خواص دارویی و گیاهی :

 

 

به گزارش نبض ما به نقل از هفته نامه سلامت، بعضی از کارخانه ها نیز این ویتامین را به محصولاتشان اضافه می کنند. خود بدن زمانی می تواند مقدار کمی ویتامین D تولید (سنتز) کند که اشعه ماورای بنفش خورشید با پوست تماس پیدا کند. بنابراین، ویتامین d از 3 منبع به دست می آید؛ نور خورشید، مواد غذایی و مکمل ها. آنچه در این مطلب می خوانید پاسخ های پزشکان به 10 پرسش رایج مردم درباره ویتامین D است. با ما همراه شوید.

این ویتامین دریافت شده از نظر بیولوژیکی بی اثر است و از طریق دو «هیدروکسیلاسیون» در بدن فعال سازی می شود. اولین مرحله در کبد انجام می گیرد که ویتامین D را به «25- هیدروکسی ویتامین D» {OH(D)25} یا «کلسی دیول» تبدیل می کند. مرحله دوم در کلیه اتفاق می افتد و در قالب «1.25- دی هیدروکسی ویتامین d » یا «کلسی تریول» فعال می شود. ویتامین D باعث جذب کلسیم در روده می شود، غلظت سرم کلسیم و فسفر را در راستای کانی سازی طبیعی در بافت استخوان حفظ می کند و از تشنج هایپوکلسمیک (کمبود کلسیم) جلوگیری خواهدکرد.

این ویتامین برای رشد استخوانی و نوسازی استخوان ها نیز لازم است. استخوان ها بدون ویتامین d کافی می توانند ضعیف، شکننده یا بدشکل شوند. غلظت سرمی OH(D)25، یکی از بهترین شاخص ها برای تعیین وضعیت ویتامین D است. این شاخص، وضعیت ویتامین d تولیدشده زیر پوست و دریافت شده از مواد غذایی و مکمل را نشان می دهد.

اگر سطح شاخص ویتامین d در بدن، کمتر از 20 نانومل بر لیتر (mmol/L) یا کمتر از 12 نانوگرم بر میلی لیتر (ng/ml) باشد، نشان دهنده کمبود ویتامین d است و منجر به نرمی استخوان در نوزادان و کودکان، و نرم استخوانی یا استئومالاسی در بزرگسالان می شود.

قرارگرفتن این شاخص در فاصله 30 تا کمتر از 50 نانومل بر لیتر یا 12 تا کمتر از 20 نانوگرم بر میلی لیتر، نشان دهنده این است که سطح این ویتامین به طور کلی برای سلامت استخوان و سلامت عمومی در افراد سالم، ناکافی است. برابر بودن سطح ویتامین d با 50 نانومل بر لیتر یا بالاتر از آن، به ما نشان می دهد سطح این ویتامین به طور کلی برای سلامت استخوان و سلامت عمومی در افراد سالم، کافی است. اگر این میزان بیشتر از 125 نانومل بر لیتر یا 50 نانوگرم بر میلی لیتر باشد، بیشتر از سطح عادی است و می تواند با عوارض جانبی همراه شود.

مقدار مجاز توصیه شده روزانه (RDA) برای ویتامین d، با 2 واحد IUs (واحد بین المللی) یا mcg (میکروگرم) تعیین می شود. این میزان برای حفظ سلامت استخوانی و متابولیسم طبیعی کلسیم در افراد سالم کافی است. 400 واحد معادل است با 10 mcg؛ 600 واحد معادل با 15 mcg. 800 واحد معادل با 20 mcg.

 

این ویتامین کارکردهای مختلفی در بدن دارد. شاید بتوان حیاتی ترین کارکردهای این ویتامین را این گونه بیان کرد؛ تنظیم جذب کلسیم و فسفر و کمک به عملکرد طبیعی سیستم ایمنی بدن. دریافت ویتامین D به اندازه کافی، برای رشد طبیعی و تکامل استخوان ها و دندان ها لازم است و مقاومت بدن را در مقابل برخی بیماری ها تقویت می کند. استعمال ویتامین D یا «کلسی پوترین» (نوعی ترکیب مصنوعی از ویتامین D) روی پوست، بیماری پسوریازیس را در بعضی افراد درمان می کند. استفاده از این ویتامین کنار کرم های حاوی کورتیکواستروییدها، اثربخشی آنها را در درمان پسوریازیس افرایش می دهد.

ویتامین d برای جلوگیری از ابتلا به نرمی استخوان و درمان آن موثر است. افراد مبتلا به نارسایی کلیه باید از نوع خاصی از این ویتامین به نام «کلسیتریول» استفاده کنند. یکی از بیماری هایی که سطح فسفات را در خون پایین می آورد، نشانگان فانکونی است. استفاده از ویتامین D خوراکی در درمان این بیماری موثر است. در برخی موارد، سطح کلسیم در خون به علت پایین بودن سطح هورمون پاراتیرویید، کاهش می یابد و مصرف ویتامین d خوراکی، سطح کلسیم را در خون این افراد افزایش می دهد.

