی. (غیاث) گیاهی است که اسبان را چرانند. (شرفنامه ٔ منیری). اسم فارسی شیح است. (فهرست مخزن الادویه) (تحفه ٔ حکیم مؤمن). رستنیی که دفع کرم کند. (ناظم الاطباء). ترکی و ارمنی باشد و درمنه ٔ ترکی بهتر است و آن کرم کش باشد. (یادداشت مرحوم دهخدا). نام گیاهی است که خاصیت طبی دارد، و این کلمه همان درمان است و درمان و دارو و درواخ جمله از ریشه ٔ درو اوستائی به معنی علاج و دوا است. (لغات شاهنامه). بوته ای دائمی که در آسیای مرکزی و غربی میروید و از آن سانتونین می گیرند و چون ساقه های باریک آن سخت و نازک است با آن جارو می سازند. (از دائرهالمعارف فارسی). خنجک. علف جاروب. ورک. شیح. (منتهی الارب) (دهار). علف جاروب. ورک. شیح خراسانی. قیصوم انثی. نبات السنتونین.یوشیو. و رجوع به شیح در ردیف خود شود:
خشک چون شاخ درمنه شده ام
تازه ریحان شوم ان شأاﷲ.
خاقانی.
دمنه اسد کجا شود شاخ درمنه سنبله
قوت موم و آتشی فعل زقوم و کوثری.
خاقانی.
کی برند آب درمنه بر لب آب حیات
کی شود سنگ منات اندرخور سنگ منا.
خاقانی.
عاقلان آب درمنه کی برند
بر کنار چشمه ٔ ماء معین.
خاقانی.
به صد دقیقه ز آب درمنه تلخترم
به سخره چشمه ٔ خضرم چه خواند آن دریا.
خاقانی.
نه دمنه چون اسد نه درمنه چو سنبله ست
هرچند نام بیهده کانا برافکند.
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 139).
لابل که در قیاس درمنه ست وشوره خاک
طوبی بنزد خلقش کوثر بر سخاش.
خاقانی.
آن کودکم کز آب دهان و درمنه چوب
دولابکی میانه ٔ راهی بکار کرد.
خاقانی.
از عطر تو لافد آستینم
گر عودم و گر درمنه اینم.
نظامی.
چون درمنه درم ندارد هیچ
باد در پیکرش نیاردپیچ.
نظامی.
به هر وادیی کو عنان تافته
درمنه به دامن درم یافته.
نظامی (اقبالنامه، از شرفنامه ٔ منیری).
بخور عود من باشد درمنه
چنین باشد کسی کو را درم نه.
شهاب الدین استیفانی.
پروازه، درمنه باشد که از پیش عروس برفروزند خرمی را. (فرهنگ اسدی). شَیّاح، درمنه فروش. (ملخص اللغات حسن خطیب).
– درمنه ٔ ترکی، به فارسی تخم بستیباج است. (فهرست مخزن الادویه). تخم بستیباج که شبیه به نانخواه می باشد و طعمش تند و در آخر دوم گرم و خشک است. و بستیباج را به فارسی خلال مکه گویند و شاخه های باریک دارد و آن نباتی است خاردار برگش باخشونت و ریزه وگلش سفید و ازرق و شاخه ها بقدر شبری از یک بیخ می رویَد. (غیاث) (آنندراج). افسنطین بحری. شیح. وخشیزق. وخشیزک. (یادداشت مرحوم دهخدا): بگیرند افسنتین و شیح که آنرا به پارسی درمنه ٔ ترکی گویند. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی).
– درمنه ٔ خراسان، به فارسی گیاه وخشیزک را نامند و تخم آن بستیباج است. (تحفه ٔ حکیم مؤمن) (فهرست مخزن الادویه).
– درمنه ٔ سپید (سفید)، ثَغام. (منتهی الارب). جاورد. سپیدخار.
جعفر سرقینی سرپرست وزارت صمت کیست؟
اعلام برگزیدگان بیستمین جشن حافظ + جزئیات جشن حافظ ۹۹
دانلود برنامه کامل فصل دوم عصر جدید شنبه ۲۵ مرداد ۹۹
داستان مجسمه های بوداپست پایتخت مجارستان چیست؟ + عکس
گیاه درمنه در حل جدول
ارنواز و شهرنواز در شاهنامه فردوسی چه جایگاهی دارند؟
ورزش ذهن چه تاثیری بر فعالیت های مغزی دارد؟
تست شخصیت شناسی با انتخاب میوه مورد علاقه
نوردرمانی روشی برای درمان بیماری آلزایمر
قوانین بازی”یک مرغ دارم ، چند تا تخم می گذاره؟” چیست؟
بازی محلی الک دولک به چه صورت انجام می شود؟
بازی محلی بشین پاشو به چه صورت انجام می شود؟
چه علت هایی سبب بروز تنبلی مغز در آدمی می شود؟
شما واژه‌ای در دفتر واژه ثبت نکرده‌اید.
