خواص دارویی و گیاهی :

 

صبر زرد يكي از گياهاني است كه قبل از ميلاد مورد مصرف مردم بوده است . كلئوپاترا ملكه مصر پوست خود را هر روزه با آن ماساژ مي داد كه از شر آتاب مصر در امان باشد وحتي مصريان آنرا براي موميائي مدرگان خود بكار مي بردند . در كتاب مقدس ام اين گياه بكرات آمده است .

 

صبر زرد فاقد ساقه بوده و لي برگهاي آن دراز و تا ارتفاع 30 سانتيمتر مي رسد . گلهاي اين گياه برنگ زرد مي باشد كه در انتهاي ساقه اي كه از وسط برگها خارج مي شود مي رويد .تركيبات شيميايي:

 

صبر زرد موادي نظير آلوئين ‌فامودين ، آنترا كيون ،‌ايزوباربالوئين و مقدري در حدود 12 درصد صمغ مي باشد .

 

خواص داروئي:

صبر زرد از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است شيرابه آن به مصرف طبي مي رسد .

 

1) تقويت كننده بدن است

 

2) يبوست را برطرف مي كند و روده ها را تميز مي كند

 

3) براي معالجه آسم مفيد است

 

4) سوء هاضمه را برطرف مي كند

 

5) در معالجه صرع مفيد است

 

6) اثر ضد كرم درد

 

7) خون را تصفيه مي كند

 

8) براي برطرف كردن خارش ناشي از گزيدگي حشرات شيرابه آنرا روي پوست بماليد

 

9) اگزما را درمان مي كند

 

10) براي معالجه اسهال خوني مفيد است

 

11) براي رفع ريزش مو ، شيرابه آنرا به سر ماليده و موها را با آن ماساژ دهيد

 

12) گرفتگي كبدي را برطرف مي كند

 

13) براي التيام زخم ها شيرابه آنرا روي زخم بماليد

 

14) صبر زرد بهترين كرم مرطوب كننده است برگها را بشكنيد و ژله آنرا به پوست بماليد

 

15) مبتلايان به بيماري قند مي توانند با مصرف اين گياه قند خون خود را كنترل كنند

 

16) براي شستن چشم و زخم ها شيرابه صبر زرد را با آب مخلوط كرده و استفاده كنيد

 

مضرات :

صبر زرد اگر باندازه مصرف شود خطري ندارد ولي مقدر زياد آن باعث اسهال خوني مي شود ضمنا زنان شيدره نبايد از آن استفاده كنند زيرا صبر زرد از طريق شير ودر بدن طفل مي شود و ايجاد اسهال مي كند . اين گياه نيز براي زنان حامله خوب نيست زيرا ممكن است باعث سقط جنين شود.

 

منبع:persiandiet.com

 

صبر زرد(شاخ بزي) گياهي است علفي و چند ساله با برگ‌هاي ضخيم، گوشتي و دراز. حاشيه‌ برگ‌هاي آن کمي پيچ و خم‌دار و داراي تيغ است. گل‌هاي آن‌ به‌صورت خوشه‌اي زيبا در انتهاي محور ساقه گل‌دار و به رنگ سبز مايل به زرد قرار دارند.

قسمت مورد استفاده صبر زرد، شيرابه به دست آمده از برگ‌هاي گياه است که امکان دارد به صورت تازه غليظ(خميري) و يا خشک شده با رنگ‌هاي متفاوت زرد، زرد مايل به سبز، قهوه‌اي و يا ق مايل به سياه باشد.

در سال‌هاي اخير کشت صبر زرد، گونه ي Vera در ايران معمول گشته است. گرچه اين گياه با نقاط گرم و مرطوب سازگاري خوبي دارد، ولي در نقاط مختلف ايران کشت مي‌شود.تاريخچه

نقاشي‌هايي از صبر زرد، بر روي کنده‌کاري‌هاي ديوارهاي معابد مصري ديده شده است. اين معابد در هزاره چهارم قبل از ميلاد بنا شده است. صبر زرد را که گياه جاودانگي نام گرفته بود، به هنگام خاک سپاري، براي فراعنه هديه مي‌آوردند.

کتاب he Egyptian Book of Remedies (‌‌1500 سال قبل از ميلاد مسيح) از کاربرد صبر زرد در درمان عفونت‌ها، معالجه پوست و تهيه داروهاي ملين سخن گفته است. ديسکوريد(فيزيک‌دان يوناني)، در سال 74 پس از ميلاد، صبر زرد را جهت التيام زخم، جلوگيري از ريزش مو ، درمان زخم‌هاي دستگاه تناسلي، و معالجه همورئيد، مفيد دانست.

