برچسب: مضرات جوشکاری زیر آب

مضرات جوشکاري زير اب

خواص دارویی و گیاهی

نشان‌گذاری

عجب سازنده ی این علامت عرب دولاب است

برای بسیاری از مردم شاید اجرای جوشکاری در زیر آب، کمتر قابل تصور باشد و آن را مشکل و حتی غیرممکن بدانند، ولی واقعیت این است که جوشکاری در زیر آب اجرا می شود، البته به شرط فراهم کردن شرایط لازم.

جوشکاری زیر آب از زمان جنگ جهانی دوم، هنگامی که کشتی‌های خسارت دیده باید سریعاً در آب تعمیر می‌شدند به وجود آمد. بیرون آوردن کشتی برای تعمیر کردن آن، هم اکنون هم بسیار هزینه بر است و صرفه اقتصادی ندارد. ضمن اینکه در حال حاضر، عبور خطوط لوله نفت و گاز در دریا و یا ایجاد سکوها و سازه های دریایی و پروژه های مختلف ساخت اسکله ها و تاسیسات دریایی که افزایش چشمگیری در مناطق مختلف دارد، لزوم اجرای جوشکاری در زیر آب را ایجاب می نماید. ذکر این نکته، حائز اهمیت است که جوشکارانی که وظیفه اجرای جوشکاری در زیر آب را برعهده دارند باید با غواصی آشنا بوده و از نظر جسمی از توان بالا و مناسبی برخوردار باشند.

جوشكاري زير آبي را مي توان در دو دسته طبقه بندي كرد: 1. جوشكاري مرطوب 2. جوشكاري خشك

جوشکاري خشک در يک اتاقک در داخل آب انجام مي گيرد و داخل اتاقک، هواي فشرده وجود دارد که فشار داخل و خارج اتاقک را بالانس مي کند. اتاقک ها را دو تکه مي سازند و داخل آب و روي قطعه مورد نظر دو تکه را به هم وصل مي کنند. يک لوله رابط بين کشتي و اتاقک است و وسايل مورد نياز را به وسيله اين لوله به اتاقک مي فرستند. اين روش براي اولين بار در آمريکا انجام گرفت، اما چون بسيار پرهزينه و وقت گير است، دانشمندان سعي مي کنند مشکلات جوشکاري مرطوب را حل کنند، زیرا سريعتر و ارزانتر است. در واقع، در این روش، آب، کنار زده شده و اجرای جوشکاری انجام می گردد . جوشكاري مرطوب در روش جوشكاري مرطوب، عمليات جوشكاري در زير آب اجرا شده و مستقيماً با محيط مرطوب سرو كار دارد. اثرات منفي جوشکاري مرطوب عبارتنداز: ترک خوردگي هيدروژن و افت شديد دما (بر اثر تماس با آب )که باعث تغييرات ساختاري و متالورژيکي مي شود. از طرف دیگر اکسيژن با عناصر آلياژي ترکيب مي شود و اکسيد اين آلياژها در آب حل مي شوند. از آنجا كه جوشكاري در زير آب، مستقيماً در معرض محيط مرطوب قرار دارد، در اين روش از نوعي الكترود ويژه استفاده مي شود و جوشكاري به صورت دستي، درست مانند جوشكاري در فضاي بيرون آب، صورت مي گيرد. آزادي عملي كه جوشكار در حين جوشكاري از اين روش دارد، جوشكاري مرطوب را موثرتر و به روشي كارا و از نقطه نظر اقتصادي مقرون به صرفه كرده است. تامين كننده نيروي جوشكاري روي سطح مستقر شده است و توسط كابل ها و شيلنگ ها به غواص يا جوشكار متصل مي شود. در این روش از الکترودهای مخصوص استفاده می شود که جاذب رطوبت نبوده و هنگام سوختن، گاز زیادی تولید می نماید تا از حوضچه مذاب محافظت نماید. در جوشكاري مرطوب MMA جوشكاري قوس فلزي دستي2 دو مشخصه زير بكار گرفته مي شود:

1-     تامين كننده نيرو: dc

2-     قطبيت: قطبيت منفی

در جوشکاری زیر آب، معمولا جریان برق AC (متناوب ) به لحاظ خطرات و رعایت موارد ایمنی کاربرد کمتری دارد.

مزاياي جوشكاري خشك 1. ايمني غواص – جوشكاري در يك اتاقك صورت گرفته كه موجب مصون ماندن جوشكار از جريانات اقيانوسي و يا احتمالاً موجودات دريايي مي شود. اين جايگاه خشك و گرم از روشنايي مطلوبي برخوردار بوده و از سيستم كنترل محيط خاصي نيز بهره مي برد. 2. كيفيت خوب جوش – اين روش توانايي ايجاد جوش هايي را دارد كه حتي مي توان آن را با جوش هاي موجود در فضاي باز و در مجاورت هوا مقايسه كرد. دليل اين امر اين است كه ديگر آبي وجود ندارد كه بخواهد جوش را خاموش و يا قطع كند. و نيز اينكه ميزان هيدروژن (H2) توليدي آن خيلي كمتر از جوشكاري هاي مرطوب است. 3. كنترل سطح­ – آماده سازي اتصال، همترازي لوله، بررسي آزمايش غیرمخرب NDT)) و غيره به صورت عيني كنترل و تنظيم مي شوند. 4. آزمون غيرمخرب (‌ NDT) – آزمون غيرمخرب براي محيط خشك جايگاه تسهيل شده است. معايب جوشكاري خشك 1. اتاقك يا جايگاه جوشكاري تجهيزات پيچيده و خدمات پشتيباني زيادي را مستلزم مي داند و خود اتاقك به طرز غيرمتعارفي پيچيده است. 2. هزينه و ارزش مالي اين اتاقك به صورت قابل ملاحظه اي بالا بوده و بسته به عمق محل كار، هزينه آن افزايش مي يابد. عمق محل جوشكاري در كار تاثير مي گذارد، طوري كه در اعماق بيشتر، جمع كردن قوس و استفاده از ولتاژهاي بالتر و متناسب با آن لازم و ضروري مي باشد. انجام يك كار جوشكاري بدين شكل، هزينه اي بالغ بر 80000 دلار دارد. و نيز گاهي اوقات نمي توان از يك اتاقك براي چند كار مختلف استفاده كرد، كه البته اين مشكل، بستگي به نوع كارها و ميزان تفاوت آنها دارد.

مزاياي جوشكاري مرطوب

جوشكاري مرطوب كه در زير آب به صورت دستي صورت مي گيرد، در مرمت و بازسازي سازه هاي فراساحلي در سال هاي اخير به سرعت در حال رشد و گسترش است. از جمله فوايد جوشكاري مرطوب مي توان به موارد زير اشاره كرد: 1. چند كاره بودن و داشتن هزينه كمتر در جوشكاري مرطوب، باعث شده كه ميل و اشتياق بيشتري به اين روش وجود داشته باشد. 2. برخورداري از سرعت مناسب در هنگام اجراي طرح از ديگر مزاياي اين روش است. 3. در مقايسه با جوشكاري خشك، هزينه كمتري دارد. 4. در اين روش، جوشكار مي تواند به قسمت هايي از سازه هاي فراساحلي دسترسي داشته باشد كه با استفاده از روش هاي ديگر قابل جوشكاري نيست. 5. احتياج به هيچ نوع محصور سازي نبوده، بنابراين، زماني نيز براي آن تلف نخواهد شد. تجهيزات و دستگاه هاي استاندارد مرسوم به آساني قابل استفاده است و وسايل زيادي هم براي انجام يك كار جوشكاري مورد نياز نيست. معايب جوشكاري مرطوب

اگر چه جوشكاري مرطوب، كاربرد گسترده اي پيدا كرده است، ولي همچنان از وجود نواقصي رنج مي برد؛ از آن جمله مي توان به موارد زير اشاره كرد: 1. آبديدگي سريع فلز جوشكاري- دليل اين آبديدگي، آبي است كه در اطراف آن وجود دارد. اگرچه آبديدگي، نيروي تنش پذيري را در جوشكاري افزايش مي دهد، ولي ميزان كش پذيري و موثر بودن جوش را كاهش داده، سختي آن را بالا مي برد. 2. توليد زياد هيدروژن- حجم بسيار زيادي از هيدروژن در منطقه جوشكاري ايجاد مي شود كه بر اثر تفكيك بخار آب در منطقه قوس به وجود آمده است. h2 موجود در محيط، تحت تاثير گرماhaz)) در فلز جوشكاري حل مي شود كه باعث ايجاد ترك خوردگي و شكاف هاي ميكروسكوپيك مي شود. 3. از ديگر معايب آن، ديد پذيري كم است. گاهي اوقات، جوشكار نمي تواند به درستي منطقه مورد نظر را جوش دهد

همانطور که اشاره شد، جوشکار باید به فن شنا و غواصی آشنایی داشته و در هنگام کار نیز مسائل ایمنی را کاملا رعایت نماید

نشریه ابزار و یراق، نخستین ماهنامه در زمینه صنایع مرتبط با ابزار و یراق کشور ، در تاریخ 90/4/27 طبق مجوز شماره ثبت 90/10407 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ،فرصتی یافت تا پا در وادی رسانه های مکتوب کشور بگذارد. گروهی از روزنامه نگاران ،طراحان ،هنرمندان و فعالان رسانه ای، در این زمینه ، سنگ بنای حرکتی را نهادند تا اولین نشریه تخصصی ابزارآلات صنعتی و یراق ها پا به عرصه فعالیت بگذارد.