به علاوه، مطالعات نشان داده اند مصرف ویتامین D3، خطر پوسیدگی دندان ها را 49 درصد کاهش می دهد و مصرف ویتامین D2 نیز این خطر را تا 36 درصد در نوزادان، کودکان و بزرگسالان پایین می آورد.

5- دلایل کمبود ویتامین d در بدن چیست؟

عوامل متعددی در ابتلا به کمبود این ویتامین نقش دارند؛ عواملی مانند:

• آلودگی هوا
• زندگی کردن در شهرهای بزرگی که ساختمان های بلندش جلوی نور خورشید را می گیرند.
• بیرون نیامدن از خانه به اندازه کافی.
• داشتن پوست تیره که مانع از جذب اشعه های خورشید می شود.
• شیردادن به نوزاد برای مدت زمان طولانی.
• چاق بودن که معمولا نیاز بدن به این ویتامین را افزایش می دهد.
• برخی افراد بدون توانایی پردازش ویتامین D متولد می شوند و بعضی ها دچار مشکلات و بیماری هایی هستند که از هضم مناسب ویتامین D جلوگیری می کند.

 

 

استفاده از این ویتامین، در قالب مصرف خوراکی یا تزریق به عضله در مقادیر توصیه شده، معمولا بی خطر و ایمن است. بیشتر افراد بعد از مصرف این ویتامین با عوارض جانبی مواجه نمی شوند، مگر اینکه در استفاده از آن زیاده روی کرده باشند. بعضی از این عوارض بدین ترتیب هستند؛ ضعف، خستگی، خواب آلودگی، سردرد، بی اشتهایی، خشکی دهان، طعم فلز در دهان، حالت تهوع، استفراغ و

مصرف ویتامین d برای دوره های طولانی و در دوزهای بیشتر از 4 هزار واحد روزانه، احتمالا غیرایمن است و می تواند سطح کلسیم را در خون به بیش از حد مجاز برساند. با این حال، افرادی که دچار کمبود این ویتامین هستند، معمولا زیر نظر پزشک از دوز بیشتری در دوره های کوتاه مدت استفاده می کنند. اگر میزان ویتامین D مصرفی در طول دوران بارداری یا شیردهی کمتر از 4 هزار واحد روزانه باشد، احتمالا خطری برای مصرف کننده ندارد. این میزان اصلا نباید بیشتر شود زیرا برای خانم های باردار و شیرده مشکل ایجاد می کند و حتی می تواند آسیب جدی به نوزاد وارد کند.

ویتامین d می تواند سطح کلسیم را افزایش دهد و خطر سخت شریان ها را در افراد مبتلا به بیماری های کلیوی شدید بالاتر ببرد. بنابراین، این بیماران باید درباره منع مصرف این ویتامین با پزشک خودشان مشورت کنند.

تعداد بسیار کمی از مواد غذایی حاوی این ویتامین هستند. ماهی های چرب (مثل ماهی سالمون، تن و خال مخالی) و روغن کبد ماهی در گروه بهترین منابع غذایی از این ویتامین قرار می گیرند. مقدار کمی از ویتامین D در جگر گاو و تخم مرغ یافت می شود. در جدول زیر، مقدار دقیق ویتامین d موجود در مواد غذایی آمده است:

• روغن کبد ماهی کاد (یک قاشق غذاخوری): 1360 واحد بین المللی (IU) در هر وعده مصرفی.
• اره ماهی پخته شده (85 گرم): 566IU در هر وعده مصرفی.
• ماهی سالمون پخته شده (85 گرم): 447 IU در هر وعده مصرفی.
• ماهی تن (85 گرم): 154 IU در هر وعده مصرفی.
• جگر گاو (86 گرم): 42 IU در هر وعده مصرفی.
• تخم مرغ بزرگ: 41 IU در هر وعده مصرفی.

برای درمان کمبود ویتامین D، 2 راه اصلی وجود دارد؛ استفاده از مکمل خوراکی یا تزریق عضلانی ویتامین D3. یکی از سوالاتی که همواره ذهن بسیاری از افراد را مشغول می کند، این است که کدام یک از این روش ها ایمن تر و موثرتر هستند؟

گروهی از محققان ایرانی در سال 2013 میلادی با انجام بررسی های دقیق درباره این 2 روش درمانی، نتایج قابل اطمینانی دست پیدا کردند؛ یافته های آنها نشان داد هر 2 رژیم درمانی، سطح ویتامین D را در خون تا حد زیادی افزایش می دهند. این محققان براساس یافته هایشان نتیجه گرفتند هر 2 روش از نظر 3 ویژگی ایمنی، اثربخشی و عملی بودن، با هم یکسان هستند.

