اسم سیاه دانه به زبان ترکی

جهت عضویت در گروه تلگرامی “اسامی ترکی گیاهان” که در راستای جمع آوری و احیای اسامی ترکی گیاهان با هدف استخراج و گسترش دانش بومی گیاهان آذربایجان ایجاد شده است، از لینک زیر کمک بگیرید: 

  کتاب “اسامی محلی گیاهان آذربایجان” منتشر شد. 

ا بیش از 1400 نام محلی ترکی آذربایجانی و مطابقت آن با اسامی فارسی، انگلیسی و علمی

برای اطلاعات بیشتر با s.jamshidy@gmail.com تماس حاصل کنید.

اسم سیاه دانه به زبان ترکی

آشنایی کلی با گیاهان به رشته و تخصص خاصی نیاز و اختصاص ندارد. مردم عادی بومی واژه ­هایی را برای نام­گذاری گیاهان استفاده می­ کنند که در بسیاری موارد هم بسیار دقیق بوده و با نامگذاری های علمی همخوانی دارد.

با این وجود، بسیاری از متخصصین آذری زبانی که به نوعی با گیاهان سروکار دارند نیز با واژه­ های بومی ترکی آذربایجانی آشنایی کامل ندارد. در این نوشته، مجموع ه­ای از اسامی گیاهان بومی شهرستان میانه به زبان ترکی آذربایجانی با زبان محاوره ای عامه مردم میانه جهت آشنایی همشهریان محترم و آذری­ زبانان عزیز و متخصصین رشته­ های مختلف مرتبط با گیاهان تهیه و تدوین شده و معادل فارسی هر کدام از آنها نیز آورده شده است، باشد که به سوالات مکرری که در این زمینه از سوی مردم عادی و دانشجویان و حتی متخصصین می­ شود، به طور قابل قبول پاسخ داده شود.

در مطلب قبلی در همین سایت، 70 مورد از این گیاهان مفصلاً معرفی شد و در آن تلفظ آذری، نام عمومی انگلیسی، نام علمی، تیره (خانواده) گیاهی نیز برای تک تک این گیاهان درج شد. در این مطلب، از درج موارد مذکور به دلیل تخصصی کردن مبحث خودداری شده است. با این وجود علاقمندان می تواند با مکاتبه با نگارنده از طریق آدرس ایمیل s.jamshidy@gmail.com علاوه بر دریافت این مطالب، نظرات و پیشنهادات خود را ارایه فرمایند. در صورتی که به نظر شما گیاهی از قلم افتاده و یا در این زمینه مشخصات گیاهی را که به زبان محلی نام آن را می دانید، اطلاعاتی مدنظرتان بود، مطرح بفرمایید تا حد توان پاسخگو باشیم.

این مجموعه پس از تکمیل، در مجموعه ای همراه با تصاویر و مختصری در خصوص خواص این گیاهان به چاپ خواهد رسید. باشد که در صیانت و حفظ واژه های اصیل گیاهان و انتقال آن به نسل های جدید قدمی برداشته شود.

شماره   ترکی آذربایجانی (محاوره میانه ­ای)   معادل فارسی

1         آت قویروغو                                دم اسب – بهمن (شال دم)

2         آجی بی­آن                                 تلخه بیان

3         آغ اُت، وَلَه میر                           یولاف وحشی

4         آلا قانقال (آلا قالقان)                    کنگر صحرایی

5         اَستوقودوس                             اسطوخودوس

6         اِشَّک خشخاشی                         ورث

7         اِشّک/سَبَرگه یونجاسی، ساری یونجا   یونجه زرد

8         اَمَن کُومَنجی (دوگمَچَه)                پنیرک

9         اوزَرّلیک                                اسپند

10        اوش قولاخ، سَبَرگَه                    شبدر

11        اوشقون                               ریواس

12        اَوَلیک                                 ترشک مواج

13        ایپلیکجًه                              تمشکین

14        ایت اوتو، آغ باش، قوخاغان          ازمک

15        ایت سوآلاغی                         کلاغک

16        ایلیشیم، بوستان پوزان، سرطان، ساریلیخ، لیف       سس

17        ایسپناخ                                    اسفناج

18        ایلان یاستیغی                             نی لویی

19        اینَک امجَه یی                             مگس ­گیر، سیلن

20        بابانِح                                      بابونه

21        بادامچا                                    بادام کوهی

22        بالاغ اُتو                                   کاهوی وحشی

23        بالِح دنی                                  تخم بالنگو

24        بالدیرقان                                   گلپر

25        بَنوشَه                                      بنفشه

26        بورانی                                      کدو تنبل

27        بَزَرَک                                       بزرک، بذر کتان

28        بورک آغاجی                               دارواش

29        بوی                                        شنبلیله

30        بوی تیکان (بوییک تیکان)               تمشک

اسم سیاه دانه به زبان ترکی

31        بویاق                                      روناس

32        بویمادَرَن                                  بومادران

33        بیزوشا                                     بارهنگ کبیر

34        بیسم اله گولی                            درخت اقاقیا

35        بولاغ اوتو                                علف چشمه

36        پازی تره سی                            برگ چغندر

37        پَرپینَه                                     خرفه

38        پُؤلیک، سَنگَنَح                            ماشک

39        پیتیراخ (دُووز پیتراغی)                  توق

40        پیرپیز                                     آتشین

41        پیش­ پیشی                               بیدمشک

42        پیشیک اوتو                          علف گربه، سنبل­ الطیب

43        پیشیک جیرناغی، جوجَه گوزو، چنته چوبان  کیسه کشیش

44        تَرَه توندَ، آجی تَرَه                       شاهی، تره تیزک

45        تل                                       کمبوزه

46        توپّیز (قوش قونماز)                     شکرتیغال، قندورک

47        توکلوجَه                                  چای کوهی

48        تورپَح (تورپک)                          خردل وحشی

49        تورشَک                                  ترشک

50        تولکو قویریغو                            دم روباهی، جو وحشی

51         جین جیلن (جین جیلم)                علف جوجه

52        جَیَن                                     جگن

53        جین قارپیزی                            کَوَر، هندوانه ابوجهل

54        چاتلانقوش، آغ ساقیزی، پیرآغاجی      بنه

55        چاقّیرتیکانی                             گل گندم چمنزار

56        چالی                                     سنجد تلخ

57        چای آلاغی                               مرزنگوش

58        چای دوویسی (آش دووسی)           برنج گرده، برنج چلیپا

59        چاییر                                    مرغ

60        چوبان یاستیغی                         کلاه میرحسن

61        چیتدیخ (چیرتدیق)                      کاسنی

62        خانم سالّاندی، قیرمیزی پاچا، قاراگُز     تاج خروس

63        ختمی گولی                             گل ختمی

64        خَشَ                                     اسپرس

65        داری                                     ارزن

66        داش جاباغی                            گلسنگ

67        داغ سوغانی                            پیاز کوهی

68        داغ مَرزَسی                              مرزه کوهی

69        دامارّیجا (بوی یارپاغی)                 بارهنگ صغیر

70        دَلَ بنگ                                 رازیانه

71        دلی بات بات                            بنگدانه

72        دمیرتیکانی                              خارخاسک

73        دَوَ تیکانی یانداخ (یانداق)              خار شتر

74        دَوَدابانی                                 گوش خرگوش

75        دوشان آلماسی، چالقی                  شیرخشت، چالگو

76        دوه دابانی                               زیره هرز زراعی

77        دیل قانادان                              شیرپنیر

79        ساباح­ گُرَسَن                            اویارسلام، آبیارسلام

80        سارماشیخ، پوشَنَ                       پیچک صحرایی

81        ساری تیکان                              گلرنگ وحشی

82        ساری گول                              نسترن مطعر (زرد)

83        سرچَه اُتو                               گندمک، گندم دانه تسبیحی

84        سوپورگَه                                سورگوم جارویی

85        سوتتوجَ، سوتّی یَن                     فرفیون

86        سووآلاخ                                موسیر

87        سُوید/سوگود                            بید

88        سُوید اُتو                               هفت بند ایرانی

89        سهلاب                                  ثعلب باتلاقی

90        سیغیر/سیری قویروغو                  گل ماهور، خرگوشک

91        سیلیف                                  سوروف

92        شادَنَه، چَتَنه                            شاهدانه

93        شاماما                                  دستنبو

94        شَتَره (شاتَرَه سی)                     شاه تره

95        شقّنَه (اِشّک لالَه سی)                شقایق وحشی

96        شلقم                                سیب زمینی ترشی

97        شومو (شومون)                     اسفناج چهار دانه ای

98        شووَرَن                              خاکشیر

99        شیرین بی­آن                          شیرین بیان

100      صابون                                 سیلن، قلیونک

101      قاپاخلی­جا (خُروز داشّاغی)             قدومه

102      قارا بَزَرَح، زَی رَح                      بالنگو

103      قارا یمیشان                           زالزالک وحشی

104      قاراغاش (قَرَغاش)                    نارون

105      قارامیخ                                شبیه چالی

106      قارایارپاخ، قاراقولاخ                    مریم گلی

107      قارچیچه­یی (دانا داشّاغی)            گل حسرت

108      قارقا تاباغی، هویارپاغی               باباآدم

109      قاطیر قویریغی                         پنجهک، علف باغ

110      قان قورودان                            قیاق

111      قیرخ بوروم، گِچی اوتو، آت قویروغو    دم اسب

112      قَزاَیاغی (قازاَیاغی)                     پای غازی، غازپا

113      قزیل گول                              گل محمدی، گل گلاب

114      قلمه                                     تبریزی

116      قوزی قولاغی                           گاوزبان بدل (ایتالیایی)

117      قوش اَبَّیی، خرمن اوتو                علف هفت بند

118      قی نَنَه دیلی                           کاکتوس راکتی

119      قیندیرقا                                 سازو

120      قیزلار اوشقونو                         گیاهی شبیه اسپند

121      قیلپین                                 جومیش (علف پشمکی)

123      کروشنه                                 گاودانه

124      کروویز                                 کرفس وحشی

125      کّکیرَه (قاراباش، گوباش)             گل گندم

126      کلوخا                                گل جالیز

127      کورا                                   سپیدار

128      کهلیک اوتو                            آویشن

129      گچی بوینوزو                         خرنوب، جولدوزک

130      گلین بارماغی                        انگشت عروس

131      گوزبان، گوزابان، سیغیر دیلی، دیل اوتو    گاوزبان

133      گوش دیلی                         درخت زبان گنجشک، ون

135      گیلدیک (ایت بورنو)                نسترن کوهی، نسترن شرقی

138      نوروز گولو                           زنبق وحشی

139      وَرَک                                 رز ایرانی، علف خرس

140      هنقیلیش/خنقیلیش، داغ ­تَرَسی    شیر مرغ، علف تگرگی

141      یارا اوتو، قان قورودان               بومادران هزاربرگ

144      یاغلوجا، شوران                      سلمه­ تره

145      یربادامی                             بادام زمینی

146      یِل آپاران، یل قووان، شوشَه قلیان  گل قاصد

149      یورقون/یولقون (آغاجی)             درخت گز

           §      گلسنگ نوعی گیاه نیست بلکه موجودی است که از همکاری قارچ و جلبک ایجاد شده است

§      نوروز گولو در میانه به خیارک گفته می شود در حالی که در سایر نقاط آذربایحان به این نام به زنبق وحشی اتلاق می شود.