خطرات معایب جوشکاری مرطوب
در جوشکاری مرطوب خطر شوک الکتریک برای غواص یا جوشکار وجود خواهد داشت. اقدامات احتیاطی که انجام شده اند عبارت هستند از عایق بندی مناسب و در حد کافی تجهیزات جوشکاری، بسته شدن منبع الکتریسیته درست زمانی که قوس به پایان می رسد و نیز محدود کردن ولتاژ جوشکاری قوس فلزی دستی در مدار باز دستگاه جوشکاری. خطر دیگر تولید شدن هیدروژن و اکسیژن در جوشکاری مرطوب توسط قوس است.
اقدام های احتیاطی می بایستی در مورد بلند کردن کپسول های گاز نیز رعایت شود. به این دلیل که آنها به صورتی بالقوه توانایی زیادی برای منفجر شدن دارا هستند. خطر بعدی که سلامت یا جان جوشکار را تهدید می کند نیتروژنی است که در فشار زیاد در معرض هوا قرار گرفته و می تواند به وی آسیب برساند. اقدامات احتیاطی شامل فراهم آوری یک منبع گاز یا هوای اضطراری می شود که در کنار غواص قرار گرفته است و نیز اتاقک فشار زدایی برای جلوگیری از خفگی توسط نیتروژن که پس از اشباع شدن روی سطح پخش می شود.
در سازه هایی که از جوشکاری مرطوبِ زیر آب استفاده می کنند، بازرسی پس از جوشکاری ممکن است بسیار مشکل تر از جوشکاری‌هایی باشد که در محیط بیرون و در معرض هوا انجام می پذیرد. اطمینان از بی نقص بودن چنین جوشکاری‌هایی به مراتب اهمیت بیشتری پیدا کرده و در واقع احتمال این که عیب و کاستی ناشناخته ای پدیدار شود، وجود دارد.
معایب جوشکاری مرطوب ـاگر چه جوشکاری مرطوب کاربرد گسترده ای پیدا کرده است ولی همچنان نواقصی وجود دارد.
آب دیدگی سریع فلز جوشکاری: دلیل این آب دیدگی آبی است که در اطراف آن وجود دارد. اگر چه آب دیدگی نیروی تنش پذیری را در جوشکاری افزایش می دهد ولی میزان کنش پذیری و مؤثر بودن جوش را کاهش می دهد، سختی و روزن داری آن را بالا می برد.
تولید زیاد هیدروژن: حجم بسیار زیادی از هیدروژن در منطقه جوشکاری ایجاد می شود که بر اثر تفکیک بخار آب در منطقه قوس به وجود می آید.H2 موجود در محیط تحت تأثیر گرما در فلز جوشکاری حل می شود که باعث ایجاد ترک خوردگی و شکاف های میکروسکوپی می شود.
دیدپذیری کم: گاهی اوقات جوشکار نمی تواند به درستی منطقه مورد نظر را جوش دهد. به عبارتی هیچ دید یا شفافیتی در زیر برخی آب ها مانند گل آلود بودن وجود دارد.
پروسه جوشکاری مرطوب در زیر آب
قطعه کاری که قرار است جوش داده شود به یک طرف مدار الکتریکی متصل است و الکترود فلزی در طرف دیگر مدار. این دو قسمت از مدار (الکترود و قطعه کار) کمی به یکدیگر نزدیک شده ولی پس از مدتی از یکدیگر فاصله می گیرند. هنگام نزدیک شدن الکترود به قطعه کار، جریان الکتریکی وارد شکاف شده و باعث ایجاد یک جرقه الکتریکی پایستار می شود (قوس) و باعث ذوب شدن فلز در آن ناحیه و شکل گرفتن حوضچه جوش می شود. در این زمان، نوک الکترود ذوب شده و ذره های کوچک فلز در حوضچه مذاب جمع می شود.
در طول این عمل جریان مذابی، نوک الکترود را پوشش داده و روکش الکترود گاز محافظ را ایجاد می کند. که موجب استحکام بخشیدن به قوس می شود و همان طور که گفته شد از جریان فلز مذاب محافظت می کند. قوس در یک منطقه حفره مانند ذوب می‌شود و جوش را پدیدار می سازد.
ادامه دارد
گردآوری و تنظیم: رسول غفاری

code

نسخه مناسب چاپ

 

اولین بار جوشکاری زیر آب توسط نیروی دریایی انگلستان انجام شد. در آن زمان یک کارخانه کشتی سازی برای آب بندی نشت‌های موجود در پرچ‌های زیر کشتی که در آب واقع شده بود از جوشکاری زیر آبی بهره گرفت. در کارهای تولیدی که در زیر آب انجام می‌پذیرد، جوشکاری زیر آبی یک ابزار بسیار مهم به شمار می‌آید. در سال ۱۹۴۶ الکترود‌های ضد آب ویژه‌ای توسط وان در ویلیجن۱ در هلند توسعه یافت. سازه‌های فرا ساحلی از قبیل دکل‌های حفاری چاه‌های نفت، خطوط لوله و سکوهای ویژه‌ای که در آب‌ها احداث می‌شوند، در سالهای اخیر به طرز چشمگیری در حال افزایش‌اند. بعضی از این سازه‌ها نواقصی را در عناصر تشکیل دهنده‌اش و یا حوادث غیر مترقبه از قبیل طوفان تجربه خواهند کرد. در این میان هرگونه روش بازسازی و مرمت در این گونه سازه‌ها مستلزم استفاده از جوشکاری زیر آبی است.

جوشکاری زیر آب از زمان جنگ جهانی دوم هنگامی که کشتی‌های خسارت دیده باید سریعاً در آب تعمیر می‌شدند به وجود آمد. بیرون آوردن کشتی برای تعمیر کردن آن، هم اکنون هم بسیار هزینه بر است و صرفه اقتصادی ندارد.

بسیاری از مردم جوشکاری زیر آب را بسیار عجیب می‌پندارند چون ماهیت آن را از آتش می‌دانند. ولی جوشکاری ماهیت قوس الکتریکی دارد و روشن شدن قوس زیر آب چیز عجیبی نیست. برای جوشکاری در خشکی، هوا یونیزه می‌شود و در آب، بخار آب یونیزه می‌شود.

طبقه بندی :

جوشکاری زیر آبی را می‌توان در دو دسته طبقه بندی کرد:

۱      جوشکاری مرطوب ۲      جوشکاری خشک

در روش جوشکاری مرطوب، عملیات جوشکاری در زیر آب اجرا شده و مستقیماً با محیط مرطوب سرو کار دارد. اثرات منفی جوشکاری مرطوب عبارتنداز ترک خوردگی هیدروژنی، افت شدید دما که باعث تغییرات ساختاری و متالورژیکی می‌شود و همچنین اکسیژن با عناصر آلیاژی ترکیب می‌شود و اکسید این آلیاژ‌ها در آب حل می‌شوند. جوشکاری خشک در یک اتاقک در داخل آب انجام می‌گیرد و داخل اتاقک هوای فشرده وجود دارد که فشار داخل و خارج اتاقک را بالانس می‌کند. اتاقک‌ها را دو تکه می‌سازند و داخل آب، و روی قطعه مورد نظر دو تکه را به هم وصل می‌کنند. یک لوله رابط بین کشتی و اتاقک است و وسایل مورد نیاز را به وسیله این لوله به اتاقک می‌فرستند. این روش برای اولین بار در آمریکا انجام گرفت اما چون بسیار پرهزینه و وقت گیر است دانشمندان سعی می‌کنند مشکلات جوشکاری مرطوب را حل کنند چون سریع‌تر و ارزان‌تر است.

                     1  جوشکاری مرطوب

نام جوشکاری مرطوب حاکی از آن است که جوشکاری که در زیر آب صورت می‌پذیرد، مستقیماً در معرض محیط مرطوب قرار دارد. در این روش از جوشکاری از نوعی الکترود ویژه استفاده می‌شود و جوشکاری به صورت دستی درست مانند‌‌ همان جوشکاری که در فضای بیرون آب انجام می‌شود، صورت می‌گیرد. آزادی عملی که جوشکار در حین جوش کاری از این روش دارد، جوشکاری مرطوب را موثر‌تر و به روشی کارا و از نقطه نظر اقتصادی مقرون به صرفه کرده است. تامین کننده نیرویجوشکاری روی سطح مستقر شده است و توسط کابل‌ها و شیلنگ‌ها به غواص یا جوشکار متصل می‌شود.

در جوشکاری مرطوب MMAجوشکاری قوس فلزی دستی۲ دو مشخصه زیر بکار گرفته می‌شود:

جریان : DC

قطبیت : منفی

             

                    2  جوشکاری خشک  (جوشکاری بیش فشار)

جوشکاری بیش فشار در اتاقک‌های پلمپ شده در اطراف سازه یا قطعه‌ای که می‌خواهد جوشکاری شود، استفاده می‌شود. این اتاقک در یک فشار معمولی پر از گاز می‌شود (که معمولاً از هلیوم حاوی نیم بار۵ اکسیژن است). این جایگاه روی خطوط لوله قرار گرفته و با هوایی مخلوط از هلیوم و اکسیژن که قابل تنفس باشد پر شده و در فشاری که جوشکاری آنجا صورت می‌پذیرد و یا فشاری بیشتر از آن اجرا می‌شود. در این روش در اتصالات جوش بسیار با کیفیتی ایجاد می‌شود به طوری که با اشعه ایکس و دیگر تجهیزات لازم ایجاد می‌شود. فرایند جوشکاری قوس گاز تنگستن در این قسمت بکار گرفته خواهد شد. محوطه زیر جایگاه در معرض آب قرار دارد. بنابراین جوشکاری در محل خشکی صورت گرفته ولی در فشار هیدرو استاتیکی آب دریا که در محیط مجاور آن قرار دارد.

 

منبع تغذيه مي بايستي يك دستگاه جريان مستقيم كه داراي رده بندي آمپر بين 300 تا  400 است، باشد. دستگاههاي جوشكاري ژنراتور موتور اغلب براي جوشكاري مرطوب مورد استفاده قرار مي گيرد. پيكره دستگاه جوشكاري مي بايستي در پايين، زير كشتي قرار داده شده باشد. مدار جوشكاري مي بايستي شامل نوعي سوئيچ مثبت باشد كه معمولاً از يك كليد تيغه اي استفاده مي شود و از جوشكار غواص فرمان مي گيرد. كليد تيغه اي در مدار الكترود مي بايستي در تمام طول جوشكاري در برابر شكسته شدن مقاوم باشد و نيز از امنيت كافي برخوردار باشد. منبع تغذيه جوشكاري مي بايستي در حين فرايند جوشكاري تنها به نگهدارنده الكترود وصل باشد. در اين روش از جريان مستقيم همراه با الكترود منفي و نيز از نگهدارنده الكترود ويژه اي كه در برابر آب عايق هستند استفاده مي شود. نگهدارنده هاي الكترود جوشكاري كه در زير آب بكار گرفته مي شوند از يك سر خميده براي گرفتن الكترود و نگه داشتن آن در خود بهره مي برند و ظرفيت پذيزش دو نوع الكترود را دارد.

 

نوع الكترودي كه به كار گرفته مي شود بر طبق استاندارد AWS (انجمن جوشكاري امريكا)3 در طبقه بندي E6013 قرار گرفته است. اين الكترود ها مي بايستي ضد آب باشند و تمامي اتصالات نيز بايد طوري عايق بندي شده باشد كه آب نتواند با قسمت هاي فلزي كوچكترين تماسي داشته باشد.اگر عايق بندي شكستگي داشته باشد و يا قسمتي از آن ترك داشته باشد، آنگاه آب مي تواند با فلز رسانا تماس پيدا كرده ، موجب ايجاد نقص و در نهايت كار نكردن قوس شود. به علاوه اينكه ممكن است خوردگي سريع مس در قسمتي كه عايق ترك خورده است، ايجاد شود.

 ×     خطرات بغرنج

براي غواص يا جوشكار خطر شوك الكتريك وجود خواهد داشت. اقدامات احتياطي كه انجام شده اند عبارتند از عيق بندي مناسب و در حد كافي تجهيزات جوشكاري، بسته شدن منبع الكتريسيته درست زماني كه قوس به پايان مي رسد و نيز محدود كردن ولتاژ جوشكاري قوس فلزي دستي در مدار باز دستگاه جوشكاري. خطر ديگر توليد شدن هيدروژن و اكسيژن در جوشكاري مرطوب توسط قوس است.

