آیا با چایی خرما بخوریم؟ سرک کشیدن به سایت ها و مطالب علمی مختلف در طول این سال ها برای انتخاب بهترین گزینه برای خوردن چایی کاری است که اغلب باعث شده این سوال هر روز در ذهن ما بیشتر شکل بگیرد که بالاخره با چایی خرما مصرف کنیم یا خیر؟ آنچه که مسلم است ما ایرانی ها چایی را بدون شیرینی نمی خوریم و با همه تبلیغاتی که می شود که قند مفید نیست و شکر باعث آلزایمر می شود و بسیاری دیگر از این نکات باز هم مردم نمی توانند مصرف چایی را کم کنند و یا چایی را بدون شیرینی مصرف کنند. قند و شکر تبعات زیادی برای بدن دارد، نه تنها کالری زیادی دارد و چاق کننده است بلکه مشکلات دیابت و غیره نیز باعث شده تا تقریبا همه به این نتیجه رسیده باشند که قند چندان گزینه سالمی برای مصرف با چایی نیست بخصوص اینکه مشخص شده مصرف روزانه 10 عدد حبه قند می توان در طول سال در یک فرد عادی و با فعالیت معمول حدود 10 کیلوگرم اضافه وزن را ایجاد کند. ضمن اینکه قصد نداریم مصرف چایی و مفید و یا مفید نبودن آن را توجیه کنیم. در هر صورت چایی در بین همه مردم دنیا شناخته شده و هم ان را مصرف می کنند و بعد از قهوه چایی بیشترین مخاطب را در دنیا دارد. برای رفع این مشکل به عقاید بسیاری از کارشناسان عمل می کنیم و به جای قند و شکر از خرما، شیره خرما، عسل و یا انجیر و توت خشک برای چایی استفاده می کنیم. خرما و شیره خرما و یا توت و انجیر دارای میزان زیادی قند هستند که البته قند آنها از نوع فروکتوز است. فروکتوز قند طبیعی است که مصرف آن ضرری برای افراد دیابتی هم ندارد و به راحتی مصرف بدن می شود. از سویی برخی از کارشناسان به شدت مصرف خرما را با چایی منع می کنند. در این خصوص گفته می شود که مصرف خرما و توت و یا حتی انجیر و عسل با چایی باعث می شود که مزایای خرما و یا شیره خرما از بین برود. به عقیده این کارشناسان وقتی خرما و امثال آن با آب جوش تلاقی پیدا کنند بدن تمام شیرینی آنها را جذب می کند ولی انرژی آن جذب بدن نمی شود. هر چند این نظریه نیاز به کارشناسی بالاتر دارد ولی به نظر نمی رسد چندان مبنای علمی داشته باشد. چرا که اولا قند خرما و توت و انجیر عمدتا از نوع فروکتوز است که حتی در صورت جذب شدن در بدن به دلیل اینکه از نوع قند طبیعی است خطری را متوجه افراد نمی کند و باید حتی در صورت طبیعی هم مصرف خرما را با اعتدال انجام داد زیرا کالری زیاد آن ممکن است چاق کننده باشد. از طرفی اگر شیرینی خرما با تلاقی با آب جوش جذب بدن می شود باید این سوال را پرسید که عمده کالری که از مواد قندی است و مبنای انرژی زا بدون آن است چگونه جذب بدن می شود ولی انرژی آن جذب نمی شود؟ این فرضیه را می توان به شکل ساده تری نیز انکار کرد. برای گرفتن شیره خرما و یا انواع شیره دیگر مانند شیره انجیر و شیره توت یا حتی شیره انگور که تمامی مواد معدنی و مواد ویتامینه میوه را در این شیره می توان پیدا کرد از روش جوشاندن و تصفیه میوه ها عمدتا استفاده می شود. این کار باعث می شود که مواد مغذی خرما و امثال آن به آب جوش پس داده شود و بعد از جوشاندن این آب و تغلیظ آن شیره مقوی خرما تهیه می شود. هر چند متخصصین به صراحت می گویند که بهترین شیره خرما شیره ای است که در درجه دمای 60 تا 70 درجه درست شده باشد و نباید به نقطه جوش برسد چرا که باعث از بین رفتن میزان زیادی از مواد مفید شیره می شود و به همین دلیل شیره خرما صنعتی را بیشتر توصیه می کنند که در دمای حدود 65 درجه ساخته می شود اما باز هم یک سوال دیگر مانع از پذیرش رد استفاده خرما با چایی می شود و آن هم این است که آیا فرد یا افرادی که خواها مصرف خرما با چایی هستند ، خرما را با چایی نقطه جوش نوش جان می کنند و یا اجازه می دهند کمی چایی خنک شود؟ در حالت عادی و طبیعی افراد بالغ در داغ ترین حالت چایی را با دمای حدود 60 درجه تا نهایتا همان 70 درجه نوش جان می کنند که این دما نمی تواند در زمان مصرف خرما با چایی باعث از بین رفتن مواد مغذی خرما شود. هر چند نیاز به تحقیق و مطالعه بیشتر در این زمینه مشهود است اما بصورت کلی به نظر می رسد بهترین راه برای کم کردن قند و شکر و استفاده از چایی شیرین باب میل ایرانی ها استفاده از خرما است. خرما مواد معدنی و ویتامینه و بسیاری از مواد ارزشمند غذایی را برای بدن دارد. این میوه در صورتیکه در به اعتدال مصرف شود نه تنها چاق کننده نیست بلکه به دلیل داشتن فیبر زیادی و دادن احساس سیری باعث کمتر مصرف کردن مواد غذایی و لاغر شدن است. خرما برای پیش گیری از سرطان، بهبود دستگاه گوارش، بیماری قلبی و بخصوص برای فقر آهن بدن و خون سازی در بدن بسیار ارزشمند است و استفاده روزانه 2 واحد خرما یعنی بین 3 تا 5 عدد خرما در زور به شدت توصیه می شود که بر اساس نوشته های فوق می توانید به راحتی آن را با چایی مصرف کنید.
قند طبیعی به قند هایی می گویند که از چغندر و نیشکر گرفته می شوند مانند قندهایی که در قندان هایمان داریم.
از طرفی قندی که در میوه هایی مانند خرما..کشمش..توت خشک و … وجود دارد قند آزاد است.
عوارض خوردن چای و خرما
قند آزاد به آسانی جذب بدن می شود و میزان کالری آن به ازای هر یک گرم ۴کیلوکالری می باشد پس تفاوت آنچنانی با سایر قند ها ندارند.
بنابراین مصرف بیش از اندازه این نوع قند هم می تواند مضر و آسیب رسان باشد.
فردی که با مشکل اضافه وزن مواجه باشد و بخواهد در رژیم غذایی خود برخی مسائل را رعایت کند اما در عین حال نخواهد خود را از لذت یک خوراکی شیرین منع کند می تواند از میوه های خشک مانند
خرما ، توت خشک ، کشمش استفاده کند.
اما باید به این توجه داشت که میزان مصرف آن توسط یک متخصص تعیین شود.
نوشیدن چای با حداقل شیرینی کار سختی نیست و ذائقه به تدریج عادت می کند که چای با شیرینی کمتری میل شود همانند سایر عادت های روزمره !
مقدار رطوبت کم خرمای خشک سبب می شود تا از ماندگاری بلند مدتی برخوردار باشد .
به عنوان مثال اگر خرمای خشک را در یخچال نگهداری کنیم تا ۵ سال تازه می ماند .
در حالی که مدت ماندگاری خرمای تازه کمتر از ۸ تا ۱۰ ماه است .
به کسانی که قصد کاهش وزن دارند خرمای تازه توصیه می شود و کسانی که قصد افزایش وزن دارن می توانند از خرمای خشک کمک بگیرند .
به این دلیل که هر ۱۰۰ گرم خرمای خشک ۲۸۰ کالری دارد و هر ۱۰۰ خرمای تازه ۱۴۵ کالری پس مصرف نوع خرما به نیاز فرد بستگی دارد .
حال به بررسی موردی جالب که کمتر از آن مطلع هستیم می پردازیم.
آب جوش یا چای داغ و کلا نوشیدنی های داغ زمانی که با مواد قندی و یا شیرینی های خشک همانند خرما ترکیب می شوند نتیجه ی جالبی دارد .
در این حالت انرژی تحت هیچ شرایطی جذب بدن نمی شود برخلاف تصور ما !
سوالی که وجود دارد این است که چه چیزی جذب بدن می شود ؟
فقط شیرینی ها جذب بدن می شوند .
لازم به ذکر است چای و قهوه در تمام کشورهای دنیا نوشیدنی های بسیار رایجی هستند که افراد عادت دارند .
آن ها را با مواد شیرین مصرف کنند اما این مواد قندی به سلامت دندان ها آسیب رسانده و سبب بالا بردن قند خون و در نهایت دیابت می شود .
با توجه یا بهتر است بگویم بدون توجه به تبلیغاتی که در خصوص ضرر و زیان های مصرف قند و شکر می شود.
