طبع شیره خرمالو

میوه اربه یا خرمندی در جنگل های گیلان و مازندران به صورت وحشی و خودرو می روید.
خرمالو که در تهران به فراوانی رشد میکند در حقیقت نوع پیوند یافته ی این درخت می باشد.
میوه درخت « اربه » را درفصل پاییز از درخت می چینند بعد از جدا کردن دمبرک میوه ها را در
ظرفی چوبی به شکل «ناو» می ریزند و آن ظرف را به این مناسبت «اربه ناو یا اربه ناف» گویند.

حدود یک متر از کل ناو را با تخته ای جدا می کنندو سوراخی در آن تعبیه میکنن و مقداری
«کولوش-ساقه ی برنج» را در جلوی سوراخ قرار می دهند که نقش آبکش را داشت .میوه ارباه
یا اربه در مناطق جنگلی کرانه دریای خزر می روید و به دو رنگ نارنجی و قرمز بوده و طعم شیرین
و گس دارد. این میوه در فرهنگ قدیم روستا جز غذاهای روزمره مردم بوده که به مرور زمان و با
وارد شدن دیگر آداب و رسوم به فراموشی سپرده شد.

در دیگر لهجه های شهرهای شمال در تالش به اسم آمبر، در رامسر خرما، در مازندارن خرمندی
و در گرگان انده، اندی یا اندو خرما گفته می شود.  در قدیم از آن شیره و دوشاب می گرفتند و
روش کار بدین صورت بود که در ابتدا این میوه جنگلی بر داشت شده و سپس بر روی تنه درختی
به شکل استوانه و قایق مانند روی آن با پا و یا چکمه لگد کوب می شد .پس از خارج شدن شیره
آن را به حال خود رها می نمودند و بعد از گذشت یک روز کل شیره در اثر شیب گذاشتن تنه درخت
در قسمت انتهایی استوانه جمع می شد. سپس دوشاب تهیه شده را به همراه برنج کته و یا نان می خوردند.

بهترین نوع مصرف شیره خرمالو (دوشاب) که برای همه‌ی مزاج‌ها مناسب می‌باشد، این است که شیره
را با سرکه بجوشانید و محصول نهایی را که «سرکه شیره» نام دارد با کاهو بخورید و نهایت لذت را از خوردن
این معجون ببرید.

شیره‌ها جزو مواد غذایی انرژی زا بوده و برای مواقعی که بدن به انرژی بیشتری نیاز دارد،
بهترین غذا محسوب می‌گردند. از جمله این شیره‌ها، شیره خرمالو می‌باشد.

شیره‌ خرمالو (دوشاب) همان خواص خرمالو  را دارد. حاوی فسفر و آهن است که مصرف آن
در وعده‌ی صبحانه باعث فعال شدن سلول‌های عصبی و در ضمن مانع ایجاد کم خونی
در افراد می‌شود. شیره خرمالو، تسکین دهنده‌ی دردهای رماتیسمی و امراض شریانی و وریدی هستند.

در بسیاری از استان‌های کشورمان، از شیره خرمالو  به جای شکر در پختن حلوا استفاده می‌کنند.
همچنین خوردن «شیر برنج با شیره»، «برف با شیره»، «شیر با شیره» و «ارده با شیره» در زمستان
از عادات غذایی مرسوم مردمان بسیاری از شهرها است.

شیره خرمالو  (دوشاب) منبعی سرشار از پتاسیم و منیزیم است که با فشارخون بالا مقابله می‌کنند.
به علاوه میزان سدیم – که در افزایش فشار خون نقش دارد – در خرمالو بسیار کم است،
به همین دلیل مصرف خرمالو برای افراد مبتلا به فشارخونی‌ می‌تواند مفید باشد.
در ۱۰۰ گرم خرمالو ۱۶۰ میلی گرم پتاسیم وجود دارد. از این رو توصیه می‌کنیم اگر دچار
بیماری‌های قلبی عروقی هستید و یا فشار خون تان بالاست شیره خرمالو (دوشاب)  را فراموش نکنید.
البته خرمالو میوه ای شیرین است و لازم است به قند موجود در آن توجه داشته باشید.

شیره خرمالو  (دوشاب) دارای مقدار فراوانی ویتامین C بوده و ۲۱ درصد از نیاز روزانه به ویتامین C را تامین می‌کند،
در نتیجه مصرف خرمالو هم در پیشگیری از سرماخوردگی و نیز در درمان آن موثر است.
به علاوه خوردن خرمالو برای غشاهای موکوسی، راه‌های تنفسی و جلوگیری از سرطان دهان
و ریه مفید است. به موارد گفته شده، این نکته را نیز اضافه کنید که خرمالو ۵۵ درصد نیاز روزانه
به ویتامین A را تامین کرده و در تقویت دستگاه ایمنی بدن موثر است.

پتاسیم از جمله مواد معدنی لازم برای بدن و البته فلز کمیاب می باشد،
که خرمالو به میزان زیادی می تواند نیاز روزانه شما به آن را برطرف نماید.
پتاسیم در تنظیم فشار خون و آرام کردن عضلات بدن نقش مهمی دارد.
در واقع بسیاری از داروها از پتاسیم به عنوان یک ماده برای مقالبه با
دردهای عضلانی استفاده می کنند. به این ترتیب خرمالو به عنوان یکی از
منابع غذایی پتاسیم در سلامتی قلب و عروق تاثیر بسیاری دارد. اگر در فصل پاییز
که خرمالو فراوان است هر روز حدود ۱۰۰ گرم از این میوه را مصرف کنید،
سیستم قلب و عروق‌تان مقاوم و سالم می‌شود و خطر بسته شدن رگ‌های خونی
بسیار کاهش می یاید.

از دیگر خواص شیره خرمالو  (دوشاب) می توان به تاثیر مصرف آن در تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.
خرمالو منبع مناسبی برای تامین نیاز بدن به ویتامین C می باشد. ویتامین C
برای تقویت سیستم ایمنی بدن لازم و ضروری است؛ تحقیقات نشان داده است
ویتامین C موجود در میوه ها و از جمله خرمالو، یک عامل قوی در جهت تقویت
دستگاه ایمنی بدن است و بدن را در برابر سرما خوردگی، آنفولانزا و عفونت ها
مقاوم می نماید. در واقع ویتامین C اثر غیر مستقیم در پیشگیری و بهبود این بیماری ها
دارد انرژی‌زا. ذکر این نکته نیز لازم است که هر چه خرمالو رسیده‌تر و شیرین‌تر باشد میزان ویتامین C آن کمتر می شود.

خرمالو دارای مقدار زیادی بتاکاروتن و ویتامین A می باشد و می تواند بدن را
از رادیکال های آزاد و سرطان ها در محافظت نماید. به خصوص خوردن خرمالو
در پیشگیری از سرطان ریه موثر است، لذا توصیه می شود افرادی که در معرض آلودگی هوا
و دود سیگار قرار دارند یا خودشان سیگار می‌کشند، در صورت امکان به صورت منظم خرمالو مصرف کنند.

یکی از مهم ترین خواص شیره خرمالو (دوشاب)، محافظت از چشم ها و تقویت بینایی می باشد.
خرمالو حاوی مقادیر فراوانی ویتامین A، زیزانتین، لوتئین و لیکوپن است که همه آن ها
در ارتقا سطح سلامت چشم موثرند. مطالعات بسیاری در این زمینه، اهیمت و نقش لوتئین
و زیزانتین را در حفظ و بهبود سلامت چشم به اثبات رسانده است. لوتئین و زیزانتین
از شبکیه چشم محافظت نموده و در پیشگیری از بروز دژنراسیون ماکولا و آب مروارید
که از مهم ترین علل نابینایی اند – موثر هستند.

خرمالو میوه‌ ای شیرین و حاوی قند است. برای همین افراد مبتلا به دیابت نباید
در مصرف خرمالو زیاده روی کنند. اما این بدان معنا نیست که افراد دیابتی اصلا نباید خرمالو بخورند.
اگر بیماری قند دارید می‌توانید روزانه یک عدد خرمالوی متوسط میل کنید. اما بیش از این مقدار می تواند
مضر و خطرناک باشد. دیگر افراد می توانند در روز ۲ یا ۳ عدد خرمالو بخورند، البته زیاده روی در خوردن خرمالو
می تواند سبب یبوست و افزایش وزن شود، پس مراقب باشید.

توجه: به علت حساسیت موضوع، بیماران دیابتی بایستی قبل از مصرف میوه جات شیرین مانند
خرمالو حتما با پزشک خود مشورت نمایند.