اقدام هاي احتياطي مي بايستي در مورد بلند كردن كپسول هاي گاز نيز رعايت شود. به اين دليل كه آنها به صورتي بالقوه توانايي زيادي براي منفجر شدن دارا هستند. خطر بعدي اي كه سلامت يا جان جوشكار را تهديد مي كند نيتروژني است كه در فشار زياد در معرض هوا قرار گرفته و مي تواند به وي آسيب برساند. اقدامات احتياطي شامل فراهم آوري يك منبع گاز يا هواي اضطراري مي شود كه در كنار غواص قرار گرفته است و نيز اتاقك فشار زدايي براي جلوگيري از خفگي توسط نيتروژن كه بعد از اشباع شدن روي سطح پخش مي شود.

در سازه هايي كه از جوشكاري مرطوبِ زير آب استفاده مي كنند، بازرسي بعد از جوشكاري ممكن است بسيار مشكل تر از جوشكاري هايي باشد كه در محيط بيرون و در معرض هوا انجام مي پذيرد. اطمينان از بي نقص بودن چنين جوشكاري هايي به مراتب اهميت بيشتري پيداكرده و در واقع  احتمال اينكه عيب و كاستيِ ناشناخته اي پديدار شود، وجود دارد.

 

×     مزاياي جوشكاري خشك

1.     ايمني غواص – جوشكاري در يك اتاقك صورت گرفته كه موجب مصون ماندن جوشكار از جريانات اقيانوسي و يا احتمالاً موجودات دريايي مي شود. اين جايگاه خشك و گرم از روشنايي مطلوبي برخوردار بوده و از سيستم كنترل محيط خاصي نيز بهره مي گيرد(ESC)6 .

2.     كيفيت خوب جوش – اين روش توانايي ايجاد جوش هايي را دارد كه حتي مي توان آن را با جوش هاي موجد در فضاي باز و در مجاورت هوا مقايسه كرد. دليل اين امر اينست كه ديگر آبي وجود ندارد كه بخواهد جوش را خاموش و يا قطع كند. و نيز اينكه ميزان هيدروژن (H2) توليدي آن خيلي كمتر از جوشكاري هاي مرطوب است.

3.     كنترل سطح­ – آماده سازي اتصال، همترازي لوله، بررسي آزمايش ضد مخرب (NDT)(7) و غيره به صورت عيني كنترل و تنظيم مي شوند.

4.     آزمون غير مخرب (‌   NDT) – آزمون غير مخرب براي محيط خشك جايگاه تسهيل شده است.

×     معايب جوشكاري خشك

1.     اتاقك يا جايگاه جوشكاري تجهيزات پيچيده و خدمات پشتيباني زيادي را مستلزم مي داند و خود اتاقك به طرز غير متعارفي پيچيده است.

2.     هزينه و ارزش مالي اين اتاقك به صورت قابل ملاحظه اي بالا بوده و بسته به عمق محل كار هزينه آن افزايش مي يابد. عمق محل جوشكاري در كار تاثير مي گذارد، طوري كه در اعماق بيشتر جمع كردن قوس و استفاده از ولتاژ هاي بالتر و متناسب با آن لازم و ضروري مي باشد. انجام يك كار جوشكاري بدين شكل هزينه اي بالغ بر 80000 دلار دارد. و نيز گاهي اوقات نمي توان از يك اتاقك براي چند كار مختلف استفاده كرد، كه البته اين مشكل بستگي به نوع كارها و ميزان تفاوت آنها دارد.

 

×     مزاياي جوشكاري مرطوب

جوشكاري مرطوب كه در زير آب به صورت دستي صورت مي گيرد، در مرمت و بازسازي سازه هاي فراساحلي در سالهاي اخير به سرعت در حال رشد و گسترش است.

از جمله فوايد جوشكاري مرطوب مي توان به موارد زير اشاره كرد:

1.     چند كاره بودن و داشتن هزينه كمتر در جوشكاري مرطوب باعث شده كه ميل و اشتياق بيشتري به اين روش وجود داشته باشد.

2.     برخورداري از سرعت مناسب در هنگام اجراي طرح از ديگر مزاياي اين روش است.

3.     در مقايسه با جوشكاري خشك هزينه كمتري دارد.

4.     در اين روش جوشكار مي تواند به قسمت هايي از سازه هاي فرا ساحلي دسترسي داشته باشد كه با استفاده از روش هاي ديگر قابل جوشكاري نيست.

5.     احتياج به هيچ نوع محصور سازي نبوده و بنابراين زماني نيز براي آن تلف نخواهد شد. تجهيزات و دستگاههاي استاندارد مرسوم به آساني قابل استفاده است . به وسايل زيادي هم براي انجام يك كار جوشكاري مورد نياز نيست.

 

×     معايب جوشكاري مرطوب

اگر چه جوشكاري مرطوب كاربرد گسترده اي پيدا كرده است ولي همچنان از وجود نواقصي رنج مي برد، از آن جمله مي توان به موارد زير اشاره كرد:

1.     آبديدگي سريع فلز جوشكاري- دليل اين آبديدگي آبي است كه در اطراف آن وجود دارد. اگرچه آبديدگي نيروي تنش پذيري را در جوشكاري افزايش مي دهد ولي ميزان كش پذيري و موثر بودن جوش را كاهش داده، سختي و روزن داري آن را بالا مي برد.

2.      توليد زياد هيدروژن- حجم بسيار زيادي از هيدروژن در منطقه جوشكاري ايجاد مي شود كه بر اثر تفكيك بخار آب در منطقه قوس به وجود آمده است.H2 موجود در محيط تحت تاثير گرما (HAZ)(8)   در فلز جوشكاري حل مي شود كه باعث ايجاد ترك خوردگي و شكاف هاي ميكروسكوپيك مي شود.

3.     از ديگر معايب آن ديد پذيري كم است. گاهي اوقات جوشكار نمي تواند به درستي منطقه مورد نظر را جوش دهد

 

×     نحوه عملكرد جوشكاري مرطوب

پروسه ي جوشكاري مرطوب در زير آب طي مراحل زير صورت مي پذيرد:

قطعه كاري كه قرار است جوش داده شود به يك طرف مدار الكتريكي متصل بوده  و الكترود فلزي در طرف ديگر مدار. اين دوقسمت از مدار (الكترود و قطعه كار) كمي به يكديگر نزديك شده ولي بعد از مدتي از يكديگر فاصله مي گيرند. در حين نزديك شدن الكترود به قطعه كار، جريان الكتريكي وارد شكاف شده و باعث ايجاد يك جرقه الكتريكي پايستار مي شود(قوس) و باعث ذوب شدن فلز در آن ناحيه و شكل گرفتن حوضچه جوش مي شود. در اين زمان، نوك الكترود ذوب شده و ذره هاي كوچك فلز در حوضچه مذاب جمع مي شود. در طول اين عمل جريان مذابي، نوك الكترود را پوشش داده و روكش الكترود گاز محافظ را ايجاد مي كند. كه موجب استحكام بخشيدن به قوس شده و همان طور كه گفته شد از جريان فلز مذاب محافظت مي كند. قوس در يك منطقه حفره مانند ذوب مي شود و جوش را پديدار مي سازد.

 

الکترودها در جوشکاری زیر آب

الکترودهای مورد مصرف در جوشکاری قوسی زیر آبی از انواع اصلاح شده الکترودهای دستی معمولی هستند. سیستم کدگذاری خاصی برای این الکترودها وجود ندارد و اغلب آنها بر اساس نام تجاری شناخته شده و بر اساس قابلیت و سهولت استفاده برای جوشکاران کاربرد یافته اند. پرمصرف‌ترین این الکترودها، الکترودهای مورد مصرف برای فولادهای کربنی/منگنزی هستند. خواص مکانیکی جوش زیرآبی به شدت به عمق جوشکاری وابسته بوده و با افزایش عمق محل جوشکاری، این خواص کاهش می یابند. با افزایش عمق، فشار افزایش می یابد. این امر باعث ورود اکسیژن ناشی از تجزیه آب و افزایش مقدار آن و درنتیجه کاهش منگنز و سیلیکون و افزایش کربن در حوضچه جوش و ایجاد تخلخل در جوش هنگام سرد شدن آن میگردد. همچنین ممکن است مقدار هیدروژن افزایش یابد که نتیجه آن ازدیاد تخلخل و کاهش پایداری قوس است چرا که در عمق‌های زیاد بدلیل پتانسیل یونیزاسیون بالای هیدروژن، پایداری قوس کاهش میابد. یکی دیگر از مشکلات قابل توجه در جوشکاری زیرآبی احتمال ایجاد ترکهای هیدروژنی در اثر حضور آب و رطوبت می‌باشد که ریسک این پدیده نیز با افزایش عمق، افزایش می یابد. این موضوع در حالتی که از الکترودهای با روکش اسیدی استفاده می‌شود از حساسیت بیشتری برخوردار است چراکه قابلیت جذب رطوبت در این نوع پوشش بیشتر بوده و هیدروژن تجزیه شده از این رطوبت براحتی جذب فلز جوش مذاب میگردد. به همین دلیل در جوشکاری زیرآبی استفاده از الکترودهای نوع روتیلی ترجیح داده میشود. روکش این الکترودها حاوی مواد مختلفی برای بهبود شرایط جوشکاری و خواص جوش میباشد. بعنوان مثال فرومنگنز به منظور جذب اکسیژن و کاهش تخلخل و تیتانیوم و بور بدلیل تشکیل ساختار فریت سوزنی و بهبود خواص مکانیکی، به مواد پوشش الکترود افزوده میگردد. همچنین گاهی نیکل به منظور بهبود چقرمگی به مواد پوشش افزوده میشود. جوشکاری زیرآبی فولادهایی با استحکام بالاتر معمولاً با استفاده از الکترودهای زنگ نزن آستنیتی انجام میگیرد تا احتمال ایجاد ترک هیدروژنی کاهش یابد. اما در این حالت باید احتیاطهای لازم صورت گیرد تا از ایجاد ترک در ناحیه متاثر از حرارت (HAZ) پیشگیری شود. در الکترودهای دستی معمولاً بدلیل کمتر بودن سرعت سوخت پوشش الکترود نسبت به ذوب مغزی آن، یک چاله در سر الکترود تشکیل میگردد که قوس، درون آن گودی که از اطراف توسط فلاکس پوشش احاطه شده، ایجاد میشود. این پدیده به حفاظت از ذرات مذاب جدا شده از الکترود و همچنین کنترل انتقال آنها کمک میکند. چاله سر الکترود در بحث جوشکاری زیرآبی بسیار حائز اهمیت است.ار آنجایی که این پدیده باعث پایداری قوس و کنترل طول آن میگردد، بدون حضور آن دستیابی به یک جوش زیرآبی قابل قبول و مناسب بسیار مشکل خواهد بود. بنابراین با استفاده از این تکنیک جوشکاران میتوانند حتی درصورت عدم وجود دید کافی با وارد آوردن کمی فشار به الکترود، بدون نیاز به کنترل طول قوس، با یک نرخ تغذیه ثابت جوشکاری را انجام دهند. یکی از وظایف پوشش الکترود تولید اتمسفر محافظ در اطراف حوضچه جوش است. در جوشکاری زیرآبی نیز این پدیده وجود دارد و بدلیل وجود آب، از اهمیت بسیار بالاتری برخوردار است. یکی از تفاوتهای قوس زیر آب با قوس در هوا ایجاد حبابهای گاز در ناحیه قوس است. رفتار این حبابها در جوشکاری زیرآبی از اهمیت بالایی برخوردار است. این حبابها علاوه بر ناپایدار کردن قوس میتوانند باعث تلاطم حوضچه جوش نیز شوند.