ترتیب بر اساس:
برای رفع محدودیت کاربر ویژه شویدبا حذف کوکی، لیست لغات از بین خواهد رفت.
واژه: درمنه
نقش دستوری: اسم
گیاه درمنه در حل جدول
آواشناسی: darmane
الگوی تکیه: WWS
شمارگان هجا: ۳
برابر ابجد: ۲۹۹
بهق را بخوانید.بهک را بخوانید.به گزین را بخوانید.
این ویژگی تنها برای کاربران ویژه فعال است.
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی می‌کنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
درمنه . [ دَ م َ ن َ / ن ِ / دَ / دِرَ ن َ / ن ِ ] (اِ) نوعی از گیاه دوائی . (غیاث ) گیاهی است که اسبان را چرانند. (شرفنامه ٔ منیری ). اسم فارسی شیح است . (فهرست مخزن الادویه ) (تحفه ٔ حکیم مؤمن ). رستنیی که دفع کرم کند. (ناظم الاطباء). ترکی و ارمنی باشد و درمنه ٔ ترکی بهتر است و آن کرم کش باشد. (یادداشت مرحوم دهخدا). نام گیاهی است که خاصیت طبی دارد، و این کلمه همان درمان است و درمان و دارو و درواخ جمله از ریشه ٔ درو اوستائی به معنی علاج و دوا است . (لغات شاهنامه ). بوته ای دائمی که در آسیای مرکزی و غربی میروید و از آن سانتونین می گیرند و چون ساقه های باریک آن سخت و نازک است با آن جارو می سازند. (از دائرةالمعارف فارسی ). خنجک . علف جاروب . ورک . شیح . (منتهی الارب ) (دهار). علف جاروب . ورک . شیح خراسانی . قیصوم انثی . نبات السنتونین .یوشیو. و رجوع به شیح در ردیف خود شود : خشک چون شاخ درمنه شده ام تازه ریحان شوم ان شأاﷲ.
خاقانی .
خاقانی .
خاقانی .
خاقانی .
خاقانی .
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 139).
خاقانی .
خاقانی .
نظامی .
نظامی .
نظامی (اقبالنامه ، از شرفنامه ٔ منیری ).
شهاب الدین استیفانی .
شما واژه‌ای در دفتر واژه ثبت نکرده‌اید.
ترتیب بر اساس:
برای رفع محدودیت کاربر ویژه شویدبا حذف کوکی، لیست لغات از بین خواهد رفت.
واژه: درمنه
نقش دستوری: اسم
گیاه درمنه در حل جدول
آواشناسی: darmane
الگوی تکیه: WWS
شمارگان هجا: ۳
برابر ابجد: ۲۹۹
جویده را بخوانید.جویک را بخوانید.جوین را بخوانید.
این ویژگی تنها برای کاربران ویژه فعال است.
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی می‌کنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
(دِ یا دَ مَ نِ) (اِ.) گیاهی است خودرو با ساقه راست و محکم و برگ های ریز و بریده که در بیابان ها می روید، از بوته اش جاروب درست می کنند یا در تنورها و کوره ها می سوزانند، شیره اش نیز در طب مورد استفاده قرار می گیرد.