§      مرحله کال میوه‌هایی مثل طالبی، گرمگ و خربزه را “کمبوزه” می‌گویند.

§      یارما (بلغور) خرده ­های دانه غلات مثل گندم، جو و یولاف است.

در جمع آوری این مطالب مهندس عادل رمضانی، مهندس محمدرضا مختاری، مهندس سعید صادقی، طهماسب کاوسی و محمدباقر مشایخی کمک های ارزنده ای نمودند که بدین وسیله از ایشان قدردانی می نمایم. 

کتاب “اسامی محلی گیاهان آذربایجان” به زیر چاپ رفت.

نویسنده: سلیمان جمشیدی       https://www miau. ac .ir/ blogs/ jamshidi

اینگ امجگی رو معنیشو بگید نه معنیشو میدونم میخوام بدونم تو عطاریا بهش چی میگن ممنون

نه دوست عزیز. در برخی از شهرهای آذربایجان به اشتباه به یک میوه (هندوانه کوچک) میگن یئمیشان، همینطور که به خمبزه بعضی از شهرهای مغان میگن یئمیش. در حالی که اکثر ترک ها به زالزالک میگن یئمیشان.

آویشن همون کهلیک اوتی خودمون هست. تو تهران بری عطاری میبینی که گیاه کهلیک اوتو میفروشن وروش نوشتن آویشن کوهی

باسلام نام فارسی گل ((آشارداشار)) لطفا ممنون میشم

من یک گل دارم که نام ترکیش میشه (((آشار داشار )))من الان نام فارسی اش را نمی دانم لطفا به من بگید ممنون

با سلام يه سوال داشتم كاراباش اوتى به فارسى يا عربى چى ميشه ؟ لطفا اگه كسى ميدونه جواب بده ممنون

درود،ببخشیدگیاه ماریانابه زبان آذری چی میشه؟

سلام به تمامی دوستان عزیز دوستان واستادان گرامی قالقان همان خار شتر نیست این نام به اشتباه در میان افتاده . خار شتر که از آن عرق خارشتر هم میگیرند گیاهی است که در صحراهای خشک هم رویش دارد اما قالقان نمیتونه در صحاری بی باران رشد کنه قطر بدنه و شاخه های خار شتر از دو میلیمتر تا حدود پنج میلیمتر است با خارهای تیز ولی قالقان دارای قطر بدنه حدود یک تا یک و نیم سانت است که در بالای هر شاخه هم میوه خارداری داره به نام توپوز . بهتر است کمی بیشتر تحقیق کنیم البته با پوزش فراوان از دست اندر کاران وتشکر زیاد باید بگم که در معادل سازی اشتباه زیاد هست

سلام وقت تون بخیر تشکر از مطالب ارزشمندتون . گیاه شیتیجه رو کسی میشناسه ؟ اگه عکسی ، اطلاعاتی از مکان رویش ، نام های معادل ان در فارسی و …. در داختیار داشتید ممنون میشم کمکم کنید .

اویشن فقط در شیراز هست و از کلمه اویش به معنی برگ پهن هست ولی کهلیک اوتی اذربایجان معادلش میشه کاکوتی

کهلیک اوتی از کی تاحالا آویشنه باسواد🤪🤨🤨نصف گیاهارو اشتباه نوشتید🤨

گالگا (نام علمی: Galega officinalis) شیرین بیان سا ،نام یک گونه از تیره باقلاییان است. به دلیل خاصیت ضد دیابت و شیرافزا بودن این گیاه، گالگا را در رده گیاهان دارویی دسته‌بندی کرده‌اند. گالگا گیاهی است علفی دایمی از خانواده لگومینه که به صورت وحشی در مناطق مرطوب و کم ارتفاع رشد می‌کند.[۱] از زمان‌های قدیم، گالگا به عنوان داروی ضد دیابت، تب و عفونت‌های انگلی کاربرد داشته است. همچنین از این گیاه را جهت خوراک بز، گوسفند و [[گاوها]] استفاده می‌کردند.[۱

سلام. به زالزالک که آت گوتی میگن. یمیشان ک چیز دیگریست. شبیه هندونه در اندازه خیلی کوچکترر

در فارسی به گیاه پات پات چی میگند؟لازم به یاداوریست این گیاه در کوهپایه های آذربایجان در بهار میروید دارای کپسولهای منظم در یک خط به ساقه چسبیده اند و بزرگتر از نخود و کوزه ای شکل میباشد و داخلش بذرهای ریز میباشد در ضمن خوردن دانه های این گیاه، سمی و تب بدن را بالا برده و توهم زاست شاید در حالت حاد سبب مرگ هم شود

سلام و خسته نباشید .من خودم ترکی زبانم وقتی خیلی از گیاهها که لازمم بود از اینترنت میگرفتم اما نمیدونستم به ترکی کدوم گیاه میموندم اما به کمک شما اطلاعاتم خوب و راحت شدم از سر در گمی سپاس و ممنون🙏

قره دنه با سیاه دانه فرق میکنه درصورتی که معنی درسته ولی دو مدل سیاه دانه وجود داره یکیش سیاه ولی داخلش قرمزه گرد واز نخود کوچکتره

باسلام اززحمات شمادررفع معضل ترکی به فارسی گیاهان بسیارممنونم

سلام.نام فارسی پمادی به نام ازوای چیست برای دردمفاصل وپااستفاده میشه

یکی از جالبترین چیزایی که تازگیها مشاهده کردم این بود که ما خودمون اسم خیلی از گیاهان و درختهای اطرافمون رو نمیدونیم درحالیکه همگی اسم دارن و روز بروز بخاطر فوت کسانیکه این اسامی رو سینه به سینه یاد گرفتن داریم اون اطلاعات رو از دست میدیم و در حقیقت دانش چند هزارساله داره کلا از بین میره. چند وقت پیش در روستایی بودم و درخت جالبی بود و از یک آقای کهنسال که همونجا تشریف داشت اسم درخت رو پرسیدم گفت نمیدونم! از چند نفر دیگه هم همونجا پرسیدم گفتن نمیدونیم! خیلی جالبه که کسی 80 سال کنار یک درخت زندگی میکنه ولی نمیدونه اسم اون درخت چیه در حالیکه مطمئن هستم اون درخت اسم تورکی هم داره چون در آذربایجان خیلی زیاده. واقعا جای تاسف داره که هیچ کار علمی و تحقیقی در این زمینه از طرف متولیان انجام نمیگیره و یا اگر تحقیقات جسته گریخته ای هست به ثمر نمیشینه. وظیفه دانشگاهیان بساز بفروشی و آپارتمان سازی نیست بلکه وظیفه دانشگاهی تحقیق و تبیین استاندارد هست.

گیاه قالقان که به عرقش میگن “قالقان عراقی” میشه همان خار شتر و عرقش در بعضی عطاریها و عرقیات فروشیها موجود هست

میشه با شما از طرق تلگرام در ارتباط بود شماره تلگرامم ۰۹۳۳۳۴۱۹۰۹۴

سلام آقای دکتر وقت به خیر گیاه هست که در گویش آذری بهش jiddan میگن همونطور که درفارسی مثلا به آدم کوتاه و ریز اندام کوتوله میگن شما میدونی چه گیاهی هست البته عکس بذر گیاه رو دارم میتونید تشخیص بدید؟؟

با توجه به اینکه من دیابتی درجه ۲ هستم به من سفارش اکید کرده اند که گیاه گالگا مصرف کنم ولی هرچه به عطاری ها مراجعه می کنم در مورد این گیاه اظهار بی اطلاعی می کنند خواهشا اگر کسی نام و یا معادل ترکی و فارسی این گیاه را می داند راهنمایی و به دیگران نیز در مصرف آن توصیه اکید کنند – با تشکر فراوان

سلام خسته نباشید شرمند قوچ اوتی چیه اسم فارسیش چیه چه گیاهیه قوچ اوتی

لطفآ بفرماييد، اسم محلي گياه “مريم گلي” به تركي ميانه اي چي هست؟ ممنون ميشم

فکر کنم دونگ کوئی. این رو بنویس تو گوگل برات میاره

سلام نمیدونم چرا دوستان اصرار به دانستن نام فارسی بعضی از گیاهان دارند فقط همینقدر گفته باشم که بیشتر این گیاهان معادل فارسی ندارند و بیشتر من در آوردی هستند

معادل فارسي گياه دارويي عشوت يا اشفت يا عشفت چيه؟؟ بسيار سپاسگزارم از راهنمايي شما

سلام خیلی خوبه ازتون ممنونم. آیا افتیمون همان ایریشیم نیست؟

سلام خوبين ببخشيد اسم فارسي گياه فيلانتوس نيروري چيه؟براي سنگ كيسه صفراست لطفا خيلي نياز دارم

برای این قبیل واژه ها به این پست مراجعه بفرمایید:

اصطلاحات ترکی در رشته گیاهپزشکی (با تاکید بر واژه های مصطلح در شهرستان میانه)

اریک قیزاردان: حشره بالغ (سوسک شاخدار) کرم سفید ریشه 

ببخشید گیاه چادان گوش”ترکی” به فارسی اسمش چیه؟؟ گیاهی که برا بیماری برص و لکه پیسکی استفاده میشه

سلام نام ترکی اش بویاق است که در متن بالا نیز آمده است.