از جمله آلزایمر و دیابت. ما ایرانی ها عادت داریم چایمان را با خوراکی های شیرین مصرف کنیم.
مقدار انرژی ای که بدن با خوردن یک حبه قند معمولی(حدود ۳گرم وزن)دریافت می کند بر فرض اینکه هر گرم دارای ۴ کیلوکالری باشد ۱۲کیلوکالری است.
این رقم در مقایسه با تعدادی خرما یا توت خشک که دارای ۵۰-۶۰ کیلوکالری می باشد بسیار قابل توجه است.
در نهایت با توجه به خواص میوه های خشک مانند خرما این نوع مواد شیرین می توانند بهترین جایگزین برای قند یا شکر هنگام مصرف چای باشند.
قند خرما، توت و به طور کلی هرمواد قندی هنگامی که با آب جوش یا چای داغ تماس پیدا می کند بدن تمام شیرینی های این مواد را جذب کرده و انرژی موجود در آنها جذب بدن نمی شود.گفتنی است چای و قهوه در تمام کشورهای دنیا نوشیدنی های بسیار رایجی هستند که افراد عادت دارند آنها را با مواد شیرین مصرف کنند اما این مواد قند به سلامت دندان ها آسیب رسانده و سبب بالا بردن قند خون و در نهایت دیابت می شود.
گفتنی است مصرف میوه های خشک در کنار چای بهترین گزینه به جای قند، خرما و توت است.نکته:پزشکان بر این باورند مصرف میوه های خشک انرژی مورد نیاز بدن را فراهم کرده و برای سلامتی ضرری ندارند.
سلام . چای رو معمولا با توت خشک و خرمای خشک میخورن توت و خرما هم جزء میوه ها هستند پس اگر خشک باشن خوردنشون با چای نباید مضر باشه
توجه : ارسال پیام های توهین آمیز به هر شکل و با هر ادبیاتی با اخلاق و منش اسلامی ،ایرانی ما در تناقض است لذا از ارسال اینگونه پیام ها جدا خودداری فرمایید.
خرما میوه ای است که از سرطان جلوگیری و عضلات را قوی و محکم می‌کند چرا که حاوی ویتامین‌های A، B، C، E و مواد قندی و آهن است
برخلاف تصور عموم، مصرف خرما نه تنها جوش‌های جوانی را بدتر نمی‌کند بلکه آنها را بهبود می‌بخشد و جوشانده هسته آن برای درمان سنگ کلیه مفید است. شکوفه خرما سرشار از خواص دارویی است و این شکوفه خاصیت ضدعفونی کنندگی بدن را در صورت جوشاندن دارد و برای بینایی و شنوایی و درد مفاصل نیز بسیار مفید است. خرما، منبعی غنی از کربوهیدرات و انرژی است که هر یک عدد آن، حدود ۲۰ تا ۷۰ کالری دارد و گفته میشود در خاورمیانه که خرما به طور روزانه مصرف میشود، آمار بیماری‌های قلبی بسیار کم است.خرمای تازه یا خشک؟بیشتر میوه‌ها دارای درصد زیادی آب است اما ۷۰ درصد خرما از قند تشکیل شده است. انواع مختلف خرما در بازار عرضه میشود اما سوالی که پیش می‌آید، این است که خرمای تازه سالم‌تر است یا خشک؟خرمای خشک رطوبت کمتری دارد و در نتیجه مدت طولانی‌تری تازه می‌ماند، در حالی که مدت ماندگاری خرمای تازه کمتر از ۸ تا ۱۰ ماه است. خرمای خشک، در صورتی که در یخچال نگهداری شود تا ۵سال می‌ماند. بنابراین خرمای خشک نسبت به خرمای تازه ماندگاری بیشتری دارد.هر ۱۰۰گرم خرمای خشک حاوی ۲۸۰ کالری است در حالی که هر ۱۰۰گرم خرمای تازه حاوی ۱۴۵ کالری است. بنابراین می‌توانید برای کاهش وزن خرمای تازه مصرف کنید و در صورتی که قصد افزایش وزن دارید، می‌توانید کالری اضافه را از خرمای خشک دریافت کنید. پس مصرف نوع خرما، به نیاز فرد بستگی دارد.هر دو نوع خرما دارای موادمغذی تقریبا یکسان است. خرما حاوی آهن، ویتامین A (مفید برای سلامت چشم)، پتاسیم (مفید برای قلب) و منیزیم است که با دیابت، فشارخون و افسردگی مقابله می‌کند. خرما سرشار از فروکتوز است که مقدار زیاد آن برای بدن مضر است. چنان که گفته شد، تفاوت زیادی بین ارزش غذایی خرمای تازه و خشک وجود ندارد.