%PDF-1.4
%
65 0 obj
>
endobj
xref
65 66
0000000016 00000 n
0000002271 00000 n
0000002352 00000 n
0000002541 00000 n
0000002775 00000 n
0000002994 00000 n
0000004021 00000 n
0000004151 00000 n
0000004402 00000 n
0000004534 00000 n
0000004668 00000 n
0000004802 00000 n
0000004983 00000 n
0000005413 00000 n
0000005844 00000 n
0000006076 00000 n
0000006303 00000 n
0000006380 00000 n
0000006641 00000 n
0000007128 00000 n
0000007396 00000 n
0000007630 00000 n
0000008192 00000 n
0000008441 00000 n
0000009114 00000 n
0000009352 00000 n
0000010719 00000 n
0000011970 00000 n
0000013211 00000 n
0000014390 00000 n
0000015525 00000 n
0000015667 00000 n
0000015802 00000 n
0000016042 00000 n
0000016547 00000 n
0000016787 00000 n
0000017108 00000 n
0000018377 00000 n
0000019671 00000 n
0000020767 00000 n
0000060917 00000 n
0000076139 00000 n
0000076371 00000 n
0000079860 00000 n
0000087278 00000 n
0000097605 00000 n
0000097843 00000 n
0000098422 00000 n
0000100477 00000 n
0000102541 00000 n
0000103003 00000 n
0000109698 00000 n
0000109932 00000 n
0000110407 00000 n
0000113385 00000 n
0000114099 00000 n
0000125512 00000 n
0000125780 00000 n
0000126029 00000 n
0000126269 00000 n
0000131697 00000 n
0000131933 00000 n
0000132326 00000 n
0000132764 00000 n
0000134373 00000 n
0000001616 00000 n
trailer
]>>
startxref
0
%%EOF
130 0 obj
>stream
xb“`f“[Ab,?lϚ= ؕu@F˳aΕEJ2p¾QCcFDgn|IgzQ(>AVKǁj
Za Pp-jO
G.X٘+’wvQk!FE9LTLPŦ]x2: K|b^~Ð-IOŝ횲q*
%PDF-1.4
3 0 obj
>>>>>>]
/Group >
/Contents 4 0 R>>
endobj
4 0 obj
>
stream
xUOAN@+BqNiўp5y!ZbI(i_7[K
endstream
endobj
5 0 obj
>>>>>>]
/Group >
/Contents 6 0 R>>
endobj
6 0 obj
>
stream
xmON@|+ư-iPccb@ r! wfgv2#X{Lw*(0P||=ZO0″x,^. _(#tDrQ{k? XhÔllm^XmCqT
}H¸f)/ܺ;PpzKdϏ>bTJB)ހk_TAz S2
endstream
endobj
9 0 obj
>>>>>>]
/Group >
/Contents 10 0 R>>
endobj
10 0 obj
>
stream
xmON@|W#tm
S5!ܛi-ƿ1.Nf)n5{`,й^zpu[(a)BfKQ^yt {~1DKRJ
/7{“S3
endstream
endobj
11 0 obj
>>>>>>]
/Group >
/Contents 12 0 R>>
endobj
12 0 obj
>
stream
xmOJ@|Ẉ”mzm7KT,[Mmsދ6BXvٙfIO3^A11ìpgs(tW|Vy’ZQY
//.wA
نوع مقاله: علمی پژوهشی
نویسندگان
1
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهر، مربی گروه علوم پایه، اهر، ایران.
2
گروه فارماکولوژی، دانشیار دانشگاه تبریز، دانشکده داروسازی، تبریز، ایران.
3
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهر، مربی گروه میکروبیولوژی، اهر، ایران.
گیاه درمنه در حل جدول
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Abstract
Artemisia Aucheri is a medicinal plant which has powerful sedative and anxiolytic effects. Also there are a lot of anti-oxidant agents in its extract. The purpose of this research is studying the sedative and anxiolytic effects of polar, semi-polar and non-polar fractions, extracted from Artemisia Aucheri in comparison with diazepam in the animal model of Rat. For this purpose, polar, semi-polar and non-polar fractions were extracted from Artemisia Aucheri, based on the polarity of solvent. The injection of the obtained fractions and other medications were made to different groups of female wistar rats which the same age and weight. Group was injected with 100mg/kg of Polar fraction extract, the second group with 100mg/kg of Semi-polar extract, the third group, with 100 mg/kg of non-polar extract of Artemisia Aucheri, the fourth group with 2 mg/kg of Diazepam, the fifth group with the same volume of Dimethyl Sulfoxide (DMSO) for studying the effect of solvent. The method of injection was Intra peritoneal (IP) form. The sixth group was the control group and did not receive any medications. Thirty minutes after injections, Ketamin 100 mg/kg was injected intraperitoneally in all 6 groups. Then induction and sleeping time was measured in seconds. Statistical results showed a meaningful decrease of anesthetic induction time and increase of sleeping time of Ketamin-induced anesthesia, after IP injection of the Polar fraction of Artemisia Aucheri (P<0.05) and also a meaningful increase of time spent by rats in the open arms of maze after Polar-fraction injection of Artemisia Aucheri (P<0.05). The results showed that the polar fraction of Artemisia Aucheri has more sedative and anxiolytic effects than diazepam and other fractions.
