خواص دارویی و گیاهی :
روغن رزماری و یا عصاره آن یکی از ساده ترین و مفید ترین محلول های طبیعی است که می توان از آن برای درمان ریزش مو و همچنین برای تقویت موها استفاده نمود.
در بسیاری از محلول هایی که توسط لابراتوارهای مختلف جهت درمان ریزش مو تولید می شوند نام رزماری و یا روغن رزماری به چشم می خورد.
خواص و تاثیر رزماری بر موها:
تحقیقی بر روی 100 مرد که دچار ریزش مو از نوع آندروژنیک بوده اند صورت گرفت. در این تحقیق 50 نفر از مردان تحت درمان با ماینوکسیدیل 2 درصد که یک محلول شیمیایی ساختگی است قرار گرفتند و 50 مرد دیگر از روغن رزماری برای جلوگیری از ریزش موها استفاده نمودند. بعد از مدتی در دو مرحله زمانی مختلف با دستگاه آنالیز مو که برای بررسی تراکم موها مورد استفاده قرار می گیرد تعداد موهای مردان هر دو گروه شمارش گردید:
بعد از ماه 3 ماه هیچ تغییر محسوسی در تراکم موهای هیچ گروه مشاهده نشد.
اما بعد از 6 ماه محققان تغییر قابل توجهی در تراکم موهای مردان هر دو گروه مشاهد نمودند.
این تحقیق نشان می دهد روغن طبیعی رزماری همانند ماینوکسیدیل برای رویش مجدد موها اثر بخش می باشد و البته با عوارض جانبی کمتر.
برخی از مردان مصرف کننده ماینوکسیدیل در گروه اول دچار مشکلاتی از قبیل خارش سر، التهاب، سردرد و شوره سر شدند. البته برخی مردان مصرف کننده روغن رزماری خارش سر را نیز تجربه کردند.
اگر شما دارای پوست حساسی می باشید ممکن است با مصرف روغن رزماری نیز عوارضی را تجربه کنید و البته می توانید برای کاهش این مشکلات روغن رزماری را با سایر روغن ها از قبیل روغن جوجوبا، کرچک و نارگیل ترکیب کنید.
این گزارش در مجله Health and Natural World در آمریکا به چاپ رسیده است.
مکانیزم عمل روغن رزماری در کاهش ریزش موها و رویش مجدد آن ها چگونه است؟
1. کاهش اثر مخرب هورمون دی هیدروتستسترون(DH) بر ریشه موها: با افزایش سن تبدیل هورمون تستسترون به دی هیدرو تستسترون در بدن مردان افزایش می یابد که عاملی مهم در ریزش موها می باشد که به آن ریزش موی مردانه(Male Pattern Baldness) گفته می شود.
برخی تحقیقات نشان می دهند استعمال روغن رزماری و جذب آن توسط پوست سر و ریشه موها باعث کاهش اثر مخرب هورمون DH تا 48 ساعت بر ریشه موها می شود از اینرو استعمال روغن رزماری یکروز درمیان برای مردانی که علت ریزش موهایشان هورمون DH است می تواند مفید واقع شود.
در قیاس با محلول ماینوکسیدیل و قرص فیناستراید ظاهرا رزماری انتخاب بهتری برای درمان ریزش مو آندروژنیک می باشد.
2. افزایش خون رسانی به ریشه موها: روغن رزماری باعث افزایش خون رسانی به ریشه موها می گردد به همین جهت احتمالا بعد از استعمال آن، در پوست سر خود کمی احساس گرما خواهید کرد. این مکانیزم باعث افزایش اکسیژن رسانی و تغذیه بهتر ریشه موها می گردد و کمک به تبدیل موهای نازک و کرکی به موهای ضخیم می نماید.
3. روغن رزماری حاوی امگا 6، انواع آنتی اکسیدان و سایر مواد مغذی است که برای سلامت پوست و موها مفید می باشند.
4. رزماری همچنین دارای خاصیت ضد قارچ و باکتری است و برای کسانی که دچار شوره سر و یا قارچ های پوستی می باشند بسیار مفید است.
