خواص دارویی و گیاهی
سوختهای فسیلی بقایای گیاهان و حیوانات ما قبل تاریخ است که اکنون به زنجیرههای هیدروکربنی کاهش یافته است. این هیدروکربنها به شکل جامد یا مایع است.
سوختهای فسیلی دارای سرعت احتراق بسیار بالایی است و انرژی بسیار زیادی آزاد میکند. بیشتر نیاز ما به انرژی و سوخت از طریق سوختهای فسیلی تأمین میشود. جالب این است که نیاز دنیا به سوختهای فسیلی هر بیست سال دو برابر میشود ولی هنوز هم منابع سوختهای فسیلی برای برآورده کردن این نیاز کافی است.
ولی مصرف بیش از حد سوختهای فسیلی در قرن بیستم باعث تخلیهی این منابع شده است. در کنار این، سوختهای فسیلی میزان آلودگی محیطی را بسیار افزایش داده است و این تبدیل به مسئلهای جدی شده است. در این مقاله، به بررسی اجمالی مزایا و معایب سوختهای فسیلی پرداخته شده است.
مزایا
سوختهای فسیلی نسبت به منابع انرژی دیگر دارای چندین مزیت است.
به همین خاطر است که آنها هنوز هم به عنوان منبع اصلی تأمین کنندهی انرژی به شمار میرود. مزایای سوختهای فسیلی عبارت است از:
• سوختهای فسیلی دارای انرژی گرمایی بالایی است.
سوزاندن ۱ گرم سوخت فسیلی مقدار زیادی انرژی آزاد میکند. مقدار انرژی تولید شده توسط سوختهای فسیلی بیشتر از انرژی تولید شده توسط همان مقدار از منابع انرژی دیگر است.
• بهرهبرداری از مخازن سوختهای فسیلی به کمک تجهیزات پیشرفته بسیار آسان است.
• ذغال سنگ سوخت فسیلی است که به وفور یافت میشود. از ذغال سنگ در بسیاری از نیروگاهها استفاده میشود زیرا هزینهی تولید را تا حد زیادی کاهش میدهد.
• حمل و نقل سوختهای فسیلی که به شکل مایع یا گاز است بسیار آسان است. آنها را به سادگی از طریق لوله انتقال میدهند.
• ساخت و ساز نیروگاههایی که با سوخت فسیلی کار میکنند نیز آسان است.
• نفت برجستهترین شکل سوختهای فسیلی است که در انواع وسایل نقلیه مورد استفاده قرار میگیرد.
• استخراج و فرآوری سوختهای فسیلی آسانتر بوده و از اینرو، ارزانتر از منابع انرژی دیگر است.
معایب
اگر چه سوختهای فسیلی تا همین اواخر به منابع انرژی دیگر ترجیح داده میشد
ولی مصرف بیش از حد آنها و برخی خواص غیر مطلوب باعث ایجاد برخی مسائل مهم شده است. معایب سوختهای فسیلی عبارت است از:
• اگر چه نفت ، گاز طبیعی و ذغال سنگ به فور در طبیعت یافت میشود ولی مصرف بیش از حد باعث تخلیهی قابل توجه مخارن آنها شده است. در کنار این، جایگزینی منابع غیر ممکن است زیرا، میلیونها سال طول میکشد تا زنجیرههای هیدروکربنی تشکیل شود.
• هیدروکربنهای حاضر در سوختهای فسیلی گازهای گلخانهای مانند متان و دی اکسید کربن آزاد میکند که باعث سوراخ شدن لایهی اوزون میشود.
• در کنار این، گازهای مضر دیگر مانند کربن مونوکسید و دی اکسید گوگرد باعث ایجاد بارانهای اسیدی میشود.
• استخراج سوختهای فسیلی تعادل زیست محیطی را در برخی نواحی در معرض خطر قرار داده است. به علاوه، معدن کاری ذغال سنگ جان کارگران معدن بسیاری را گرفته است.
• کاهش مخازن باعث افزایش هزینههای استخراج سوختهای فسیلی شده است. این قیمت سوخت را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
• نشت برخی سوختهای فسیلی مانند گاز طبیعی و نفت خام میتواند خطرات جدی را به دنبال داشته باشد. از اینرو، حمل و نقل این سوختها خطرناک است.
• سوختهای فسیلی باعث گرمایش جهانی میشود، مسئلهای که سرتاسر جهان با آن مواجه است.