کلیدواژه‌ها [English]
مقدمه
استفاده از داروهای مسکن و ضددرد به منظور جلوگیری از بروز درد و نیز تسکین بیمار قبل از القای بیهوشی و همچنین به منظور افزایش قدرت داروی بیهوشی اصلی در پزشکی و دامپزشکی متداول است. یکی از داروهای پر کاربرد در این زمینه دیازپام میباشد. همه این دسته داروها از جمله دیازپام دارای اثرات جانبی فراوان و نیز اثرات سمی هستند که اکثرا نیز شناخته شده‌اند (شیشه‌گر و همکاران، 1391؛Foss, 2001) علاوه بر این تولید داروهای سنتتیک پرهزینه بوده و تکنولوزی پیشرفته‌ای را می‌طلبد لذا استفاده از داروهای آرام‌بخش و دارای اثرات تسکینی و ضداضطرابی با منشاء گیاهی بسیار به صرفه‌تر بوده و نیز اثرات جانبی آنها نیز بسیار ناچیز میباشد (Foss, 2001) گیاه درمنه کوهی با نام علمی Artemisia aucheriدر طب قدیم به عنوان داروی آرام‌بخش و نیز به عنوان تببر مورد استفاده قرار گرفته (Rezaie et al., 2012). درمنه کوهی گیاه پایا، ایستاده، سبز، به ارتفاع 110 سانتی‌متر دارای دمبرگ کوتاه، پیرامون آن تخم‌مرغی و در بالای ساقه دارای گلهای سبز متمایل به سفید یا زرد فام میباشد که در مناطق گسترده‌ای از ایران یافت می‌شود (پورنوایی، 1386). ترکیبات این گیاه شامل ترکیبات سانتونین، کومارین و همچنین فلاونوئیدها مثل کوئرستین و روتنوئید میباشد که ترکیبات اخیر خاصیت آنتیاکسیدانی داشته و دارای قدرت پاکسازی رادیکالهای آزاد اکسیژن میباشد (Fayyaz et al., 1992). حضور گونه‌های فعال اکسیژن در محیط سلولی سبب تخریب ماکرومولکول‌های عمده سلولی نظیرRNA ، DNA و آنزیم‌های حیاتی می‌شود (فرهودی، 1390) همچنین یکی از اثرات بارز رادیکالهای آزاد اکسیژن بر سلامت سلول‌ها تخریب غشاهای سلولی است. درمنه کوهی با داشتن مقادیر بالای مواد آنتی اکسیدان طبیعی نظیر سانتونین، کومارین و همچنین فلاونوئیدهایی مثل کوئرستین و روتنوئید در صورت جایگزین شدن با آرام‌بخش‌های شیمیایی مثل دیازپام قادر است علاوه بر القای آثارتسکینی و ضداضطرابی خواص آنتی اکسیدان قوی خود را به بدن انتقال داده و سلول‌ها را از آثار آنتی اکسیدانی خود نیز بهرهمند سازد. در مقابل دیازپام یک داروی شل‌کنندة عضلانی، آرام‌بخش و ضدتشنج است. دیازپام به عنوان یک پیش دارو برای بیهوشی عمومی جهت القاء راحت بیهوشی و بازگشت از بیهوشی استفاده می‌شود. (عصری، 1385؛ شیشه‌گر و همکاران، 1391). اثرات جانبی فراوانی از تزریق دیازپام در انسان و حیوان گزارش شده است به عنوان مثال تزریق داخل وریدی می‌تواند باعث ایجاد حساسیت موضعی شود. اثرات تراتوژنیک در انسان گزارش شده است (Al-Momani, 2007). لازم به ذکر است دیازپام دارای تداخلات دارویی فراوانی نیز میباشد به عنوان مثال، در صورتیکه دیازپام همراه با سایمتیدین، اریترومایسین، کتوکونازول یا پروپرانولول مصرف شود، متابولیسم دیازپام ممکن است کاهش پیدا کند و اثرات آرام‌بخشی شدیدی ایجاد شود. احتمال اثرات افزایشی روی دستگاه عصبی مرکزی در صورت مصرف دیازپام با باربیتورات‌ها، نارکوتیک‌ها یا بیهوش کننده‌ها وجود دارد. آنتی‌اسیدها می‌توانند مقدار جذب دارو را کاهش دهند. اثرات دارویی دیگوکسین ممکن است با مصرف دیازپام تقویت شود. ریفامپین می‌تواند باعث القاء فعالیت میکروزومال کبدی شده و اثرات مفید دیازپام را کاهش دهد. اگر دیازپام همراه با پانکرونیوم یا سوکسینیل کولین مصرف شود بقاء اثر دارو افزایش پیدا می‌کند و تضعیف تنفسی ممکن است ایجاد شود (Katzung, 1998).