کسی میدونه ترکی زیره سیاه چی هس.ممنون میشم هر چ زودتر پاسخ بدین

صبر زرد همون الوئه وراست برای پوست استفاده میکنند

دقیقا آویشن جداست کاکوتی جداست کاکوتی همون کهیلیو اوتی

سلام لطفا ترخدا بگین چجوری میشه کتاب شمارا خرید و نام های ترکی رزماری و ترنجبین و خار مریم و زیرفون و گل راعی رو بگین؟ من شدیدا به کتاب شما احتیاج دارم لطفا قیمت و اینکه چجوری برام میفرستین را بگین؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

بزرک در واقه همان بذر کتان قهوه ای است که خوراکی انسان هم است کتان سفید مخصوص پرندگان و. .. است

كاكوتي=كهليك اوتي(من ترك تبريزم ودر تهران زندگي ميكنم وآويشن تازه خريدم، به هيچ عنوان آويشنمعادل كهليك اوتي نيست)

فعلا خیر. گرانی کاغذ و بقیه هم مزید بر علت شده که دلسرد شده باشیم. 

بله دقیقا درسته. در مورد خواصش جستجو کنید و مطالب زیادی هست. 

سلام خسته نباشید میخاستم بدونم ازوای یا همون صبر زرد ایا همون الوورا هست؟خواص ازوای چیه؟اگه کسی میدونه جواب بده لطفا

سلام خداقوت معادل ترکی گیاه کام که برای شکستگی استفاده میشه چیه ؟ ممنون میشم جواب بدید

سلام نام فارسی غارغا بورکی چی میشود ممنون ازلطف شما

گیاه قوچ اوتی در زبان محلی خلخالی ها معدل فارسیش چیه؟

در پست های قبلی چندین بار گفته شده. خودتان یک جستجو کرده و ببینید.

باسلام.میشه معادل فارسی اینجیبیروبگید.ممنون میشم.

بوی یعنی شنبلیله مایانا یعنی رازیانه ترکیب این دو داخل نان محلی بسیارخوشبو وخوشمزه هم میشود

سلام گیاه حماس به فارسی چی میشه کسی میدونه ممنون

کسی میدونه نام فارسی ازوای چیست وچه مزایای داره ؟

کسی میدونه نام فارسی ازوای چیست وچه مزایای داره؟

توی گروه تلگرامی گیاهان به صورت مصور و با اطلاعات بیتر فراهم است.

گونه ای از بومادران است. چون بسیار سریع اتش می گیرد به آن چوبان کیبریتی می گویند

در کشور ایران رشد نمی کند تا نام ترکی داشته باشد

چله داغی در مکان های مختلف به گیاهان مختلف گفته می شود اما از نظر علمی به گونه های جنس Eremostachys مثل E. laciniata, E.macrophilla, E levigata و E. Azarbaijania گفته می شود.

سلام دوستان چوبان کبریتی به فارسی چی میشه کیاهش تقریبا شبیه شوید هست و ما در مناتق اذربایجان باهاش توی سوتی شوربا و غداهایی که شیر داره میریزیم در صورت امکان اسم فارسیشو به 09356665320 اس ام اس کنید با تشکر

در مناطق مختلف به گیاهان مختلفی گفته می شوه ولی یکی از گیاهانی که به این نام شناخته می شود سورولو یا شوید کوهی است.

خار مریم: آلا قانقال در برخی منابع هم خوجا باشی نوشته شده است

اینجیبیر یا قیرخ ایاخ گیاهی هست که در فارسی به بومادران بیابانی معروف است.

بزرک همان تخم کتان نیست ما به ۲ نوع گیاه بزرک میگیم به تخم کتان که به رنگ سبز میره نمی گیم بعدا براتون عکس می فرستم الان ندارم

باسلام وسپاس از این جمع اوری اسامی کهلیک اوتی همان اویشن کوهی می باشد

سلام ببخشین فارسی مازی چیه؟میگن واسه فتق ناف بچه خوبه..ممنون

ایستی قودوز در ترکی گفته میشه و با استوخودوس فارسی فرق داره. چیزی که در اذربایجان به نام استوقودوس فروخته میشه بر حسب منطقه فرق میکنه در بیشتر جاها گل اروانه ( الوانا گولی ، داغ گزل اوتی) که گونه ای سالویا هست به جای استوقودوس میفروشندو در روستای کندوان گیاه استاکیس را بجای آن عرضه میکنند.

به گیاه هو چوه در زبان فارسی شنگرف گفته میشود. البته در برخ مناطق آذربایجان به گیاه گاوزبان کاذب( اکیوم ایتالیکوم ) نیز هوه چوه می گویند.

در زبان ترکی آذری دو نوع زیرح یا زیره داریم یک قزل زیرح یا قزل بزره نامیده میشه که تخم کتان است و دیگری قره زیرح که تخم بالنگوی شهری است.

به این گیاه که در مناطق مختلف آذربایجان با نام های قشنگی، قیشنگی، سیمکش نیز شناخته می شود مخلصه می گویند

در مورد این گیاه توضیحی دارید یا عکسی که بتوان از آن استفاده کرد؟

سلام ببخشید ترکی گیاه جاشیر یا گاوشیر چه میشود لطفا هرکی میدونه بگه

سلام کاربرانی که بدنبال اسم فارسی گیاه زرح یا زیره هستند… اسم فارسیش “ریزه” است

با سلام “الگَز” یک نوع سبزی کوهی است که در منطقه خوی ییلاق حاجی بیگ در محدوده روستای کاپوت به فراوانی یافت میشه که اسم آن در اصل کُردی میباشد و در مناطق کُردنشین وجود دارد و ترکهای عزیز با آشنایی آن و جمع کردن آن با همان اسم به کار میبرند این گیاه به استثنای سایر گیاهان دیگر دارای محبوبیت بیشتر و از اردیبهشت تا اواخر خرداد رشد و قابل برداشت میباشد. در خدمت شما عزیزان و میزبان دل گرمتون هستیم😊 “روستای تاریخی کاپوت”

بزرک همون زیرح است که به رنگ قهوه ای تیره است ولی قیزیل زیرح ، به تخم کتان میگن که دانه های اون کلا با بزرک فرق داره و درشت تر هست

سلام پرش اسم غلاتی به زبان ترکیِ، فارسیش چی می شه؟!

بزرک همون زَیرح هس به ترکی ما یه نوع داریم به رنگ قهوه ای سوخته که طبعش گرمه تفت میدیم و اسیاب میکنیم با پنیرمیخوریم یا یه جور دیگه و یجور هم هس که همون تخم کتان به رنگ تیره هس بهش میگیم قیزیل زیرح

سلام. معنی گیاه هوه جویه چیه به فارسی ؟، و خواص ان؟؟؟ تشکر

سلام با تشکر خیلی خوب بود. میخاستم بدونم که اسم ترکی گیاه اوسطوخودوس داغ قیزیل گولی نمیشه چرا که من به این اسم گرفتمش و همون خواص رو هم داره.

خیلی خوبه ممنون از راهنمایی هاتون اگه میشدکتاب کامل معرفی گیاهان دارویی به زبان‌های ترکی وفارسی با ارسال پیامک به در خانه فرستاده میشد خیلی خوب میشد

زی همان زاج است که در زبان ترکی به آن زی میگویند

ممنون ساغ اول حداد عادلین جدوابادین ده بو فرهنگ وبوفولکلور وسواد یوخدی شکر اولسون بوجود غنی دیلیمیز وار

دوستان عزیز توجه کنید بعضی از کلمات واسمها معادل فارسی ندارند و مخصوص زبانزیبای ترکی میباشد خواهشا تلاش نکنید که حتما معادل فارسی برایش پیدا کنید شاید در آینده فرهنگستان حداد عادل یه چیزی برایش پیدا کند که زبان از گفتنش قاصر باشد

سلام بزرک که پودر شده رو از بچگی ما میخوردیم وبهمون میگفتن اسمش گووود هستش امروز من تخم کتان خوردم خیلی با اون فرق میکرد ایا همونه یا فرق میکنه

دمشقی (راست) و (چپ) طبقه‌بندی علمی فرمانرو: گیاهان Division: گیاهان گلدار رده: دولپه‌ای‌ها راسته: گل‌های ساعت

دمشقی (راست) و (چپ) طبقه‌بندی علمی فرمانرو: گیاهان Division: گیاهان گلدار رده: دولپه‌ای‌ها راسته: گل‌های ساعت

نیگلا داماسکنا نیگلا داماسکنا، Nigella damascena طبقه‌بندی علمی فرمانرو: گیاهان رده: دولپه‌ای‌ها راسته: آلاله‌سانا

«ترکی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای روستایی با این نام، ترکی (کوهرنگ) را مشاهده کنید. «زبان ترکی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای ط

«ترکی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای روستایی با این نام، ترکی (کوهرنگ) را مشاهده کنید. «زبان ترکی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای ط

Ottoman Turkish لسان عثمانى lisân-ı Osmânî منطقه امپراتوری عثمانی دوره حدود 15th century – developed into زبان ترکی in 192

«ترکی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای روستایی با این نام، ترکی (کوهرنگ) را مشاهده کنید. «زبان ترکی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای ط

«ترکی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای روستایی با این نام، ترکی (کوهرنگ) را مشاهده کنید. «زبان ترکی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای ط

ساخته‌شده توسط جان رونالد روئل تالکین تاریخ ح. 1945 – 1973 تنظیم و استفاده موردور در سرزمین میانی کاربران None since جا

ساخته‌شده توسط جان رونالد روئل تالکینتاریخ ح. ۱۹۴۵ – ۱۹۷۳تنظیم و استفاده موردور در سرزمین میانیکاربران None since جان رونالد روئل

برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معت

برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معت

افشاری گویشگاه‌ها: آذربایجان، ایران آناتولی، میانرودان، خراسان، کرمان، کابل. شمار گویشوران: بیش از ۶۰۰٬۰۰۰ نفر[

منطقه آسیای مرکزیدوره منقرض شده در قرن ۱۳اُمتبار: زبان‌های ترکی ترکی جنوب شرقی (کارلوک)سامانه نوشتاری خط اورخون، براهمی، آرامی-مش

«ترکی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای روستایی با این نام، ترکی (کوهرنگ) را مشاهده کنید. «زبان ترکی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای ط

عناوین این بخش از آکاایران توسط موتورهای جستجو از دانشنامه ها باز نشر میگردد چنانچه موردی بر خلاف موازین قانونی جمهوری اسلامی ایران مشاهده نمودید ما را مطلع نمایید.