محققان کانادایی هم اعلام کرده اند تفاوتی نمی کند از کدام گروه (تزریقی یا خوراکی) مکمل های ویتامین D استفاده کنید، فقط باید حواستان باشد این مکمل ها را حتما زیر نظر پزشک مصرف کنید تا دچار عوارض جانبی ناشی از زیاده روی در دریافت آنها نشوید. این محققان، تجویز قرص های خوراکی هزار تا 50 هزار واحدی یا تجویز آمپول های تزریقی را تنها به شرایط بیمار وابسته می دانند و معتقدند کاری که مصرف ماهیانه یک قرص 50 هزار واحدی ویتامین دی می کند، درست مانند همان کاری است که مصرف روزانه قرص های هزار واحدی یا آمپول های تزریقی دوره ای آنها می کنند.

خبر خوب برای والدین هم اینکه به تازگی، انواع قرص های جوشان حاوی ویتامین D و کلسیم برای بچه ها یا افرادی که نمی توانند به راحتی با قرص و آمپول ارتباط برقرار کنند، به بازار آمده تا آنها هم بتوانند کمبودهای خود را در این زمینه با راه های ساده تری برطرف کنند.

خیلی از افراد می خواهند بدانند مکمل های این ویتامین را چطور مصرف کنند و سوالات مختلفی در این زمینه دارند؛ آیا باید مکمل را همراه با مواد غذایی خورد؟ با توجه به اینکه ویتامین D نوعی ویتامین محلول در چربی است، آیا باید همراه با چربی خورده شود؟ آیا باید مکمل را همراه با وعده غذایی بخوریم؟ آیا مکمل این ویتامین با معده خالی هم جذب می شود؟

پاسخ کلی به چنین سوالاتی، این است که اصلا اهمیتی ندارد چطور مکمل ویتامین D را مصرف کنید. تحقیقات علمی، نتایج متناقضی را در این زمینه نشان می دهند و نباید فقط به یکی از آنها توجه کرد. بنابراین، مهم ترین نکته این است که این ویتامین مورد نیاز بدن را هر روز به آن برسانید.

 

 ‎ویتامین D3 (کوله کلسی فرول) (chole calciferol)‎ویتامین د۳ یا کوله کلسی فرول یک مکمل غذایی می باشد که برای درمان کمبود این ویتامین تجویز می گردد. این دارو همچنین همراه با کلسیم جهت حفظ توده استخوانی مصرف می شود.
‎مصرف این ویتامین در مبتلایان ام اس به عنوان مکمل، به کاهش سرعت پیشرفت بیماری کمک می کند.
‎مطالعات جدید نشان می دهد کمبود ویتامین د۳ علاوه بر کاهش تراکم استخوانی تاثیردارد و در نتیجه باعث افزایش شکستگی ها و پوکی استخوان می شود، می تواند در عملکرد سیستم ایمنی نیز تاثیر داشته باشد و احتمال بروز برخی بیماری های خود ایمنی مانند ام اس را افزایش دهد.
‎ویتامین D3 با کمک تنظیم سیستم ایمنی و محافظت از سلول های عصبی در برابر آسیب، به کاهش سرعت پیشرفت ام اس کمک می کند همچنین با جذب کلسیم به سلامت استخوان ها کمک می نماید.
‎این دارو به صورت بدون نسخه، و در دوز های بالا و تزریقی با تجویز پزشک در داروخانه ها ارائه می شود.
‎ویتامین D3 به ویتامین آفتاب نیز معروف است زیرا نور آفتاب کمک به ساخت فرم فعال آن در بدن می نماید. این ویتامین همچنین در زرده ی تخم مرغ، روغن ماهی، شیرها و مواد غذایی غنی شده با این ویتامین نیز وجود دارد.
‎شربت، قطره، قرص و کپسول های خوراکی ویتامین د در دوز های متفاوت ۴۰۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰، ۵۰۰۰ و ۵۰۰۰۰ واحد جهت مصرف خوراکی توسط شرکت های متعددی تولید می شود.
‎فرم تزریقی این دارو نیز با دوز ۳۰۰۰۰۰ واحد و ۶۰۰۰۰۰ واحد موجود می باشد.
‎نکته: در برخی مواقع در مکمل ها نام vit D2 را مشاهده می کنید. Vit D2 نیز کارایی مشابه vit D3 دارد اما vit D3 فرم فعال تر می باشد و به ویتامین D2 ارجح تر است.