مزایای استفاده از سوخت های فسیلی
1- این انرژی ها در دسترس بوده وبه راحتی می توان آن ها را حمل ونقل و تهیه کرد .
2-این انرژی ها ارزان هستند.
مشکلات استفاده از سوخت های فسیلی
1-استفاده از سوخت های فسیلی ،سالانه چندین تن گازهای سمی در اکسید گوگرد ،دی اکسید نیتروژن و مونو اکسید کربن را در جو زمین رها می کند.
2-گاز دی اکسید کربن که از سوختن همه ی انواع سوخت های فسیلی (حتی گاز طبیعی که تمیزترین نوع سوخت های فسیلی است)تولید می شود ، گازی غیر سمی است اما در جو زمین اثر گلخانه ای داشته و به طور نگران کننده ای باعث گرم شدن زمین گردیده است.
3-وجود گازهای حاصل از سوخت های فسیلی ،باعث ایجاد باران اسیدی می گردد. باران اسیدی بارانی است که گازهای اسیدی در آن حل شده اند. نابود شدن جنگل ها ،آلوده شدن آب ها و تخریب ساختمان ها از جمله زیان های مهم این پدیده هستند.
4-بازده نیروگاه های سوخت فسیلی کم است.
نیروی برقآبی یا هیدروالکتریسیته اصطلاحی است که به انرژی الکتریکی تولیدی از نیروی آب اطلاق میشود. در حال حاضر هیدروالکتریسیته چیزی در حدود ۷۱۵۰۰۰ مگاوات یا ۱۹٪ (۱۶٪ در سال ۲۰۰۳) از کل انرژی الکتریکی تولیدی جهان را پوشش میدهد. نیروی برقآبی همچنین ۶۳٪ از انرژی الکتریکی تولیدی از منابع تجدیدپذیر را نیز شامل میشود.
مزایا :
ملاحظات اقتصادی
بیشترین مزیت استفاده از نیروگاهها آبی عدم نیاز به استفاده از سوختها و در نتیجه حذف هزینههای مربوط به تامین سوخت است. درواقع هزینه انرژی الکتریکی تولیدی در یک نیروگاه آبی تقریباً از تغییرات قیمت سوختهای فسیلی نظیر نفت، گاز طبیعی و زغال سنگ مصون است. همچنین عمر متوسط نیروگاههای آبی در مقایسه با نیروگاههای گرمایی بیشتر است، به طوری که عمر برخی از نیروگاههای آبی که هماکنون در حال استفاده هستند به ۵۰ تا ۱۰۰ سال پیش بازمیگردد. هزینه کار این نیروگاهها در حالی که به صورت خودکار کار کنند کم است و بجز در موارد اضطراری به پرسنل زیادی در نیروگاه نیاز نخواهد بود.
در موقعیتهایی که استفاده از سد چندین هدف را پوشش میدهد، ساخت یک نیروگاه آبی هزینه نسبتاً کمی را به هزینههای ساخت سد اضافه میکند. ایجاد یک نیروگاه هیمچنین میتواند هزینههای مربوط به ساخت سد را جبران کند. برای مثال درآمد ناشی از فروش انرژی الکتریکی در سد «Three Gorges» که بزرگترین سد جهان است با فروش انرژی الکتریکی تولیدی در سد در طول ۵ تا ۷ سال جبران شدهاست.
انتشار گازهای گلخانهای
در صورتی که سوختی در نیروگاه سوخته نشود، دی اکسید کربن (که یک گاز کلخانهای است) نیز در نیروگاه تولید نخواهد شد. البته در مراحل احداث نیروگاه مقدار ناچیزی گاز دیاکسید کربن تولید میشود که در مقابل میزان دیاکسید کربن تولیدی در نیروگاههای گرمایی که از سوختهای فسیلی برای تولید انرژی گرمایی استفاده میکنند بسیار ناچیزاست. البته در این نیروگاهها بر اثر اجتماع آب پشت سد گازهایی متصاعد میشود که در پایین به آنها اشاره شدهاست.یک توربین آبی وصل شده به یک مولد الکتریکی.