زعرور. نلکه. کنوس. گونه­ای زالزالک. گونه­ای گوجه‌ی وحشی.

گیاه سه‌برگ. در زبان ترکی با نام «یورونجه» نیز مشهور است.

گونه­ای درخت مجوّف که پوست آن دارای سه‌ لایه‌می‌باشد.

گیاه خاراگوش. افسنطین. زریره. نوعی بومادران کوهی.

خربزه‌ی ابوجهل. هندوانه‌ی ابوجهل. حنظل.[7] « ایتی بولک »، «هند قاوونی»، «قابا» نیز گویند.  

دانه‌ای خوشبو شبیه سمسم که روغن آن برای بیماری جرب مفید است.

بالیق اوتو. سمّ‌السمک. گیاه ماهی‌زهرج. «سیغیر قویروغی» نیز گویند.

عنّاب. درخت و گیاه «تبرخون»[12] که در رنگرزی کاربرد دارد.

علفی که در فصل تابسان چیده و در زمستان به دواب دهند.

گونه­ای پسته‌ی وحشی که برگ و پوستش در رنگرزی بکار می‌رود.

در اصل «بوغورتیکان»[13] می‌باشد. ترموش. تمشک. شجره‌ی موسی. توت سه‌گل.

شنبلیله. نعناع وحشی. پونه. حلبه [درخت عرفج]. درخت قناد که خاری مانند سوزن دارد.

بئش بوغدای . سیاهدانه که در میان گندم می‌روید. لوپک نیز گویند.

دوققوز دون. درختی که نه پوست دارد و چوب آن در کمان صلابت دارد.

اشنان. شاه‌توت. گیاهی است که چرک لباس را با آن تمیز کنند.

زردآلو. گونه­ای گوجه سبز را نیز گویند. عناب گیلانی. نام نوعی درخت.

گیاهی است که در کنار نهرها می‌روید. پونه‌ی وحشی.

گلینجیک چیچه‌یی. شقایق. لاله‌ی دشتی. شقایق نعمانی. لاله‌ی وحشی.

شکل صحیح کلمه «یاپورغاق» است. گیاهی شبیه برگ لاله. برگ درختان را گویند.

[1] – ترش‌گياه. گياهى كه به عربى «حماض» گويند. نوعى سبزى صحرايى بهاره‌ي خوردنى با طعمى نزديك به ترش كه در آشها ريزند. نام لاتيني اين گياه«Rumex» می­باشد. (لغت‌نامه‌ی دهخدا)

[2] – «‌ساق الحمام» كه در كتب فارسي با نام «شاه‌پسند وحشي» مذكور است. نام يوناني اين گياه «بارسطاريون» می­باشد. نوعى از غلّه كه كبوتران آن را بسيار دوست دارند. گروهي از گياهان بوستاني شامل. خيار چنبر. گرمك. كدو تنبل. بوراني…كه اغلب با نام «شال‌قاباغي» مشهورند.

[3] – كيلو. علف‌شيران را گويند، و آن ميوه‌اى است صحرايى شبيه به سيب كوچك و آلوچه، و عربان زعرور خوانندش. زعرور. كيَل. زالزالك.

[5] – ازگیل از کلمات دخیل ترکی در فارسی است. قسم وحشی این میوه در زبان ترکی «دونگل» و قسم مرغوب بوستانی آنرا «بئش بییق» گویند. در زبانا ایتالیایی این میوه را مشمولا گویند.

[7] – قثاءالحمار. لوفا. هندوانه‌ی تلخ. كوسته. كبست. كبسته.

[9] – بوزيدان. عودالكهينا. كهيانيا. نارمشك. رمان مصرى. عودالريح.

[10] – آس برّى. مورْد اسپرم. مُرد اسفرم. خيزران بلدى. قف و انظر. مورْد رومى. مورْد صحرائى. ريحان‌القبور.

[11] –  نباتى است كه در كنار آبها و زمين نمناك مي‌رويد مخصوص زمانى نيست و بر روى زمين پهن می­شود. در رفع سم اقسام مارها و سگ ديوانه گزيده مفيد است. نوعى از حرشف است كه كنگر باشد و آنرا به فارسى «بيدگيا».

[13] – بوغور در ترکی شتر دوکوهانه را گویند و تیکان نیز به معنی خار و شوک می‌باشد.

[14] – بنظر من «جور بویا» صحیح است. و اشکان دیگر آن؛ جوزبوا، جوزبويا، گوز بيابانى، جوزالبر، جوز صلب است.

[16] – گلى است سرخ‌رنگ كه در ديارهند آنرا كلفه گويند. گل يوسف؛ گل بستان‌افروز را گويند و بعضى گل زرد را گفته‌اند. ضومر؛ اماريطن. حوراسفند. طروقون. صريرا. دج‌الامير. زلايف الملوك. گل حلوا. زلف عروسان.

[17] – پاپيتال. پاپيتال معمولى. حبل‌المساكين. برشن. بقلة‌الباردة. تال. اخفاك. قسوس. داردوست. دردوس. تويجه‌لى. ولگ. ولگم. بلگم. تبج. لشك. ولو. بلو. بلوه. لكو. صارمشق. چاندنى‌بيل. لبلاب‌كبير. حلبلاب. مهربانك. عشق پيچان. پويچه می‌باشد.

[18] – اذاراقى قاتل الكلب. خانق الكلب. كُچُلَه. كچلا. كوچوله. ازاراقى. گياهى است از تيره‌ي خرزهره كه چندين گونه دارد و همه قى‌آور و مليّن هستند.

[19] – بزرقطونا. بذر قطونا. شكم‌پاره. اسفرزه. اسپغول.

[21] – به عربى اسم شكوفه‌ي حناست و به سريانى «لفجى‌كفررا» و به رومى «اورسيقون» و به يونانى «سداموفور» نامند.

[22] – پيلغوش. سوسن منقش. فيلگوش. آذان‌الفيل. نوعى سوسن كه آن را «آسمانگون» گويند.

[23] – ذنب الحصان. ذنب الفرس. ذنب الخيل. كنياث. حشيشة الطوخ. آت قويروغى. امشوخ. ذنب‌الخيل. كرفس كوهى را گويند. «لحية‌التيس» و «اوريباسيوس» گويند: «لحية‌العنز» را گويند. به سريانى «تويورا» و به يونانى «فياواديس» گويند.

[24] –  شبرم. گياهى است شيردار و آن بيشتر در صحرا و كنارهاى جويها رويد و رنگ ساق آن به سرخى مايل است. گويند اگر گاو آن را بخورد بميرد و گوسفند را مضرت نرساند و آن را به شيرازى «گاو نبطونك» خوانند.        

[25] – به پارسى «مازو» گويند و به يونانى «فقس»، و بهترين آن بود كه سبز بود و سوراخ نداشته باشد و آن را «بقاقاليس» خوانند و آن غوره بود. و آنچه رسيده بود سرخ‌رنگ و سست و بزرگ بود. تبریزیان گؤی مازی گویند.

[27] – هندوانه‌ي ابوجهل. قثاءالحمار. لوفا. هندوانه‌ي تلخ. كوسته. كبست. كبسته.

[28] – در زبان اصیل ترکی «راسو» و «موش خرما» را نیز که قاتل مار است یارپوز//یارپیز گویند. و از اینرو گویند «ایلان یارپیزدان قاچار او دا یوواسی‌نین آغزیندا بیتر» (مار از راسو بدش می‌آید، امّا هر جا برود با او روبرو می‌شود.) مثل مذکور در میان مردم آذربایجان به شکل ناردست بکار می‌رود و این برداشت و استفاده‌ی نادرست (به معنی گیاه) باعث گردید که مرحوم دهخدا نیز دچار اشتباه بزرگ تاریخی شوند. دهخدا کلمه‌ی «یارپوز» را که در این مثل گونه‌ای حیوان و قاتل مار  است؛ گیاه فرض نموده و موقع ترجمه‌ی این مثل ترکی و انتقال آن به خزینه‌ی امثال حکم فارسی؛ دچار خطای فاحشی گردیده‌اند (حیوان را با گیاه یکی دانسته) و مثل ترکی فوق را به شکل غلط «مار از پونه (گیاه) بدش میاد دم لونه‌ش سبز میشه» ترجمه کرده‌اند. مثل ترکی گرته‌بردای شده‌ توسط علّامه دهخدا هنوز هم در زبان فارسی به شکل و معنای غلط بکار می‌رود. حسن اوموداوغلو.