‎پیش از مصرف ویتامین D3‎-در صورتی که این دارو را بدون تجویز پزشک مصرف می نمایید، بروشور اطلاعات دارو را به دقت مطالعه فرمایید. مصرف بیش از حد این ویتامین می تواند ایجاد مسمومیت نماید و عوارض مهمی در بر داشته باشد. لذا مقدار مصرف این دارو با توجه به آزمایشات بالینی و توسط پزشک یا داروساز باید توصیه گردد.
‎-در صورت سابقه ی حساسیت به ویتامین D3، هرگونه دارو و مکمل، غذا و… پزشک خود را مطلع نمایید.
‎-هر یک از ویتامین ها دارای یک حد مجاز مصرف روزانه با توجه به شرایط و سن فرد مصرف کننده می باشند لذا در صورت مصرف چند مکمل به صورت همزمان حتما لیست تمامی آن ها را در اختیار داروساز خود قرار دهید تا از مصرف بیش از حد دارو جلوگیری گردد.
‎-در کودکان و سالمندان مصرف ویتامین D3 حتما تحت نظر پزشک و به مقدار و روش تاکید شده مصرف گردد.
‎-لیست کاملی از دارو ها و مکمل های مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید تا در صورت بروز تداخل با این دارو، اقدامات لازم انجام شود.
‎-در صورت سابقه یا ابتلا به پرکاری تیروئید، سندرم سو ٔ جذب دستگاه گوارش، وجود کلسیم یا ویتامین D بیشتر از حد در بدن طبق آزمایشات ، به پزشک خود اطلاع دهید.

‎نحوه ی صحیح مصرف ویتامین D3‎-فرم خوراکی ویتامین D3 را همراه یا بدون غذا می توانید مصرف نمایید. با این حال مصرف این دارو همراه با غذا های چرب، جذب آن را افزایش می دهد.
‎-مقدار مصرف ویتامین D3 با توجه به آزمایشات بالینی و سطح ویتامین د موجود در بدن هر فرد متفاوت می باشد. در صورتی که مبتلا به کمبود ویتامین D3 می باشید آن را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف نمایید.
‎معمولا در دوز های پایین (۴۰۰ تا ۵۰۰۰ واحد) بصورت روزانه و در دوز های بالاتر (۵۰۰۰۰ واحد) بصورت هفتگی یا ماهانه با توجه به نیاز فرد، تجویز می شود.

در باره ویتامین D بیشتر بدانید

‎توصیه ها ی لازم در خصوص ویتامین د۳‎-در مدت درمان با ویتامین D3، رژیم غذایی و توصیه های تغذیه ای و سلامتی پزشک خود را نیز بکار ببرید.
‎-معمولا در صورت کمبود ویتامین D، دوره درمان با این فرآورده چند ماهه می باشد و پس از چند ماه با آزمایش مجدد مشخص می شود که آیا نیاز به دوره ی درمانی جدید هست یا خیر.
‎-در صورتی که قصد بارداری دارید با پزشک خود در مورد مقدار مصرف این مکمل مشورت نمایید.
‎-در صورت فراموشی یک نوبت دارو، به محض یادآوری مصرف نمایید مگر اینکه به زمان مصرف بعدی نزدیک باشید در این صورت از مصرف دوز فراموش شده بپرهیزید همچنین از دو برابر کردن مقدار دارو در نوبت بعدی خودداری کنید.

‎عوارض جانبی ویتامین D3‎-در صورت بروز علائم حساسیت مانند لکه های پوستی، خارش، کهیر، تورم، تب، خس خس سینه و تنگی نفس، تغییر در صدا، ورم لب، پلک ها، صورت، زبان یا گلو و… به پزشک خود مراجعه نمایید.
‎-علائم مسمومیت با مصرف بیش از حد مورد نیاز ویتامین د شامل احساس ضعف و بی حالی، گیجی، احساس خستگی شدید، سردرد، معده درد و سؤهاضمه، یبوست و درد های استخوانی می باشد در صورت بروز این علائم ویتامین د را قطع و به پزشک خود مراجعه نمایید.
‎-در صورت بروز سرفه های مزمن، مشکل در بلع، ضربان قلب بالا و هرگونه خستگی غیر عادی به پزشک خود مراجعه نمایید.

‎شرایط نگهداریفرآورده حاوی ویتامین د را طبق شرایطی که روی بسته قید شده است نگهداری نمایید. با این حال عموما ویتامین ها به علت خاصیت اکسید شوندگی  (آنتی اکسیدان بودن) باید در دمای اتاق و دور از نور مستقیم خورشید، گرما یا سرمای شدید قرار گیرد.

ویتامین D3 برای اطفالکپسول نانو دی

Reference: www.webmd.com 

اهمیت مکمل ویتامین D3 به دلیل کمبود این ویتامین توی زندگی روزمره ما بسیار زیاده، متاسفانه یکی از مشکلات سلامتی در کشور ما کمبود ویتامین D3 است که طبق آمار حدود 80 درصد مردم به این کمبود مبتلا هستن.

اکثر افراد به میزان کافی ویتامین D3 دریافت نمی کنن و این در حالیه که اگه به طور روزانه و منظم در معرض نور خورشید قرار بگیرید، امکان جذب ویتامین D3 وجود داره، اما اکثر افراد بیشتر وقت خودشون رو توی محیط های سربسته می گذرونن یا از کرم های ضد آفتاب استفاده می کنن، بعلاوه اینکه در فصل زمستان جذب ویتامین D3 از طریق نور خورشید دشواره.