فعالیتهای وابسته
آب ذخیره شده در پشت یک سد در واقع میتواند بخشی از امکانات مربوط به ورزشهای آبی باشد و به این ترتیب میتواند به جاذبهای برای گردشگران تبدیل شود. در برخی از کشورها از این آب برای پرورش موجودات آبزی مانند ماهیها استفاده میشود به این ترتیب که در برخی سدها محیطهای خاصی برای پرورش موجودات آبزی اختصاص یافته که همیشه از نظر داشتن آب پشتیبانی میشوند.
معایب :
آسیب به محیط زیست
پروژههای احداث سد معمولاً با تغییرات زیادی در اکوسیستم منطقه احداث سد همراه هستند. برای مثال تحقیقات نشان میدهد که سدهای ساخته شده در کرانههای اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام در آمریکای شمالی از میزان ماهیهای قزلآلای رودخانهها به شدت کاستهاست و این به دلیل جلوگیری سد از رسیدن ماهیها به بالای رودخانه برای تخمگذاری است و این درحالی است که برای عبور این ماهیها به بالای رودخانه محلهای خاصی در سد در نظرگرفته شدهاست. همچنین ماهیهای کوچک در طول مهاجرت از رودخانه به دریا در بین توربینها آسیب میبینند که برای رفع این عیب نیز در قسمتی از سال ماهیها را با قایقهای کوچک به پایین رودخانه میبرند. با تمام فعالیتهایی که برای ایجاد محیط مناسب برای ماهیها انجام میشود بازهم با ساخت سد از میزان ماهیها کاسته میشود. در کشورهایی مانند ایالات متحده بستن مسیر مهاجرت ماهیها و دیگر موجودات آبزری به وسیله سد ممنوع است و حتماً باید برای عبور آنها تمهیداتی اندیشیده شود. به این ترتیب در برخی موارد سدها میتوانند واقعاً برای ماهیها آسیب رسان باشند که نمونهای از آنها سد مارموت (Marmot Dam) در ایالات متحدهاست که عملیات حذف آن در ۲۰ اکتبر ۲۰۰۷ به پایان رسید. پس از تخریب این سد رودخانه برای اولین بار پس از۱۰۰ سال جریان آزاد خود را آغاز کرد. عملیات حذف این سد بزرگترین عملیات حذف سد در ایالات متحده بود.
ایجاد سدها معمولاً باعث به وجود آمدن تغییراتی در قسمتهای پایینی رودخانه میشوند. آب خروجی از توربینها معمولاً حامل مقدار کمتری از رسوبات است و این خود باعث پاک شدن بستر رودخانه و از بین رفتن حاشیههای رودخانه میشود. به دلیل اینکه توربینها معمولاً به نوبت کار میکنند نوساناتی در جریان آب خروجی ایجاد میشود که شدت فرسایش بستر رودخانه را افزایش میدهد. همچنین ظرفیت اکسیژن حل شده در آب به دلیل کار توربینها کاهش مییابد چراکه آب خروجی توربینها معمولاً گرمتر از آب ورودی آنهاست که این خود میتواند جان برخی گونههای حساس را به خطر بیندازد. برخی دیگر از سدها برای افزایش ارتفاع فشار مسیر رودخانه را منحرف کرده و باعث عبور آب از مناطق پر شیبتر میشوند و به این ترتیب مسیر قبلی رودخانه را خشک میکنند. برای مثال در رودخانههای تپاکو (Tekapo) و پوکاکی (Pukaki) از این روش استفاده شدهاست که نه تنها موجب به خطر افتادن برخی گونههای موجودات آبزی شده بلکه پرندگان مهاجر منطقه را نیز به شدت در خطر قرار دادهاست.
سدهای بسیار بسیار بزرگ مانند سد اسوان (در مصر) و سد سهدره (در چین) تغییرات زیادی را در بالا و پایین رودخانه به وجود میآورند.
انتشار گازهای گلخانهای
آب جمع شده در پشت سد در مناطق گرمسیری میتواند مقدار قابل توجهی از گاز متان و گاز کربنیک را تولید کند. این گازها در اثر پوسیدگی قسمتهای مختلف گیاهان و زبالههایی به وجود میآیند که از بالای رودخانه آمدهاند و به وسیله باکتریهای ناهوازی تجزیه میشوند. بیشتر گاز تولیدی در اثر پوسیدگی را گاز متان تشکیل میدهد که از نظر آثار گلخانهای از دیاکسیدکربن خطرناکتر است. براساس گزارش کمیسیون جهانی سدها، در سدهایی که منبع آنها نسبت به برق تولیدی آنها کوچک است (کمتر از ۱۰۰ وات به ازای هر مترمربع از آب) و درختهای اطراف مسیر رودخانه پاکسازی نشدهاند، میزان گاز گلخانهای تولیدی از یک نیروگاه گرمایی با سوخت نفت بیشتر است.