این بخش به خواص خرمالو برای پوست خواهیم پرداخت. رادیکال های آزاد در بدن علاوه
بر خطر ابتلا به بیماری های مزمن، سبب پیری زود رس پوست نیز می شود.
این رادیکال های آزاد به سلول های پوست آسیب می زنند و موجب تحریک آن ها
در روند پیری می شوند. این در حالی است که آنتی اکسیدان ها و مواد مغذی موجود
در میوه ها و سبزی ها با رادیکال های آزاد مبارزه کرده، از بدن در برابر آنها مراقبت می نمایند،
یکی از این میوه ها خرمالو است. ویتامین C موجود در خرمالو یکی از منابع اصلی جهت
مراقبت پوست به شمار می رود. همچنین ویتامین های A و K موجود در خرمالو، چین و چروک ناشی از
افزایش سن را کاهش می دهند.

خرمالو به خاطر داشتن ویتامین A و E باعث نرمی و لطافت پوست شما می‌شود.
یک عدد خرمالوی نرم را به حالت پوره در آورید و به آن کمی آرد جو اضافه کنید تا ماسک
حالت خمیری به خود بگیرد. با یک یک قلم مو ماسک را روی پوست صورتتان بمالید.
۱۰ تا ۱۵ دقیقه این ماسک را ‌روی پوست تان بگذارید، سپس به کمک یک حوله نرم و آب گرم صورت‌تان را
بشویید تا مواد به خوبی پاک شوند.

خرمالو روند پیری را کند و چین و چروک صور‌ت را از بین می برد. برای تهیه ماسک صورت خرمالو
برای رفع چین و چروک پوست، یک عدد خرمالوی له شده را با زرده تخم مرغ و کمی آبلیمو مخلوط کنید.
سپس ماسک را با انگشت بر روی پوست صورتتان بمالید و ۱۵ دقیقه منتظر بمالید، سپس
صورتتان را با آب ولرم شسته، با یک حوله تمیز خشک کنید. این ماسک علاوه بر تاثیر
روی چین و چروک صورت، منافذ باز پوستی را پاک سازی می‌کند.

برای افزایش مقاومت پوست تان در برابر سرما، در فصل‌ پاییز و زمستان، می توانید در تابستان
به طور مرتب از ماسک خرمالو و روغن زیتون استفاده کنید. استفاده از این ماسک علاوه بر
تامین رطوبت مورد نیاز پوست، به افزایش مقاومت پوست شما در برابر سرما کمک می‌کند
و مانع از خشک شدن و از بین رفتن سلول‌های پوستی در فصل زمستان می شود.
برای تهیه این ماسک کافی است خرمالوی له‌شده را با ۲-۱ قاشق روغن زیتون مخلوط کنید
و سپس ماسک حاصل را که حالت خمیری دارد، بر روی پوست صورت خود بمالید. برای اثر گذاری
مناسب بهتر است این ماسک را به مدت ۳۰ دقیقه روی پوست‌تان نگه دارید و سپس آن را با آب ولرم
به خوبی شسته و با یک حوله تمیز، صورتتان را خشک کنید.

در قسمت های قبل به بیان خواص شیره خرمالو (دوشاب) در برای سلامتی و پوست پرداختیم،
در این قسمت می خواهیم شما را با خواص خرمالو در دوران بارداری آشنا سازیم.
خانم باردار می توانند در دوران بارداری خرمالو مصرف کنند. خوردن شیره خرمالو (دوشاب) در بارداری
به بهبود و تقویت سلامتی شما کمک می کند و مواد مغذی موجود در خرمالو در
رشد جنین موثر است. البته توصیه می شود قبل از اضافه نمودن خرمالو به برنامه
غذایی تان در دوران بارداری با پزشکتان در این خصوص مشورت نمایید.

خرمالو دارای مقداری زیادی مواد مغذی ضروری برای بدن می باشد، بنابراین با مصرف آن
می توانید از خواص خرمالو در دوران بارداری بهره مند شوید. در زیر برخی از این فواید توضیح داده شده است:

افزایش رشد جنین: خرمالو سرشار از دو ماده معدنی کلسیم و فسفر می باشد و مصرف آن
در افزایش رشد استخوان های جنین شما موثر است. به علاوه خرمالو باعث بهبود عملکرد سیستم عصبی مرکزی می گردد.

درمان کم خونی: وجود آهن در خرمالو سبب می گردد تا خطر بروز کم خونی در دوران بارداری
کاهش یابد. خوردن خرمالو در طی این دوران به افزایش هموگلوبین و پیشگیری از آثار سوء ناشی
از کم خونی مانند خستگی و سرگیجه کمک می کند.

تقویت دستگاه ایمنی بدن: یکی دیگر از خواص خرمالو در دوران بارداری، تاثیر قابل توجه مصرف آن
در تقویت دستگاه ایمنی بدن می باشد. ویتامین A و کاروتن موجود در خرمالو سبب در بهبود بینایی
و تقویت ماهیچه های قلب موثر است. ویتامین C نیز علاوه بر دیگر خواصی که دارد، در عملکرد بهتر دستگاه ایمنی بدن نقش دارد.

توجه: مصرف بیش از اندازه خرمالو سبب بروز یبوست و در برخی موارد حاد
موجب انسداد روده می شود، پس در مصرف آن زیاده روی نکنید.

هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دیدگاه شما *

طبع شیره خرمالو

نام *

ایمیل *

ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی می‌نویسم.

لطفا پاسخ را به عدد انگلیسی وارد کنید:

آدرس ایمیل:

با ما همراه شويد تا با خواص و مضرات اين ميوه پاييزي خوشمزه بيشتر آشنا شويد…

هر ۱۰۰ گرم خرمالو حاوی ارزش غذایی زیر است:

 

 

طبع شیره خرمالو

پيشنهادات ما:

 

*** كپي برداري از مطلب فوق تنها در صورت ذكر نام و لينك به اين صفحه مجاز است.

دیدگاه شما

آدرس وبسایت

اطلاعات خیلی خوبی بود و اینکه همه میدونن که داری چه خواص مفید مضرابی هست

من امروز۵تا خوردم یه جا الان چی میشم؟

هیچی بیرون روی کم دل درد احساس حالت تهوع در آخر هم حس میکنی داری پاره میشی برا ریدن

سپاس

بادورود. با سپاس از نگاره های ارزشمندتان.

عالی بود-بی نهایت سپاس.

بسیار جامع و آموزنده بود سپاس

خرمالو که در غرب، سیب شرقی نیز نامیده می شود، میوه ای است کروی شکل با پوست بسیار نازک که رنگ آن از زرد متمایل به نارنجی تا نارنجی پررنگ متغیر است. زادگاه درخت خرمالو کشور چین است که بعدها از آنجا به ژاپن و کره و سپس به آمریکا برده شد. این درخت به… ادامه مطلب »

Copyright © 2016 kadbanoo.net, All rights reserved.

خرمالو یکی از میوه های پاییزی خوشمزه و بسیار مفید است. در این مقاله به طور کامل به خواص خرمالو اشاره می کنیم.

خرمالو یک میوه خوشمزه و عجیب است که فوایدی بیش از خوشمزگی در خور دارد. خرمالو دارای طبع گرم و تر است و مزیت های زیادی برای سلامتی ما دارد، از جمله به بهبود سلامت چشم کمک می کند، علائم پیری را کاهش می دهد، از بروز انواع سرطان پیشگیری می کند، به بهبود هضم کمک می کند، سیستم ایمنی را تقویتت می کند، کلسترول را کاهش می دهد، سوخت و ساز بدن را افزایش می دهد، استخوان ها را قوی می کند، عملکرد شناختی را تقویت می کند، فشار خون را کاهش می دهد و از پوست مراقبت می کند. به علاوه به بهبود سریع تر بدن از بیماری ها کمک می کند، در کاهش وزن موثر است، التهاب را کاهش می دهد و گردش خون را در سراسر بدن افزایش می دهد.

خرمالو سرشار از ویتامین A،  ویتامین C، ویتامین E و ویتامین B6 و همچنین فیبر غذایی، منگنز، مس، منیزیم، پتاسیم و فسفر است. به علاوه خرمالو حاوی ترکیبات ارگانیک است که عبارتند از کاتچین catechin، گالوکاتچین gallocatechin (ترکیب مقوی شبیه به کاتچین)، اسید بوتولینیک betulinic acid و ترکیبات کارتینوئیدی مختلف است که در گروه ویتامین های B قرار می گیرند.