خرما سرشار از کربوهیدرات است که شامل ساکاروز، فروکتوز و گلوکز است. ورزشکاران برای دریافت انرژی قبل از هر مسابقه، خرما مصرف میکنند. خرمای خشک و تازه سرشار از انرژی است.خرما سرشار از فیبر است و از یبوست پیشگیری می‌کند. میزان فیبر در خرمای خشک بیشتر است.چای را با خرما بخوریدمتاسفانه خیلی از ما ایرانی‌ها، ذائقه خود را به مصرف قند و شکر همراه با انواع چای عادت داده‌ایم و از آنجا که مردم ما علاقه فراوانی به نوشیدن چای در طول روز دارند، زیاده‌روی در مصرف قند و شکر می‌تواند افزایش کالری دریافتی و ابتلا به چاقی و اضافه‌وزن را در پی داشته باشد. مصرف ۱۰ حبه قند در طول روز، می‌تواند باعث افزایش حدود ۱۰ کیلوگرم وزن در طول سال شود. افزایش وزن هم که عوارض فراوانی از ابتلا به بیماری‌های قلبی گرفته تا دیابت خواهد داشت.برای بالا بردن ارزش تغذیه‌ای یک وعده چای روزانه‌ای که قرار است بنوشید، آن را با حجم متعادلی از خوراکی‌های شیرین و البته مغذی‌تری مانند خرما، عسل، کشمش، توت یا انجیر، همراه کنید. البته نباید در مصرف این خوراکی‌های مغذی هم افراط کرد چون تمام خوراکی‌های مغذی و غیرمغذی، حاوی کالری هستند و زیاده‌روی در مصرف آنها، می‌تواند باعث ابتلا به چاقی و عوارض ناشی از آن شود. قند و شکر معمولی، فقط انرژی دارند و هیچ ریزمغذی خاصی به بدن نمی‌رسانند اما خوراکی‌های شیرینی مانند خرما، نوعی میوه محسوب می‌شوند و مصرف روزانه آنها همراه چای اشکالی ندارد. تقریبا هر ۳ خرما، برابر با یک واحد میوه است. خرما، حاوی ویتامین‌ها، املاح معدنی و برخی نمک‌های مورد نیاز بدن هم است.این میوه گرمسیری، حاوی رنگدانه‌هایی است که به‌عنوان مواد ضد سرطان و پیشگیری‌کننده از بیماری‌های قلبی و عروقی در بدن عمل میکنند. پس عادت به نوشیدن چای همراه با خرما یا کشمش در کنار یک نوشیدنی گرم و مطبوع، ریزمغذی‌های فراوانی به بدنمان می‌رساند.منبع: روزنامه آرمان
عوارض خوردن چای و خرما
برخلاف تصور عموم، مصرف خرما نه تنها جوش‌های جوانی را بدتر نمی‌کند بلکه آنها را بهبود می‌بخشد و جوشانده هسته آن برای درمان سنگ کلیه مفید است. شکوفه خرما سرشار از خواص دارویی است و این شکوفه خاصیت ضدعفونی کنندگی بدن را در صورت جوشاندن دارد و برای بینایی و شنوایی و درد مفاصل نیز بسیار مفید است. خرما، منبعی غنی از کربوهیدرات و انرژی است که هر یک عدد آن، حدود ۲۰ تا ۷۰ کالری دارد و گفته میشود در خاورمیانه که خرما به طور روزانه مصرف میشود، آمار بیماری‌های قلبی بسیار کم است.
به گزارش سلامت خبرگزاری تسنیم، حسین عبدالعزیزی – کارشناس بهداشت مواد غذایی با اشاره به خرما میوه ای پرخاصیت، سرشار از کلسیم، فسفر، منیزیم و ویتامین ها است، اظهار داشت: خرما، علاوه بر قند طبیعی، حاوی مواد مغذی و با ارزشی همچون آهن و منیزیم است. همچنین خرما دارای قند زیادی است که در واقع حدود 70 درصد آن را کربوهیدرات، 25 درصد آن ساکاروز و 50 درصد گلوکز است.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه این میوه پرخاصیت، سرشار از کلسیم، فسفر، منیزیم و ویتامین‌ها است، قطعا برای تأمین سلامتی بدن بسیار مفید و ضروری است و به دلیل اینکه آهن خرما زیاد است، با خوردن 15 گرم آن در روز می توان نیازمندی آهن بدن را رفع کرد و کم خونی یا عوارض ناشی از کمبود آهن را به این وسیله برطرف کرد.