 

  محافظت حوضچه جوش در جوشکاری زیرآبی 

  با توجه به موارد مطرح شده، باید تدابیر ویژه ای در انتخاب مواد فلاکس پوشش الکترود توسط سازندگان اتخاذ گردد تا جوش حاصل از آنها کیفیت و خواص مورد نظر را تعبیه کند. بسته به خواص مورد نیاز و نیز عمق آب، ممکن است الکترود خاصی بهترین نتیجه را ایجاد نماید. برای تایید کیفیت دستورالعمل و همچنین تایید الکترودهای مورد استفاده باید آزمونهای خاصی انجام شود. این آزمونها در کد AWS D3.6 تشریح شده اند. مهمترین تفاوت ظاهری الکترودهای دستی معمولی با الکترودهای جوشکاری زیرآبی، پوشش ضد آب الکترودهای زیرآبی است. الکترودهای مورد مصرف در جوشکاری قوسی زیرآبی توسط یک موم یا پلاستیک ضد آب پوشش داده میشوند تا فلاکس روکش الکترود را تا زمان مصرف از تماس با آب محافظت کرده و یا حداقل نفوذ رطوبت را محدود سازد. کیفیت این پوشش بسیار مهم است. درصورتیکه پوشش ضد آب بطور یکپارچه سطح الکترود را نپوشانده باشد، آب از طریق درزهای موجود درآن نفوذ کرده و باعث مرطوب شدن فلاکس الکترود و در نتیجه کاهش کیفیت جوش میگردد. همچنین در جوشکاری در اعماق زیاد بدلیل بالا بودن فشار هیدروستاتیک، آب میتواند از پوششهای نامناسب عبور کرده و فلاکس الکترود را مرطوب نماید. پوششهای ضدآب علاوه بر موارد مطرح شده باید بدون جاگذاشتن مواد مضر بسوزند و همچنین خللی در شرایط قوس و انتقال قطرات مذاب ایجاد ننمایند. نگهداری و محافظت از پوشش ضدآب این الکترودها باید به دقت صورت گیرد تا از آسیب رسیدن به آنها جلوگیری گردد. همچنین بدلیل اهمیت این موضوع باید روشهای جابجایی و نگهداری الکترودها در زیر آب در دستورالعمل جوش (WPS) قید شده باشد. این پوششها سرتاسر الکترود را فرا گرفته اند و امکان ایجاد اتصال الکتریکی نیز در این حالت وجود ندارد. لذا برای برقرار گردن جریان و شروع جوشکاری، جوشکار باید با فشردن دندانه‌های انبر جوشکاری بر روی انتهای الکترود، خراشی در پوشش ایجاد نماید. برای ایجاد قوس نیز باید نوک الکترود را با فشار بر روی سطح بکشد تا پوشش آن ناحیه نیز برداشته شده و قوس برقرار گردد. سازندگان الکترود پیشرفت قابل ملاحظه ای در توسعه سیستمهای ضد آب برای الکترودهای جوشکاری زیرآبی داشته اند. جزئیات و اطلاعات این سیستمها مختص سازندگان آنهاست، اما درهرحال نتیجه حاصل از مجموع تلاشهای این سازندگان، تولید نسل جدید از الکترودهای جوشکاری زیرآبی با قابلیت ایجاد جوش با کیفیت بالاتر بود. تعدادی از معروفترین این الکترودها در جدول شماره زیر آورده شده که برای جوشکاری در تمام وضعیتها کاربرد دارند. در صورت مناسب بودن دستورالعمل و تجهیزات، جوش حاصل از این الکترودها دارای ظاهری خوب و خواص مکانیکی مناسب خواهد بود.

  

 لیست تعدادی از معرفترین الکترودهای جوشکاری زیرآبی

  

 

 

  در جوشکاری زیرآبی معمولاً از جریان DCEN استفاده میگردد که باعث افزایش طول عمر انبر الکترود میشود. البته این انتخاب جنبه اقتصادی دارد و ممکن است در مواردی استفاده از جریان DCEP جوش با کیفیت بالاتری را ایجاد نماید. درهر صورت بهترین حالت تنظیم جریان و ولتاژ استفاده از مقادیر پیشنهادی سازنده میباشد. جدول زیر جریان و ولتاژ پیشنهادی برای استفاده از الکترودهای معرفی شده در جدول یک را تا عمق ۵۰ پایی (11 متری) زیر آب نشان میدهد.

  

جریان و ولتاژ پیشنهادی برای جوشکاری تا عمق یازده متری

 

 

×    پيشرفت هاي حاصل در زمينه جوشكاري در زير آب

مدت هاي مديدي جوشكاري مرطوب به عنوان يك تكنيك جوشكاري، در زير آب مورد استفاده قرار مي گرفته و هنوز هم ابن روش مرسوم است. اخيراً با پيشرفت هايي كه در زمينه ساخت سازه هاي فرا ساحلي صورت گرفته، اهميت جوشكاري زير آبي را به طرز پيش بيني شده اي بالا برده است. اين امر منجر به توسعه يافتن روش هاي جوشكاري ديگر از قبيل جوشكاري سايشي9، جوشكاري انفجاري10  و جوشكاري عمودي11 شده است كه هم اكنون مطالب قابل قبول و كافي در اين زمينه براي ارائه وجود ندارد.

 

×     گستره ي پيشرفت هاي آينده

جوشكاري قوس فلزي دستي مرطوب همچنان براي نوسازي و احياء سازه هاي زير آبي مورد استفاده قرار مي گيرد اما كيفيت آن كافي نبوده و مستعد شكست هيدروژني مي باشداز اين رو جوشكاري هاي بيش فشار خشك كيفيت بهتري نسبت به جوشكاري هاي مرطوب دارند.امروزه گرايش و رويه ميل به سوي اتوماسيون دارد.THOR-1 12 يا ربات تحت كنترل مدارِ بيش فشار كه از گاز بي اثر تنگستن استفاده مي كند، توسعه بخشيده شد تا در جاهايي كه غواص عمليات لوله كشي و نصب خط لوله  را انجام مي دهد، بقيه پروسه كار را بر عهده گيرد.

designed from atict.com

9

مضرات جوشکاري

خواص دارویی و گیاهی

آرگون از واژه یونانی(αργον) به معنی تنبل گرفته شده است. هنری کاوندیش در سال 1785 تصور می‌کرد که آرگون در هوا وجود دارد؛

گاز آرگون گازی بی بو ،بی رنگ ،که تحت تأثیر ولتاژ بالا به رنگ متمایل به آبی روشن در می آید. این گاز در سال توسط Lord Rayleigh فیزیکدان انگلیسی و William Ramsay شیمیست اسکاتلندی در سال 1894 کشف گردید گازآرگون بسیار ساکن و ناشناخته در ترکیبات واقعی شیمیایی است.آرگون به مقدار کم در اتمسفر است و جدایش آن از هوا صورت می گیرد .

به صورت عادی به آزمایشگاه حمل نمی شود بلکه به صورت سیلندرهای تحت فشار ارائه می شود ، گاز آرگون از تقطیر جز به جز هوای مایع به دست می آید زیرا اتمسفر زمین حاوی 0.94 % آرگون می باشد. در اتمسفر مریخ 1.6 درصد آرگون 40 و حدود 5 ppm آرگون 36 وجود دارد.

گاز آرگون قابلیت حلالیت در آب را دارد و همانطور که گازاکسیژن در آب حل می شود آرگون نیز حل می شود. گاز آرگون گازی بیرنگ ، بی بو است و به هر دو حالت مایع و گاز موجود می باشد. آرگون گاز بی اثر است و ترکیب شیمایی خاصی تا کنون از این عنصر شناخته نشده است مثل گازهای کریپتون گزنون و رادون.

گاز آرگون در طبیعت از ترکیب سه نوع ایزوتوپ تشکیل شده است. تعداد 12 رادیوکتیو دیگر نیز از این عنصر شناخته شده است .
موارد استفاده گاز آرگون شامل لامپهای الکتریکی ، لامپهای فلورسانس با فشار 400 پاسکال و در صنعت عکاسی و لامپهای گرم و مشتعل مورد استفاده قرار می گیرد. آرگون همچنین به علت اینکه یک گاز بی اثر است در جوشکاری برقی و برش کاری و به عنوان روکش برای تولیدات تیتانیوم و دیگر عناصر واکنش دهنده مورد استفاده قرار می گیرد. و یک عامل حفاظتی برای رشد کریستالهای ژرمانیوم و سیلیسیوم می باشد.

خود الکترود در جوش مصرف نمی شود در حالیکه در جوش قوس فلزی الکترود در جوش مصرف می شود. در این نوع جوشکاری از سیم جوش(Filler metal) بعنوان فلز پرکننده استفاده می شود.و سیم جوش شبیه جوشکاری با اشعه اکسی استیلن(MIG/MAG)در جوش تغذیه می شود.

نام جدید این فرایند G.T.A.W و نام آلمانی آن WIG می باشد. همانطور که از نام این فرایند پیداست گاز محافظ آرگون میباشد که ترکیب این گاز با هلیم بیشتر کاربرد دارد


آسيبهاي اکولوژي گاز آرگون گزارش نشده است. در طبيعت آرگون به صورت گازي وجود دارد. آرگون در مناطقي که تصفيه انجام ميشود، آرگون به سرعت منتشر ميشود.
تاثيرگاز آرگون بر گياهان يا جانوران هنوز شناخته نشده است. به نظر ميرسد که آرگون براي محيطهاي آبي خطرناک نباشد.
گاز آرگون فاقد مواد شيميايي تهي از ازن است و جز آلاينده هاي تقسيم بندي شده در DOT)Department of Transportation) آمريکا محسوب نمی شود.

مشكلات ريوي،حنجره و مجاري ادراري بخصوص در كار با بخار مواد خطرناكي مثل كادميوم، نيكل، بريليوم ، كروم و ارسنيك كه در دود جوشكاري با مواد فوق موجود است.

مشكلات مزمن تنفسى مثل برونشيت،آسم،التهاب ريه ها،كاهش حجم ريه ها ، رسوب غبار يا سيليس يا اكسيد آهن در ريه ها و مشكلات قلبي، پوستي، كاهش شنوائی و مشكلات گوارشي مثل التهاب مزمن معده و روده ها و زخم معده و اثني عشر و صدمات كليوی از ديگر عوارض طولانی مدت جوشكاري است.

در بعضى جوشكارى ها احتمال سقط جنين و تاخير در حاملگى در همسران جوشكارها بيشتراست كه احتمالا بدلائل زير است:

جوشكارى با آزبست براي عايق كردن و پوشاندن سطوح با آزبست باعث رسوب آزبست در ريه ها و افزايش احتمال سرطان ريه و پرده جنب ميشود.به همين علت براي جوشكاري نزديك سطوح آزبست دار بايد كليه جوانب ايمني مثل ماسك مخصوص رعايت شود.