[29] – یونجه از کلمات دخیل ترکی در فارسی است که از ایام کهن در زبان فارسی داخل گردیده است. ایرانیان قدیم این گیاه را «اسپست» می‌گفتند.

درمانهاي گياهي کهليک اوتو عاراغي : عرق آويشن يا کاکوتي ، براي رماتيسم و درد اندامها تجويز ميشود . يارپيز گولو عاراغي : عرق گل پونه ، براي هر نوع دل درد به کار ميرود .بوي مادران عاراغي : عرق بومادران براي اسهال مفيد است .سي بير قويروغو ( هووه جووه ) : ماهور ، از آين گياه مرحم براي زخمها درست مي کنند .شيرين بيان ، براي زخم معده مفيد است . چله داعي : نوعي علف است که براي درمان شکستگي ها به کار مي رود .نار قابيغي : پوست انار ، دمل دندان را باز مي کند . بابانه ک : گل بابونه ، براي رفع درد دل بچه ها مفيد است .جين جيلين : نوعي دانه وحشي است که براي درمان فتق به کار مي رود . امن کومه جي : پنيره ک ، اين گل را با بنفشه و گل کدو و گل ختمي مخلوط کرده و آن را چهل گل مي گويند که مصرف عمده اش در دل درد بچه هاست .ته زه ته ره ( ته ره توره ) : شاهي يا ترتيزک ، براي اگزما و زخمهاي علاج ناپذير و سودا مصرف ميشود . لاغ لاغا : به زه ره ک را در هاون ميکوبند با مقداري شير مي جوشانند و روي دمل مي گذارند . اين مرحم را لاغ لاغا مي گويند . خانيم ساللاندي : تاج خروس براي شاش بند موثر است . ايت ايشيگي : باد باد ، ريشه اش براي زخم معده و تخمش براي تقويت قوه باه مصرف مي شود .

جاجيخ : زينان ، براي تقويت کبد با عسل مي خورند . قوش اوزومو : تاجريزي ، براي دندان درد مصرف مي شود . قالقان توخومو : گل پر ، براي دل درد مصرف مي شود . مير تيکاني : آدو ، براي درمان سوزاک به کار مي رود . قوش ابه يي : نوعي علف است که براي دفع کرمک و ساير انگلها به کار مي رود . بويور تيکاني : نوعي علف است که ميوه اش را براي تقويت مي خورند . گيلد گيلدي : نوعي علف وحشي است که دانه هايش را درون آش بيماران مي ريزند . بوياخ : رناس ، ريشه اش را در شکستگي مصزف مي کنند . جه نه وار پيسداغي يا قولاغا پيسدان : دنبلان ، دانه هايي هستند شبيه ليموي خشک که وقتي فشار دهند گردي نرم شبيه دود بيرون مي دهد که با استشمام آن خون دماغ بند مي آيد . چيت ليخ : کاسني ، تخم و گل آن براي دل درد مفيد است . اي ديلقاج : ريشه گياه وحشي است که براي شفاي زخمهاي داخل دهان مفيد است . قه ره قات : گياهي است که براي فشار خون مفيد است . قه ره چؤره ک اوتو : سياه دانه ، در خونريزي هاي زنانه مفيد است . اوليک توخومو : تخم گياه وحشي است در بيشتر ناراحتي ها از روي حدس مصرف مي کنند . نوروز گولو : عطرش مفيد است و مانع زکام مي شود . دانا اشاغي : گيلو ، بيشتر جنبه غذائي دارد و در کته مي ريزند . قه ره حيله : حليله سياه ، براي رفع دل درد و يبوست نافع است . توکلي جه : براي خيالات و جنون مفيد است . کره وه له : گياهي است که با شير زنان مخلوط کرده به بچه مي دهند تا دل دردش درمان يابد . يوغشان : علف وحشي کوهستاني است که در رفع انگل فوق العاده مفيد است .

سیاه‌دانه، یا «شونیز» (انگلیسی: Nigella Sativa) گیاهی یک‌ساله و گلدار و بومی جنوب غربی آسیا است.

در ایران این گیاه به‌ویژه در اراک و اصفهان به فراوانی می‌روید.[۱] از دانهٔ این گیاه به عنوان دارو استفاده می‌شود.

سیاه‌دانه از راستهٔ گل‌های ساعت (Ranunculales) و تیرهٔ آلالگان (Ranunculaceae) است. دانه‌اش دارای اثر قاعده‌آور، ضد کرم، ضد باکتری، مسهل و زیادکننده ترشحات شیر است.[۱]

سیاه‌دانه مزه‌ای تلخ و ادویه‌ای دارد با کمی ته‌مزهٔ توت فرنگی. از سیاه‌دانه در شیرینی‌جات و شربت‌ها و لیکورها استفاده می‌شود. بر گونه‌ای از نان پاکستانی معروف به نان پیشاوری همیشه سیاه‌دانه می‌پاشند.

سیاه‌دانه، سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه، کمون اسود، شونیز، شونوز و کمون هندی و خلفه که در اراک به این نام مشهور است[۳]

همچنین سیاله،سیاوله و سیاسونی(جافی) گفته می شود که به زبان کُردی است. برخی روایات اسلامی این گیاه را درمان هر دردی جز مرگ معرفی کرده اند

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Nigella sativa». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۱ آوریل ۲۰۰۷.

خداوند برای درمان بسیاری از بیماریها گیاهان زیادی را آفریده است که می توان به سیاه دانه اشاره کرد ، سیاه دانه را حتی امام رضا (ع) به آن اشاره مستقیمی کرده است و آن را دوای هر درد نامیده است .

نام علمی Nigella sativa سیاه دانه گیاهی یک ساله و گلدار و بومی جنوب غربی آسیا است. در ایران این گیاه به ویژه در اراک و اصفهان به فراوانی می روید. از دانهٔ این گیاه به عنوان ادویه استفاده می شود.

سیاه دانه از راستهٔ گل های ساعت (Ranunculales) و تیرهٔ آلالگان (Ranunculaceae) است.

دانه اش دارای اثر قاعده آور، ضد کرم، ضد باکتری، مسهل و زیادکننده ترشحات شیر است.

سیاه دانه مزه ای تلخ و ادویه ای دارد با کمی ته مزهٔ توت فرنگی. از سیاه دانه در شیرینی جات و شربت ها و لیکورها استفاده می شود. بر گونه ای از نان پاکستانی معروف به نان پیشاوری همیشه سیاه دانه می پاشند.

به نقل از آکاایران : سیاهدانه در فرهنگ زرتشتی از بهترین داروهاست و همیشه بدست ایرانیان بکارمیرفته است. سیاهدانه برای افزایش نیروی ایمنی جان و تن سودمند است.

سیاه دانه و روغن آن موثرترین و مفیدترین چیزی است که برای تقریباً هر بیماری، آلرژی یا حساسیت و حتا بیماری های جدی مانند نفس تنگی (asthma)، دیابیت، اختلالات در سیستم دفاعی بدن، زردی یا (Hepatit) ، ایدز (AIDS) و حتا سرطان دارو میباشد.

سیاه دانه – خواص سیاه دانه – درمان بیماری ها و سرطان با سیاه دانه

 سیاه دانه طعمی تلخ دارد و به عنوان ادویه در مواد غذایی به خصوص ترشیجات استفاده می شود.این دانه بومی جنوب غربی آسیاست و از قدیم به عنوان ضد انگل، ضد باکتری و مسهل استفاده می کردند. مصرف سیاه دانه برای زنان شیرده مفید است زیرا باعث افزایش ترشح شیر می شود. نام های دیگر سیاه دانه، سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه، کمون اسود، شونیز، شونوز و کمون هندی است.

نفخ یکی از شایع ترین اختلال هایی است که امروزه بسیاری از مردم آن را تجربه می کنند. پیدایش این اختلال رابطه زیادی با شیوه زندگی و نوع رژیم غذایی و حتی زیاده روی در مصرف غذاها دارد. از دیدگاه درمانگران طب سنتی مصرف سیاه دانه می تواند نفخ و دردهای ناشی از آن را در بیشتر افرادی که به نفخ معده دچار هستند درمان کند. البته در برخی متون اشاره شده در صورتی که پودر تخم سیاه دانه را با پودر دارچین مخلوط کرده و اندکی از این مخلوط را روی غذایشان بپاشند به درمان نفخ معده کمک و دردهای ناشی از آن را کنترل می کند.

سیاه دانه خواص ضدویروسی و ضدباکتریایی دارد؛ بنابراین می تواند از بیماری های مربوط به سرما مانند سرماخوردگی، برونشیت، آنفلوانزا و غیره پیشگیری کند. این دانه های ریز باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شوند و سرماخوردگی را از شما دور می سازند. توجه داشته باشید که مصرف مرتب سیاه دانه و همچنین روغن آن در برنامه ی غذایی تاثیر فوق العاده ای روی تقویت سیستم ایمنی بدن دارد و شما را در برابر بیماری های زمستانی مصون می کند. معمولا ایرانی ها از این دانه ها در ترکیب ترشیجات استفاده می کنند. می توانید به خورش ها، ماست یا سالادهایتان نیز سیاه دانه بزنید و از خواص آن نهایت استفاده را ببرید.

سیاه دانه سرشار از مواد مغذی و مواد معدنی است؛ به همین دلیل باعث تقویت بدن شده و مانع از کاهش انرژی می شود. اگر مدتی است که از احساس خستگی مداوم شکایت دارید حتما روغن سیاه دانه را به برنامه ی غذایی تان اضافه کنید. به جای اینکه برای کسب انرژی به مصرف بیش از اندازه ی قهوه رو بیاورید بهتر است صبح ها به چایتان چند قطره روغن سیاه دانه، کمی عسل و چند پر نعنا اضافه کنید. این کار را به مدت 10 روز ادامه دهید. خواهید دید که به مرور انرژی از دست رفته برگشته و انرژی تان چند برابر می شود.