عبدالعزیزی گفت: خرما را می‌توان جایگزین قند، شکر و مربا کرد برای مثال یک عدد خرمای مرطوب 20 کالری و یک خرمای خشک 15 کالری دارد که با خوردن آن انرژی بدن تامین میشود. به ویژه خرمای ربی با توجه به دارا بودن قند طبیعی از ارزش غذایی بالایی برخوردار بوده و جایگزین مناسبی برای قند است.
این کارشناس بهداشت مواد غذایی، افزود: خرما یکی از مواد مغذی و خوشمزه‌ای است که معمولا کارشناسان تغذیه مصرف آن را در رژیم غذایی روزانه افراد توصیه میکنند. البته باید تاکید کرد که این میوه پرخاصیت حاوی فیبر طبیعی است و به دلیل داشتن پتاسیم برای تقویت سیستم عصبی بدن نیز مفید است.
به گزارش Ifdana – وی افزود: متخصصان تغذیه بر این باورند که خوردن خرما خطر ایجاد سکته را نیز کمتر می‌کند و مصرف مقدار مناسب خرما کلسترول خون را نیز کاهش می‌دهد. آنها معتقدند افرادی که می‌خواهند وزن‌شان افزایش یابد می‌توانند از این ماده غذایی مفید در رژیم روزانه شان کمک بگیرند.
عوارض خوردن چای و خرما
عبدالعزیزی تاکید کرد: البته خرما برای برخی افراد زیان‌هایی نیز دارد. به عنوان نمونه کسانی که داخل دهانشان زخم و یا تاول وجود دارد باید از خوردن خرما پرهیز کنند. در ضمن، خوردن خرما با ماست نیز بسیار مضر است. همچنین افرادی که دیابت دارند یا اینکه این بیماری در خانواده آنها وجود دارد، باید در خوردن خرما احتیاط کنند. همچنین افراد چاق یا کسانی که با مشکل اضافه وزن روبه‌رو هستند نیز می بایست در خوردن خرما دقت کنند و آن را بیش از حد مصرف نکنند.
این کارشناس بهداشت مواد غذایی، اظهار داشت: با توجه به اینکه انرژی خرما بسیار کمتر از انرژی قند ساده است، به همین دلیل مصرف آن بسیار بهتر و مناسب‌تر از قندهای ساده است. با توجه به فوایدی که از خرما گفته شد، بهتر است این ماده غذایی را در برنامه غذایی خانواده خود جای دهید، اما هنگامی که می‌خواهید خرما بخرید، حتما توجه داشته باشید خرما تازه باشد و مزه و بوی ترشیدگی ندهد. استفاده از این میوه در ماه مبارک رمضان به دلیل ارزش غذایی آن توصیه شده است. خرما، قند کاهش یافته در دوران روزه داری را جبران می‌کند و به علت دارا بودن فیبر و خاصیت ملین بودن آن، سیستم گوارشی را که به دلیل روزه داری بی تحرک شده است، باعث تحرک آن میشود.
مصرف توت و خرما در کنار چای باعث بالا رفتن قند و در نهایت دیابت میشود. متاسفانه برخی از مردم بر این باورند که مصرف توت یا خرما به جای قند می تواند از بالا رفتن میزان قند خون جلوگیری کند.
به گزارش گروه روی خط رسانه های خبرگزاری برنا، قند خرما، توت و به طور کلی هرمواد قندی هنگامی که با آب جوش یاچای داغ تماس پیدا می کند بدن تمام شیرینی های این مواد را جذب کرده و انرژی موجود در آنها جذب بدن نمی شود.
عوارض خوردن چای و خرما
گفتنی است چای و قهوه در تمام کشورهای دنیا نوشیدنی های بسیار رایجی هستند که افراد عادت دارند آنها را با مواد شیرین مصرف کنند اما این مواد قند به سلامت دندان ها آسیب رسانده و سبب بالا بردن قندخون و در نهایت دیابت می شود.
گفتنی است مصرف میوه های خشک در کنار چای بهترین گزینه به جای قند، خرما و توت است.