نقش اصلی ویتامین D حفظ تعادل سطح کلسیم و فسفر خونه. ویتامین D به بدن برای جذب کلسیم، که برای شکل دادن استخوان ها و حفظ استحکامشان مفیده، کمک می کنه. ویتامین D به تنهایی و یا همراه با کلسیم برای بهبود سلامت استخوان ها و کاهش شکستگی اونه استفاده می شه.
اگه از مکمل ویتامین D3 استفاده نمی کنید، جذب این ویتامین از طریق مواد غذایی کار بسیار دشواریه یا اگر باردار هستید و اضافه وزن دارید بدن شما به مقدار ویتامین D3 بیشتری نیاز داره. کمبود ویتامین D3 باعث ضعف و خستگی، در مفاصل، عفونت های زیاد، بیماری های قلبی، کاهش سیستم دفاعی بدن، کاهش کلسیم و فسفر بدن ومی شه.
بهتره با یه آزمایش خون میزان ویتامین D خودتون رو چک کنید چرا که در بعضی افراد کمبود ویتامین D3 بدون هیچگونه علایمی وجود داره که نباید آن را ندیده گرفت.
لازم به ذکره که در صورت کمبود ویتامین دی، بدن قادر به جذب کلسیم مورد نیاز هم نخواهد بود.

قطره خوراکی اولترا ویتامین D3 ویتابیوتیکس در تامین ویتامین D مورد نیاز بدن به جهت استحکام و تقویت استخوان ها، دندان ها و سیستم ایمنی بدن فرموله شده و برای رشد و تقویت بدن کودکان و نوزادان بسیار مفید و موثره.

قرص کلسیم + ویتامین D3 نیچرمید، حاوی 500 میلی گرم کلسیم و 200 واحد ویتامین D3 است که به رفع کمبود کلسیم و بهبود پوکی استخوان و افزایش تراکم توده استخوانی کمک می کنه.

شیرخواران، افراد مسن، بیماران کبدی، افراد با پوست تیره، بیماران التهابی روده، سلیاک، زنان باردار و شیرده، بیمارانی که داروهای خاصی مصرف می کنن، افراد با تغذیه نامناسب، کودکان در حال رشد، افراد در دوران نزدیک بلوغ و

 

 

 

مجله مثبت سبز از گردهمایی نیروهای متخصص، پر انرژی و جوان تشکیل شده است که علاقمند به تحقیق و پژوهش در مسیر دستیابی به اطلاعات معتبر و بروز دنیا هستند و مشتاق‌اند هر آنچه سلامت و کیفیت زندگی انسانی را ارتقاء می‌بخشد را برای شما فراهم آورند.
باعث افتخار است که چکیده نتایج را با هموطنان خود به اشتراک قرارداده تا شاید سهمی کوچک در بهبود فرهنگ سلامتی کشور خود داشته باشیم.

 

شاید اگر متوجه شوید که ویتامین D تفاوت چشمگیری با دیگر ویتامین‌ها دارد، تعجب کنید.

این ویتامین در واقع هورمونی موسوم به هورمون استروئید است، و چنانچه پوست در معرض نور خورشید قرار گیرد به واسطه‌ی کلسترول در بدن تولید می‌شود.

به همین دلیل، اغلب ویتامین D منسوب به ویتامین نور خورشید است.

اما از آنجایی که این روزها امکان قرار گرفتن در معرض نور خورشید به حد کفایت وجود ندارد، ضرورت ایجاب می‌کند که افراد این ویتامین را از برنامه‌ی غذایی( یا مکمل‌ها) تامین نمایند.

مصرف ویتامین D از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا برای سلامت کامل ضروریست.

متاسفانه، تعداد انگشت‌شماری از غذاها حاوی مقادیر عمده‌ای ویتامین D هستند، به همین دلیل کمبود این ویتامین بسیار شایع است.

در واقع، بر اساس آمار منشر شده در سالهای ۲۰۰۶-۲۰۰۵، به طور قطع بیش از ۴۱.۶٪ از جمعیت امریکا از کمبود این ویتامین یا این هورمونِ حیاتی رنج می‌برند.

در این مقاله هر آنچه باید درباره‌ی ویتامین D بدانید گنجانده شده است.

ویتامین D در زمره‌ی ویتامین‌های محلول در چربی( A,D,EوK) به شمار می‌رود، این بدان معناست که در چربی یا روغن حل می‌شود و می‌تواند برای مدت طولانی در بدن ذخیره گردد.

در واقع ۲ نوع اصلی از آن در مواد غذایی یافت می‌شود.

ویتامینD3 ( کالی کلسیفرول): که در برخی مواد غذایی حیوانی از جمله ماهی‌های چرب و سفیده‌ی تخم‌مرغ یافت می‌شود.

ویتامینD2 ( ارگو کلسیفرول): که در گونه‌های نادری از برخی قارچ‌ها یافت می‌شود.