تاکنون تحقیقاتی که بر روی درمنه کوهی انجام گرفته هیچ اثر جانبی خاص یا تداخل دارویی را نشان نداده‌اند (Rezaie et al., 2012) .با توجه به اینکه درمنه کوهی گیاه بومی مناطق گسترده‌ای از ایران میباشد و به خصوص در استان فارس، کرمان، یزد و در نواحی شرق در خراسان و گرگان پراکندگی دارد (Asri, 2006; Zargargari, 1991) مطالعه حاضر با بررسی آثار تسکینی و ضداضطرابی فراکسیون‌های قطبی، نیمه‌قطبی و غیرقطبی اخذ شده از گیاه درمنه کوهی و مقایسه آن با آثار حاصله از دیازپام سعی دارد به این فرضیه پاسخ دهد که آیا فراکسیون‌های مستخرج از درمنه کوهی در مقایسه با دیازپام دارای آثار تسکینی و ضداضطرابی معنی‌داری میباشد و همچنین تعیین نماید تزریق کدام فراکسیون یا فراکسیون‌های عصاره کامل دارای بیشترین مقدار آثار تسکینی و ضداضطرابی میباشد و می‌تواند حجم تزریق را به مقدار زیادی کاهش دهد که بتوان تزریق را کاراتر و به لحاظ اقتصادی به صرفه‌تر کرد.
مواد و روش‌ها
تهیه فراکسیون‌های قطبی، نیمه‌قطبی و غیرقطبی ازبرگ‌های گیاه درمنه: میزان 500 گرم از برگ‌های گیاه درمنه کوهی را توسط نیتروژن مایع پودر کرده به مدت 48 ساعت در 4 لیتر حلال غیرقطبی پترولیوم اتر در دستگاه سوکسله حل کردیم که فراکسیون غیرقطبی حاصل شد. سپس تفاله گیاه را که در سوکسله است به مدت 48 ساعت در4 لیتراز حلال نیمه‌قطبی کلروفرم حل کردیم که فراکسیون نیمه‌قطبی حاصل شد و نهایتا تفاله درمنه را در 4 لیتر حلال شدیدا قطبی متانول به مدت 48 ساعت حل کردیم و فراکسیون قطبی حاصل شد. فراکسیون‌های حاصله تحت خلا با دستگاه روتارد حلال زدایی شده و آماده استفاده گردیدند. تمام مراحل کار عصاره‌گیری در شرایط استریل و در زیر هود استریل مجهز به سیستم پرتودهی بااشعه UV به منظور استریل بودن عصاره انجام گرفت.
حیوانات مورد استفاده
در این تحقیق از 90 سر موش ماده نژاد ویستار در محدودۀ وزنی 10 ± 300 گرم با سن حدود 3 ماه جهت انجام کارهای آزمایشگاهی استفاده شد و نیز تمام اصول و ملاحضات اخلاقی بر روی حیوانات رعایت شد. لازم به ذکر است با توجه به بالا بودن حاشیه امنیت داروهای تزریقی حیوانات مورد استفاده کمترین آسیب را دیدند. حیوانات در شرایط استاندارد و با درجه حرارت محیطی 20-25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 70 درصد و چرخۀ نوری 12 ساعت تاریکی و 12 ساعت روشنایی نگه‌داری شدند و از پلت‌های استاندارد جهت تغذیه موش‌ها به صورت دسترسی آزاد (در این روش غذا 24 ساعته در اختیار حیوان قرار می‌گیرد) استفاده گردید و آب در ظروف مخصوص در اختیار حیوان قرار داشت. موش‌ها در شش گروه پانزده تایی تقسیم و به تفکیک شماره‌گذاری شده و در قفس‌های مخصوص نگه‌داری حیوانات نگه‌داری شدند.
سایر مواد به کار رفته: دی متیل سولفوکساید (DMSO) تولید شرکت مرک آلمان دیازپام 10 میلی‌گرم تولید شرکت کیمیدارو ایران، کتامین10% تولید شرکت Alfasan هلند.
روش در ارزیابی اثرات تسکینی عصارۀ درمنه در مقایسه با دیازپام
برای ارزیابی اثرات تسکینی به گروه اول فراکسیون قطبی عصاره درمنه با دوز 100 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و به گروه دوم، فراکسیون نیمه‌قطبی عصاره درمنه با دوز 100 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و به گروه سوم فراکسیون غیرقطبی درمنه با دوز 100 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و به گروه چهارم دیازپام با دوز 2 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، به گروه پنجم (DMSO) به منظور مطالعه اثر حلال دیازپام و عصاره، هم حجم داروهای دیگر به صورت تزریق داخل صفاقی (IP) تزریق شد و به گروه ششم هیچ دارویی تزریق نشد. دوراژ تزریق با مطالعات پایولت به روشLD50 تعیین شد.