برخی افراد می‌گویند ما به جای این قندها، قند طبیعی مصرف می‌کنیم. مثلاً با چایمان توت خشک، خرما، کشمش و موادی از این قبیل می‌خوریم تا قند خونمان بالا نرود و بعد هم می‌بینیم که با یک فنجان چای ۲۰ عدد توت خشک یا میوه‌های مشابه می‌خورند. در جواب این افراد باید گفت که اتفاقاً قندی که در قندانتان دارید قند مصنوعی نیست و قند طبیعی است که از نیشکر و چغندر گرفته شده است. از طرفی قندی که در میوه‌هایی مانند کشمش، توت خشک، خرما و…وجود دارد، قند آزاد است. یعنی به راحتی جذب بدن میشود و میزان کالری آن مانند سایر قندهاست یعنی به ازای هر یک گرم، مصرف آنها ۴ کیلوکالری انرژی به بدن می‌رسد و مصرف زیاد این خوراکی‌ها مانند مصرف زیاد قندهای معمولی عوارضی دارد.
هر یک حبه قند حدود ۳ گرم وزن دارد. با این فرض که هر یک گرم قند ۴ کیلوکالری انرژی تولید کند، انرژی دریافتی بدن با خوردن یک حبه قند معمولی ۱۲ کیلوکالری است. در حالی که بیشتر افرادی که چایشان را با تعدادی خرما، کشمش، توت خشک و…می‌خورند، حدود ۶۰-۵۰ کیلوکالری انرژی دریافت میکنند.
عوارض خوردن چای و خرما
آبشار ماسوله یکی از جاذبه های طبیعی روستای تاریخی ماسوله است که اکثر گردشگران در سفر خود به ماسوله حتما از این آبشار زیبا دیدن میکنند.
کولر گازی یا اسپلیت یکی از پرکاربردترین تجهیزات تاسیساتی در جامعه امروز محسوب می شود. در تابستان ها، نیاز به یک نسیم خنک با طراوت که در فضا بچرخد، برای همه افراد به شدت احساس می شود. سیستم های تهویه مطبوع یک هدف حیاتی را دنبال می کنند و آن هم تنظیم دمای محیط براساس تمایل کاربر است. حتما می دانید که انواع مختلفی از سیستم های تهویه مطبوع وجود دارند که این تنوع می تواند انتخاب را برای شما سخت کند. اما با در اختیار داشتن راهنمای خرید کولر گازی، می توانید این انتخاب را به راحتی انجام داده و خرید بهتری داشته باشید.
یعنی هر ایرانی 3 برابر میانگین دنیا شکر مصرف می‌کند. دکتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و دانشیار انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می‌گوید: «آمار مصرف قند و شکر در کشور که با بررسی مصرف و نه میزان خرید و فروش در سطح خانوار در سال‌های 81-79 انجام شده، نشان می‌دهد هر نفر به طور میانگین حدود 60 گرم مواد قندی شامل قند و شکر، مربا، عسل و…در روز مصرف می‌کند که حدود 51 گرم از این میزان فقط مربوط به قند و شکر است.» این آمار مربوط به شهر و روستاست و در آن تفاوتی بین یک کودک نوپا یا سالمند در نظر گرفته نشده است. از قند و شکر در کتاب‌های تغذیه قدیمی با عنوان «انرژی خالی» یاد شده است، یعنی این مواد هیچ خاصیتی ندارند جز اینکه فقط انرژی اضافه وارد بدن کنند.
عوارض خوردن چای و خرما
علت مصرف این میزان قند و شکر در ایران چیست؟
مهم‌ترین بخش مصرف قند و شکر در کشور ما مربوط به مصرف چای است. چای در کشور ما نوشیدنی بسیار رایجی است که در کنار آن قند یا شکر خورده میشود بنابراین مقدار مصرف این مواد در کشور ما تقریباً منحصر به فرد است. نتیجه این امر آن است که هم کالری اضافه وارد بدن میشود و هم دندان‌ها آسیب می‌بینند. البته مقدار مصرف قند به چند عامل بستگی دارد؛ یکی از این عوامل مقدار و حجم مصرف چای است؛ کسانی که دفعات بیشتری چای می‌نوشند یا چای را در لیوان و در حجم زیادی می‌خورند، طبیعتاً قند بیشتری هم مصرف میکنند. عامل دیگر، خوردن چای داغ است. هر چه چای داغ‌تر باشد، قند سریع‌تر در دهان حل میشود بنابراین ممکن است فرد با یک فنجان چای کوچک اما داغ 5-4 حبه قند بخورد. همه این‌ها در کنار استفاده زیاد از مواد قندی دیگر مانند نوشابه باعث میشود آمار مصرف بالا برود.