گرماي شديد جوشكاري و مذاب و جرقه مربوطه ميتواند باعث سوختگي شود.سوختگي و ضايعات چشمي ميتواند ناشي از مذاب، تكه هاي فلز،جرقه و الكترود داغ باشد. بعلاوه گرماي زياد و مدت طولاني در گرما ماندن ميتواند باعث گرمازدگي شود.جوشكار ها ميبايستي از علائم گرمازدگي ( مثل احساس خستگي، سرگيجه، كاهش اشتها، تهوع، درد هاي شكمي و تحريك پذيري) اطلاع داشته باشند .

نور شديد جوشكاري باعث صدمه به شبكيه چشم و اشعه مادون قرمز باعث صدمه به قرنيه و ايجاد آب مرواريد ميشود.اشعه ماوراي بنفش ميتواند باعث برق زدگي چشم شود (حتي در مدت كمتر از يك دقيقه). علائم برق زدگي بعد از چند ساعت ظاهر شده و شامل احساس وجود شن يا جسم خارجي در چشم، تاري ديد، درد شديد، ريزش اشك، سوزش چشم و سردرد است.

اشعه از مواد اطراف منعكس شده و حدود نصف برق زدگي ها در كساني است كه جوشكاري نميكنند. عدم استفاده از وسائل حفاظتي و برق زدگي هاي مكرر باعث صدمه دائمي چشم ميشود. سوختگي پوست در اثرمجاورت با اشعه ماوراي بنفش مشابه آفتاب سوختگي است و احتمال سرطان پوست را زياد ميكند.


4. صدا

صدا علاوه بر كاهش شنوائي باعث ايجاد استرس و فشار عصبي ، بالا رفتن فشار خون و بيماري هاي قلبي ميشود. كار كردن در محيط هاي پر سرو صدا باعث خستگي ، عصبي شدن و تحريك پذيري ميشود. در سر و صداي بالاي 85 دسي بل حتما بايد از گوشي محافظ استفاده كرد.

جوشكارها در معرض كمردرد ، شانه درد ،دردهاي زانو ،التهاب عضلات ،مفاصل و رباط ها هستند . وضعيت كاري مثل كار بالاي سر ، لرزش و بلند كردن بار سنگين از عوامل موثر هستند. براي پيشگيري از اين مشكلات راه حل هاي زير را ميتوان به كار برد :

کاربر گرامی چنانچه پیرامون عوارض جوشکاری آرگون سوالی داشتید. در پائین همین صفحه در قسمت نظرات با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.

 

زیان های جوشکاری  (امیرحسین علی نژاد)

گازها و غبارات دود جوشكاري مخلوطي از ذرات خيلی ريز (غبار) و گازهاي مختلف است. بسياري از مواد موجود در اين دود مثل كروم، نيكل، آرسنيك، آزبست، منگنز، سيليكا(سيليس)، بريليوم ، كادميوم، اكسيدهاى نيتروژن، فسژن، تركيبات فلوئور، مونوكسيد كربن، كبالت، مس، سرب، اوزون، سلنيوم و روي مي تواند بسيار سمي باشد.

معمولا اين گازها و غبارات مي تواند از مواد زير متصاعد شود:

·  فلزي كه جوشكاري ميشود(بيس متال) يا فلزي كه براي جوشكاري استفاده ميشود(فلز الكترود)

·رنگ يا پوشش روي فلز اصلي يا پوشش الكترود(گل جوش)

·گازهاي حفاظت كننده مثل آرگون يا CO2

· واكنشهاي شيميائي كه ناشي ازعمل اشعه ماوراي بنفش يا گرما ست

· موادمصرفي استفاده شده

· آلودگي هاي هواي ناشي از بخارات پاك كننده ها و مواد ضد روغن

          تمام جوشكار ها در معرض خطر هستند ولي سيگاري ها بيشتر در معرض خطر هستند. بعلت وجود مواد مختلف اثرات اين بخارات بر روي افراد مشخص نيست ولي اين مواد بر روي بسياري از قسمتهاي بدن مثل ريه ها ،قلب،كليه ها و اعصاب اثر سوء دارد. دود جوش اثرات كوتاه مدت وطولاني مدت روي سلامتي انسان دارد.

اثرات كوتاه مدت:

ذرات دود جوش (مثل روي، منگنز، مس و اكسيدهاي مس) باعث بروز تب دود جوش ميشود. علائم اين بيماري 4 تا 12 ساعت بعد ظاهر ميشود و شامل لرز، تشنگي، درد عضلاني، درد سينه، سرفه، خس خس سينه،خستگي،تهوع و طعم فلزي در دهان است.

دود جوش ميتواند باعث تحريك چشم،مخاط بيني و دستگاه تنفسي شود و ايجاد سرفه،خس خس سينه،تنگي نفس،برونشيت،ورم ريه (تجمع مايع در ريه ها) و التهاب ريه كند.علائم دستگاه گوارش مثل تهوع،كمي اشتها،استفراغ،دردهاي شكمي و سو هاضمه هم جزو اين علائم است.

در بعضي جوشكاري هاي خاص مواد ايجاد شده بسيار خطرناك است مثل فلز كادميوم يا براي مثال اشعه ماوراي بنفش جوش با اكسيژن و نيتروژن هوا واكنش داده باعث ايجاد گازهاي خطرناك ازون و اكسيدهاي نيتروژن ميشود.اين گازها و بخارات در غلظت هاي بالا خطرناك بوده و باعث تحريك مخاط بيني و حلق شده و بيماري هاي جدي ريوي ميشود. اشعه ماوراي بنفش جوش با حلالهاي هيدروكربني كلر دار مثل تري كلرواتيلن، تري كلرواتان و متيل كلريد واكنش داده و ايجاد گاز بسيار سمي فسژن را مينمايد.علائم اوليه مسموميت با اين گاز سرگيجه، لرز و سرفه است كه 5 تا 6 ساعت بعد ظاهر ميشود و به همين دليل جوش با قوس به هيچ وجه نبايد در فاصله 200 متري حلال ها يا وسايل ضد روغن انجام شود.

اثرات طولاني مدت:

مشكلات ريوي،حنجره و مجاري ادراري بخصوص در كار با بخار مواد خطرناكي مثل كادميوم، نيكل، بريليوم ، كروم و ارسنيك كه در دود جوشكاري با مواد فوق موجود است.

مشكلات مزمن تنفسى مثل برونشيت،آسم،التهاب ريه ها،كاهش حجم ريه ها ، رسوب غبار يا سيليس يا اكسيد آهن در ريه ها و مشكلات قلبي، پوستي، كاهش شنوائي و مشكلات گوارشي مثل التهاب مزمن معده و روده ها و زخم معده و اثني عشر و صدمات كليوي از ديگر عوارض طولاني مدت جوشكاري است.

جوشكارهاى استيل داراى اسپرمهاى كمترى هستند.در بعضى جوشكارىها احتمال سقط جنين و تاخير در حاملگى در همسران جوشكارها بيشتراست كه احتمالا بدلائل زير است: 1-فلزاتي مثل آلومينيوم، كادميوم، نيكل، كروم، آهن، منگنز و مس 2-گازهائي مثل ازون و گازهاي نيتروژن دار 3-گرما و 4- راديوگرافي (براي چك كردن درزها)

جوشكارى با آزبست براي عايق كردن و پوشاندن سطوح با آزبست باعث رسوب آزبست در ريه ها و افزايش احتمال سرطان ريه و پرده جنب ميشود.به همين علت براي جوشكاري نزديك سطوح آزبست دار بايد كليه جوانب ايمني مثل ماسك مخصوص رعايت شود.

گرما

گرماي شديد جوشكاري و مذاب و جرقه مربوطه ميتواند باعث سوختگي شود.سوختگي و ضايعات چشمي ميتواند ناشي از مذاب، تكه هاي فلز،جرقه و الكترود داغ باشد. بعلاوه گرماي زياد و مدت طولاني در گرما ماندن ميتواند باعث گرمازدگي شود.جوشكار ها ميبايستي از علائم گرمازدگي ( مثل احساس خستگي، سرگيجه، كاهش اشتها، تهوع، درد هاي شكمي و تحريك پذيري) اطلاع داشته باشند .

نور و اشعه هاي مادون قرمز و ماوراي بنفش    

نور شديد جوشكاري باعث صدمه به شبكيه چشم و اشعه مادون قرمز باعث صدمه به قرنيه و ايجاد آب مرواريد ميشود.اشعه ماوراي بنفش ميتواند باعث برق زدگي چشم شود (حتي در مدت كمتر از يك دقيقه). علائم برق زدگي بعد از چند ساعت ظاهر شده و شامل احساس وجود شن يا جسم خارجي در چشم، تاري ديد، درد شديد، ريزش اشك، سوزش چشم و سردرد است.اشعه از مواد اطراف منعكس شده و حدود نصف برق زدگي ها در كساني است كه جوشكاري نميكنند. عدم استفاده از وسائل حفاظتي و برق زدگي هاي مكرر باعث صدمه دائمي چشم ميشود. سوختگي پوست در اثرمجاورت با اشعه ماوراي بنفش مشابه آفتاب سوختگي است و احتمال سرطان پوست را زياد ميكند.

صدا

صدا علاوه بر كاهش شنوائي باعث ايجاد استرس و فشار عصبي ، بالا رفتن فشار خون و بيماري هاي قلبي ميشود. كار كردن در محيط هاي پر سرو صدا باعث خستگي ، عصبي شدن و تحريك پذيري ميشود. در سر و صداي بالاي 85 دسي بل حتما بايد از گوشي محافظ استفاده كرد.

ناراحتي هاي عضلاني_استخواني

جوشكارها در معرض كمردرد ، شانه درد ،دردهاي زانو ،التهاب عضلات ،مفاصل و رباط ها هستند . وضعيت كاري مثل كار بالاي سر ، لرزش و بلند كردن بار سنگين از عوامل موثر هستند. براي پيشگيري از اين مشكلات راه حل هاي زير را ميتوان به كار برد :

· بلند كردن صحيح بار

· تغيير حالت بدن هر چند وقت يكبار ( كار نكردن در يك وضعيت بمدت طولاني)

· قرار دادن كار در ارتفاع مناسب

· استفاده از محلي براي قرار دادن پاها در صورت ايستادن طولاني

· قرار دادن وسائل در محل مناسب جهت دسترسي

·  كاهش لرزش

خطرات ايمني جوشكاري

برق گرفتگي

برق دستگاه جوش بعلت ولتاژ پائين معمولا خطر زيادي ندارد ولي حتي همين ولتاژ هم ميتواند در مواردي خيلي خطرناك باشد مثل برق گرفتگي در ارتفاع و در نتيجه سقوط از ارتفاع . عوامل محيطي مثل شرجي بودن هوا يا محيطهاي بسته و تنگ از همين ولتاژ كم هم توليد شوك شديد الكتريكي و برق گرفتگي شديد و حتي مرگ ميكند. جهت جلوگيري ازاين وضع بايد حتماگ دستكش هاي پوشيده شده خشك باشد . جوشكار بايستي كفش با كف لاستيكي بپوشد و روي سطوح هادي برق مثل لوله هاي فلزي را با يك لايه عايق مثل يك تخته خشك يا زير انداز لاستيكي بپوشاند.