30 دقیقه بعد از تجویز داروهای مذکور، کتامین با دوز 100mg/kg به صورت داخل صفاقی(IP) در هر شش گروه تزریق شد (Rezaie et al., 2012؛ شیشه‌گر و همکاران، 1391).
بلافاصله بعد از تجویز کتامین مدت زمانی که حیوان رفلکس تصحیح‌کننده را از دست داد، زمان القای بیهوشی و مدت زمانی که حیوان بعد از القاء بیهوشی دوباره رفلکس تصحیح‌کننده را باز یافت، زمان خواب را بر حسب ثانیه با کورنومتر ثبت کردیم.
روش استفاده از ماز صلیبی (Elevated plus maze) در ارزیابی اثرات ضد اضطرابی فراکسیون‌های عصارۀ گیاهی درمنه در مقایسه با دیازپام
برای ارزیابی اثرات ضداضطرابی با توجه به مطالعات و تحقیقات انجام شدۀ قبلی، از مازی به نام ماز صلیبی استفاده شد. ماز دارای دو بازوی باز و بسته میباشد که طول هر بازو 50 سانتی‌متر است و ارتفاع در دیوارۀ بازوهای بسته 40 سانتی‌متر میباشد. این بخش از مطالعه، بدین نحو انجام پذیرفت که مدت زمان حضور رت‌ها بر روی بازوی باز بعنوان یک مارکر عدم اضطراب و مدت زمان حضور رت‌ها بر روی بازوی بسته بعنوان یک مارکر وجود اضطراب میباشد که هر چقدر مدت زمان طی شده در بازوی باز بیشتر باشد داروی تزریق شده داری آثار ضداضطرابی بیشتری میباشد (عصری، 1385؛ ممقانی و خلفی، 1376؛ میرحیدر، 1375). در این بخش نیز موش‌ها در گروههای 15 تایی تقسیم شدند و داروها با همان دوزاژ ذکر شده تزریق شد و یک گروه هم که شاهد بود و دارویی دریافت نکرد. 30 دقیقه بعد از تجویز رژیم‌های دارویی مورد مطالعه، موش‌ها به صورت انفرادی در مرکز ماز قرار گرفتند، شرایط دمایی و نور محیط که نوری ملایم بود در تمام گروهها ثابت لحاظ شد، آزمایشات در محیطی کاملاً ساکت بدون حضور اشخاص متفرقه انجام گرفت و برای ثبت تمام وقایع سپری شده در ماز از دوربین فیلم‌برداری و کورنومتر استفاده شد.مدت زمان طی شده موش‌ها در بازوهای باز و بسته بطور مجزا محاسبه و جمع‌بندی شد (رضایی و حاجی‌زاده، 1379؛ ممقانی و خلفی، 1376؛ زمان ، 1370).
آنالیز داده‌های آماری
گیاه درمنه در حل جدول
با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون شفه، به عنوان آزمون اصلی، داده‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت. و سطح معنی‌داری در این آزمون (05/0>p) در نظر گرفته شد.
یافتهها
مطالعه اثرات تسکینی فراکسیون‌های قطبی، نیمه‌قطبی و غیرقطبی عصاره درمنه کوهی
پس از تزریق داخل صفاقی رژیم‌های دارویی فوق و به دنبال آن تزریق داروی القاء کنندۀ بیهوشی، ثبت زمان القاء کمتر و ثبت زمان خواب بیشتر، به عنوان یک مارکر در بیشتر بودن آثار تسکینی داروی پیش بیهوشی مطرح است (Almomani et al., 2007). نتایج آزمون شفه در این بخش از مطالعه در تزریق داخل صفاقی فراکسیون قطبی درمنه با دز mg/kg 100 نسبت به فراکسیون نیمه‌قطبی و غیرقطبی و نیز دیازپام از لحاظ زمان القاء ونیز زمان خواب آثار تسکینی بیشتر و تفاوت معنی‌داری را نشان داد (05/0>p) و نیز اختلاف بین فراکسیون نیمه‌قطبی، غیرقطبی و دیازپام معنی‌دار نبود از این رو می‌توان نتیجهگیری کرد خواص تسکینی عصاره کامل درمنه مربوط به فراکسیون قطبی آن میباشد.