از این دو نوع، ما به D3 نیازی بیشتری داریم زیرا تاثیر آن در افزایش سطح ویتامین D خون دو برابر D2 است.

ویتامین D ابتدا کاملا بی‌فایده است.

فعال شدن آن مستلزم پیمودن دو مرحله تغییر است.

ابتدا در کبد به کلسیفدیول یا ویتامین۲۵(هیدروکسی)  D بدل می‌شود. بدین شکل در بدن ذخیره می‌گردد.

سپس در اغلب مواقع در کلیه‌ها به کالسیترویل یا به ویتامین ۱.۲۵ ( هیدروکسی) D2 تبدیل می گردد. این همان شکل فعال یا به تعبیری هورمون استروئید از ویتامین D است.

کالسیترویل در سرتاسر بدن حرکت می‌کند و به هسته‌‌‌ی سلولی می‌رسد. در آنجا با گیرنده‌هایی موسوم به گیرنده‌های ویتامین D که تقریبا در تک تک سلول‌های بدن یافت می‌شوند، فعل و انفعالاتی دارد.

هنگامی که شکل فعال ویتامین D از سوی این گیرنده‌ها محصور شود، برخی ژن‌ها را به جریان انداخته و برخی دیگر را از کار می‌اندازد و منجر به تغییراتی سلول می‌گردد. عملکرد آن مشابه با عملکرد اغلبِ هورمون‌های استروئیدی دیگر است.

تاثیرِ ویتامین D بر سلول‌های مختلفی که مرتبط با سلامت استخوان‌هاست، بسیار مشهور است، زیرا به سلول‌های روده فرمان جذب کلسیم و فسفر را می‌دهد.

اما دانشمندان اخیرا دریافتند که که این ویتامین در تمام فرایندهای دیگری که در بدن اتفاق می‌افتد نیز دخالت دارد، از جمله عملکرد سیستم ایمنی بدن و مقابله با سرطان.

بنابراین افرادی که با کمبود ویتامین D مواجهند، در واقع با کمبود کالسیترویل روبرو هستند( هورمون استروئید)، بدین ترتیب از کمبود یکی از هورمون‌های اساسی بدن رنج می‌برند.

هنگامی که پوست در معرض نور خورشید قرار گیرد، به واسطه‌ی کلسترول امکان تولید ویتامین D در پوست به وجود می‌آید. اشعه‌های ماوراء بنفش خورشید با طول موج ۲۸۰ تا ۳۲۰ انرژی مورد نیاز برای چنین واکنش‌هایی را فراهم می‌آورد.

چنانچه در مناطقی زندگی می‌کنید که پرتو خورشید در تمام طول سال فراوان است، احتمالا با خارج شدن از منزل در طی روز و چندبارحمام آفتاب در هفته می‌توانید ویتامین D مورد نیاز بدنتان را تامین نمائید.

به یاد داشته باشید که باید بخش اعظمی از بدن شما در معرض نور خورشید قرار گیرد. چنانچه فقط صورت و دست‌های شما در معرض نور باشد، قطعا ویتامین D چندانی تولید نخواهد شد.

همچنین، در صورت استفاده از عینک یا ضد آفتاب، تولید ویتامین D به حداقل و گاهی به صفر می‌رسد.

همین امر تردیدهایی در باب توصیه‌ها مبنی بر استفاده از ضد آفتاب برای مقابله با سرطان پوست بر جای می‌گذارد. استفاده از ضد آفتاب منجر به کمبود ویتامین D در بدن خواهد شد و عدم استفاده از آن منجر به بروز بیماری‌های دیگر می‌شود.

چنانچه مایلید ویتامین D بدن خود را از نور خورشید تامین نمائید، اطمینان حاصل کنید که به هیچ وجه دچار آفتاب سوختگی نمی‌شوید.

گرچه نور خورشید سالم است اما آفتاب سوختگی فرایند پیری پوست را تشدید کرده و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد.

چنانچه باید برای مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار بگیرید، ۱۰ تا ۳۰ دقیقه‌ی ابتدایی را بدون کرم ضد آفتاب سپری کنید اما پس از این زمان ( البته بستگی به حساسیت پوست شما دارد) و پیش از آنکه دچار آفتاب سوختگی شوید، کرم ضد آفتاب بزنید.

امکان ذخیره‌ی ویتامین D برای مدت طولانی، بین یک هفته تا چند هفته، در بدن وجود دارد، بنابراین برای تامین این ویتامین کافیست هر از گاهی در معرض نور خورشید قرار بگیرید.

همانطور که می‌دانید در تمامی کشورها فعالیت خورشید یکسان نیست. بنابراین افرادی که در مناطقی زندگی می‌کنند که از نور خورشید بی‌بهره‌اند( از جمله خود من) ضرورتا باید ویتامین D بدن خود را از مواد غذایی و مکمل‌ها، علی‌الخصوص در فصل زمستان، تامین کنند.