بسیاری از افراد سعی میکنند به جای قند و شکر از میوه‌های خشک و شیرین استفاده کنند. نظرتان درباره این کار چیست؟
بله، برخی افراد می‌گویند ما به جای این قندها، قند طبیعی مصرف می‌کنیم. مثلاً با چایمان توت خشک، خرما، کشمش و موادی از این قبیل می‌خوریم تا قند خونمان بالا نرود و بعد هم می‌بینیم که با یک فنجان چای 20 عدد توت خشک یا میوه‌های مشابه می‌خورند. در جواب این افراد باید گفت که اتفاقاً قندی که در قندانتان دارید قند مصنوعی نیست و قند طبیعی است که از نیشکر و چغندر گرفته شده است. از طرفی قندی که در میوه‌هایی مانند کشمش، توت خشک، خرما و…وجود دارد، قند آزاد است. یعنی به راحتی جذب بدن میشود و میزان کالری آن مانند سایر قندهاست یعنی به ازای هر یک گرم، مصرف آنها 4 کیلوکالری انرژی به بدن می‌رسد و مصرف زیاد این خوراکی‌ها مانند مصرف زیاد قندهای معمولی عوارضی دارد.
پس ممکن است با این تفکر که میوه‌های خشک سالم‌تر از قند معمولی هستند، در مصرفشان زیاده‌روی شده و کالری بیشتری هم به بدن برسانند؟
بله، هر یک حبه قند حدود 3 گرم وزن دارد. با این فرض که هر یک گرم قند 4 کیلوکالری انرژی تولید کند، انرژی دریافتی بدن با خوردن یک حبه قند معمولی 12 کیلوکالری است. در حالی که بیشتر افرادی که چایشان را با تعدادی خرما، کشمش، توت خشک و…می‌خورند، حدود 60-50 کیلوکالری انرژی دریافت میکنند. بعضی‌ها هم عادت دارند چایشان را با بیسکویت‌های سبوس‌دار یا کیک، شکلات و…بخورند. کالری این مواد آن قدر بالاست که به هیچ‌وجه قابل مقایسه با انرژی دریافتی از قند نیست. به هر حال بیسکویت‌ها حتی از نوع سبوس‌دارشان هم با آرد و روغن تهیه شده‌اند و کالری‌شان بسیار بیشتر از یک حبه قند است.
توصیه‌تان به کسانی که زیاد چای می‌خورند، چیست؟
توصیه می‌کنم اگر چای زیاد می‌خورند و دوست دارند چایشان را با قند بخورند، ابتدا کمی صبر کنند چایشان کمی خنک شود. بعد آن را فقط با یک حبه قند بنوشند. حتی اگر قند پس از اتمام چای در دهانشان باقیمانده بود، آن را خارج کنند و لزومی ندارد که حتماً آن را قورت بدهند. انجام این کار خیلی بهتر از آن است که فرد چایش را با مقدار زیادی توت خشک، کشمش، خرما و سایر میوه‌های خشک بخورد. درست است که این مواد فواید زیادی دارند، اما به هر حال قند آزادشان به راحتی جذب بدن میشود و فرقی با قندهای معمولی ندارد.
اگر فردی بخواهد به جای قند از همین میوه‌های خشک استفاده کند، چه میزان مجاز است از آنها بخورد؟
اگر فردی مشکل وزن داشته باشد و بخواهد آن را کنترل کند و در عین حال دوست داشته باشد چایش را با یک ماده شیرین بخورد، می‌تواند از این میوه‌ها استفاده کند اما مقدار مصرف آنها باید در بسته کالری فرد به وسیله متخصص تغذیه تعیین شود تا بداند از کدام شیرین‌کننده‌ها چه مقداری استفاده کند. نوشیدن چای با حداقل شیرینی، کار سختی نیست و ذائقه به تدریج عادت می‌کند که چای با شیرینی کمتری مصرف شود.
در مورد میوه‌های تازه هم این حساسیت وجود دارد؟
هر چه مقدار آب در میوه‌ای کمتر شود، طبیعتاً غلظت قند آن بالا می‌رود بنابراین میزان کالری میوه‌های خشک در وزن مساوی با میوه‌های تازه بالاتر است مثلاً میزان کالری 100 گرم توت خشک در مقایسه با 100 گرم توت تازه حدود 5-4 برابر بیشتر است. با توجه به درجه آبگیری میوه و مقدار قندی که دارد، این میزان متغیر خواهد بود. برای بدن فرقی نمی‌کند که کالری اضافه از کجا آمده است. فرد میوه خشک خورده یا میوه تازه یا قند یا هر ماده شیرین دیگری. هر ماده اضافه‌ای که وارد بدن میشود، در صرافی بدن به کالری تبدیل میشود. بدن باید کالری‌ها را خرج کند، یا جای خرج دارد یا ندارد. اگر جای خرج داشت که چه بهتر اما اگر جای خرج نداشت، کالری اضافه به بافت چربی تبدیل و در بانک بدن ذخیره میشود. پس نباید گفت میوه‌ای که می‌خوریم، بیش‌ترش آب است و چاق‌کننده نیست. میوه‌ها هم حاوی قند هستند و قند مازاد بر نیاز بدن چاق‌کننده است.