بیشتر بدانید : ویتامین A چه فوایدی برای بدن دارد؟

بیشتر بدانید : ویتامین b در چه چیزهایی وجود دارد؟ منابع انواع ویتامین b

طبع شیره خرمالو

بیشتر بدانید : هر آنچه باید در مورد ویتامین C بدانید

بیشتر بدانید : خواص ویتامین E برای پوست و مو + فواید مصرف ویتامین E

بیشتر بدانید : نقش منیزیم در بدن + منابع منیزیم

بیشتر بدانید : علائم کمبود پتاسیم که باید بشناسید

*كاتچين Catechin : اين ماده بسيار مفيد بوده و برای سلامتی بسيار سودمند است. كاتچين در چای سبز و سياه وجود داشته اما ميزان آن در چای سبز بيشتر ميباشد. اثرات آن در بدن عبارتند از: ضد سرطان ميباشد، كاهش دهنده كلسترول خون، يك آنتی بيوتيك و آنتی ويروس قوي، جلوگيری از افزايش يافتن فشار خون و جلوگيری از افزايش يافتن قند خون.

*اسید بوتولینیک betulinic acid : اسیدی دارای خواص ضد ویروسی، ضد مالاریا، ضد التهاب و هکچنین ضد سرطان است که به طور طبیعی در بسیاری از گیاهان یافت می شود.

لیست طولانی مزایای خرمالو جالب است و مربوط به مواد مغذی، ویتامین ها و مواد معدنی موجود در این میوه است که در بالا به آنها اشاره شد. در ادامه به خواص خرمالو با جزئیات بیشتری اشاره می کنیم.

این میوه کوچک و خوشمزه سرشار از آنتی اکسیدان و عوامل ضد سرطان است که توانایی بدن برای مقابله با رادیکال های آزاد را بهبود بخشیده، سلامت کلی بدن را تقویت می کند و از بدن در مقابل بسیاری بیماری ها محافظت می کند. رادیکال های آزاد محصولات جانبی سوخت و ساز سلولی هستند که می توانند سلول های سالم را به سلول های سرطانی تغییر دهند و به بسیاری از سیستم های داخلی آسیب بزنند. خرمالو مقادیر زیادی ویتامین C و ویتامین A و همچنین ترکیبات فنلی مانند کاتچین و گالوکاتچین دارد که مستقیما از بروز سرطان های مختلف پیشگیری می کنند. بنابراین اضافه کردن خرمالو به رژیم غذایی عامل موثری برای پیشگیری از انواع سرطان است.

به خاطر وجود ویتامین C در خرمالو، این میوه به تقویت ایمنی بدن کمک می کند. خرمالو در مقایسه با سایر میوه ها بیشترین میزان اسید آسکوربیک  ascorbic acid یا ویتامین C را داراست. یک خرمالو تقریبا 80 درصد نیاز بدن به مواد مغذی را برطرف می کند. ویتامین C سیستم ایمنی را تحریک می کند و تولید سلول های سفید خون را افزایش می دهد. سلول های سفید خون خط اصلی دفاع بدن در مقابل عفونت های میکروبی، ویروسی و قارچی و همچنین سموم هستند.

بیشتر بدانید : تقویت سیستم ایمنی بدن با غذاهایی که زمستان امسال باید بیشتر بخورید

مانند میوه های دیگر، خرمالو نیز منبع خوبی از فیبر است، خوردن یک وعده خرمالو در روز تقریبا 20 درصد نیاز روزانه به فیبر را تامین می کند. فیبر با افزایش حجم مدفوع حرکت مدفوع در طول روده را تحریک می کند و ترشحات مایعات گوارشی را افزایش می دهد و علائم اسهال و یبوست را برطرف می کند. به طور کل یک میوه حاوی فیبر زیاد، مانند خرمالو می تواند یک تقویت کننده موثر و مهم برای سیستم گوارشی باشد و از بروز سرطان روده و دیگر بیماری های مشابه پیشگیری می کند. به علاوه خرمالو با مقابله در جذب چربی به کاهش وزن کمک می کند.

خرمالو همراه با خواص آنتی اکسیدانی که احتمال بروز سرطان را کاهش می دهد، همچنین می تواند خطر رشد تومورها را کاهش دهد. خرمالو حاوی بوتولینیک اسید است که یک ترکیب ضد تومور است. خرمالو با کاهش آپوپتوز apoptosis یا مرگ برنامه ریزی سلولی، احتمال بروز تومور را کاهش می دهد. اگر تومور دارید، خرمالو می تواند اندازه آن را کاهش داده و از متاستاز کردن سرطان پیشگیری می کند.

خرمالو سرشار از تعدادی ویتامین های ضروری، از جمله ویتامین A،  بتا کاروتن*، لوتئین* Lutein ، لیکوپن* Lycopene و کریپتوکسانتین* Cryptoxanthin است. این ویتامین ها به عنوان آنتی اکسیدان در بدن عمل می کنند و می توانند استرس اکسیداتیو* oxidative stress را کاهش داده و از بروز علائم پیری زودرس پیشگیری می کند، مانند چین و چروک های روی پوست، لکه های پوستی، بیماری آلزایمر، خستگی بیش از حد، کاهش بینایی، ضعف عضلانی و برخی شرایط دیگر.

* بتا کاروتن  β-Carotene : یک رنگدانه قرمز-نارنجی است که در گیاهان و میوه ها یافت میشود. این ترکیب پیش ساز ویتامین آ است.

* لوتئین Lutein: به عنوان یک آنتی‌اکسیدان در برخی مواد غذایی مثل سبزیجات برگ‌دار و تیره رنگ مانند کلم برگ و کاهو با برگ‌های سبز تیره یافت می‌شود.لوتئین در زرده تخم‌مرغ و ذرت نیز یافت می‌شود.

* لیکوپن Lycopene : یک رنگدانه کاروتنوئیدی قرمز است که پیش ساز ویتامین A و یک آنتی اکسیدان قوی می‌باشد و به فراوانی در گوجه فرنگی یافت می‌شود.

* کریپتوکسانتین Cryptoxanthin: یک رنگدانه طبیعی عامل رنگ های قرمز و نارنجی است و حاوی آنتی اکسیدان زیادی است.

* استرس اکسیداتیو oxidative stress : همان پیروزی رادیکال های آزاد بر دفاع آنتی اکسیدانی بدن است و به نوعی به حمله های بیولوژیک به ارگانیسم بدن تعبیر می شود. به بیان دیگر، استرس اکسیداتیو عدم تعادل میان تولید رادیکال های آزاد و دفاع های آنتی اکسیدانی تعریف می شود.

ترکیبات موجود در خرمالو برای سلامت چشم ها موثر هستند. زیگزانتین* که مربوط به گروه ویتامین های B کمپلکس است و در خرمالو موجود می باشد، مستقیما با بهبود سلامت چشم در ارتباط است. بررسی ها نشان داده اند که این ترکیب احتمال ابتلا به دژنراسیون ماکولا، آب مروارید و شب کوری را کاهش می دهد.

* زیگزانتین  Zeaxanthin : از مواد آنتی اکسیدانی هستند که در تخم مرغ به میزان فراوان وجود دارد و به تقویت چشم کمک می کند.

پتاسیم یکی دیگر از مواد معدنی است که به میزان قابل توجهی در خرمالو موجود است. پتاسیم می تواند به عنوان یک وازودیلاتور  vasodilator (عواملی که باعث می شوند رگ های خونی به طور موقت شل و گشاد شوند) و کاهش دهنده فشار خون عمل می کند و در نتیجه جریان خون را به بخش های مختلف بدن افزایش می دهد. فشار خون پایین نیز فشار به سیستم قلبی و عروقی را کاهش داده و از بروز بیماری های مختلف قلبی جلوگیری می کند. به علاوه خرمالو دارای ترکیبات طبیعی وازودیلاتور است که علاوه بر کاهش فشار خون، این میوه را به عنوان یک انتخاب مناسب برای سلامت قلب قرار می دهد.

بیشتر بدانید : برای کنترل فشار خون چه بخوریم؟

همراه با کاهش فشار خون، خرمالو تامین کننده مس بدن نیز می باشد، مس یک عامل ضروری در تولید سلول های قرمز خون است. بدون مس نمی توانید مواد مغذی لازم برای ساخت هموگلوبین اضافه را دریافت کنید. افزایش گردش سلول های سالم خونی عملکرد شناختی، تون عضلانی، سوخت و ساز و سطح انرژی را افزایش می دهد و همچنین باعث بهبود سریعتر زخم ها و رشد سلولی می شود.

خرمالو حاوی عناصری از گروه ویتامین B کمپلکس است، مانند پیریدوکسین، اسید فولیک و تیامین که همه بخش های ضروری از فرایندای آنزیمی مختلف و توابع متابولیکی در سراسر بدن هستند. این عناصر این اطمینان را می دهند که سیستم های بدن شما به طور موثر عمل می کنند و در نتیجه سوخت و ساز بدن نیز افزایش پیدا می کند. به علاوه خرمالو می تواند سطح انرژی را تقویت کند، تون عضلانی را افزایش دهد و هضم را بهبود بخشد.