جابجایی جمعیت
از دیگر معایب ساخت سدها، جابجایی جمعیت ساکن در مناطق زیر آب رفته توسط آب پشت سد است. این مناطق ممکن است شامل مناطقی باشد که از نظر فرهنگی یا اعتقادی دارای ارزش بالایی هستند و بدین ترتیب دلبستگی زیادی بین مردم ساکن با منطقه و آن منطقه خاص وجود دارد و به این ترتیب با بالا آمدن آب این مکانهای تاریخی یا فرهنگی از بین خواهند رفت. از جمله سدهایی که در مراحل ساخت با این قبیل مشکلات روبهرو شدند میتوان به سد سهدره یا سد کلاید اشاره کرد.
شکست سد
شکسته شدن سدها گرچه به ندرت اتفاق میافتد اما خطری جدی و خطرناک است. برای نمونه میتوان به شکسته شدن سد بانکیاو (Banqiao) در جنوب چین اشاره کرد که موجب کشته شدن ۱۷۱۰۰۰ تن و بیخانمان شدن حدود نیم میلیون نفر شد. همچنین سدها میتوانند هدف خوبی برای دشمن در طول جنگ یا اقدامات خرابکارانه تروریستها باشند. سدهای کوچک در این حملات کمتر آسیبرسان هستند.
انتخاب محلی نامناسب برای احداث سد میتواند به فاجعه منجر شود، برای مثال میتوان به سد واجنت (Vajont) در ایتالیا اشاره کرد که در سال ۱۹۶۳ موجب مرگ حدوداً ۲۰۰۰ نفر شد.
منبع : fa.wikipedia.org
شاید متقاعد کننـده ترین استدلال برای استفـاده از انرژی هسته ای ، در تقـابل با زغـال سنگ و نفت، این است کـه انرژی هسته ای هـوا را بسیـار کمتـر آلوده می کند.
بررسی ها نشان می دهند که رها شدن مواد پرتوزا در جو از نیروگاه های هسته ای تحت شرایط کار متعارف آنها، ناچیز است. در واقع، نیروگاهی زغال سنگ سوز ممکن است بیشتر از یک نیروگاه هسته ای که به طور متعارف کار می کند، مواد پرتوزا پراکنده کند. به علاوه، نیروگاه های هسته ای ، گازهای سمی چون سولفور دی اکسید و نیتروژن دی اکسید، که در هوا به اسید تبدیل می شوند، تولید نمی کنند.
این اسیدها در هنگام برگشت به زمین به صورت باران ، برف و ذرات معلق، می توانند به محیط زیست آسیب های فراوانی وارد آورند. مزیت دیگر انرژی هسته ای این است که نسبت به زغال سنگ به کندن روباز کمتری نیاز دارد. زیرا سوخت آن شکل غلیظ تر و متمرکز تری از انرژی است.
همین امر زمین را کمتر به هم می زند و بر آب های زیرزمینی ، زیستگاه حیات وحش، و مانند آنها اثرات کمتری می گذارد. هزینه حمل و نقل سوخت هسته ای کمتر از هزینه ترابری زغال سنگ با بازده همان مقدار انرژی است.
انرژی هسته ای، علی رغم مزایای بسیارش معایبی اساسی دارد، از جمله:
1- مسائل دورریزی فضولات
2- آلودگی محیط زیست با مواد پرتوزای بادوام ناشی از وقوع پیشامدهایی در نیروگاه و حین ترابری مواد رادیواکتیو
3- آلودگی گرمایی ناشی از نیروگاه ها
4- تأثیرات سوء بر سلامتی انسان
5- ذخایر محدود سنگ اورانیوم
6- وجاهت اجتماعی اندک
7- هزینه زیاد برای احداث
8- فقدان حمایت شرکت های بیمه و مجامع مالی
9- آسیب پذیری در برابر خرابکاری
10- امکان تکثیر جنگ افزارهای هسته ای از زباله های رآکتور مرغوب
نشانگذاری
عجب سازنده ی این علامت عرب دولاب است
[[رده:نمادهای
نوشتار]]
10