تعداد اندکی از مواد غذایی حاوی مقادیر زیادی از این ویتامین هستند.

گرچه ماهی‌های چرب همانند سالمون، ماهی خالخالی، شمشیر ماهی، قزل‌آلا، تن و ساردین منابع قابل توجهی از این ویتامین قلمداد می‌شوند، اما برای تامین ویتامین D در حد کفایت باید آنها را یک روز در میان در وعده‌های خود بگنجانید.

تنها منبع مغذی بسیار مفید برای تامین ویتامین D، روغن‌ جگر ماهی‌ از قبیل روغن جگر ماهی کاد می‌باشد که هر یک از قاشق آن حاوی دو برابر میزان روزانه‌ی مورد نیاز بدن است.

به یاد داشته باشید که محصولات لبنی و حبوبات اغلب سرشار از ویتامین D هستند.

انواع نادری از قارچ‌ها نیز حاوی ویتامین D می‌باشند و همچنین سفیده‌ی تخم مرغ حاوی مقدار اندکی از این ویتامین را داراست.

کمبود ویتامین D یکی از شایع‌ترین نمونه‌های کمبود مواد مغذیست.

کمبود این ویتامین برای برخی از افراد خطر جدی‌تریست. گرچه کمبود ویتامین D به طور میانگین ۴۱.۶٪ است اما این آمار در سیاهپوستان به ۸۲.۱٪ و در اسپانیول‌ها به ۶۲.۲٪ می‌رسد.

کمبود این ویتامین، افراد سالخورده را بیش از دیگران تهدید می‌کند.

افراد مبتلا به بیماری‌های خاص نیز احتملا با کمبود ویتامین D روبرو هستند. یکی از مطالعات در این زمینه نشان داد که ۹۶٪ از بیمارانی که دچار حمله‌ی قلبی شدند از کمبود ویتامین D رنج می‌بردند.

متاسفانه، کمبود ویتامین D، اپیدمی خاموش است. علائم آن معمولا مرموزند و بروز آن گاهی سالها و دهه‌ها به طول می‌انجامد.

یکی از مشخص‌ترین علائم کمبود ویتامین D بیماری استخوان‌ موسوم به نرم‌استخوانی است که در کودکان و افرادی که در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند، بسیار شایع است.

به همین علت برای توسعه‌ی سلامت عمومی، طرحی مبنی بر تقویت مواد غذایی با ویتامین D آغاز شده تا در جوامع غربی خطر ابتلا به نرمی استخوان را ریشه‌کن نماید.

کمبود این ویتامین با تحلیل استخوانی، کاهش تراکم استخوان و خطر ابتلا به زوال و شکستگی استخوان در سالمندان همراه است.

همچنین مطالعات حاکی از آن است که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت( نوع ۱ و ۲)، سرطان، زوال عقل و بیماری‌های خود ایمنی همانند تصلب بافت‌های چندگانه در افرادی که با کمبود ویتامین D مواجهند، بیش از دیگران است.

در عین حال کمبود ویتامین D خطر مرگ و میر را به شدت افزایش می‌دهد.

اما اینکه کمبود ویتامین D حقیقتا باعث بروز چنین بیماری‌هایی می‌شود یا خیر، و اینکه آیا افرادی که از کمبود ویتامین D رنج می‌برند بیش از دیگران در خطر ابتلا به چنین بیمارهایی هستند یا خیر در هاله‌ای از ابهام است.

در سالها و دهه‌های اخیر توجهات‌ قابل ملاحظه‌ای به ویتامین D معطوف گشته است.

تحقیقات در این زمینه مستلزم صرف هزینه‌های کلانی می‌باشد و البته هزاران تحقیق در این زمینه صورت پذیرفته است.

در اینجا برخی از مزایای بالقوه‌ی مصرف ویتامین D به مقدار فراوان را برایتان برمی‌شماریم:

تحلیل استخوانی، زوال و شکستگی استخوان: مصرف این ویتامین به مقدار فراوان موجب پیشگیری از تحلیل، زوال و شکستگی استخوان در سالمندان می‌گردد.

قدرت بدنی: مصرف مکمل‌های ویتامین D هم قدرت فیزیکی بالاتنه و هم پایین‌تنه را افزایش می‌دهد.

سرطان: مصرف ویتامین D می‌تواند عامل پیشگیرانه‌ای در بروز سرطان قلمداد گردد. یکی از مطالعات در این زمینه نشان می‌دهد که مصرف ۱۱۰۰ واحد بین‌المللی از آن همراه با کلسیم خطر ابتلا به سرطان را تا ۶۰٪ کاهش می‌دهد.

افسردگی: مطالعات حاکی از آن است که مصرف مکمل‌های ویتامبن D تا حدی موجب کاهش علائم بالینی افسردگی می‌شود.