خرمالو ممکن است فشار خون را به میزان قابل توجهی کاهش دهد، بنابراین اگر دچار فشار خون پایین هستید، از مصرف زیاد خرمالو اجتناب کنید. در غیر اینصورت می توانید از خوردن خرمالو لذت ببرید.

اگر می خواهید بیشتر بدانید : خواص خرمالو و طرز تهیه خرمالو برای درمان هموروئید , هموفیلی و…

اگر می خواهید بیشتر بدانید : خاصیت خرمالو برای پوست و مو

اگر می خواهید بیشتر بدانید : پاکسازی کبد و کلیه با خرمالوی پاییزی

اگر می خواهید بیشتر بدانید : خرمالو لثه های تان را سالم نگه می دارد

تهیه و ترجمه: گروه سلامت سیمرغseemorgh.com/healthاختصاصی سیمرغ

All Rights Reserved – © 2019 | باز نشر مطالب پورتال سیمرغ تنها با ذکر نام و آدرس seemorgh.com مجاز می باشد.

​رییس کمیته جشنواره‌های بومی، سنتی و روستایی گیلان گفت: سالانه 10 تن دوشاب در گیلان تولید ی‌شود.

به گزارش ایسنا، اَربا دوشاب گیلان که ماده اولیه‌اش خرمالوی جنگلی است، هم منبع درآمد فصلی برای روستاییان است و هم با خواص سرشاری که دارد، سلامت را چاشنی ذائقه و طبع مردم می کند و از طرفی فرآیند فرآوری و پخت آن که سنتی دیرینه و کار گروهی است، فرهنگ همکاری و مسئولیت پذیری را تقویت می کند.

قنبرزاده با بیان اینکه تاریخ مستندی از قدمت دوشاب پزی در گیلان وجود ندارد اما تاریخ شفاهی، ضرب المثل‌ها و داستان‌هایی که سینه به سینه نقل شده، نشان می‌دهد این سنت دیرینه به گذشته‌های دور و بیش از هزار سال پیش بر می‌گردد.

وی با اشاره به اینکه آمار رسمی از مقدار دوشاب تولیدی گیلان در دست نیست، گفت: اگر چه 150 کارگاه خانگی دوشاب‌پزی رسمی در گیلان وجود دارد که سالانه 10 تن دوشاب به ارزش 500 میلیون تومان در آن تولید می‌شود، اما بسیاری از روستاییانی که در نزدیکی جنگل‌ها ساکن هستند، از نیمه های پاییز به صورت موردی برای تامین نیازهای خانوار به دوشاب پزی مشغولند، دوشاب‌هایی که هیچگاه در آمار تولید نمی گنجد.

قنیرزاده، قیمت هر کیلو گرم دوشاب را 50 هزار تومان اعلام کرد و گفت: در سال های اخیر مقادیری دوشاب به کشورهای فرانسه، آذربایجان و روسیه به صورت چمدانی صادر شده است.

طبع شیره خرمالو

وی به خاصیت ضد میکروبی و ماندگاری بالای دوشاب گیلان اشاره کرد و گفت: افزون بر در آمدزایی و شغل فصلی که دوشاب گیلان با خود می آورد، قابلیت بالای نگهداری بدون یخچال این ماده ارزشمند که هیچگونه نگهدارنده‌ای در آن وجود ندارد، را هم باید به مزیت های این محصول افزود، چرا که اگر میکروب و یا آلودگی در دوشاب اربا نفوذ کند، بلافاصله تغییر رنگ می‌دهد.

رییس کمیته جشنواره های بومی، سنتی و روستایی گیلان گفت: دوشاب خرمالوی جنگلی گیلان اگر 3 سال در کوزه نگهداری شود، تبدیل به سرکه می‌شود و به عنوان ترشی کاربرد دارد.

وی افزود: این ماده غذایی ارزشمند که طبع گرمی دارد، بیشتر در فصل سرد سال استفاده می‌شود، بطوری که در گذشته کشاورزان گیلانی به ویژه شالیکاران از آن به عنوان یکی از چاشنی‌ها و غذاهای اصلی و به همراه برنج و شیر برای گرم نگه داشتن خود و حفاظت از خود در مقابل رطوبت استفاده می کردند.

وی به کاربرد دوشاب در غذاهای محلی هم اشاره کرد و افزود: با دوشاب خرمالوی وحشی غذاها، تنقلات و شیرینی‌هایی چون کاکا دوشاب، حلوا دوشاب، برنج بوداده دوشاب، نان محلی، کدو دوشاب، شربت و سرکه دوشاب درست می‌کنند و هنوز در برخی مناطق بویژه سالمندان آن را با کته و شیر داغ به عنوان غذای اصلی می‌خورند.

قنبرزاده با اشاره به اینکه سنت اربا دوشاب پزی معمولا بصورت گروهی و با مشارکت چند همسایه انجام می‌شود، گفت: تقسیم کار و مشارکت زنان، مردان و حتی کودکان و اساسا همکاری همسایه‌ها با یکدیگر افزون بر افزایش صمیمت‌ها، حس همیاری و روحیه انجام کارهای گروهی مسوولیت پذیری را هم بیشتر می کند.

وی در تشریح فرآیند دوشاب‌گیری گفت: این کار، گروهی انجام می شود و مردها و جوان‌ها از صبح زود برای چیدن میوه‌های کوچک خرمالوی وحشی به جنگل می‌روند.

رییس کمیته جشنواره‌های بومی سنتی و روستایی گیلان با اشاره به اینکه شاخه و تنه درختان خرمالوی جنگلی شیرین است و شیره دارد، افزود: به همین علت میوه‌های خرمالو را کاملا از شاخه جدا نمی‌کنند و با بخشی از شاخه‌های نازک از درخت جدا و فرآوری می‌کنند، چرا که در غیر این صورت خرمالوهای وحشی هنگام کوبیده شدن، خمیر و تلخ می‌شوند.

وی ادامه داد: خرمالوهایی که بخشی از شاخه به آن متصل است پس از شسته شدن حتما باید در تنه توخالی درخت اربا که در گویش محلی به آن”لار ” می‌گویند و کمی شیب دار است ریخته و کوبیده شود، چون تنه گونه های دیگر درختان  دوشاب را تلخ می‌کند.

قنبرزاده با بیان اینکه به این خرمالوها و شاخه های کوچک آن، خاکسترِ الک شده اضافه‌ کرده و مخلوط را می کوبند، گفت: خاکستری که بر سر خرمالوی وحشی ریخته می‌شود، آلودگیهای میوه در فرآیند فرآوری را از بین می‌برد و تلخی شیره را هم می‌گیرد و سبب جدا شدن شیره از میوه می‌شود.

وی البته اذعان دارد نوع خاکستری که برای تهیه دوشاب استفاده می شود در رنگ آن تاثیر دارد و دوشاب هایی که با خاکستر سبوس برنج تهیه شوند، روشن تر است و به زردی می‌گراید و دوشاب هایی که از خاکستر چوب در فرآوری آن استفاده می‌شود، رنگ عقیق تیره دارد و موغوب تر و غلیظ‌تر است.

رییس کمیته جشنواره های بومی – سنتی و روستایی گیلان گفت: شیره ای که خرمالوی جنگلی پس می‌دهد، در تنه توخالی شیب دار به سمت روزنه‌ای سر می‌خورد که جلوی آن با استفاده از ساقه های برنج – کاه – صافی ایجاد شده و در گذر از این صافی، خاکستر، تفاله و ناخالصی‌های مخلوط آن گرفته می‌شود و شیره خالص به درون ظرفی که در کنار سوراخ لار قرار دارد، می‌ریزد.

قنبرزاده با تاکید بر این موضوع که شیره به دست آمده حتما باید در تشت‌های مسی قلع شده حدود 3 ساعت جوشانده شود، گفت : ظروف دیگر دوشاب را تلخ می کند.

وی تصریح کرد: هنگاهی که در سطح ظرف دوشاب، حباب های بادکنی ایجاد شد، کار تمام است و آتش دوشاب باید خاموش شود.

قنبرزاده گفت: اگرچه سنت دوشاب پزی در گذر ایام کمرنگ شده و ذائقه مردم به علت فراوانی شیرین‌کننده‌ها و انواع مربا، کمتر متوجه دوشاب گیلان است اما حمایت بیشتر مسئولان برای فرآوری خرمالوی وحشی و معرفی دوشاب به عنوان یک ماده ارزشمند غذایی می تواند زمینه های تولید بیشتر را فراهم و این محصول را مثل شیره خرما و شیره انگور به عنوان یک برند در کشور مطرح کند.