چگونه از روغن رزماری استفاده نماییم؟
می توانید به شامپوی خود کمی روغن رزماری اضافه کنید به ازای هر اونس شامپو 2 قطره روغن رزماری اضافه کنید و سپس قوطی شامپو را به خوبی تکان دهید و هنگام استحمام اجازه دهید برای چند دقیقه شامپو بر پوست سر شما بماند و سپس آبکشی کنید و ترجیحا برای این منظور از شامپوی بچه استفاده کنید.
البته این روش برای کسانی مناسب است که حوصله و وقت کافی برای استفاده از سایر شیوه ها را ندارند.
استعمال مستقیم روغن رزماری:
می توانید روغن رزماری را با سایر روغن ها از قبیل روغن نارگیل(Coconut)، جوجوبا(Jojoba)، کرچک(Castor) و یا سایر روغن های گیاهی ترکیب کنید. به عنوان مثال 3 قاشق چای خوری روغن جوجوبا را با یک قاشق چای خوری روغن رزماری ترکیب و به پوست سر خود بمالید و با نوک انگشتان به آرامی برای چند دقیقه ماساژ دهید. سپس یک کلاه حمام و یا کیسه پلاستیکی بروی سر خود گذاشته و برای مدت یک و نیم الی 2 ساعت اجازه دهید روغن بر سر شما مانده تا کاملا جذب شود و سپس اقدام به شستشو نمایید.
توجه کنید نباید بیش 3 بار در هفته از روغن های گیاهی برای تقویت موهای سر و یا ابروها استفاده کنید.
البته قابل ذکر است گام مهم در درمان ریزش مو تشخیص علل ریزش می باشد که باید با انجام تست آنالیز مو و آزمایشات خون عوامل دخیل در ریزش موها ریشه یابی و درمان مناسب توسط پزشک تجویز گردد و معمولا درمان شامل دو بخش می باشد 1. درمان طبی: که به معنی استفاده از مکمل های غذایی و یا دارو جهت رفع عوامل بیوشیمیایی و مشکلات متابولیکی در بدن است 2. درمان موضعی مانند استفاده از محلول های ضد ریزش مو و یا روغن های گیاهی و به عنوان یک درمان موضعی استفاده از روغن و یا عصاره رزماری انتخابی موثر و بی خطر است.
علاوه بر استعمال رزماری و بهره مندی از خواص آن جهت تقویت موها می توان آنرا به شکل چای و نوشیدنی نیز مصرف نمود.
مطالعات بسیاری درباره خواص درمانی رزماری در دانشگاه پزشکی جورج تاون صورت گرفته است و محققین این دانشگاه بر این باورند مصرف رزماری به صورت چای باعث افزایش انرژی، خوش بینی و تقویت حافظه می گردد، همچنین رزماری باعث افزایش اکسیژن رسانی به مغز و به دنبال آن بهبود تمرکز و قدرت یادگیری می شود و به نظر می رسد چای رزماری می تواند جایگزین مناسبی برای نوشیدنی های حاوی کافئین از قبیل قهوه و چای باشد.
بنا به گفته محققان دانشگاه مریلند از چای رزماری به عنوان درمانی سنتی برای رفع سو هاضمه و مشکلات گوارش استفاده می شود. گیاه شناسان نیز بر این عقیده اند رزماری برای درمان عفونت های دستگاه گوارش، دل پیچه و تولید بیش از حد گاز در روده ها مفید است.
البته مصرف چای رزماری را باید در حد اعتدال نگه دارید و از زیاده روی در نوشیدن آن خودداری کنید.
کلیه حقوق این متعلق به دکتر دانیال نصیرزاده می باشد
رزماری، پایانی
برای خزان موها
دکتر رضا بخردی
بخش توسعه و
هماهنگی متون علمی
مقدمه: (Male
Pattern Baldness)Androgenic Alopecia: ریزش موی آندروژنیک (طاسی با الگوی مردانه)، ریزش زود هنگام
موها در نواحی حساس به آندروژن اسکالپ (پوست سر) است که مستعد ریزش مو می‌باشند. ریزش مو، یک واکنش فیزیولوژیک ناشی از
آندروژن‌ها در آقایان مستعد از نظر ژنتیکی
است. الگوی وراثتی احتمالاً پلی ژنیک است و می‌تواند در هر زمانی پس از بلوغ شروع
شود و معمولاًدر دهه 40 زندگی کاملاً خود را نشان می دهد. در این حالت فولیکول‌های مو مرحله نهایی (terminal) به فولیکول‌های کرکی شکل تبدیل می‌شوند.