قطعه اي كه جوشكاري ميشود و قاب تمام ماشين هاي الكتريكي بايد به زمين وصل شود . قسمتهاي عايق دستگيره الكترود و كابلهاي برق بايستي خشك و در وضع خوبي باشند . الكترود ها نبايد با دست بدون دستكش يا با دستكش خيس يا ايستاده روي سطوح خيس و مرطوب تعويض شود .

آتش سوزي و انفجار

گرما و جرقه هاي جوشكاري يا شعله آن در مجاورت مواد آتشزا توليد آتش يا انفجار ميكند. جوشكاري يا برشكاري بايد در محيط هائي انجام شود كه عاري از مواد آتشزا نظير زباله ، چوب ، كاغذ ،پلاستيك ، مواد شيميائي و مواد قابل اشتعال باشد. موادي كه قابل دور كردن نباشد بايد در ظروف ضد آتش و در بسته قرار داده شود. هرگز در محيط هائي كه داراي مواد قابل اشتعال هستند جوشكاري نكنيد مگر كاملا تخليه و تميز شده باشند ويا با يك گاز خنثي و غير قابل اشتعال پر شده باشند. محيط هائي كه مواد آن شناخته شده نيست بايد خطرناك و قابل اشتعال فرض شود. حتي در صورت عدم اشتعال، جوشكاري در بعضي محيطها ميتواند باعث توليد گازهاي سمي شود. قبل از ترك محل كار محيط اطراف بايستي براي آتش بررسي شود.

دستگاه ها

تمام ماشين ها و دستگاه هاي با قسمتهاي متحرك بايد داراي محافظ باشد تا دست ، مو يا لباس افراد درآن گير نكند. در موقع تعمير توسط جوشكاري، سنگ زني يا هر كار گرمي دستگاه بايد از برق كشيده و طوري باشد يا علامتي داشته باشد يا قفل شود تا كسي اشتباها آن را به برق وصل نكند .

ليز خوردن و افتادن

جهت جلو گيري از ليز خوردن و افتادن محوطه جوشكاري بايد عاري از وسائل ، دستگاه ها، كابلهاو مواد روغني يا آب ريخته شده روي زمين باشد و محلهاي خطرناك و گودالها و چاله ها توسط نوار خطر مشخص شود.

خطرات جوشكاري در فضاهاي بسته

فضاي بسته محل كوچك يا تنگي است با دسترسي محدود و كم و بدون تهويه يا جريان هوا . تهويه كافي براي كار در فضاهاي بسته ضروري است. غلظت بالاي گازها و بخارات خطرناك وسمي در فضاي كوچك بسرعت بحد خطر ميرسد . بعلت مصرف بالاي اكسيژن در جوشكاري بيهوشي و مرگ ناشي از خفگي بسرعت حادث ميشود. بعضي از گازها و بخارات بشدت قابل اشتعال و انفجار است.

تمام كساني كه وارد محل هاي خطرناك ميشوند بايد طرز استفاده از دستگاه تنفس(كپسول هوا) و دستگاه هاي ايمني ، طرز صحيح ورود و خروج به اين اماكن و عمليات نجات را تعليم ببينند.

1) نفر داخل فضاي بسته ميبايست مجهز به كمربند ايمني ، طناب نجات، و وسائل استحفاظي فردي مناسب از جمله دستگاه تنفس (كپسول هوا ) باشد (به هيچ وجه نبايد از ماسكهاي تصفيه هوا با فيلتر هاي ذغالي، كاغذي و غيره استفاده كرد)

2) سيلندر گاز و ماشين جوش بايد در جاي مطمئن خارج از فضاي بسته قرار داده شود.

3) يك نفر كمكي تعليم ديده بايستي خارج از فضاي بسته با تجهيزات مربوطه مثل كپسول آتش نشاني و وسائل استحفاظي فردي مثل كپسول هوا آماده باشد تا در صورت لزوم فرد داخل را نجات دهد . اگر فرد خارج از فضا هر نوع كاهش سطح هوشياري يا علائم خفگي را احساس كرد فرد داخل را بايد فورا از فضا خارج نمود.

4) تمام فضا هاي بسته قبل از ورود ميبايستي جهت گازهاي قابل اشتعال ، سمي و سطح اكسيژن امتحان شود . در طي عمليات جوشكاري شرايط هواي داخل بايد مرتبا امتحان شود. هيچ كس نبايد وارد جائي شود كه سطح اكسيژن آن كمتر از5/19% باشد مگر اينكه مجهز به كپسول هوا باشد .

5) هرگز از اكسيژن براي تهويه استفاده نشود .

6) از تهويه مداوم يا دستگاه تنفس (كپسول هوا ) در طي جوشكاري يا برشكاري گرم در فضاي بسته استفاده شود.

7)  لوله ها ، مجاري و خطوط انتقال نيرو مثل كابل و سيم وغيره ميبايستي قطع يا خاموش شود. تمام شير ها (والو ) و سوئيچ هاي بسته شده بايد داراي علامت باشد يا قفل شود تا كسي آن را اشتباها باز يا روشن نكند.

8) تمام تورچ ها و مشعلهاي و ديگر وسائلي كه با گاز يا اكسيژن كار ميكنند و غير ضروري هستند بايد خارج شوند.

 خطرات گازهاي متراكم (داخل كپسول)

در جوشكاري با گاز و برشكاري با شعله از يك گاز سوختني و اكسيژن جهت توليد گرما براي جوشكاري استفاده ميشود .براي گاز با فشار بالا هم اكسيژن وهم گاز سوختني (استيلن ، هيدروژن ، پروپان (گاز مايع) و غيره) در سيلندر (كپسول) هاي با فشار بالا نگهداري ميشوند تا مشعل گرماي كافي ايجاد كند .

استفاده از كپسول گاز فشرده باعث ايجاد خطراتي براي جوشكار ميشود مثلا استيلن قابل انفجار است (كار با آن بايد همراه با تهويه كافي و شرايط غير قابل نشط باشد) يا اكسيژن با اينكه به تنهائي قابل انفجار يا اشتعال نيست ولي در غلظتهاي بالاي اكسيژن خيلي از مواد ( حتي آنهائي كه در هوا به سختي ميسوزند مثل گرد و غبار ، گريس و روغن )براحتي ميسوزند يا منفجر ميشوند .

1) تمام كپسولها (سيلندرها) بايد داراي درپوش يا رگولاتور باشد.

2) فقط رگولاتور هائي بايد به كپسول بسته شوند كه براي همان گاز طراحي شده اند.

3) كپسولهاي گاز فشرده ، تمام والوها (شير ها ) و تمام لولها و خطوط انتقال بايد قبل و در طي جوشكاري بررسي شوند.

4) كپسولها بايد طوري بصورت ايستاده قرار بگيرند كه از افتادن آنها ممانعت بعمل آيد .

5) تمام لوله ها و بستها و شلنگها بايد بطور مرتب بررسي و تميز و در شرايط خوب باشند.

6) كپسولهاي اكسيژن و مواد سوختني بايد بطور مجزا ، دور از آفتاب و گرما در محل خشك و با تهويه كافي و مقاوم به آتش كه حداقل 7 متر از مواد قابل اشتعال مثل رنگ ، روغن و حلالها دور باشد نگهداري شود .

7) وقتي كار تمام شد تمام شير (والو) ها بايد بسته شوند .قبل از انتقال كپسول به محل انبار ، درپوش محافظ شير (والو) بايد بسته شود و فشار در رگولاتورها و شلنگها آزاد شود .

8) شلنگها بايد مجهز به فلاش بك ارستر باشند.

كم كردن از خطرات جوشكاري

قبل از شروع به جوشكاري خطرات براي آن عمليات خاص بايد مشخص شود. خطرات به نوع جوش ، مواد (فلز اصلي(بيس متال) ، پوشش سطح ، الكترود ) و شرايط محيطي(مثل جوشكاري در فضاي بسته) بستگي دارد .

برگه اطلاعات ايمني ماده مربوطه(MSDS) بايد مطالعه شود تا خطرات مادهاي كه در جوشكاري و برشكاري استفاده ميشود و گارها و بخاراتي كه توليد ميشود مشخص شود.حتما بايد چيزي را كه جوشكاري ميكنيد بشناسيد. بعضي از گازها و بخاراتي كه از سطوح كادميوم دار متصاعد ميشو حتي در كوتاه مدت ممكن است خطر مرگ داشته باشد . بعد از مشخص شدن خطرات راه هاي كنترل أن بايد بكار بسته شود .

مواد كم خطر تر را ميتوان بجاي مواد خطرناك بكار برد .

1) استفاده از لحيم هاي نقرهاي بدون كادميوم

2) از الكترود ها ، دستكش ها و هات پد هاي بدون أزبست

جهت خروج گازها و بخارات مضر تهويه الزامي است .

1)تهويه خروجي موضعي مثل هود همراه با فن و داكتهاي مربوطه كه گازها و بخارات مضر را خارج ميكند. اين سيستم كاملا به نقطه جوشكاري نزديك است و بهترين روش است . سيستم بايد بطور مرتب بررسي و تميز شود.

2) تهويه عمومي كه شامل فن هاي سقفي ، درها و پنجره هاي باز و تهويه سقفي ميباشد كه كل محل كار را تهويه ميكند . اين روش به اندازه روش قبلي موثر نيست. فقط وقتي كاملا موثر است كه همراه روش قبلي باشد.

·  براي جوشكاري با گاز محافظ ، روش تهويه موضعي با لوله خروجي ميتواند 70% از غلظت گاز ها را كم كند.

·هود و سيستم كانال بايد از مواد مقاوم در برابر آتش (ضد آتش) ساخته شود.

استفاده از سد (محافظ) هائي جهت محافظت افراد در مقابل نور ، گرما و جرقه جوش لازم است :

· اطراف محل جوشكاري بايد با رنگ هاي مات رنگ شودتا اشعه ماوراي بنفش را منعكس نكند (مثل رنگ هاي حاوي اكسيد تيتانيوم يا اكسيد روي)

· اطراف محل جوشكاري بايد با مواد جاذب صوت پوشانده شود يا دستگاه و محل جوشكاري كاملا محصور شود .

بايد بعضي عمليات و طرق كار اصلاح شود يا تغيير كند تا خطرات محو يا كم شوند :

·روي پوشش ها يا قسمتهاي رنگ شده جوشكاري نشود . در صورت امكان تمام سطوح پوشش دار قبل از جوشكاري برداشته شود .

· از يك ميز يا ظرف آب زير محل برشكاري با قوس پلاسما استفاده شود تا بخارات و صدا كم شود .

· بجاي قوس هوا قسمتهاي مورد نظر سنگ زده شود.

· از روش زير پودري جهت كم كردن نور و بخارات و دود استفاده شود.

· موقع جوشكاري و برشكاري وضعيت خود را طوري تنظيم كنيد تا سر شما داخل دود نباشد و دود از شما دور شود .