این سرطان رشد یافته را می توان با استفاده ازعصاره سیاه دانه به راحتی متوقف کرده و از مصرف داروهای شیمیایی مضر در امان ماند. تحقیقات دامی نشان می دهد که روغن سیاه دانه بدون داشتن عوارض جانبی، اثرات عجیبی را بر روی موشهای سرطانی داشته است..

سیاه دانه قادر بوده 35 فرد معتاد را که به طور طولانی مدت اسیر دام مواد مخدر بوده اند، نجات دهد. MRSK

خواص ضد باکتری سیاه دانه مقابل فعالیت های استافیلوکوک اورئوس مقاومت می کند، باکتری که ایزوله شدن بدن در مقابل متی سیلین را از بین می برد.

سیاه دانه – خواص سیاه دانه – درمان بیماری ها و سرطان با سیاه دانه

 تحقیقات نشان داده است مواد معدنی و ویتامین های موجود در سیاه دانه در درمان دیابت، سل، بیماری های قلبی و عروقی، کم خونی و میگرن مفید است.

سیاه دانه آهن و پتاسیم فراوانی دارد و علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن، باعث رفع مسمومیت خونی و یبوست می شود.

سیاه دانه دارای خواص بسیار زیادی از جمله در درمان سرطان ها، درمان زخم معده، نابودی سموم در کبد و نیز تنظیم سیستم گوارش بدن دارد.

 افرادی که بعد از ابتلا به سرماخوردگی مدام عطسه می کنند می توانند جوشانده مخلوط سیاه دانه بوداده و روغن زیتون را به مدت یک دقیقه روی پیشانی خود مرهم کنند. این مخلوط به آنها کمک می کند تا از شر عطسه ها خلاص شوند.

برخی از درمانگران طب سنتی بر این باورند که سیاه دانه جویده شده و ترکیب شده با بزاق دهان موجب درمان زگیل می شود.

افراد مبتلا به سینوزیت بهتر است در فصل پاییز هفته ای یک بار از بخور سیاه دانه استفاده کنند.

مصرف سیاه دانه در وعده های غذایی برای خانم های سردمزاجی که شیر آنها برای نوزادشان کم است موثر است و به مرور موجب افزایش شیر آنها می شود.

در متون طب سنتی برای سیاه دانه خواص مقوی و منحصر به فردی ذکر شده است. بسیاری از حکما و اطبای طب سنتی ایران، هند و چین از سیاه دانه، روغن و عصاره آن به صورت موضعی و خوراکی برای درمان بسیاری از بیماری ها و اختلال های جسمی استفاده می کنند. به اعتقاد این گروه از درمانگران مصرف سیاه دانه می تواند در درمان بسیاری از بیماری ها از قبیل بیماری های دستگاه کلیه، دستگاه گوارش (مثل نفخ، تورم معده، زخم معده) و پیشگیری از ابتلا به انواع بیماری های مزمن و سرطان موثر باشد. مصرف موضعی و خوراکی سیاه دانه علاوه بر جنبه درمانی در حوزه بهداشت و زیبایی نیز کارکردهای متنوعی دارد که مهم ترین آن درمان جوش های چرکی و ناشی از چربی پوست است.

 مصرف سیاه دانه در طب اسلامی تاکید شده است و امامان و پیامبر اکرم (ص) از خواص آن برای درمان دردها نام برده اند.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم فرمود: “ما من داء إلا فی الحبة السوداء منه شفاء إلا السام” یعنی هیچ بیماری نیست مگر شفای آن در سیاه دانه است جز مرگ.

امام رضا علیه السلام درباره خواص اعجاب انگیز سیاه دانه می فرماید:در سیاهدانه برکت است. در چهل چیز خداوند برکت قرار داده ازحبوبات و جمادات هم سیاهدانه را بر گزیده است.

امام رضا علیه السلام درباره خواص اعجاب انگیز سیاه دانه می فرماید:  در سیاهدانه برکت است. در چهل چیز خداوند برکت قرار داده ازحبوبات و جمادات هم سیاهدانه را بر گزیده است.

مطابق توصیه امام رضا علیه السلام سیاه دانه و بوییدن گل نرگس خاصیت ایمنی در برابر زکام را دارند. امام رضا (ع) می فرماید: وَلیشُمَّ النَّرجِسَ ؛ فَإِنَّهُ یأمَنُ الزُّکامَ ، وکذلِک الحَبَّةُ السَّوداءُ،؛ گل نرگس ببویید؛ زیرا از زکام، ایمنى مى‏بخشد و همچنین است سیاه  دانه.

سیاه دانه – خواص روغن سیاه دانه – درمان بیماری ها و تسکین سریع دردهای بدن با روغن سیاه دانه

  مصرف روغن سیاه دانه در برنامه غذایی در کاهش قند خون، تعادل فشارخون، بهبود آرتروز و التهاب لثه مۆثر است و کلیه و مجاری ادرار را تصفیه می کند.

یک فنجان روغن سیاه دانه را گرم کنید. سپس قبل از خواب آن را در محل درد بمالید و خوب ماساژ دهید. بعد محل مورد نظر را با یک تکه پارچه پشمی باندپیچی نموده و استراحت کنید.

یک قاشق مرباخوری عسل را با چند قطره روغن سیاه دانه مخلوط کرده و هر صبح ناشتا، میل کنید. این کار را حداقل تا 11 روز ادامه دهید.

یک قاشق غذاخوری سیاه دانه ی آسیاب شده را با نصف استکان عصاره ی تره تیزک (شاهی) مخلوط کرده و پس از صرف غذا در سه وعده میل نمایید.

مصرف تنها 2گرم سیاه دانه در روز میزان قند خون و هموگلوبین گلیکوزیه (HbA1C) را کاهش می دهد. همچنین قادر است عملکرد سلول بتا را افزایش داده، در حالی که مقاومت به انسولین را کم می کند.

خواص ضد تشنجی سیاه دانه به طور سنتی شناخته شده است. بر اساس مطالعات به عمل آمده برخی بیماری ها چون صرع که در برابر داروهای مدرن مقاوم هستند، به راحتی با مصرف عصاره سیاه دانه قابل درمان اند. چرا که این دانه ها قادرند تشنج را به طور عجیبی کاهش دهند.

افراد مبتلا به این مشکل می توانند تنها طی مدت دو ماه درمان شوند. کافی است دوبار در روز 100 و 200 میلی گرم عصاره سیاه دانه را مصرف کنند.

آزمایشات انجام شده بر روی تعداد زیادی حیوانات مبتلا به آسم به وضوح نشان می دهد که اثرات سیاه دانه (همراه با آویشن) نتایج بسیار چشمگیری را نسبت به داروهای معمولی دارد.بنابر دیگر آزمایشات نوشیدن آب جوش به همراه عصاره سیاه دانه اثرات بسیار مطلوبی را برای افراد مبتلا به آسم و راههای هوایی آنها دارد.

این سرطان رشد یافته را می توان با استفاده ازعصاره سیاه دانه به راحتی متوقف کرده و از مصرف داروهای شیمیایی مضر در امان ماند. تحقیقات دامی نشان می دهد که روغن سیاه دانه بدون داشتن عوارض جانبی، اثرات عجیبی را بر روی موشهای سرطانی داشته است.

برای جلوگیری از ریزش موها و رویاندن موهای ریخته شده، پودر سیاه دانه و حنا را در روغن سوسن مخلوط کرده و بر سر ضماد کنید.

مالیدن جوهر سیاه دانه بر صورت باعث جوان شدن پوست صورت می شود.در برخی متون طب سنتی به این نکته اشاره شده که استفاده موضعی از تخم سیاه دانه و روغن کنجد برای درمان جوش های زیرپوستی بسیار موثر است. این درمان گران برای تهیه این ترکیب به بیماران شان توصیه می کنند روغن کنجد و پودر سیاه دانه را با یکدیگر ترکیب کرده و آن را روی پوست صورت ماسک کنند. استفاده از این ترکیب به مدت 2 هفته به بهبود جوش های زیرپوستی منجر می شود، اما هنگام استفاده از این ترکیب باید مراقب بود که بیش از اندازه از این روغن روی پوست استفاده نکنید چرا که استفاده بیش از اندازه از انواع روغن ها موجب بسته شدن منافذ پوستی می شود. برای استفاده از این ترکیب باید سرانگشتان تان را اندکی به این روغن آغشته کنید و روی پوست تان ماساژ دهید.

مقداری از پودر سیاه دانه را با گیاه صبر زرد ( آلوئه ورا ) و عسل مخلوط کرده و هر صبح ناشتا، به مدت هفت روز یک قاشق مرباخوری از آن را میل کنید.

همچنین می توانید روغن سیاه دانه را که در حال جوش است، با غنچه ی برگ های بید (برگ های کوچک ) مخلوط کرده و پیش از خواب یک قاشق مرباخوری از آن را به مدت یک هفته میل کنید

درمان ناراحتی های کبدی با سیاه دانه عکس از پارسی طب

نصف قاشق سیاه دانه آسیاب شده را با نصف قاشق انیسون (دانه هایی شبیه رازیانه دارد) و سه تکه میخک کوبیده شده، مخلوط کنید و با یک لیوان شیر بجوشانید (بهتر است کمی عسل خالص نیز اضافه کنید). یک فنجان از این معجون دارویی را می توانید در هنگام شروع سردرد و میگرن بنوشید. با روغن سیاه دانه، گیجگاه و شقیقه خود را چرب کنید تا از سردرد خلاص شوید.

یک استکان سیاه دانه را در یک لیتر آب بجوشانید و با عسل شیرین کنید و به مدت یک هفته، صبح ناشتا آن را میل نمایید.همچنین می توانید یک قاشق غذاخوری سیاه دانه آسیاب شده را با نصف لیوان روغن زیتون مخلوط کرده و به صورت ضماد (یعنی مانند پماد روی یک تکه پارچه تمیز) در آن قسمت از کلیه که احساس درد می کنید بگذارید. این عمل را روزانه یک بار و به مدت پنج روزادامه دهید.هر روز مقداری جعفری را در یک لیوان آب بجوشانید و هفت قطره روغن سیاه دانه را به آن افزوده و صبح و شب یک فنجان میل کنید. این کار را به مدت پنج روز ادامه دهید.