طبقه‌بندی طاسی با الگوی مردانه بر اساس طبقه بندی Hamilton یا Norwoodصورت می‌گیرد. درمان با محلول ماینوکسیدیل (عامل دیلاتاسیون عروق، اکسيژن رساني،
خون‌رساني و تغذيه فوليكول مو) و فیناستراید (مهارکننده 5 آلفا ردوکتاز نوعII) به صورت درازمدت صورت می‌گیرد. فیناستراید سطح دی هیدروتستوسترون
سرم و اسکالپ را کاهش می‌دهد در حالی که سطح تستوسترون را ثابت نگه می‌دارد.
(Female Pattern Hair Loss): Androgenetic Alopecia in Womenریزش موی آندروژنتیک در خانم‌ها (ریزش مو با الگوی زنانه)؛ با شیوع
25-6 درصد در خانم‌های قبل از یائسگی، یک ریزش موی شایع
ژنتیکی است که به صورت منتشر در نواحی مرکزی اسکالپ دیده میشود و در سنین نسبتاً پایین آغاز میشود. موهای
مبتلا چرخه آناژن کوتاهتری دارند و روند مینیاتوری شدن فولیکول‌های مو به صورت پیش‌رونده صورت می‌گیرد. درمان با محلول ماینوکسیدیل
آغاز و در صورت اثربخشی باید به صورت درازمدت مصرف شود.
طاسی منطقه‌ای (Alopecia Areata)، یک نوع ریزش مو بدون اسکار است که بطور تیپیک شروع سریعی دارد و
نواحی معمولاً گرد یا بیضی شکل فاقد مو با حدود واضح در آن دیده میشود. ریزش مو ممکن است به صورت منتشر یا تکه‌تکه
یا شبیه نواری در لبه‌های اسکالپ باشد. به نظر می‌رسد بروز طاسی منطقه‌ای به علت یک پدیده ایمونولوژیک باشد و لنفوسیت‌های نقش پاتوژنیک مهمی دارند. طاسی منطقه‌ای در بچه‌ها و بالغین جوان شیوع زیادی دارد
و ممکن است مژه‌ها و ریش و بندرت موی سایر نواحی بدن ریزش پیدا کنند.
مطالعات انجام شده: گیاه رزماری به دلیل دارا بودن ترپن‌ها و ترپنوئيدها،
همانند ماینوکسیدیل باعث ديلاتاسيون عروق، بهبود گردش خون محيطي و تغذيه بهتر
فوليکول مو مي‌شود(1) اما مشکل ماینوکسیدیل را ندارد یعنی با توقف
درمان، ریزش موها مجدداً آغاز نمی‌شود.
اسانس رزماری با مهار فعاليت cox-1 و cox-2 مي‌تواند موجب کاهش التهاب گردد.