·   قبل از جوشكاري يا برشكاري مواد قابل اشتعال و آتشزا را دور كنيد .

· مطمئن شويد كه دستگاه ها درست هستند مثلا كابل و شلنگها خراب را تعويض كنيد .

·محوطه جوشكاري بايد عاري از دستگاه ها و سيمهاي دست و پا گيري باشد كه باعث افتادن ميشود .

·با كاهش آمپر دستگاه و گرفتن الكترود بصورت عمودي و حتي الامكان نزديك به سطح كار ، دود و بخارات را كاهش دهيد .

· جوشكاري با قوس به هيچ وجه نبايد در فاصله 70 متري مواد و حلالها و دستگاه هاي ضد روغن انجام شود .

محافظت چشمها

اين امر جهت حفظ چشمها در مقابل نور زياد ، گرما ، اشعه ماوراي بنفش و پريدن اجسام داخل چشم بكار ميرود. براي اينكار از محافظ صورت(ماسك) يا كلاه و عينك ايمني استفاده ميشود.براي اينكه موقع برداشتن ماسك ذرات داخل چشم نرود بايد سر را به جلو خم كرد وچشم را بست. موقع جوشكاري، برشكاري و لحيم كاري بايد از شيشه هاي مخصوص استفاده كرد.

 

 

.

جوشکاری، عوارض و راههای پیشگیری از آن

مقدمه:

   بشر از زمانیکه خود را شناخته در پی کار و فعالیت بوده و در هر زمان دستخوش تحولاتی گردیده  است. به وجود آمدن ابزار کار قدیمی‌ترین تحولی است که در زندگی بشر بوجود آمده است. زمانی ابزار سنگی و بعداً با پیدایش آهن و فلزات ابزار فلزی جایگزین آن شد به تبع توسعه صنایع و ابزار آلات مشاغل مرتبط با آنها نیز به صورت تخصصی درآمده و از هم جدا گردید که حرفه جوشکاری یکی از آنها می‌باشد.

عوامل زیان آور موجود در کارگاه جوشکاری:

   در کار جوشکاری ابزار و وسایلی استفاده می‌شود که در صورت عدم رعابت موازین ایمنی باعث بروز مشکلاتی می‌گردد. عمده‌ترین عوامل زیان‌آوری که در رابطه با این حرفه وجود دارد عبارتند از:

1-    انواع اشعه‌های ناشی از جوشکاری

2-    سر و صدای محیط کار

3-    دود و گازهای ناشی از جوشکاری

4-    حرکات و وضعیت‌های نامناسب بدن در حین کار که در مورد هر یک توضیحات مختصری ارائه میگردد.

1-    اشعه‌های ناشی از جوشکاری:

نور مرئی IR- UV

   نور مرئی همان نور طبیعی و نور مصنوعی ناشی از لامپ‌ها می‌باشد که نه تنها نقش مهمی در رویت اشیا و جلوگیری از برخورد با آنها دارد بلکه بر اساس آخرین تحقیقات نقش بسیار مهمی در افزایش بازدهی و جلوگیری از خستگی ناشی از کار دارد.

   در بین اشعه‌ها، اشعه ماوراء بنفش (UV) ناشی از نقطه جوش و مادون قرمز (IR) ناشی از التهاب فلز گداخته خطر بیشتری دارند. تابش اشعه حاصل از جوشکاری بخصوص دستگاههای جوش الکتریکی بر چشم سبب ناراحتی چشم با علائم سرخی، ریزش اشک، خارش و ترس از نور، ورم ملتحمه،‌ خیرگی و آب مروارید می‌گردد.

روش پیشگیری : در مورد جوشکاران بایستی از عینکها و یا سپرهای حفاظتی شیشه‌های آن قادر به جذب اشعه ماوراء بنفش و مادون قرمز می‌باشند استفاده شود.

2ـ سر و صدای محیط کار :

خستگی شنوایی : کاهش قدرت شنوایی، تحریک اعصاب، وزوز کردن گوش، سوت کشیدن پرده گوش از جمله عوارض ناشی از سر و صدای محیط کار می‌باشد. تغییر در ترکیبات خون و سایر مایعات بدن نیز گزارش شده است که افزایش یا کاهش قندخون از آن جمله‌اند.

   در صورتیکه سر و صدای محیط کار در حدی باشد که باعث مختل شدن مکالمه عادی بین دو نفر در محیط کار گردد بالاتر لز حد مجاز بوده و کارگر باید از گوشی جهت محافظت سیستم شنوایی استفاده کند.

وسایل حفاظت سیستم شنوائی شامل:

پلاک گوش: طوری طرح و ساخته شده است که کاملاً در مجرای داخلی گوش قرار میگیرد.

گوشی: کاملاًً‌ گوش خارجی را می‌پوشاند از نظر حفاظت بهتر و در ضمن خیلی راحت‌تر از پلاک گوش خواهد بود.

3-   دود و گازهای ناشی از جوشکاری:

   دود حاصل از جوشکاری با کاربید و استیلن حاوی انواع فلزات سمی و سایر مواد شیمیایی بوده که استنشاق آنها به آسانی صورت میگیرد که این ذرات می‌توانند به قسمتهای انتهایی ریه‌ها نفوذ نموده و عوارض شدیدی ایجاد نمایند.

گازهای زیان آور ناشی از جوشکاری:

   از جمله گازهایی که در حرفه جوشکاری استفاده می‌شود گاز استیلن می‌باشد که گازی است بی‌رنگ که خالص آن بوی بدی ندارد علت بوی بدی که در جوشکاریها استشمام می‌شود هیدروژن سولفوره مخلوط با آن است که به علت ناخالصی کاربید می‌باشد.

 عوارض ناشی از این گاز شامل:

   سرفه، ریزش اشک، سردرد، سرگیجه، ورم ملتحمه، اختلالات گوارشی، بیهوشی،‌ نارسایی تنفسی می‌باشد که در غلظت‌های زیاد باعث اغماء و مرگ می‌گردد.

راههای پیشگیری از عوارض فوق :

   برای جلوگیری از ایجاد عوارض فوق استفاده از ماسکهای مخصوص و فیلتردار جهت حفاظت دستگاه تنفسی الزامی است و همچنین استفاده از سیستم تهویه  عمومی و موضعی در کاهش بار آلودگی محیط کار مؤثر می‌باشد.

4-  حرکات و وضعیت‌های بدن در حین کار:

   یعضی از حرکات مفصلی به علت تجاوز از حد طبیعی و به جهت شدت و تکرار شدنشان باعث ایجاد ضایعات مفصلی میگردند. انجام کارها به طور غیرطبیعی باعث درد عضلات میگردد. دردهای پشت، انقباض عضلات کنار مهره‌ای، دردهای منطقه بین فقرات گردن و پشت کمر دردهای ناشی از کار کردن در یک وضعیت نامتناسب، تغییر شکل ستون فقرات از جمله این عوارض می‌باشد

راههای پیشگیری:

   برای پیشگیری از عوارض فوق ایجاد فواصل معین و منظم بین زمان استراحت و کار الزامی می‌باشد و همچنین نحوه درست بلند کردن بار حائز اهمیت می‌باشد.

 

از خطرات ناشی از جوشکاری درمحیط کار غافل نشوید

مهندس هادی راوش،کارشناس مخازن هیدروکربوری

 

جوشکاری یکی از فرآیندهای مهم و پرکاربرد در صنایع است به طوری که دامنه کاربرد آن از صنایع غذایی گرفته تا ابزاردقیق و صنعت نفت را در برمی گیرد. درعملیات جوشكاری قطعات فلزی با استفاده از گرما یا فشار یا هر دو بهم متصل می شوند. جوشکاران باید بدانند که چگونه فلز را برای جوشکاری یا برش آماده کنند، کدام روش جوشکاری را بکار ببرند، چطور از وسایل خود به طور ایمن استفاده کنند و چه روشی را برای کنترل کیفیت به کار بندند. جوشکاران در گستره وسیعی می توانند کار انجام دهند. از آنجایی که هر محیط کاری مسائل منحصر به فرد خاص خود را دارد، نمی توان همه خطراتی را که یک جوشکار با آن مواجه می شود پیش بینی نمود، از اینرو، این مقاله مخاطرات بهداشتی عمده را که جوشکاران با آن بیشتر برخورد دارند مورد بررسی قرار می دهد.  بیش از 80 نوع فرایند جوشكاری وجود دارد كه برخی از انواع عمومی تر آن عبارتند از :

جوشكاری قوس الكتریكی – جوشكاری قوس الكتریكی با الكترود دستی (SMAW) – جوشكاری با گاز محافظ با الكترود مصرف شونده (MIG) – جوشكاری با گاز محافظ با الكترود تنگستنی (TIG)- جوشكاری با قوس پلاسما (PAW) و جوشكاری زیر پودری. در برخی دیگر از روش های جوشكاری از گاز اكسی استیلن، جریان برق، لیزر، پرتوهای الكترونی، اصطكاك، امواج ماوراء صوت، واكنش های شیمیایی، گرمای حاصله از گاز سوختنی و روبوت و … استفاده می نمایند.

 

چه خطرات بهداشتی یک جوشکار را تهدید می کند؟

1- خطرات عمده بهداشتی

1-1- گازها و فیوم ها

دود جوشكاری مخلوطی از ذرات بسیار ریز (فیوم) و گازها می باشد. بسیاری از مواد موجود در دود جوشكاری مثل كروم، نیكل، آرسنیك، آزبست، منگنز، سیلیس، بریلیوم، كادمیوم، اكسیدهای نیتروژن، فسژن، اكرولئین، تركیبات فلوراید، مونوكسیدكربن، كبالت، مس، سرب، ازن، سلنیم و روی بسیار سمی می باشند. هر یك از تركیبات موجود در گاز یا دود جوشكاری می توانند یك بخش خاص از بدن فرد نظیر ریه ها، قلب، كلیه ها و سیستم عصب مركزی را تحت تاثیر قرار دهند. با وجود این كه كلیه جوشكاران در معرض خطر قرار دارند، ولی افراد سیگاری دچار آسیب های شدیدتری می گردند. تماس با گازهای جوشكاری اثرات كوتاه مدت یا بلند مدت بر سلامتی افراد دارد كه می توان آنها را به صورت زیر شرح داد :

 

اثرات سوء بهداشتی كوتاه مدت (حاد)

تماس با فیوم فلزات (مثل روی، منیزیم؛ مس و اكسید آن) باعث بروز بیماریی بنام تب فیوم فلز می گردد. علائم این بیماری بین 4 تا 12 ساعت پس از تماس نمایان می شود و شامل احساس سرماخوردگی، عطش، تب، دردهای عضلاتی، درد قفسه سینه، سرفه، خس خس كردن، كوفتگی، حالت تهوع و احساس مزه بد در دهان است.

برخی تركیبات موجود در فیوم مثل كادمیوم در مدت زمان كوتاه نیز ممكن است كشنده باشند و گازهای متصاعد شده در فرآیند جوشكاری نیز بسیار خطرناك می باشند. برای مثال اشعه ماوراء بنفش منتشر شده در اثر واكنش با اكسیژن و نیتروژن موجود در هوا، ازن و اكسیدهای نیتروژن تولید می كند. این گازها در مقادیر زیاد كشنده اند و می توانند منجر به التهاب و تحریك بینی و گلو و بیماری های شدید ریوی گردند.