مطالعه اثرات ضداضطرابی فراکسیون‌های عصارۀ درمنه
بر طبق نتایج آماری حاصله از آزمون شفه، زمان طی شده توسط موش‌ها در بازوی باز ماز صلیبی به شرح زیر است:
تزریق داخل صفاقی فراکسیون قطبی درمنه نسبت به فراکسیون‌های نیمه‌قطبی و غیرقطبی و نیز دیازپام آثار بهتر و تفاوت معنی‌داری نشان داد (05/0>p) که این نشان‌دهنده زمان ببیشتر طی شده در بازوی باز دستگاه و آثار ضداضطرابی بیشتر فراکسیون قطبی است. تزریق داخل صفاقی فراکسیون نیمه‌قطبی و غیرقطبی درمنه نسبت به دیازپام تفاوت معنی‌داری را از خود نشان نداد (05/0>p). لذا می‌توان نتیجهگیری کرد خواص ضداضطرابی عصاره کامل درمنه نیز مربوط به فراکسیون قطبی آن میباشد. لازم به ذکر است نه در مطالعات پایلوت ما و نه در مطالعات مشابه دیگر هیچ اثر تب‌زایی در عصاره تزریقی مشاهده نشد.
جدول 1:اندازه‌گیری زمان القای بیهوشی و زمان خواب درگروه‌های تحت مطالعه بر حسب ثانیه
گروهها
رژیم دارویی دریافتی (mg/kg)
(Mean ± SD) زمان القا
(ثانیه)
گیاه درمنه در حل جدول
زمان خواب(Mean ± SD)
(ثانیه)
گروه1 قطبی
mg/kg 100 فراکسیون قطبی mg/kg 100 کتامین
100*
7000 **
گروه2 نیمه قطبی
mg/kg100فراکسیون نیمه قطبی mg/kg 100 کتامین
650
1500
گروه3 غیر قطبی
mg/kg100 فراکسیون نیمه قطبی mg/kg 100 کتامین
400
4000
گروه4 دیازپام
mg/kg 2 دیازپام mg/kg 100 کتامین
500
4500
گروه5 دی متیل سولفوکساید
mg/kg 2 دی متیل سولفوکساید mg/kg 100 کتامین
790
2800
گروه 6 بدون دارو
بدون تزریق دارو mg/kg 100 کتامین
820
1900
*: تفاوت در سطح 05/0p< نسبت گروهای مورد مطالعه معنی‌دار است.
**: تفاوت در سطح 05/0p< نسبت گروههای مورد مطالعه معنی‌دار است.
جدول 2:اندازه‌گیری زمان طی شده در بازوی باز و بسته درگروه‌های تحت مطالعه
گروهها
رژیم دارویی دریافتی (mg/kg)
زمان طی شده در بازوی باز(ثانیه)(Mean ± SD)
زمان طی در بازوی بسته
(Mean ± SD) (ثانیه)
گروه1 قطبی
mg/kg100 فراکسیون قطبی mg/kg 100 کتامین
2500*
1100**
گروه 2 نیمه قطبی
mg/kg100فراکسیون نیمه قطبی mg/kg 100 کتامین
500
3100
گروه 3 غیر قطبی
mg/kg100فراکسیون نیمه قطبی mg/kg 100 کتامین
900
2700
گروه 4 دیازپام
mg/kg 2 دیازپام mg/kg 100 کتامین
1000
2600
گروه 5 دی متیل سولفوکساید
mg/kg 2 دی متیل سولفوکساید mg/kg 100 کتامین
3500
3250
گروه 6 بدون دارو
بدون تزریق دارو mg/kg 100 کتامین
340
3260
*: تفاوت در سطح 05/0>p نسبت گروههای مورد مطالعه معنی‌دار است
**: تفاوت در سطح 05/0>p نسبت گروههای مورد مطالعه معنی‌دار است
بحث و نتیجهگیری
در این مطالعه اقدام به شناخت هر چه بیشتر ترکیبات و اثرات درمانی گیاهی شاخص به نام درمنه کوهی با نام علمی Artemisia aucheri کرده‌ایم.