رزماري حاوي کافئيک اسيد و رزمارينيک اسيد بوده و موجب گشادي عروق و توليد
پروستاگلندين E2 و در نتيجه تغذيه بهتر فوليكول مو مي‌شود.(2)
بررسی موراتا و همکاران (2012) نشان داده که کاربرد موضعی رزماری در موش به
میزان 2
mg/day سبب
بهبود رشد مجدد مو در موش نژاد C57BL/6NCrSlcکه تجربه وقفه رشد مجدد مو ناشی از تستوسترون را داشته‌اند، میشود. مهار تستوسترون
با آنزیم 5-آلفا ردوکتاز به عنوان یکی از استراتژی‌های مؤثر برای درمان آلوپسی
آندروژنیک شناخته شده است. کاربرد موضعی رزماری در غلظت‌های μg/mL200 و 500 سبب مهار آنزیم 5-آلفا ردوکتاز به ترتیب به میزان 4/82 درصد و 6/94 درصد
شده است. نتایج این بررسی نشان داد رزماری اتصال دی هیدروتستوسترون به گیرنده‌های
آندروژن را مهار می‌کند. (3)
در يک مطالعه دوسو بي‌خبر تصادفي، 84 بيمار مبتلا به طاسي منطقه‌اي (Alopecia
areata) در
گروه درمانی (43 نفر) يا کنترل
(41 نفر) قرار گرفتند. گروه درمانی شبي يک
بار؛ به مدت حداقل 2 دقيقه مخلوط اسانس‌ها به خصوص رزماري در پايه روغن‌هاي حامل
جوجوبا و دانه انگور را روي پوست سر ماساژ دادند. گروه کنترل شبي يک بار؛ به مدت
حداقل 2 دقيقه فقط مخلوط روغن‌هاي حامل جوجوبا و دانه انگور را روي پوست سر ماساژ
دادند. موفقيت روند درماني با بررسي تصاوير سريال به طور جداگانه بوسيله دو متخصص
پوست پيگيري شد. دوره درمان 7 ماه بود و در ماه سوم و هفتم وضعيت بهبودي بررسي
گرديد. درجه بهبودي با استفاده از دو روش درجه‌بندي 6 نقطه‌اي
(6-point
scale) و
تجزيه و تحليل کامپيوتري حدود نواحي مبتلا به طاسي مشخص گرديد. بر اساس نتايج
حاصله، 19 نفر (44%) از افراد گروه درمانی و 6 نفر (15 %) از بيماران گروه کنترل
بهبودي را نشان دادند(p=0.008).
در ارزيابي تصاوير؛ ميزان بهبودي در گروه درمانی نسبت به گروه کنترل قابل توجه بود.(p=0.05) محققين نتيجه گرفتند که استفاده
از رزماري درمان مطمئن و مؤثر براي طاسي منطقه‌اي و درمان با اين اسانس ها به طور
قابل توجهي مؤثرتر از روغن‌هاي حامل به تنهايي است.(4)
در یک کارآزمايي باليني، تأثیر رزماری، ماینوکسیدیل و ترکیب این دو مورد بررسی
قرار گرفت. در این مطالعه 200 بيمار مبتلا به طاسي
منطقه‌اي به طور تصادفي به چهار گروه 50 نفره تقسيم شدند. گروه 1 ترکيب محلول ماينوکسيديل2
درصد و رزماري باریج اسانس، گروه 2 محلول ماينوکسيديل 2 درصد به تنهايي، گروه 3
محلول رزماري باریج اسانس به تنهايي و در گروه 4 (گروه شاهد – کنترل) فقط به مدت مشابه ناحيه مبتلا ماساژ داده شد. گروه‌های دارویی روزی 2 بار هر بار به مدت 10 دقیقه
محلول مورد نظر را روی سر ماساژ دادند. نتايج اين تحقيق نشان داد که در مقايسه بين
گروه‌هاي مختلف بهترين پيشرفت و بهبودي به ترتيب در: ترکيب رزماري و مينوکسيديل به
میزان 54 درصد، محلول مينوکسيديل به میزان 46 درصد، محلول رزماري به میزان42 درصد
و ماساژ (گروه شاهد- کنترل) 18 درصد ديده شد. اين نتايج نشان داد که بین محلول
رزماری و ماینوکسیدیل و ترکیب این دو تفاوت معنی‌داری وجود ندارد.(5)
در يك كارآزمايي باليني يك‌سو بي‌خبر، مردان
18 تا 49 ساله مبتلا به آلوپسي آندروژنيك با الگوي مردانه مطابق با مرحله II ، III وIVمعيار هاميلتون، به طور تصادفي در گروه فرآورده گياهي حاوي اسانس رزماري (50 نفر)
يا ماينوكسيديل 2 درصد (50 نفر) قرار گرفتند تا روزي 2 بار (صبح و شب)؛ هر بار 1
ميلي‌ليتر از محلول با استفاده از اپليكاتور روي نواحي دچار ريزش مو به كار رفته و تا 3 ساعت از شستشوي ناحيه
خودداري شود. افراد مورد مطالعه در ابتدا، ماه 3 و ماه 6 از نظر باليني، اثربخشي و عوارض داروها مورد بررسي
قرار گرفتند و ارزیابی