عسل چطور؟
عسل هم قند آزاد دارد بنابراین قندش فرقی با قند میوه‌ها ندارد. آنچه در خوردن یک ماده غذایی اهمیت دارد، مقدار مصرف آن است. عسل طبیعی خوب و باکیفیت، فواید زیادی دارد اما همین عسل می‌تواند باعث پوسیدگی دندان شود یا کالری اضافه وارد بدن کند.
در علم تغذیه هیچ ماده‌ای بد واقعی یا خوب واقعی نیست. مهم این است که چه کسی، چه مقداری و چه زمانی ماده‌ای را مصرف کند. خیلی‌ها عسل را در چایشان می‌ریزند تا هم چای شیرین شود و هم از خواص عسل استفاده کنند. این کار تا حدی اشتباه است زیرا عسل حاوی آنزیم‌ها و مولکول‌های حیاتی‌ای است که جنسشان از پپتید است. پپتیدها با حرارت تخریب می‌شوند و کارکردشان را از دست می‌دهند.
و شیرین‌کننده‌های مصنوعی؟
شیرین‌کننده‌های مصنوعی از جنس قند نیستند و عمدتاً افراد مبتلا به دیابت یا کسانی که وزن بالایی دارند، از آنها استفاده میکنند. شیرین‌کننده‌ها انواع مختلفی دارند؛ اولین شیرین‌کننده «ساخارین» بود که بعدها در مورد سرطان‌زا بودنش به خصوص در مثانه بسیار بحث شد. در حال حاضر مصرف ساخارین بسیار محدود شده و فقط در صنعت دارویی از آن استفاده میشود. بعد از ساخارین، «آسپارتام» تولید شد. آسپارتام ترکیب دو اسیدآمینه است و ضمن اینکه خاصیت شیرین‌کنندگی دارد، کالری‌اش زیاد نیست و دیابتی‌ها و افراد چاق به عنوان یک ماده جایگزین قند آن را مصرف میکنند. جدیداً هم یک مولکول دیگر به نام «سوکرالوز» تولید شده که با اسامی تجاری مختلفی در بازار عرضه میشود. «لاکتولوز» هم شیرین‌کننده دیگری است که هم در صنعت داروسازی و هم در صنعت تولید مواد غذایی مثل تهیه آدامس استفاده میشود. چند مسئله را باید هنگام استفاده از این شیرین‌کننده‌ها در نظر داشت؛ اول اینکه شیرین‌کننده‌ها به درد افرادی که دوست دارند با چایشان یک ماده شیرین بخورند، نمی‌خورد زیرا خاصیت شیرین‌کنندگی این مواد بسیار بالاست و حدود 200 تا 400 برابر شیرین‌تر از قند معمولی هستند بنابراین افرادی که قند می‌خورند روی خوشی به این شیرین‌کننده‌ها نشان نمی‌دهند. بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند ذائقه افراد مصرف‌کننده قندهای مصنوعی طی زمان به طعم بسیار شیرین این مواد عادت می‌کند. در نتیجه امکان وزن‌گیری آنها در سال‌های آتی بسیار بیشتر است زیرا مواد شیرین طبیعی به دهانشان بی‌مزه می‌آید و این حالت باعث مصرف بیشتر قند و شکر معمولی میشود و فرد را چاق می‌کند.
آیا افراد معمولی هم می‌توانند شیرینی دیابتی را با چایشان بخورند؟
عنوان شیرینی دیابتی که برای فروش بیشتر به کار می‌رود، بسیار خطرناک است. درست است که قند موجود در این شیرینی‌ها قند مصنوعی است و کالری ندارد اما به هر حال در پخت شیرینی از آرد سفید و روغن جامد استفاده شده است. یعنی بدترین موادی که یک فرد مبتلا به دیابت می‌تواند آنها را مصرف کند و قند خونش را بالا ببرد. تبلیغ چنین خوراکی‌هایی بسیار خطرناک است. چون بسیاری از افراد دیابتی فکر میکنند اگر این شیرینی‌ها را مصرف کنند، مشکل قند و افزایش وزن پیدا نمی‌کنند. در حالی که اصلاً چنین چیزی نیست و این یک تفکر فوق‌العاده خطرناک است. ضمن اینکه مصرف زیاد قندهای مصنوعی نیز خالی از زیان نیست.
0