رییس کمیته جشنواره های بومی – سنتی و روستایی گیلان خاطرنشان کرد: البته در10سال اخیر برای معرفی و زنده نگه داشتن سنت قدیمی دوشاب پزی، علاوه بر برگزاری 8 جشنواره ویژه دوشاب پزی، در جشنواره های بومی – محلی دیگر محصولاتی که از دوشاب تهیه می‌شود را هم معرفی و به مردم عرضه کرده‌ایم.  

این میوه سرشار از ویتامینA و بتاكاروتن است. همچنین دارای مقدار قابل توجهی ویتامین های B۱ ، B۲ ، B۳ و C می
باشد. در ضمن این میوه خوش رنگ و خوش طعم دارای مواد معدنی ضروری برای بدن
مانند كلسیم ، گوگرد ، آهن ، فسفر ، منیزیم و پتاسیم است.

هر یك از مواد معدنی فوق نقش مؤثری در سلامتی و تندرستی بدن ما دارند. اگر
خرمالو به خوبی رسیده باشد، برای كودكان نیز میوه ای مفید محسوب می شود و
در رشد و نمو آنها مؤثر است. در ضمن خرمالو میوه اشتها آوری است   .

طبع شیره خرمالو

كلسیم
در رشد كودكان و حفظ انرژی برای بزرگسالان مؤثر است. آهن عنصر اصلی خون
سازی ، و پتاسیم اشتها آور و شستشو دهنده كلیه و كبد می باشد. این میوه در
افراد مبتلا به نقرس و بیماری های كبدی و كلیوی بسیار مؤثر است.

موادقندی خرمالو شامل لوولز و گلوكز است و با آن كه مقدار آن ۲۰ درصد است، برای مبتلایان به بیماری قند ، زیان بخش نیست.

خرمالو حاوی مقدار زیادی پكتین است. پكتین یكی از انواع فیبرهای محلول در آب است كه باعث كاهش چربی های خون می شود.

اسیدهای
موجود در خرمالو عبارتند از: اسید مالیك، اسید سیتریك و اسید تارتاریك.
سلولز موجود در خرمالو به طور نسبی كم است و از این نظر هضم آن آسان تر می
باشد.

خرمالو دارای مقدار كمی تانن می باشد كه گاهی ممكن است موجب یبوست شود.

همان طور كه ذكر شد، خرمالو سرشار از ویتامینA است.
چنانچه این ویتامین به مقدار كافی به بدن نرسد، نه تنها قدرت بینایی را كم
می كند، بلكه باعث شكننده شدن پوست، ناخن و موها می شود. همچنین در میزان
هوش و سلامت بدن نیز اختلال ایجاد می شود.

میوه اربه یا خرمندی در
جنگل های گیلان و مازندران به صورت وحشی و خودرو می روید. خرمالو که در
تهران به فراوانی رشد میکند در حقیقت نوع پیوند یافته ی این درخت می باشد.    میوه درخت « اربه » را درفصل پاییز از درخت می چینند بعد از جدا کردن
دمبرک میوه ها را در ظرفی چوبی به شکل «ناو» می ریزند .وآن ظرف را به این
مناسبت «اربه ناو یا اربه ناف» گویند.    حدود یک متر از کل ناو را با
تخته ای جدا می کنندو سوراخی در آن تعبیه میکنن و مقداری «کولوش-ساقه ی
برنج» را در جلوی سوراخ قرار می دهند که نقش آبکش را داشت .   میوه ارباه یا اربه در مناطق جنگلی کرانه
دریای خزر می روید و به دو رنگ نارنجی و قرمز بوده و طعم شیرین و گس دارد.
این میوه در فرهنگ قدیم روستا جز غذاهای روزمره مردم بوده که به مرور
زمان و با وارد شدن دیگر آداب و رسوم به فراموشی سپرده شد. در دیگر لهجه
های شهرهای شمال در تالش به اسم آمبر، در رامسر خرما، در مازندارن خرمندی و
در گرگان انده، اندی یا اندو خرما گفته می شود.  در قدیم از آن شیره و دوشاب می گرفتند و روش کار بدین
صورت بود که در ابتدا این میوه جنگلی بر داشت شده و سپس بر روی تنه درختی
به شکل استوانه و قایق مانند روی آن با پا و یا چکمه لگد کوب می شد .پس از
خارج شدن شیره آن را به حال خود رها می نمودند و بعد از گذشت یک روز کل
شیره در اثر شیب گذاشتن تنه درخت در قسمت انتهایی استوانه جمع می شد. سپس
دوشاب تهیه شده را به همراه برنج کته و یا نان می خوردند.   « اربه » یا ” خرمندی ”
را در قسمت بزرگتر ناو می ریختند وآن را با چوبی سرپهن به شکل «کوبه» له
می کردند وبعد کمی خاکستر هیزم یا پوست برنج (=فلfal) روی آن میریختند و
بعد لگد میزدند.  لگد زدن به تناوب انجام می گرفت پس از لگد
زدن و چنگ زدن ناو را کمی به طرف خالی ظرف بلند می کردند تا «شیره» به
دست آمده از آن سوراخ به ظرفی دیگر مثلا «تشت» منتقل گردد.زمانیکه شیره ها
کاملا چکیده شدند آن را در دیگی می ریزندو روی اجاق می گذارند تا بجوشد و
کف سفید روی شیره را دور می ریزند و گرما میدهند تا آبش بخار شود. گونه دیوسپیروس لوتوس (خرمالو) نامهای
محلی گوناگون دارد و به آن خرمندی ، امبرو ، اربا ، اربه و خرمندیل
می‌گویند. از چوب سخت وسنگین این درخت در ساختن ماسوره‌های نساجی استفاده
می‌شود. گونه دیگر آن دیوسپیروس تومانتوزا است که درختانی با قد متوسط
هستند و در بلوچستان به نام محلی تامیرو نامیده می‌شوند. خرمالوی معمولی
دیوسپیروس کاکی غالبا کاشته می‌شود و واریته‌ای از آن را که فاقد دانه است
از طریق پیوند با پایه دیوسپیروس لوتوس تکثیر می‌کنند. گونه دیوسپیروس
ویرژینیانا ، که میوه‌ای نسبتا بزرگتر از خرمالوی معمولی دارد، در 40 سال
پیش به نام خرمالوی ژاپنی وارد ایران شده و در بیشتر نواحی مازندران کاشته
می‌شود. نام علمی آن  Diospyros lotus است و در اصطلاح تالشی به درخت خرمالوی وحشی آمبودو و به میوه آن آمبو می گویند.  در طب سنتی به بیماران بیماری «فاویسم» و
زردی (یرقان) اربه دوشاب می خوراندند که خاصیت درمانی داشت. ار آنجا که
دوشاب دارای طبع گرم است بیشتر در فصل زمستان مصرف می شود. در زمستان
«اربه دوشاب»را با برف بهم می آمیزند و می خورند که به آن «ورف دوشاب» می
گویند. همچنین برنج برشته شده را با دوشاب مخلوط و به عنوان تنقلات استفاده
می کنند . امروزه هنوز هم در گوشه و کنار گیلان این خوراکی محلی تولید می
شود.

کامران ریاضی(424)

POWERED BY MIHAN BLOG.COM .Theme is created by: ThemeBox

این میوه سرشار از ویتامینA و بتاكاروتن است. همچنین دارای مقدار قابل توجهی ویتامین های B ، B ، B و C می باشد. در ضمن این میوه خوش رنگ و خوش طعم دارای مواد معدنی ضروری برای بدن مانند كلسیم ، گوگرد ، آهن ، فسفر ، منیزیم و پتاسیم است.

هر یك از مواد معدنی فوق نقش مؤثری در سلامتی و تندرستی بدن ما دارند. اگر خرمالو به خوبی رسیده باشد، برای كودكان نیز میوه ای مفید محسوب می شود و در رشد و نمو آنها مؤثر است. در ضمن خرمالو میوه اشتها آوری است   .

طبع شیره خرمالو

كلسیم در رشد كودكان و حفظ انرژی برای بزرگسالان مؤثر است. آهن عنصر اصلی خون سازی ، و پتاسیم اشتها آور و شستشو دهنده كلیه و كبد می باشد. این میوه در افراد مبتلا به نقرس و بیماری های كبدی و كلیوی بسیار مؤثر است.

موادقندی خرمالو شامل لوولز و گلوكز است و با آن كه مقدار آن درصد است، برای مبتلایان به بیماری قند ، زیان بخش نیست.