بازرگانان عرب، در قرن ششم بعد از ميلاد، اين گياه را به آسيا آوردند، و اسپانيايي‌ها آن را در قرن شانزدهم، از منطقه مديترانه به برّ جديد (World New) بردند. در عصر جديد (1930) مصرف کلينيکي صبر زرد به منظور درمان التهاب پوست ناشي از اشعه ايکس آغاز شد.ترکيبات مهم

گياه، حاوي مشتقات هيدروکسي آنتراسن از جمله آلوئين‌هاي A2وB  به ميزان 40- 25درصد کل ترکيبات و مشتقات کرومون از جمله آلوئه رزين 2A، B وC است.

ترکيبات مهم ديگر آلوئه شامل قندها از جمله: گلوکز، مانوز و سلولز، آنزيم‌ها از جمله: اکسيداز، آميلاز و کاتالاز، همچنين ويتامين‌هايي نظير: B1، B2، B6، C، E و اسيد فوليک و مواد معدني مانند: کليسم، سديم، منيزيم، روي، مس و کروم مي‌باشند.اثرات مهم

خاصيت اصلي صبر زرد، به عنوان يک مسهل قوي بوده و داراي خواص ديگري از جمله ضد ورم، ضد ميکروب، التيام زخم‌ها، ضد آفتاب و ضد سوختگي مي‌باشد.

ژل الوئه اثرات خوب و مفيدي بر روي سوختگي‌هاي معمولي، سوختگي‌هاي حاصل از اشعه، زخم‌ها و صدمات ديگر پوست دارد.

يکي از فرآورده‌هاي آلوئه، کرم‌هاي ‌هيدرو فيليک تهيه شده از 5/0 درصد ژل آلوئه مي‌باشد که در درمان پسوريازيس بسيار خوب است. همچنين ژل خوراکي آن براي زخم معده ، افراد مبتلا به ايدز و مبتلايان به آسم( مدت شش ماه) مصرف مي شود.

تحقيقات اخير، اثرات مثبت آن را در بيماران مبتلا به ديابت نشان داده است و آزمايش‌هاي انجام يافته بر روي موش‌ها اثرات مذکور را تاييد کرده است. اثرات ديگر آلوئه شامل اثرات ضد سرطان و اسپرم‌کش آن است.

در سال‌هاي اخير، ژل آلوئه به طور وسيع در محصولات آرايشي، بهداشتي و به خصوص در کشور آمريکا مصرف مي‌شود. اين ژل داراي خواص ضد ورم و ضد ميکروبي است و مرطوب کننده مناسبي نيز محسوب مي‌شود. صنايع غذايي آمريکا در محصولات خود از ژل آلوئه به عنوان ماده‌اي موثر در تناسب اندام و سلامتي بدن استفاده مي‌کنند.طريقه و مقدار مصرف

محصولات مختلف آلوئه به شکل قرص و کپسول به همراه بعضي گياهان ديگر از جمله بلادون ،توسط کارخانه‌هاي داروسازي عرضه شده‌اند.

ميزان عادي مصرف 2/0 – 1/0 گرم آلوئه و يا 1/0- 5 0/0 گرم عصاره آلوئه براي چند شب متوالي مي‌باشد.صبر زرداستفاده مستقيم از ژل گياه

براي استفاده مستقيم از ژل آلوئه، مي‌توان برگ‌هاي گياه را قطع کرد. در محل قطع شده، ژل بي‌رنگي نمايان مي شود که با فشردن برگ گوشتي گياه، ژل بيرون مي‌زند. مي‌توان از اين ژل به‌طور مستقيم جهت مرطوب کردن پوست، آفتاب سوختگي، زخم سوختگي‌هاي معمولي و نرم کردن اگزماي زير چشم استفاده کرد.

ژل به مرور زمان در معرض هوا تغيير رنگ داده و در نهايت به رنگ ق تيره(مايل به سياه) در مي‌آيد.عوارض جانبي

مصرف بيش از حد ژل(مصرف روزانه يک گرم به مدت طولاني) ممکن است باعث عدم تعادل آب و الکتروليت‌‌هاي بدن، سقط جنين، زايمان زودرس، اسهال خوني و ضايعات کليه شود. همچنين مصرف مقادير بسيار زياد آن ممکن است منجر به مرگ شود.موارد منع مصرف

نبايد از ژل در زمان تهوع، استفراغ ، دردهاي شکمي، خونريزي مقعد و ضعف شديد استفاده کرد.