مالیدن جوهر سیاه دانه بر کمر سبب تمدد اعصاب شده و قدرت جنسی را افزایش می دهد.

پوسته تخم مرغ را پس از شستن کامل ، با حرارت مقداری تفت دهید و با مقداری سیاه دانه مخلوط کرده و بکوبید تا کاملا نرم شود. یک قاشق چایخوری از این مخلوط را در یک لیوان شیر ریخته و آن را به هم بزنید و صبح و شب، به مدت یک هفته میل کنید.

به مقدار مساوی زیره و نعنا و انیسون را بجوشانید و هفت قطره روغن سیاه دانه به آن اضافه کنید. سپس با عسل خالص آن را شیرین کرده و در موقع دل پیچه و دل درد آن را بنوشید.

برای درمان درد رحم و زایمان، پودر سیاه دانه را با عسل و روغن مخلوط نموده، میل کنید.

اگر در گروه جوان هایی قرار دارید که از دست جوش های التهابی و ترشحات چرکی آن رنج می برید، می توانید با استفاده از خمیر سیاه دانه برای درمان این جوش ها که غالبا بعد از بلوغ در نوجوانان به وجود می آید و در برخی موارد تا جوانی افراد ادامه پیدا می کند، اقدام کنید. برای تهیه این خمیر کافی است 2 قاشق پودر سیاه دانه را با مقداری سرکه ترکیب کرده و آن را روی صورت خود ماسک کنید. این ترکیب کمک می کند جوش های التهابی و چرکی به مرور خشک و برطرف شوند.

اگر مقداری سیاه دانه را بکوبید و با کمی سکنجبین میل نمایید، تب را برطرف می کند.

خواص سیاه دانه معجون سیاه دانه و عسل معروف به معجون دوسین از داروهای ساده و در عین حال موثری هست که از قدیم در طب سنتی محبوب بوده و برای درمان بیماری های مختلفی از آن استفاده می شده است.این معجون خواص بسیار زیادی دارد که در این مطلب به بخشی از آنها اشاره می کنیم.

1-از اصلی ترین خواص معجون سیاه دانه این است که سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند

4-ادرارآور است و برای مردان مبتلا به پروستات مفید است. همچنین عفونت های ادراری را درمان می کند.

5-برای درمان سردردهایی که مرتبط با مزاج سرد هستند مفید است.

 6-مالیدن این ترکیب به پوست برای درمان جوش های بلغمی مفید است. توجه داشته باشید که جوش های بلغمی بدون التهاب، زیرپوستی و سفت هستند و استفاده از این ترکیب برای جوش های قرمز و پرالتهاب نتیجه عکس خواهد داد و وضع پوستتان بدتر خواهد شد.

 7-تاثیر خوبی بر دستگاه گوارش و انگل های روده دارد.

 8- نفخ معده و دل درد های ناشی از آن را درمان می کند.

 10-برای بهبود بیماری های پوستی پیسی و لک مفید هست.

 12-در روزهای پایانی بارداری به کنترل درد و افزایش توان و مقاومت مادران هنگام زایمان کمک می کند. توجه داشته باشید حتما با مشورت پزشک زنان و یا متخصص طب سنتی از این معجون استفاده کنید.

 14- از ابتلا به بیماری های مزمن و سرطان جلوگیری می کند چون اثر معجون سیاه دانه به مدت طولانی در بدن باقی می ماند

 15-باعث کاهش عوارض داروهای شیمی درمانی بر کلیه ها می شود.

 16- با طبع گرم بسیار انرژی زا و باعث از بین رفتن افسردگی می شود.

 17-مصرف یک قاشق مرباخوری از ترکیب روغن سیاه دانه و عسل خالص به نسبت مساوی باعث درمان اضطراب و تپش های قلب و تنظیم ضربان قلب می شود.

 18- سیاه دانه دارای ماده ای هست که در بدن تولید انتی هیستامین می کند به همین دلیل برای درمان حساسیت و آسم بسیار مفید است.

 20- افزایش تعداد اسپرم و درمان ناباروری حاصل از کمبود تعداد اسپرم است.

سلامت ، درمان بیماری ها ، مقالات پزشکی ، اطلاعات دارویی ، تغذیه ، رژیم درمانی

سیاه دانه به ترکی

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دیدگاه

وب‌ سایت

آت قولاغی[1]

گیاه ترشک.

آجیرغه//آچیرغه

ترب وحشی. فجل. تربچه‌ی صحرایی.

آچاملی

اسم سیاه دانه به زبان ترکی

خیار ترشی.

آچیر

حمام اوتی. رعی ‌الحمام. [2] 

آرجا

درخت کاج. صنوبر.

آرچه

درختی خوشبو شبیه صنوبر.

آردوج

ارس. درخت عرعر. ابهل.

آغاج قاونی

آغاج قوهونو. ترنج. بادرنگ.

آق باش

ذرّت.

آق قویروق

گونه­ای چای چینی.

آل مورد

درخت مر مکّی. درخت عوجه.

آلوج

زرد‌آلو. نوعی میوه‌ی وحشی و معطّر.

آلیا

گونه­ای میوه.

آی چیچگی

آی چیچه‌یی. گل آفتاب‌گردان.

آییغ اوتی

آیی اوتو. علف خرس.[3] نوعی گیاه خاردار.

اؤکوز گؤزی

گیاه عین‌البقر.[4] اقحوان. آذرگون.

ارجه آغاجی

صنوبر. کاج.

ارچه

درخت سرو.

اروکسون

نوعی زردآلو.

اریک

زردآلوی نارس.

اسم سیاه دانه به زبان ترکی

ازگیل[5]

زعرور. نلکه. کنوس. گونه­ای زالزالک. گونه­ای گوجه‌ی وحشی.

اشقن

رک اوشقون.

اگری بیون[6]

اَیری بویون. ارزن سفید. ذرّت.

ام

میوه‌ای است هندی که بسیار خوشمزه است.

ام اوتی

ام اوتو. گیاهی دارویی.

امان‌قرا

نام گونه­ای درخت.

انتمون طاشی

برگ نیل. حنای مجنون.

اندوز

پیلگوش. درخت راسن. زنجبیل شامی. قسط شامی. عرعر.

اوبوسون

حشیش. علف.

اوتلوکانی

گیاه سه‌برگ. در زبان ترکی با نام «یورونجه» نیز مشهور است.

اوجاغلاق

نوعی از یونجه.

اوچ قات

گونه­ای درخت مجوّف که پوست آن دارای سه‌ لایه‌می‌باشد.

اورس

درخت سرو. سرو کوهی.

اوروک

زردآلو. قیصی.

اوزرلیک

اسفند. حرمل عامی. نوعی سداب کوهی.

اوزلیک

رک اوزرلیک.

اوش

درخت انگور. تاک.

اوشقون

ریواس. ریوند. «قوزو قولاغی» نیز گویند.

اویشون

گیاه خاراگوش. افسنطین. زریره. نوعی بومادران کوهی.

ایت اوزومی

سگ‌انگور. عنب‌الذئب.

ایت بورنی

نسرین. نسترن. تخم نسرین.

ایت خیاری

خربزه‌ی ابوجهل. هندوانه‌ی ابوجهل. حنظل.[7] « ایتی بولک »، «هند قاوونی»، «قابا» نیز گویند.  

ایتی بولک

رک ایت خیاری.

ایدآغاجی

نوعی عود.

ایرغی

نوعی بید. تال.[8]

ایرقولاغجی[9]

ریشه‌ی عود‌الصلیب. فاوانیا.

ایستی اوت

فلفل. فلفل سیاه.

ایسیرغان اوتی

گیاه گزنه.

ایکده

سنجد. غبیرا.

ایکیر

مرسین دشتی یا وحشی.[10]

ایگده

سنجد. غبیرا.

ایلان اوتی

گونه­ای گیاه. نوعی از حرشف.[11]

ایلدیز

ریشه‌ی گیاه و درخت را گویند.

ایلغاو

رک ایلغای.

ایلغای

عنّاب سرخ. گزمازی. نوعی درخت جنگلی. طرفا.

ایلغین

گز. طرفا.

ایلق

مصطکی. سقّز. صمغ درخت کشک. علک‌‌رومی.

اینداو

دانه‌ای خوشبو شبیه سمسم که روغن آن برای بیماری جرب مفید است.

بادرین

خیار. بادرنگ.

باشاق

خوشه‌ی گیاه. خوشه‌ی گندم.

بال قاباغی

کدو تنبل. بورانی. کدو حلوایی.

بالدیرغان

ساق انجدان. گل‌پر.

بالیق اوتی

بالیق اوتو. سمّ‌السمک. گیاه ماهی‌زهرج. «سیغیر قویروغی» نیز گویند.

بانکس آغاجی

نوعی نی که از آن حصیر و بوریا بافند.

بانکه

گونه­ای چای.

ببر

بیبر. فلفل.

بقام آغاجی

عنّاب. درخت و گیاه «تبرخون»[12] که در رنگرزی کاربرد دارد.

بنگ

حشیش.

بوته

بن و ریشه‌ی گیاه.

بورج

فلفل.

بورچاق

دانه‌ای شبیه نخود.

بورچالیق

لاله‌ی صحرایی. شقایق وحشی. پیاز دشتی. شقاقل.

بورچک

گونه­ای گیاه. جلبان. هویج.

بورسو

علفی که در فصل تابسان چیده و در زمستان به دواب دهند.

بورسوق

گیاهی شبیه نی.

بوزغونج

گونه­ای پسته‌ی وحشی که برگ و پوستش در رنگرزی بکار می‌رود.

بوغدای

گندم.

بوغدای باشی

سنبله. خوشه‌ی گندم.

بوکورتکن

رک بوگورتکن.