خرمالو حاوی مقدار زیادی پكتین است. پكتین یكی از انواع فیبرهای محلول در آب است كه باعث كاهش چربی های خون می شود.

اسیدهای موجود در خرمالو عبارتند از: اسید مالیك، اسید سیتریك و اسید تارتاریك. سلولز موجود در خرمالو به طور نسبی كم است و از این نظر هضم آن آسان تر می باشد.

خرمالو دارای مقدار كمی تانن می باشد كه گاهی ممكن است موجب یبوست شود.

همان طور كه ذكر شد، خرمالو سرشار از ویتامینA است. چنانچه این ویتامین به مقدار كافی به بدن نرسد، نه تنها قدرت بینایی را كم می كند، بلكه باعث شكننده شدن پوست، ناخن و موها می شود. همچنین در میزان هوش و سلامت بدن نیز اختلال ایجاد می شود.

میوه اربه یا خرمندی در جنگل های گیلان و مازندران به صورت وحشی و خودرو می روید. خرمالو که در تهران به فراوانی رشد میکند در حقیقت نوع پیوند یافته ی این درخت می باشد.    میوه درخت « اربه » را درفصل پاییز از درخت می چینند بعد از جدا کردن دمبرک میوه ها را در ظرفی چوبی به شکل «ناو» می ریزند .وآن ظرف را به این مناسبت «اربه ناو یا اربه ناف» گویند.    حدود یک متر از کل ناو را با تخته ای جدا می کنندو سوراخی در آن تعبیه میکنن و مقداری «کولوش-ساقه ی برنج» را در جلوی سوراخ قرار می دهند که نقش آبکش را داشت .   میوه ارباه یا اربه در مناطق جنگلی کرانه دریای خزر می روید و به دو رنگ نارنجی و ق بوده و طعم شیرین و گس دارد. این میوه در فرهنگ قدیم روستا جز غذاهای روزمره مردم بوده که به مرور زمان و با وارد شدن دیگر آداب و رسوم به فراموشی سپرده شد. در دیگر لهجه های شهرهای شمال در تالش به اسم آمبر، در رامسر خرما، در مازندارن خرمندی و در گرگان انده، اندی یا اندو خرما گفته می شود.  در قدیم از آن شیره و دوشاب می گرفتند و روش کار بدین صورت بود که در ابتدا این میوه جنگلی بر داشت شده و سپس بر روی تنه درختی به شکل استوانه و قایق مانند روی آن با پا و یا چکمه لگد کوب می شد .پس از خارج شدن شیره آن را به حال خود رها می نمودند و بعد از گذشت یک روز کل شیره در اثر شیب گذاشتن تنه درخت در قسمت انتهایی استوانه جمع می شد. سپس دوشاب تهیه شده را به همراه برنج کته و یا نان می خوردند.   « اربه » یا خرمندی را در قسمت بزرگتر ناو می ریختند وآن را با چوبی سرپهن به شکل «کوبه» له می کردند وبعد کمی خاکستر هیزم یا پوست برنج (=فلfal) روی آن میریختند و بعد لگد میزدند.  لگد زدن به تناوب انجام می گرفت پس از لگد زدن و چنگ زدن ناو را کمی به طرف خالی ظرف بلند می کردند تا «شیره» به دست آمده از آن سوراخ به ظرفی دیگر مثلا «تشت» منتقل گردد.زمانیکه شیره ها کاملا چکیده شدند آن را در دیگی می ریزندو روی اجاق می گذارند تا بجوشد و کف سفید روی شیره را دور می ریزند و گرما میدهند تا آبش بخار شود. گونه دیوسپیروس لوتوس (خرمالو) نامهای محلی گوناگون دارد و به آن خرمندی ، امبرو ، اربا ، اربه و خرمندیل می‌گویند. از چوب سخت وسنگین این درخت در ساختن ماسوره‌های نساجی استفاده می‌شود. گونه دیگر آن دیوسپیروس تومانتوزا است که درختانی با قد متوسط هستند و در بلوچستان به نام محلی تامیرو نامیده می‌شوند. خرمالوی معمولی دیوسپیروس کاکی غالبا کاشته می‌شود و واریته‌ای از آن را که فاقد دانه است از طریق پیوند با پایه دیوسپیروس لوتوس تکثیر می‌کنند. گونه دیوسپیروس ویرژینیانا ، که میوه‌ای نسبتا بزرگتر از خرمالوی معمولی دارد، در 40 سال پیش به نام خرمالوی ژاپنی وارد ایران شده و در بیشتر نواحی مازندران کاشته می‌شود. نام علمی آن  Diospyros lotus است و در اصطلاح تالشی به درخت خرمالوی وحشی آمبودو و به میوه آن آمبو می گویند.  در طب سنتی به بیماران بیماری «فاویسم» و زردی (یرقان) اربه دوشاب می خوراندند که خاصیت درمانی داشت. ار آنجا که دوشاب دارای طبع گرم است بیشتر در فصل زمستان مصرف می شود. در زمستان «اربه دوشاب»را با برف بهم می آمیزند و می خورند که به آن «ورف دوشاب» می گویند. همچنین برنج برشته شده را با دوشاب مخلوط و به عنوان تنقلات استفاده می کنند . امروزه هنوز هم در گوشه و کنار گیلان این خوراکی محلی تولید می شود.

POWERED BY MIHAN BLOG.COM . heme is created by: hemeBox

پرخوری و گرایش بیش از حد به سمت غذاهای فرآورده‌شده و یا سرخ‌ کرده و یا حتی در معرض آلاینده ‌های زیست محیطی و پر‌استرس همگی باعث می ‌شوند تا فعالیت کبد افزایش یافته و میزان سموم و چربی بالایی در آن تجمع کند.

برطرف کردن پف زیر چشم , کمپرس سرد چای به عنوان معجزه گری برای رفع پف دور چشم است چای کیسه را با آب ولرم مخلوط کرده و درون یخچال قرار دهید و پس از گذشت دقیقه آنرا از یخچال خارج کنید و سپس به مدت دقیقه بر روی هر دو چشم خود قرار دهید.

مواد غذایی ضد سرطان ریه , در اینجا ما به شما مواد غذایی‌ ر ا معرفی می کنیم که خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش می دهند، یکی از بهترین راهکارهایی که می‌توانید به منظور پیشگیری از سرطان به کار ببندید، استفاده از میوه‌ها و سبزیجات تازه در رژیم غذایی است.

لی و دوشاب خرمالو به زبان محلي سطلسر ( دِشو – دوشاب)

 در جنگل هاي سطلسر 

 این میوه سرشار از ویتامینA و بتاكاروتن است. همچنین دارای مقدار قابل توجهی ویتامین های B ، B ،B و C می باشد. در ضمن این میوه خوش رنگ و خوش طعم دارای مواد معدنی ضروری برای بدن مانندكلسیم ، گوگرد ، آهن ، فسفر ، منیزیم و پتاسیم است.

 

 

هر یك از مواد معدنی فوق نقش مؤثری در سلامتی و تندرستی بدن ما دارند. اگر خرمالو به خوبی رسیده باشد، برای كودكان نیز میوه ای مفید محسوب می شود و در رشد و نمو آنها مؤثر است. در ضمن خرمالو میوه اشتها آوری است   .

 

كلسیم در رشد كودكان و حفظ انرژی برای بزرگسالان مؤثر است. آهن عنصر اصلی خون سازی ، و پتاسیم اشتها آور و شستشو دهنده كلیه و كبد می باشد. این میوه در افراد مبتلا به نقرس و بیماری های كبدی و كلیوی بسیار مؤثر است.

 

موادقندی خرمالو شامل لوولز و گلوكز است و با آن كه مقدار آن درصد است، برای مبتلایان به بیماری قند ، زیان بخش نیست.

 

خرمالو حاوی مقدار زیادی پكتین است. پكتین یكی از انواع فیبرهای محلول در آب است كه باعث كاهش چربی های خون می شود.

 

طبع شیره خرمالو

اسیدهای موجود در خرمالو عبارتند از: اسید مالیك، اسید سیتریك و اسید تارتاریك. سلولز موجود در خرمالو به طور نسبی كم است و از این نظر هضم آن آسان تر می باشد.

 

خرمالو دارای مقدار كمی تانن می باشد كه گاهی ممكن است موجب یبوست شود.

 

همان طور كه ذكر شد، خرمالو سرشار از ویتامینA است. چنانچه این ویتامین به مقدار كافی به بدن نرسد، نه تنها قدرت بینایی را كم می كند، بلكه باعث شكننده شدن پوست، ناخن و موها می شود. همچنین در میزان هوش و سلامت بدن نیز اختلال ایجاد می شود.