در زمان بارداري به غير از دستور پزشک، مصرف آن ممنوع است.احتياط

– براي مصرف بيش از دو هفته آن، بايد با پزشک مشورت کرد.

– در صورت تاثير نکردن تا 24 ساعت پس از مصرف، ممکن است مشکلات جدي وجود داشته باشد که بايد به پزشک مراجعه کرد.

– چون تأثير ترکيبات آلوئه در کودکان مشخص نيست، بنابراين در اين گونه موارد بايد با پزشک مشورت کرد.

– بهتر است از فرآورده‌هاي صنعتي آلوئه، براي سنين بالاي ده سال و حداکثر به مدت دو هفته استفاده شود. مقدار مصرف عصاره آلوئه در سنين مختلف 17/0- 4 0/0 گرم است که اين ميزان معادل 30- 10 ميلي‌گرم هيدروکسي آنتراکينون در روز است.مهم‌ترين اثرات گزارش شده صبر زرد

ضد آلرژي ، ضد سرطان، ضد ميکروب، ضد قارچ، ضد ويروس، ضد آفتاب سوختگي، کاهش دهنده قند خون، مسهل، ضد کرم، ضد ورم، مرطوب کننده و نرم کننده، قاعده‌آور، ملين، مقوي معده و کبد.نکات قابل توجه

– بيش از 300 گونه آلوئه وجود دارد که مهم‌ترين آنها از نظر استفاده دارويي، آرايشي و بهداشتي، الوئه ورا (Aloe Vera) مي‌باشد.

– منبع جغرافيايي دقيق آلوئه معلوم نيست، ولي به احتمال زياد مربوط به مصر يا خاورميانه مي‌باشد.

– محصولات مختلف آلوئه که به بازار ارائه شده‌اند شامل:

1- ژل آلوئه: محصول طبيعي(بدون تغيير غلظت ژل) از برگ‌هاست.

2- کنسانتره‌آلوئه: ژل آلوئه است که آب آن را خارج کرده‌اند.

3- عصاره آلوئه: حاوي دست کم 50درصد ژل آلوئه است.

4- لاتکس آلوئه: مايع تلخ زرد رنگي که از پوست لوله‌اي پرسيکل به دست مي‌آيد و حاوي آلوئين است.

– در نقاط مختلف جهان از گونه‌هاي ديگر صبر زرد مانند AB و AC استفاده‌هاي مشابهي با گونه Aloe Vera به عمل مي‌آيد. اين گياهان نيز با نام عمومي «Aloe» مشهور مي‌باشند.

دکتر محمدحسين صالحي سورمقي- دکتراي تخصصي فارماکوگنوزي

استاد دانشکده داروسازي تهران

 

 

 نام‌های دیگر آن: چادُروار، صبر سقوطری، آلوئه‌ورا، صبر، صبر کموار، ازوال، ازوادزرد خزانه، مقر، شبیار، ایلوا، صبارا، آلوئه کوراسائو، آلوئه هندی، آلوئه بارباد، الوا، صباره، برمس، سولع، مقرا، چادروا و صعدنا می‌باشد.

1. طبع آن گرم و خشک است.2. از عصاره برگ آلوئه‌ورا، صبر زرد بدست می‌آید که نوع شفاف برنگ ق یاقونی مرغوب‌تر از نوع کدر و جگری رنگ آن است.3. جهت رفع یبوست از صبرزرد در آب حل نموده شب میل کنند.4. محرک جریان صفراست. صفراآور می‌باشد روزی یک گرم میل‌شود.5. صبر زرد اشتهاآور است.6. ضد سوداست.7. ضد کرم‌های روده می‌باشد، حدود یک گرم از پودر صبر زرد را در کپسول ریخته صبح و عصر به مدت 4 روز میل کنند.