میکروفوتوگرافیک حرفه‌ای استاندارد از هر داوطلب صورت گرفت. پس از جمع‌آوري اطلاعات،
براي تجزيه و تحليل آماري ازt test و X2استفاده شد. پس از 3 ماه، تغییر قابل توجهی در متوسط تعداد مو در دو گروه مشاهده نشد.(p>0.05) اما در مقایسه با ابتدای مطالعه و 3 ماه پس از درمان، هر دو گروه افزایش
قابل توجه تعداد موها را بعد از 6 ماه درمان تجربه کردند.(p<0.05)در دو گروه شیوع خشکی مو، چرب شدن مو و بروز شوره اختلاف قابل توجهی در ابتدا، ماه
3 و ماه 6 مطالعه نداشت.(p>0.05)در حالی که در هر دو گروه شیوع خارش اسکالپ در ماه 3 و ماه 6 مطالعه به طور قابل
توجهی بیشتر از ابتدای مطالعه بود.(p<0.05)با این حال در ماه 3 و ماه 6 مطالعه، خارش اسکالپ در گروه ماینوکسیدیل شیوع بیشتری
داشت.(p<0.05) نتایج این مطالعه اثربخشی رزماری
در درمان ریزش موی آندروژنیک را نشان داد.(6)
رزماري غالباً در ترکيب با براکس (borax)براي پيشگيري از شوره سر به کار مي‌رود.(7) رزماري يک گياه عالي براي
مو محسوب مي‌شود و با تحريک گردش خون پوست، به برطرف شدن شوره سر و بهبود رشد و
حالت موها کمک مي‌کند.(8) به علاوه افزودن اسانس رزماری به پایه شامپوها
جهت کنترل شوره سر مؤثر بوده است.(9) قارچ‌های درماتوفیت و مخمرهایی
نظیر Epidermophyton,
Microsporum, richophyton, Malassezia در بروز شوره سر و درماتیت سبوره مؤثرند. بررسی in vitro اسانس رزماری بر روی سویه‌های
مختلف از این میکروارگانیسم‌ها نشان داده است که این اسانس از فعالیت ضدقارچی قوی
علیه قارچ‌های درماتوفیت و مخمرهای مؤثر در بروز شوره سر برخوردار است.(11،
10)
لوسيون موضعي رزماري باریج®
لوسیون رزماری باریج به شکل قطره 30 ميلي‌ليتر برای جلوگيري از
ريزش موي سر و تقويت آن، جلوگيري از ريزش ابرو و تقويت آن و درمان شوره سر (anti-dandruff) است. ماده مؤثره این لوسیون اسانس رزماري (Rosmarinus officinalis) است که بر اساس وجود
حداقل3/7 ميلي‌گرم 1و 8 سينئول در هر ميلي‌ليتر از فرآورده استاندارد شده است.
اسانس رزماری حاوی ترکیبات 1و 8 سينئول (اکاليپتول)، آلفاپينن، کامفن، کامفر،
بورنئول، بورنيل استات، بتا کاريوفيلن، لينالول، ليمونن و.. می‌‌باشد. جهت تقويت
موي سر و جلوگيري از ريزش آن: صبح و شب هر بار به مدت حداقل 2 دقيقه؛ آقايان 10 تا
15 قطره و خانم ها 15 تا 20 قطره از لوسيون رزماري را با نوک انگشتان روي ناحيه
مورد نظر ماساژ دهند.به منظور تقويت ابرو و جلوگيري از ريزش آن: صبح و شب هر بار به مدت حداقل 2 دقيقه؛
1 تا 2 قطره از لوسيون رزماري را با نوک انگشتان روي ابروها ماساژ دهيد.ایمنی
مصرف اسانس رزماری در دوران بارداری و شیردهی اثبات نشده است. از این رو بهتر است
در این دوران از استفاده از این دارو پرهیز شود.(11) در صورت مصرف بيش
از مقادير توصيه شده، احتمال بروز حساسيت پوستي وجود دارد. بعد از 4 هفته استفاده درست و
منظم، معمولاً قطع ريزش مو مشخص مي‌شود و با ادامه مصرف، رشد موهاي جديد تحريک
خواهد شد. لوسيون رزماري موجب ضخيم شدن موهاي کرکي و نازک مي‌شود. با
ادامه مصرف اکثر افراد به بوي فرآورده عادت مي‌کنند. از تماس لوسيون رزماري با چشم
خودداري شود. در صورت تماس اين لوسيون با چشم و بروز سوزش چشم و ريزش اشک؛ ابتدا
در حاليکه پلک‌ها بسته است با يک پارچه تميز يا پنبه آغشته به روغن زيتون يا روغن
کنجد با دقت روي پلک‌ها و اطراف چشم را تميز نمایيد، سپس حداقل به مدت 15 دقيقه
چشم را با آب سالم بشوييد. حداقل تا 2 ساعت بعد از مصرف لوسيون رزماري از شستن محل
خودداري نماييد تا جذب فرآورده به خوبي صورت گيرد. از تحت فشار قرار دادن موها
(مانند بستن با کش، تل، گيره سر و وسايلي از اين قبيل) و استفاده از وسايل خشک کن
و سشوار خودداري نماييد.