جوشكاری با قوس الكتریكی نباید هیچگاه در فاصله كمتر از 200 فوت (61 متر) از مخازن حاوی محلول های گریس زدا انجام شود.

 

اثرات طولانی مدت (مزمن)

مطالعه بر روی جوشكاران، افرادی كه با شعله فلزات را برش می دهند و كارگرانی كه در كنار كوره ها كار می كنند نشان می دهد كه خطر ابتلا به سرطان ریه و گاهی اوقات سرطان حنجره و دستگاه ادراری در جوشكاران بیشتر از بقیه است. این موضوع نیز چندان غیر منتظره نمی باشد چرا كه مواد سمی موجود در دود جوشكاری مثل كادمیوم، نیكل، بریلیوم، كروم و آرسنیك موادی هستند كه باعث بروز سرطان ریه می گردند.

ممكن است جوشكاران انواع مشكلات مزمن دستگاه تنفسی را نیز تجربه كنند، همانند: برونشیت، آسم، ذات الریه، امراض ریوی كه در اثر تنفس ذرات فلزی ایجاد می شوند، كاهش ظرفیت تنفسی ریه، سیلیكوزیز (تنگی نفس در اثر تنفس مداوم ذرات حاوی سیلیس) و …. دیگر مشكلات و بیماری های ناشی از جوشكاری عبارتند از: بیماری های قلبی، بیماری های پوستی، افت شنوایی، ورم معده، ورم روده كوچك و زخم معده و روده كوچك. همچنین جوشكارانی كه در معرض فلزات سنگین مثل كروم و نیكل می باشند ممكن است دچار بیماری های كبدی نیز گردند.

جوشكارانی كه با سطوح دارای پوشش آزبست كار می كنند نیز احتمال دارد به بیماری های آزبستوز، سرطان ریه و بیماری های دیگر ناشی از آزبست مبتلا شوند. چنین افرادی باید قبل از آغاز به كار با این مواد، آموزش دیده و از تجهیزات و وسایل حفاظتی مناسب نیز برخوردار باشند.

 

گرمای شدید و جرقه های ناشی از جوشكاری ممكن است باعث سوختگی شود. جراحات چشمی نیز از تماس با خاكستر داغ، تراشه فلزات، جرقه ها و الكترودهای داغ حاصل می شود، بعلاوه، تماس طولانی مدت با گرما منجر به استرس حرارتی در فرد خواهد گردید.

جوشكاران بایستی از علائمی همچون خستگی، سرگیجه، كم اشتهایی، تهوع، درد ناحیه شكمی و بی حوصلگی آگاهی داشته باشند. تهویه، جداسازی و ایجاد فاصله مناسب با منبع حرارتی، رعایت فواصل استراحت و نوشیدن مایعات مناسب می تواند افراد را در برابر خطرات مرتبط با گرما محافظت نماید.

 

شدت نور متصاعد شده از قوس الكتریكی جوشكاری باعث صدمه دیدن شبكیه چشم می شود، در حالیكه اشعه مادون قرمز باعث آسیب قرنیه و ابتلاء فرد به بیماری آب مروارید خواهد گردید.

نور نامرئی ماوراء ‌بنفش حاصل از قوس الكتریكی حتی در زمان بسیار كوتاه (كمتر از یك دقیقه) باعث بیماری برق زدگی چشم می شود. علائم این بیماری معمولا ساعت ها پس از تماس با اشعه ماوراء بنفش بروز می كند و شامل احساس وجود شن و ماسه در چشم، تاری دید، درد شدید، اشك ریزش از چشم، سوزش و سردرد می باشد.

قوس الكتریكی بر مواد و اجسام موجود در محیط نیز اثر داشته و دیگر افراد مجاور محل جوشكاری را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. در حدود نیمی از بیماری برق زدگی چشم در افرادی ایجاد می شود كه در محل حضور داشته ولی جوشكاری نمی كنند. افرادی كه دائما بدون حفاظت مناسب در محیط دارای اشعه ماورء بنفش كار می كنند ممكن است دچار آسیب های دائمی چشم شوند. تماس با اشعه ماوراء بنفش نیز باعث سوختگی پوست می شود كه شبیه آفتاب سوختگی است و خطر ابتلاء به سرطان پوست را افزایش می دهد.

 

سر و صدای زیاد در محیط ممكن است به سیستم شنوایی آسیب وارد سازد، همچنین عامل ایجاد استرس و فشار خون و یا گاهی بیماری های قلبی می باشد. كار كردن طولانی مدت در محیط دارای سر و صدای زیاد باعث ایجاد خستگی، حالت های عصبی و بی حوصلگی افراد می شود.

اگر افرادی در یك محیط پر سر وصدا كار می كنند كارفرما باید از استاندارد سر و صدای OSHA برای ارزیابی میزان سرو صدا و تعیین زمان مواجهه استفاده نماید. اگر سرو صدا به طور متوسط در هشت ساعت به 85 دسی بل می رسد، كارفرما باید برای فرد جوشكار گوشی مناسب تهیه كند و سالانه او را تحت معاینات پزشكی قرار دهد.

  

در بین جوشكاران شكایت از بیماری های عضلانی – استخوانی نظیر صدمات در ناحیه پشت بدن، درد شانه، كاهش قدرت ماهیچه ها، درد مچ، سفید شدن انگشتان و بیماری ناحیه زانو بیشتر دیده شده است. وضعیت فرد هنگام كاركردن ( مخصوصا هنگام قرار گرفتن قطعه در بالای سر، وجود لرزش در حین كار و حمل بارهای سنگین ) نیز در بروز اختلالات و بیماری های فوق مؤثر است. این مشكلات را با روش های زیر می توان كاهش‌ داد:‌

 

  

5- نتیجه گیری

اگر مراحل كاری را اصلاح كرده و یا اعمال حفاظتی زیر را انجام دهید خطرات كاهش می یابند:

 1- اطمینان حاصل نمایید كه ابزار آلات و قطعات سالم باشند و شیلنگ ها و روكش های عایق پاره را تعویض نمایید تا در حین کار با خطری روبه رو نشوید.

 2- ضعف عمده جوشکاران در مباحث بهداشتی جوشکاری بوده و می توان با برگزاری دوره های آشنایی با مباحث بهداشتی خطرات را به طور چشمگیری کاهش داد.

 3- استفاده از لوازم حفاظت فردی نیز در پیشگیری و کاهش خطرات موثر می باشد.

 

منابع:

1- بررسی سطح دانش ایمنی جوشکاران در شهر اهواز، مهندس امیر حسینی کلورزی، نشریه تخصصی صنعت جوش

2- ایمنی در صنایع نفت و گاز، مهندس علی کریمی ، چاپ اول ،1385، انتشارات کتاب آیلار

 

تلفن : ۰۲۱۲۲۹۲۴۹۸۷

ایمیل :‌ info [@] safetymmesage [dot] com

فعاليت سايت پیام ایمنی از سال 1382 همزمان با انتشار نشریه پیام ایمنی آغاز گرديد. هدف ما از طراحی اين سايت، ايجاد مرجعی کامل و كارآمد از موضوعات ایمنی، بهداشت، محیط‏ زیست و آتش‏ نشانی، به منظور رفع نياز محققين و علاقمندان در كشور است.

طراحی سایت و طراحی گرافیک توسط استودیو طراحی حاشیه

مرکز انجمنهاي تخصصي

پرش به محتوا

مرکز انجمنهاي تخصصي

پرش به محتوا

مدیران انجمن: رونین, Thunderclap, Dr.Akhavan, شوراي نظارت

پست
توسط ama.kh » یک شنبه 13 بهمن 1387, 9:51 am

پست
توسط Mil@d » یک شنبه 13 بهمن 1387, 10:01 am

پست
توسط Mehdi2224 » یک شنبه 13 بهمن 1387, 10:13 am

پست
توسط Mil@d » یک شنبه 13 بهمن 1387, 10:26 am

پست
توسط Mehdi2224 » یک شنبه 13 بهمن 1387, 3:20 pm

پست
توسط ama.kh » یک شنبه 13 بهمن 1387, 3:27 pm

پست
توسط Miliali » یک شنبه 13 بهمن 1387, 3:55 pm

پست
توسط محمد حسين مالكي » دو شنبه 30 خرداد 1390, 4:52 am


پست
توسط nazaninn » جمعه 29 مهر 1390, 8:41 am


پست
توسط tjchavoshi » شنبه 8 تیر 1392, 5:04 am

پست
توسط ترانسپورتر » سه شنبه 24 شهریور 1394, 10:48 am

بازگشت به “پزشکي

کاربران حاضر در این انجمن: GoogleBot و 4 مهمان

جوشكاري از كارهاي سخت و پرخطر به حساب مي‌آيد.
در جوشكاري براي اتصال دو فلز به يكديگر آنها را در محل جوش به صورت مذاب در مي‌آورند
كه براي اين كار چند روش‌ وجود دارد. يكي، جوشكاري با گاز و ديگري، جوش با برق يا
قوس الكتريكي كه هركدام از اين روشها مخاطرات و نكات ايمني خاص خودش را دارد.

جوشکاری
چون کار با برق وگاز و ذوب فلز به صورت مستقیم
میباشد برای انسان بسیار مضر است.

عوامل
زیان آور موجود در کارگاه جوشکاری:


آپلود نامحدود عکس و فايل

.

.


فال انبياء



کد گالري

جوشکاری چون کار با برق وگاز و ذوب فلز به صورت مستقیم میباشد برای انسان بسیار مضر است.

جوشکاری چه با گازهای خنثی(ارگون و…..)و چه با قوس الکتریکی  سلامتی انسان را به خطر می اندازد وگاز حاصل از ذوب الکترود که برای یونیزه کردن محل جوش است ویا گاز های خنثی که به همین خاطر استفاده میشوندبر روی دستگاه ریوی انسان تاثیر مستقیم دارند.

خطرات ناشی از گازهای جوشکاری بر روی انسان به مرور زمان وبا بالا رفتن سن جوشکار مشخص میشود.

جوشکاری رابطه مستقیمی بر بینایی دارد گازهای حاصل از ذوب فلز و الکترود که روپوش الکترود نیز از مواد شیمیایی  تشکیل شده است وهمچنین اشعه های حاصل از ذوب فلزات بینایی انسان را به مرور زمان  از بین میبرد.

جوش با گاز خنثی مثل ارگون  نیز دارای اشعه های مادون قرمزی فراتر از تحمل قوای جنسی انسان است به همین دلیل توصیه میشود که جوشکارانی که با ارگون به طور مرتب کار میکنند باید  بطور مرتب ازمایش ادواری بدهند البته کار جوشکاری چه با برق وچه با گاز نیاز همیشگی به چکاب کامل فرد جوشکار دارد.

اشعه های  حاصل از جوشکاری بر روی سلولهای پوستی تاثیر میگذارد وباعث از بین رفتن وسوختن بافتهای پوستی میشود.

 

10