۸. کسانی که بواسیر دارند از خوردن صبر زرد خودداری کنند.9. خانم‌های حامله از خوردن صبر زرد خودداری کنند.10. کسانی که بین دو قاعدگی خونریزی دارند از خوردن صبر زرد خودداری کنند.11. جهت درمان آفتاب‌سوختگی و یا سوختگی‌های ناشی از حرارت یا سوختگی‌های ناشی از اشعه درمانی و سایر اشکال سوختگی از ژل و یا این که شیرابه صبرزرد استفاده کنند.12. جهت درمان زخم‌ها و زخم‌های بستر از ژل صبر زرد به صورت استعمال خارجی استفاده می‌کنند.13. جهت درمان بادسرخ از ژل آلوئه‌ورا استفاده شود.14. جهت درمان ضایعات قارچی پا از ژل این گیاه استفاده کنند.15. ژل گیاه صبر زرد برای بیماری زونا مفید است.16. مالیدن ژل صبر زرد جوش‌های جلدی و جوش‌های غرور جوانی را درمان می‌کند.17. کسانی که بدنشان عرق سوز شده است از ژل صبر زرد استفاده کنند.18. جهت معالجه صرع از صبر زرد استفاده شود چون خیلی تلخ است با کمی عسل مخلوط نموده همراه آب بخورند.19. برای معالجه رماتیسم کمی صبر زرد را با عسل مخلوط نموده همراه کمی آب بنوشند و از ژل آن به محل بمالند.20. جهت رفع طاسی سر و صبر زرد را در آب حل کرده قبل از حمام سر را ماساژ دهند.21. جهت معالجه آسم همراه قند خورده شود، در صورتی که بیماری قند نداشته باشند.22. مقدار مصرف آن کمتر از نیم گرم می‌باشد.23. صبر زرد بازکننده انسداد کبد و برطرف کننده یرقان است.24. جهت تسکین درد مفاصل کمی صبر با غاریقون میل شود.25. مرهم برگ تازه صبر زرد (آلوئه‌ورا) بر روی بریدگی از خونریزی جلوگیری می‌کند و نمی‌گذارد زخم عفونی گردد.26. جهت شفاف و لطیف شدن پوست بدن با ژل برگ آلوئه‌ورا بدن را ماساژ می‌دهند.27. جهت عفونت و چرک گوش کمی صبر زرد را با زعفران و روغن بادام شیرین مخلوط نموده داخل گوش بریزند البته تحت نظر پزشک مصرف شود.28. جهت درمان بندآمدن ادرار حدود یک گرم از صبر زرد میل شود.29. جهت درمان مالیخولیا و تقویت حواس پنجگانه 20 گرم صبر زرد و 20 گرم مصطکی را با 400 گرم عسل مخلوط نموده روزی یک قاشق بنوشند.30. جهت رفع رطوبت معده و روده صبر زرد 20 گرم، گل سرخ 20 گرم و مصطکی 20 گرم را مخلوط کرده بعد از غذا حدود یک گرم میل کنند.31. سردردهایی که به خاطر مزاج سرد است صبر زرد 10 گرم و مصطکی 20 گرم را مخلوط نموده روزی 2 بار هر بار یک گرم میل کنند.32. جهت درمان سوزش معده 40 گرم پودر صبر زرد را در لعاب تخم خطمی حل کرده سپس خمیر را به شکل قرص‌های کوچک درآورده روزی 2 قرص همراه آب میل کنند.33. جهت درمان کرم روده 10 گرم صبر زرد، 10 گرم گل سرخ، 10 گرم برنگ کابلی و 10 گرم کتیرا، همه را نرم ساییده با لعاب اسفرزه مخلوط نموده به صورت گلوله‌های کوچک درآورده روزی 2 عدد میل کنند.34. جهت معالجه سل پوستی صبر زرد 4 گرم، اکسید دوزنگ 4 گرم و تخم خرفه 12 گرم همه را ساییده با آب نارنج خمیر کنند به محل بمالند.35. جهت پائین آوردن فشارخون 30 گرم پودر صبر زرد را با 20 گرم پودر حنا مخلوط کرده سپس با عرق بید خمیر نموده کف پا بمالند. اگر این عمل را چندین بار تکرار کنید فشار پائین می‌آید.36. صبر زرد برای ورم کبد، معده و روده ضرر دارد.37. مبتلایان به بواسیر نباید از صبر زرد استفاده کنند چون باعث خونریزی می‌گردد.38. جهت تسکین سردرد صبر زرد را با روغن گل سرخ مخلوط نموده روی پیشانی و گیجگاه بمالند.39. جهت سیاه کردن مو صبر زرد را با شراب و عرق مورد مخلوط نموده موها را ماساژ دهند.40. جهت موخوره صبر زرد را با سرکه مخلوط نموده مو را ماساژ دهند.41. جهت تسکین درد سیاتیک روزی نیم گرم صبر زرد میل کنند.42. جهت گرفتگی صدا صبر زرد را با تخم‌مرغ نیمرو میل کنند.43. جهت تسکین درد کمر و پهلو 20 گرم زنجبیل، 10 گرم صبر زرد را با100 گرم عسل مخلوط نموده روزی 3 قاشق مرباخوری میل کنند. 

منبع:http://www.unknown.ir/index.php