References:
1.Borowiecka J., Sienna M.: [Cosmetic use of Rosmarinus officinalis]
Wykorzystanie rozmarynu lekarskiego w kosmetyce. Pol J Cosm 2005; 8(3):
183-190
2.Al-Sereiti
MR, Abu-Amer
KM, Sen
P. Pharmacology of rosemary (Rosmarinus
officinalis Linn.) and its therapeutic potentials. Indian J Exp
Biol. 1999; 37(2):124-30.
3.Murata K, Noguchi K, Kondo M, Onishi M,
Watanabe N, Okamura K et al. Promotion of hair growth by Rosmarinus
officinalis leaf extract. Phytother Res 2013; 27(2): 212-7.
4.Randomized trial of aromatherapy. Successful treatment for alopecia areata. Arch
dermatol. 1998 Nov; 134(11): 1349-52
5.لهراسب محمدحسین ، قدرت مهشید، مشکی باف محمدحسن.
1393. تاثیر درمانی داروی مینوکسیدیل با رزماری و ترکیب هر دو بر بیماران مبتلا
به بیماری طاسی منطقه‌ای. مجله دانشگاه علوم پزشکی فسا. جلد ۴ شماره ۴
صفحات ۴۷۵-۴۸۴.
6.Panahi Y, aghizadeh M, ahmaspourMarzony E, Sahebkar AH.
Rosemary oil vs. Minoxidil 2% for the treatment of Androgenetic Alopecia: A
randomized Comparative rial. Skinmed. 2015 Jan-Feb;13(1):15-21.
7.M.Evans: A guide to herbal remedies. C.W.Daniel. 1990 ISBN No. 0 85207
221
8.P.Back. he Illustrated Herbal. 1987. Hamlyn Publishers through Octopus
Books printed in Hong Kong by Mandarin. ISBN No.0 600 553 361
9.Duke JA. he Green Pharmacy. Sylan Press; 1996.
10.N.Y. OséeMuyima and LeratoNkata. 2005. Inhibition of the Growth of
Dermatophyte Fungi and Yeast Associated with Dandruff and Related Scalp
Inflammatory Conditions by the Essential Oils of Artemisia Afra, PteroniaIncana,Lavandula Officinalis and Rosmarinus Officinalis. Journal of
Essential Oil Bearing Plants. 8 (3) pp 224-232
11.Vijayakumar R, Muthukumar C, Kumar and Saravanamuthu R (2006).
Characterization of Malassezia Furfur and its control by using plant extracts. Indian
J. Dermatol., 51(2): 145-148.
12.Community herbal monograph on Rosmarinus officinalisL., aetheroleum. Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC).
EMA/HMPC/235453/2009
آخرین بازنگری: 8/3/1395/ rb
نام کاربری
عبور
مرا به یاد داشته باش
ترنجی را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید :
| |
| |
© حق نشر از 1392.کپی برداری از یک قسمت یا تمام هر کدام از مطالب وب‌سایت ترنجی تنها با با ذکر منبع و نام نویسنده امکان پذیر خواهد بود.
9