 

می توان از آب خرمالو برای درمان زخم ها استفاده كرد. همچنین این میوه برای آفت دهان و گلودرد بسیار مفید است. مصرف این میوه با ارزش به همه شما توصیه می شود.   

 

 

میوه اربه یا خرمندی در جنگل های گیلان و مازندران به صورت وحشی و خودرو می روید. خرمالو که در تهران به فراوانی رشد میکند در حقیقت نوع پیوند یافته ی این درخت می باشد.  

 طرز تهیه شیره خرمالوِ وحشی( دِشو – دوشاب)

گيلان  ( لاهيجان  ) را می توان جزء غنی ترین مناطق در حوزه فرهنگ غذایی دانست. وجود دریا و دشت و جنگل و کوه باعث تنوع مواد اولیه غذایی شده است. هنر مردم این دیار به ویژه زنان مزید بر علت است. استفاده از توان محصولات باغی و میوه های وحشی و علف های گیاهی علاوه بر صرفه اقتصادی باعث رنگین شدن سفره و تامین نیازهاست.تهیه انواع شیره ها , مربا و ترشی از میوه های جنگلی در نوع خود جالب توجه است. در این میان تهیه شیره خرمالوی وحشی از فعالیتهای همه ساله زنان روستایی سطلسر  و روستا هاي همجوار ، زميدان ، سرچشمه ، شيرنساء است. به شیره خرمالو به زبان محلي  دِشو گفته می شود که علاوه بر دسر , به عنوان صبحانه و مکمل شیرینیجات خانگی نیز مصرف می شود. 

        نوعی دعای بومی است که معنای عامیانه اش خیرمی بینی می باشد. فصل برداشت میوه خرمالوی وحشی اواخر مهر ماه و اوایل آبان است.به این منظور یک نفر بالای درخت رفته , شاخ ها را با داس می بُرد. به این عمل کَل کردن درخت می گویند. خرمالوها را از شاخه جدا می کنند و در کیسه می ریزند تا عمل تخمیر صورت گیرد.

   بعد از چند روز خرمالوها را در دیگ ریخته , مقداری آب ولرم به آن اضافه می کنند تا هسته اش جدا شود بعد خرمالو را با هم مخلوط کرده , بعد از جدا کردن دمبرک میوه ها را در ظرفی چوبی به شکل «ناو» می ریزند .وآن ظرف را به این مناسبت «اربه ناو یا اربه ناف» گویند.   

 

نام محلی : خرمندی ، خارمندی ، خاروندی نام فارسی : خرمالو جنگلی ، خرمالو وحشی ،خرمندی

نام انگلیسی : date_plum نام علمی :  Diospyros lotus

خُرمالو درختی از گیاهان گلدار دولپه‌ای است که در راسته خلنگ‌سانان و تیره خرمالوئیان قرار می‌گیرد. خرمالو رسته‌ای است که تقریباً دارای – گونه برگریز و درختان همیشه سبز می‌باشد. بیشتر این گونه‌ها بومی مناطق گرمسیر هستند و تنها تعداد کمی از آنها در آب و هوای معتدل گسترش دارند. میوهٔ این گیاه که خوراکی است نیز «خرمالو» نامیده می‌شود. نام خرمالو ترکیبی است از دو واژهٔ خرما و آلو.البته درختان خرمندی در سنه کوه همه برگ ریزان می کنند .

این روز ها اوج برداشت خرمندی و پخت خرمندی دشو در سنه کوه و روستاهای اطراف است چرا که آبان و آذر ماه هر سال فصل پخت نوعی شیره و دوشاب از میوه جنگلی درخت خرمندی بنام “خرمندی دشو است .دوشاب خرمالو (به مازندرانی: خُرمادی دِشو یا خُرمِندی دِشو) نوعی دوشاب محلی مازندران است که انواع مختلفی دارد.  مردان و زنان روستای سنه کوه به کمک هم، ضمن برداشت خرمندی از درختان خرمندی خودروی موجود در جنگل اطراف محل و درختان داخل و کناره زمین کشاورزی محصول خوبی برداشت می کنند . درخت خرمندی که به فارسی خرمالو یا خرمندی جنگلی هم گفته می شود دارای دو گونه نر و ماده است، ماده که میوه خرمندی می دهد و گونه نر آن که “کلهو یا به محلی کلقو گفته می شود گل می دهد اما میوه ای ایجاد نمی شود. این دو گونه در ظاهر برگ و سرشاخه کاملا شبیه بهم می باشند و نهال آنها تا زمان محصولدهی قابل شناسایی نیست . اما هر درخت خرمندی به تنهایی هم میوه می دهد . در قدیم که مواد قندی وغذایی زیادی یافت نمی شد، داشتن تعداد زیاد درخت و با کیفیت بالای خرمندی معمولا سرمایه قابل توجهی برای افراد محسوب می شد و حتی داخل زمینهای زراعی هم چندین درخت خرمندی در کنار درختان گردو خود نمایی داشت اما امروزه تعداد کمی از درختان باقی مانده است و در جنگل هم می توان درختان زیادی را یافت . گلهای خرمندی و گلقو معمولا کوچک و به رنگ سفید تا زرد است که در بهار بخصوص در اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد می شکوفد وبخاطر اینکه درست پس از پایان گلهای مرکبات در مناطق دشت مازندران خرمندی و کلقو در سنه کوه گل می دهند، لذا هر ساله زنبورداران زیادی برای استفاده شهد آن زنبور عسل فراوانی را به سنه کوه می آورند . به قول زنبورداران این عسل از عسل مرکبات کمی سفت تر و با کیفیت بالاتری است . میوه خرمندی پس از گلدهی و مرحل رشد و نمو گل سریع تشکیل شده و در طول فصل تابستان سبز رنگ بوده و رشد می کند . تا رسیدن به پاییز این رشد ادامه دارد و زمان برداشت خرمندی معمولا در اواسط پاییز با ریزش برگ درخت خرمندی و ظاهرشدن میوه ها که از زرد به سمت قهوه ای و سپس کمی به سیاهی می رود و با دست زدن به راحتی له می شود، قابل شناسایی است چرا که اگر به هر دلیلی نارس برداشت شود هرچند مدت هم در جایی بماند باز “دشوی خوشمزه ای نخواهد داد و به اصطلاح “گس یا به محلی دشو کز “خواهد بود . برای زمان برداشت خرمندی دقت زیادی باید به خرج داد چرا که حالت ممیجی( کشمیشی) شدن آن هر چند دشوی بسیار با کیفیتی می دهد اما با وزش باد بخش عمده ای از محصول ریزش می کند و خوراک تمام حیوانات می شود از انواع پرنده بخصوص کلاغ گرفته تا حتی حیوانات اهلی مثل بز و گوسفند علاقه بسیار زیادی به خرمندی رسیده دارند و حالت کشمیشی را هم می توان خام خوری کرد . در زمان برداشت خرمندی معمولا زیر درخت را چادر نایلونی و چادر شب پهن می کنند و مردان با ترکه ای بلند بنام شیش یا روشا ضرباتی مداوم به شاخه ها می زنند تا خرمندی به پایین ریزش کند اما در روشی دیگر که متاسفانه در بین برخی رایج است سرشاخه های درخت را می تراشند تا برداشت برای آنها راحترباشد اما برای سال بعد از محصول ، چندان خبری نخواهد بود چرا که اینگونه هرس شدید سرشاخه موجب ایجاد سرشاخه های نروک زیادی شده تا شاخه های جدید بارده شوند یکی دوسالی طول خواهد کشید البته این روش در جوان سازی درختان مسن از قدیم الایام در سنه کوه مرسوم بوده و هست . برای جمع آوری میوه معمولا از همان اول دقت می شود تا میوه سالم و بدون هیچ آت و آشغال و دنباله ای جمع شود چرا که بعد از جمع آوری به علت لهیده شدن بخش عمده ای از محصول امکان شستشو وجود ندارد و معمولا شستشو نمی شود ، بدین خاطر سعی می شود کار برداشت خرمندی پس از بارش باران انجام شود تا به طور طبیعی روی درخت شسته شده و گرد و خاکی نداشته باشد . اما گاهی برخی زودتر از موعد میوه را برداشت می کنند و مدتی نگه داشته تا بعد بپزند اما معمولا کیفیت بالایی نخواهد داشت . خرمندی های مذکور را که با احتیاط به منزل منتقل کردند ،درون لگن بزرگ ریخته و اگر کامل پخته باشد همان روز و گرنه چند روزی صبر کرده و سپس با کمک هم ، چنان با دست آنرا چنگ می زنند تا کاملا ورز داده شده و به اصطلاح مثل خمیر در هم تنیده شود . سپس در دیگ بزرگی که قبلا مقداری آب ریخته مثل “آب دسکله (آب پخت برنج ) و روی شعله اندکی نیم ولاس شد( آب ولرم در حد شستن تن بچه کوچک گرما داشته باشد) ، خرمندی مذکور را کم کم درون دیگ می ریزند. آب نباید به مقداری باشد که سرریز کند بلکه تا نیمه پر خرمندی لهیده اضافه می کنند و در صورت اضافه بودن در دیگی دیگر یا مرحله بعدی انجام می گیرد . در درون دیگ با حرارت شعله ای نه چندان زیاد در حال پخت با کترایی دسته بلند بنام دشو کترا“یا خرمندی کترا محتویات دیگ را چند جهته و بالا و پایین کردن بهم می زنند و مخلوط می کنند. این کار چند ساعتی به آرامی و صبر و حوصله و البته با مهارت انجام می شود تا به اصطلاح محلی خرمندی نوسیه یعنی از هم نپاشد و بعد از ساعتی که اصطلاحا کاملا پخته شد و “ دوسیه شدبه عبارتی “پتکا شود. یعنی طوری که وقتی با دست اندکی تفاله حاصل را گرفته و آب آنرا می چشند که اگر گس یا کز نبود و شیرین بود آتش را می کشند یعنی خاموش می کنند و کم کم آب سرد به آن اضافه می کنند تا آماده گرفتن آب از تفاله شود .با اینکار معمولا حجم آن افزایش یافته در نتیجه در چند ظرف می ریزند . پس از بر طرف شدن داغی زیاد آن درون کیسه تمیزی که قبلا شسته بودند که معمولا در قدیم گونی کنفی و امروزه نایلونی کیسه آرد روی “چشنک ریخته و لگد می کنند تا کاملا آبش گرفته شود سپس برای بار دوم سر کیسه را باز کرده درون لگن ریخته مجددا با مقداری آب اضافه نموده و چنگ می زنند و دوباره روی چنشک برده و لگد می کنند به این کار دوشست می گویند و معتقدند شست دوم دشوی بیشتری می دهد .معمولا برای اینکار با چوب درخت انجیلی و کلقو جایگاهی نپار مانند بنام چنشک به ارتفاع حدود نیم متر درست می کنند و لگن بزرگ را روی سطح صاف زمین در جای مناسب و کیسه پتکا را درست در بالای آن گذاشته و لگد کوب می کنند تا آب حاصل مستقیم درون لگن برود . آب حاصل را که معمولا بخاطر افزودن آب سرد زیادتر از حد معمول است و رنگ آن قهوه ای کم رنگ است را بالای شعله زیاد گذاشته و می گذارند بجوشد تا در حین جوشیدن آب آن تبخیر شده و کم شود و حال در حین جوشیدن کم کم بقیه آب شیره مانده را هم به دیگ مذکور اضافه می کنند و عمل جوشیدن به نحوی ادامه می یابد تا غلیظ شود در موقع غلیظ شدن که با مراغبت زیاد آشپز همراه است و هم شعله را باید حتما کم کرد و هر از چند گاهی بهم زد تا ته دیگ به اصطلاح نسوزد و طعم دشو بد نشود . در موقع تغلیظ که معمولا مایع دشو قهوه ای سیر تا سیاه رنگ نشان می دهد کم کم از کناره ها کف زرد رنگی می دهد که بسیار خوشمزه است با پشت ملاقه دسته بلند به آرامی می گیرند که نگارنده خاطرات زیادی از خوردن دشو کف دارد و مادر عزیز ما دعوت به احتیاط و دقت می کرد و به همه بچه ها یکسان تعارف می زد و یادش بخیر پس از ساعاتی سخت و نفس گیر دشو آماده می شود که معمولا بسیار خوشمزه و شیرین است و می گذارند تا سرد شود بعد در قدیم درون ظروف سفالی بزرگی بنام دشو کلا می ریختند و امروزه درون ظروف پلاستیکی تا بعد ها استفاده نمایند . دشو به چند شیوه مصرف می شود معروف ترین آن برف دشو است که کودکی ما انگار توان خوردن و لذت بیشتری می بردیم و بستنی زمستانه ما سنه کوهی ها بوده و هست البته دشو را با نان هم می شود صرف کرد اما در قدیم در انواع حلوا محلی مثل ، حلوا شقزو ،پشتزیک، سیاه حلوا ، آرد کل کود و درون مواد غذایی مثل خورشت فسنجون و هم استفاده می کردند و هنوز هم مصرف دارد . بخش عمده ای از دشوی حاصل به مصرف خانوار می رسد و مابقی در بازار به فروش می رسد .