دیابت نوع۱: در یکی از مطالعات نشان داده شد که مصرف ۲۰۰ واحد ویتامین D در روز خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ را تا ۷۸٪ کاهش می‌دهد.

مرگ و میر: برخی از مطالعات دال بر آن است که مصرف مکمل‌های ویتامین D خطر مرگ و میر را در طول مدت مطالعه کاهش داد و مصرف مکمل‌ها عمر بیشتری به شرکت‌کنندگان در مطالعه ‌بخشید.

آنچه در اینجا بیان می‌شود تنها نوک کوه یخی است.( گوشه‌ای از مزایای ویتامین D می‌باشد).

کمبود ویتامین D با بروز انواع بیماری‌ها مرتبط است و مصرف مکمل‌های آن از فواید بی‌شماری برخوردار است.

با این وجود به یاد داشته باشید که بسیاری از موارد ذکر شده، به طور قطع اثبات نشده است. بر اساس مقاله‌‌ی منشر شده در سال ۲۰۱۴ اثبات مزایای آن مستلزم شواهد بیشتریست.

تنها روش برای آگاهی یافتن از اینکه دچار کمبود ویتامین D هستید یا خیر و اینکه نیازی به مصرف مکمل دارید یا خیر، آزمایش خون است.

پزشک شما آزمایشاتی مبنی بر اندازه‌گیری میزان کلسیفدیول یا ویتامین D25 ( هیدروکسی) برایتان می‌نویسد. هر نتیجه‌ی پایین‌تر از ۱۲ نانوگرم یا میلی‌لیتر، کمبود ویتامین D تلقی می‌شود و هر رقمی بیش از ۲۰ نانوگرم یا میلی لیتر حاکی از میزان آن در حد کفایت است.

میزان مصرف توصیه‌شده در روز برای امریکایی‌ها به قرار زیر است:

گرچه بر اساس اعلان رسمی مرکز سلامت، هر رقمی پایین‌تر از ۱۲ میلی‌لیتر ویتامین D در خون، دال بر کمبود ویتامین D می‌باشد اما بسیاری از متخصصان بر این باورند که برای حفظ سلامت کامل و پیشگیری از بیماری‌ها این رقم باید بیش از ۳۰ میلی لیتر باشد.

بعلاوه، بسیاری از پزشکان اعتقاد دارند که میزان توصیه‌شده در روز نیز اندک است و افراد برای حصول حد نصاب نیازمند مقدار بیشتری ویتامین D در روز هستند.

بر اساس اعلان انجمن پزشکی امریکا، حداکثر میزان مورد نیاز برای سلامت ۴۰۰۰ واحد، معادل ۱۰۰ میکروگرم، می‌باشد.

برای افرادی که با خطر کمبود ویتامین D مواجهند، این میزان کفایت می‌کند. گاهی اوقات برخی از پزشکان حتی مقداری بیش از این نیز تجویز می‌کنند.

البته مطمن شوید که ویتامین D3 مصرف می‌کنید و نه ویتامین D2.

کپسول‌های ویتامین D3 در اغلب داروخانه‌ها یافت می‌شود اما یکی از برترین‌ روش‌های تهیه‌ی آن خرید از سایت Amazon است.

ویتامین A، K2 و منیزیم نیز به همان اندازه مهمند.

حتما به یاد داشته باشید که مواد مغذی به تنهایی کارایی ندارند.

عملکرد بسیاری از آنها منوط به عملکرد دیگریست و افزایش مصرف یکی از این مواد مغذی مستلزم مصرف بیشتر نوع دیگری از آنهاست.

برخی از تحقیقات ادعا می‌کنند که عملکرد ویتامین‌های محلول در چربی به یکدیگر مرتبط است و به همین دلیل مصرف بیشتر ویتامین A مستلزم افزایش جذب ویتامین K2 و مصرف مکمل‌های ویتامین‌ D3 به طور همزمان است.

این امر به ویژه در ارتباط با ویتامین K2 ، ویتامینی محلول در چربی که اکثر مردم با کمبود آن روبرو هستند، از اهمیت به خصوصی برخوردار است.

جذب منیزیم برای عملکرد ویتامینD نیز ضروریست. منیزیم یکی از مواد معدنی مهمیست که در برنامه‌های غذایی مدرن جایگاهی ندارد.

در واقع مصرف بیش از حد ویتامین D، افسانه‌ای بیش نیست.

مسمومیت ناشی از ویتامین D بسیار نادر است و تنها در مواردی که فرد دیوانه‌وار و به مدت طولانی این ویتامین را دریافت نماید، رخ می‌دهد.

من به شخصه در منطقه‌ای زندگی می‌کنم که تابش نور خورشید در آن بسیار کم است، بنابراین روزانه بین ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ واحد ویتامین D3  را با مصرف مکمل‌ها دریافت می‌کنم.

سالهاست همین رویه را در پیش گرفته‌ام و آن را یکی از عناصر حیاتی در استراتژ‌های سلامت خودم تلقی می‌کنم.