این مطالعه، اولین مطالعه در سطح جهانی محسوب می‌شود که بر روی فراکسیون‌های عصاره انجام شده. در مطالعه‌ای که توسط رضایی و همکاران در سال 2012 بر روی عصاره کامل گیاه درمنه انجام گرفت مشخص گردید عصاره درمنه کوهی در مقایسه با دیازپام دارای آثار تسکینی و ضداضطرابی قوی‌تر و اختلاف معنی‌داری است (Rezaie et al., 2012). در مطالعه حاضر سعی گروه بر این بود که مشخص شود کدام فراکسیون عصاره کامل درمنه دارای آثار تسکینی معنی‌داری در مقایسه با دیازپام میباشد تا بتوان با تزریق آن هم کارایی تزریق را بالا برد هم حجم داروی تزریقی را کاهش داد. در بخشی از مطالعه حاضر، اثرات تسکینی و ضداضطرابی فراکسیون‌های قطبی، نیمه‌قطبی و غیرقطبی درمنه کوهی مورد بررسی قرار گرفت، در روش مورد استفاده که توضیح داده شد زمان القای کوتاه‌تر و زمان خواب بیشتر بعد از القای بیهوشی با کتامین نشانگر مؤثرتر بودن داروی پیش بیهوشی است در این مطالعه فراکسیون قطبی آثار معنی‌داری را نسبت به سایر رژیم‌های دارویی و نیز دیازپام از خود نشان داد. در بخش دیگر این مطالعه به منظور بررسی آثار ضداضطرابی از تست استاندارد ماز صلیبی استفاده شد و گروهی که فراکسیون قطبی دریافت کرده بود زمان بیشتری در بازوی باز نسبت به سایر گروهها طی نمود که این نشانگر کمتر بودن اضطراب حیوان است و نیز آزمون آماری شفه اختلاف معنی‌داری بین گروه فراکسیون قطبی و سایر گروهها را نشان داد (05/0>p). چنین به نظر می‌رسد که اثر ضداضطرابی و تسکینی عصاره کامل درمنه شاید به خاطر اتصال به گیرنده گابا نوعA باشد که این خود نیاز به بررسی‌های بیشتر دارد. (Foss, 2011) نتایج مطالعه ما مکمل نتایج مطالعه‌ای است که توسط رضایی و همکاران بر روی خواص ضداضطرابی و تسکینی عصاره کامل درمنه کوهی انجام شده است (Rezaie et al., 2012). در مطالعه حاضر نیز درمنه کوهی نسبت به دیازپام آثار بهتر و تفاوت معنی‌داری نشان داد که نشانگر برآورده شدن هدف مطالعه حاضر است. پس اکنون می‌توان نتیجهگیری کرد که بیشترین و معنی‌دارترین آثار تسکینی و ضداضطرابی عصاره کامل گیاه درمنه کوهی مربوط به فراکسیون قطبی آن میباشد. پیشنهاد گروه تحقیقاتی این است که در مطالعه‌ای تمام اجزای موجود در فراکسیون قطبی آنالیز شود تا بتوان با شناسایی ماده موثر در ایجاد آثار تسکینی و ضداضطرابی فقط آن ماده را تزریق کرد تا کارایی تزریق بهبود یابد و بیشترین آثار ضداضطرابی و تسکینی حاصل شود.
شیشه گر, رامین, حبیبی اصل, بهلول, احمدی زاده, چنگیز. (1392). مطالعه اثرات تسکینی و ضداضطرابی فراکسیون های قطبی، نیمه قطبی و غیرقطبی گیاه درمنه کوهی (Artemisia aucheri.L) در مقایسه با دیازپام در موش صحرایی. آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی, 7(1 (25) بهار), 1744-1752.
رامین شیشه گر; بهلول حبیبی اصل; چنگیز احمدی زاده. “مطالعه اثرات تسکینی و ضداضطرابی فراکسیون های قطبی، نیمه قطبی و غیرقطبی گیاه درمنه کوهی (Artemisia aucheri.L) در مقایسه با دیازپام در موش صحرایی”. آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی, 7, 1 (25) بهار, 1392, 1744-1752.
شیشه گر, رامین, حبیبی اصل, بهلول, احمدی زاده, چنگیز. (1392). ‘مطالعه اثرات تسکینی و ضداضطرابی فراکسیون های قطبی، نیمه قطبی و غیرقطبی گیاه درمنه کوهی (Artemisia aucheri.L) در مقایسه با دیازپام در موش صحرایی’, آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی, 7(1 (25) بهار), pp. 1744-1752.
شیشه گر, رامین, حبیبی اصل, بهلول, احمدی زاده, چنگیز. مطالعه اثرات تسکینی و ضداضطرابی فراکسیون های قطبی، نیمه قطبی و غیرقطبی گیاه درمنه کوهی (Artemisia aucheri.L) در مقایسه با دیازپام در موش صحرایی. آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی, 1392; 7(1 (25) بهار): 1744-1752.
نسخه‌برداری و استفاده از مقاله‌های این نشریه تاع قانون دسترسی آزاد Creative Commons Attribution 4 میباشد.
برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.