اندر خواص دوشاب یا دشو خرمندی مطالب بسیاری را می توان یافت و مطالعه کرد که در ادامه ملاحظه فرمایید :

خرمندی دشو دارای مواد معدنی کلسیم و ویتامین آ می‌باشد و برای شُش، مجاری ادراری، سینوس‌ها و روده‌ها و چشم مفید است. همچنین در مازندران دوشاب خرمالو را گاهی با پشت زیک و برف مخلوط کرده و تناول می‌کنند.

این میوه سرشار از ویتامینA و بتاکاروتن است. همچنین دارای مقدار قابل توجهی ویتامین های B ، B ، B و C می باشد. در ضمن این میوه خوش رنگ و خوش طعم دارای مواد معدنی ضروری برای بدن مانند کلسیم ، گوگرد ، آهن ، فسفر ، منیزیم و پتاسیم است.

هر یک از مواد معدنی فوق نقش مؤثری در سلامتی و تندرستی بدن ما دارند. اگر خرمالو به خوبی رسیده باشد، برای کودکان نیز میوه ای مفید محسوب می شود و در رشد و نمو آنها مؤثر است. در ضمن خرمالو میوه اشتها آوری است  .کلسیم در رشد کودکان و حفظ انرژی برای بزرگسالان مؤثر است. آهن عنصر اصلی خون سازی ، و پتاسیم اشتها آور و شستشو دهنده کلیه و کبد می باشد. این میوه در افراد مبتلا به نقرس و بیماری های کبدی و کلیوی بسیار مؤثر است.

موادقندی خرمالو شامل لوولز و گلوکز است و با آن که مقدار آن درصد است، برای مبتلایان به بیماری قند ، زیان بخش نیست .خرمالو حاوی مقدار زیادی پکتین است. پکتین یکی از انواع فیبرهای محلول در آب است که باعث کاهش چربی های خون می شود.

 

گرفتن شیره خرمالو

یکی از سنتهای چندین ساله ای که در روستای سرسبز دلاکخیل وجو دارد گرفتن شیره خرمالو جنگلی می باشد که به زبان مازندرانی  وگویش این اهالی میوه درخت خرمالو را (خورمدی) و شیره خورمالو را (دشو) وخود درخت خرمالو را (کلو) می گویند.کندن خورمالو جنگلی عموماً در فصل پاییز واز اوایل  ابان ماه شروع  وتا اوسط آبان ادامه می یابد . فرقی که بین خرمالو جنگلی وخرمالو اصلاح شده وجود دارد اندازه خرمالو می باشد خرمالو اصلاح شده بزرگتر از خرمالو جنگلی می باشد. بعد از کندن خرمالو آن را به مدت یک هفته تا ده روز نگهداری می کنند تا از نارس بودن خارج شود (کز بودن) قبل از گرفتن شیره خرمالو آن را تست می کنند اگر شیره خرمالو کز نباشد شروع به گرفتن شیره آن می کنند که بین 12 تا 13 ساعت زمان می برد.

کندن خرمالو جنگلی

گرم کردن آب برای جدا سازی هسته خرمالو

هم زدن خرمالو در آب ولرم

بعد از آنکه هسته خرمالو آماده جدا شدن می شود آن را داخل کیسه می ریزند. ودرجای که با چوب درست کردند تا شیره خرمالو از لای آن عبور کرده وظرفی که در زیر صافی چوبی قرار دارد ریخته شود کیسه ای که داخل آن را خرمالو می ریزند ان را روی  صافی چوبی قرار می دهند و با فشار دادن شیره خرمالو را جدا می کنند.

جدا سازی هسته خرمالو

گرفتن شیره خرمالو

شیره جدا شده را انقدر حرات می دهند تا آب اضافه شده تبخیر شود

بعد از تبخیر آب شیره خرمالو حالت غلیظ شدن به خود می گیرد که در این زمان پخت شیره خرمالو به پایان می رسد.

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دیدگاه

وب‌سایت

0