بوگورتکن

در اصل «بوغورتیکان»[13] می‌باشد. ترموش. تمشک. شجره‌ی موسی. توت سه‌گل.

بوگورتگن

رک بوگورتکن.

بوگورتلن

رک بوگورتکن.

بولاغ اوتی

علف چشمه. تره. نعناع وحشی. پونه.

بوی اوتی

شنبلیله. نعناع وحشی. پونه. حلبه [درخت عرفج]. درخت قناد که خاری مانند سوزن دارد.

بیش

گیاهی دارویی شبیه خطایی که سمّی است.

بیش بارماق

عرفج برّی.

بیش بغدای

بئش بوغدای . سیاهدانه که در میان گندم می‌روید. لوپک نیز گویند.

بیک بورکی

بَی بؤرکی. گلی خوشبو. گل بستان‌افروز.

پاموق

گیاه پنبه. پنبه.

پرپی

گیاه ماه‌پروین. جدوار ختایی.

پرزم

نوعی لوبیا و باقلا.

پموق

گیاه پنبه.

پنجر

چغندر. سلق بستانی.

پندوک

جوانه‌ی گل و درخت.

تابولغو

عنّاب سرخ. گزمازی. طرفا.

تارق

داری. گیاه و دانه‌ی ارزن.

تاریغ

داری. ارزن.

تاق

گونه­ای درخت.

تاک

درخت انگور.

تال

درخت بید. شاخه‌ی درخت.

تراغای

درخت سرو. سپیدار.

ترانجه

خربزه‌ی نارس.

ترانکغو

عرعر. سپیدار.

ترک

رک تیریک.

ترموجاق

گشنیز. یونجه‌ی تازه روییده.

ترناک

نوعی خیار. نوعی بادرنگ. نوعی تره.

تریق

تاریغ. داری. ارزن.

تکاک

بوته‌ی بزرگ خیار کدو تنبل و مانند آن.

تنتکل

نوعی آلو. زرد‌آلو.

توتورغان

ارزن. نوعی زیره.

توتوم

سماق. حامض.

توراق اوتی

کنگر. گشنیز. شوید.

تورقا

نوعی کتان. تخم کتان.

تورموجاق

بقله‌الحمقاء. نوعی گیاه ترش مزه.

توقوز تون

دوققوز دون. درختی که نه پوست دارد و چوب آن در کمان صلابت دارد.

توکی

رک توگی.

توگی

برنج. ارز. شالی.

تیریق

درمنه. ارزن.

تیریک

سرو. سپیدار.

تیریم

خوشه. سنبل. ساقه.

تینگاک

تاک. درخت انگور. شاخه‌ی مو.

ججک

چیچک. گل درخت. درخت کوچک. خس و خاشاک.

جکده

سنجد.

جواری

دانه‌ی ذرّت. ارزن سفید.

جورخ اوتی داناسی

تخم کتان. تخم کاسنی.

جوره اوتی

گیاه زوفا.

جوز بوبا[14]

نارگیل. جوز هندی.

جووا

بصل جبلی. پیاز وحشی.

جیغان

[چیغان] سرو آزاد.

جیکده

سنجد.

چاتلاغوج

مصطکی. ثمره‌ی درخت سقز.

چتیک

نوعی یونجه. گیاه سه‌برگه.

چَرَز

مویز. آجیل. میوه‌ی خشک. زبیب.

چگردک

هسته. بذر. دانه.

چنچک

گونه­ای درخت.

چوردوک

زوفا. سیاهدانه.

چوغان

اشنان. شاه‌توت. گیاهی است که چرک لباس را با آن تمیز کنند.

چوکاری

ارزن سفید. دانه‌ی ذرّت.

چومور

شلغم. چغندر.لبو.

چیپار

گل‌بادام.

چیچک

شکوفه. گل.

چیچیک

گل. شکوفه.

چیغیت

پنبه دانه. عدس. تخم و دانه‌ی میوه.

چیکت

پنبه‌دانه.

چیکدا

سنجد.

چیکلیک

توت بوته‌ای که به اشتباه «توت فرنگی» گویند.

چیکیت

پبنه‌‌دانه.

چیگده

سنجد.

چیگیت

پنبه‌دانه.

چینگریک

ساق ارزن سفید. ساق ذرّت.

چیه

زردآلو. آلوبالو. آلوچه‌ی سمرقندی. دوجه.

ختایی

نوعی خربزه.

خوروز پپوکی[15]

رک خوروز تاجی.

خوروز تاجی

تاج خروس. گل تاج‌خروس.[16]

خینا

حنا.

دلوجه

نوعی آفت گندم.

دوبه

کدو تنبل.

دوچه

زردآلوی نارس.

دوزان

نوعی خار سرخ رنگ.

دوکی

دویو. برنج.

دوگولک

خربزه‌ی نارس.

دولانه

زردآلو. گونه­ای گوجه سبز را نیز گویند. عناب گیلانی. نام نوعی درخت.

زمرق

نوعی قارچ.

زیبقچی

نام نوعی گل.

زیریک

نوعی از حبوات ترش مزه. زرشک.

زیغیر

سمسم. دانه‌ی گشنیز.

سؤگوت

سؤیود. در خت بید.

سارکان

عشقه. نوعی لبلاب. پیچک. آفتیمون.[17]

سارماشیق

رک سارکان.

ساری قوان

سور کوهی. عرعر. سپیدار.

ساریمساق

سیر. ثوم. اسقوردیون.

ساز

نی. گیاه حصیر.

ساقساول

گونه­ای درخت که هیزم آن دود ندارد.

سالغوم

خوشه‌ی انگور.

سامان

علف خشک. کاه.

سبزی

هویج. زردک.

سپورگه

رک سوپورگو.

سقیز

صمغ درخت مصطکی. صمغ درخت سرو.

سکساول

رک ساقساول.

سمیز اوت//سمیز اوتی

بقله‌الحمقاء. خرفه. شینگ.

سندواج

درخت سندل. سندلوس.

سنغراق

هسته‌ی میوه‌.

سواقل

شقاقل. میوه‌ی گیاهی است.

سوبای

سرو آزاد.

سوپ

رک سوپورگو.

سوپسه

رک سوپورگو.

سوپورگو

جاروب. منجیل سفید.

سوت

سؤیوت//سؤیود. درخت بید.

سوتگلاکان

رک سوتلگن.

سوتلگن

شبرم. گیاه فرفیون. فربیون.

سومتره

گیاهس شبیه جو.

سیچرتقو

شاه‌تره. بقله‌الملوک.

سیریغ

درخت و یا شاخه‌ی پوست کنده.

سیغیر قویروغی

سمّ‌السمک. گیاه ماهی زهرج.

سیلین

گیاهی است که در کنار نهرها می‌روید. پونه‌ی وحشی.

شالی

برنج پوست نگرفته.

شبرغانی

نوعی انگور مخصوص ترکستان.

شبی

نوعی چای.

شور

نام نوعی گیاه.

شورتاق

درختی که در شوره‌زار عمل آید.

شیلیم

کندر. صمغ درخت.

شیوران

نوعی شفتالو. خوخ.

صاحبی

گونه­ای انگور که رزاقی نیز گویند.

صارمساق

رک ساریمساق.

غوره

نوعی چای.

غولونگ

نوعی زردآلو. مشمش.

غیشه

خس و خاشاک.

فخال

کاه درشت. ساقه‌ی صاف گندم و جو.

قابا

رک ایت خیاری

قاباق

کدو تنبل. بورانی.

قاتمر

گل خطمی. گل خیری.

قارا چؤرک

شونیز. سیاهدانه.

قارغا بوکن

کچوله.[18]

قارنی یاروق

گیاه و دانه‌ای دارویی. شکم‌پاره.[19]

قاسنی[20]

نوعی صمغ گیاهی.

قایماق آغاجی

درخت موز.

قباق

بورانی. کدو تنبل.

قرا تاریغ

قارا تاریغ. نوعی ارزن.

قراغاج

قاراغاج. آکاسیا.

قراغریقی

رک قراموق.

قراقات

قاراقات. قره‌قاط.

قراموق

نوعی گیاه که آفت گیاهان دیگر است.

قراول

درختی جنگلی.

قواق

سپیدار. عرعر.

قوپوز

قارپیز. هندوانه. شمامه.

قورت باغری

فاغیه.[21]

قورت قولاغی

پیلگوش. [22]

قوروق

غوره. انگور نارس.

قوزوقولافی

اوشقون. ریواس. ریوند.

قوزی قولاغی

نوعی ریواس. حماض.

قوش اوزمی

قوش اوزومو. نوعی انگور بی‌دانه. کشمش.

قوش دیلی

درخت زبان گنجشک. لسان‌العصافیر. دردار. سپیدار.

قولان قویروغی

گیاه دم‌اسبی.

قولان قویروغی

گیاه دم‌اسب.[23]

قوناغ

نوعی ارزن.

قویاش گول

گل آفتاب‌گردن.

قیزالاق

لاله‌ی دشتی. شقایق.

قیسی

زردآلو. مشمش.

کؤتوک

بیخ و بن درخت.

کؤک

بیخ خشخاش. ریشه‌ی گیاهان.

کت هندی

گونه­ای داروی گیاهی.

کچوم

اقاقیا. آکاسیا.

کدی

کدو تنبل. بورانی.

کرکاو

درختی وحشی شبیه درخت گلابی.

کشیر

هویج. زردک.

ککره

نوعی گیاه تلخ. تلخه.[24] عفص.[25]

کندیر

تخم کتان. تخم بزرک.

کندیر اوت

کندیر اوتو. گیاه کتان.

کورالماج

درخت صنوبر پیر. کاج کهنسال.

کوکم

گونه­ای درخت با چوبی محکم.

کونجی

کنجد. سمسم.

کیچه قولاغی

گیاه خرنوب. خارسم.

کیچی بوینوزی

رک کیچه قولاغی.

گل قویاش

گل آفتاب‌گردان.

گلنجک چیچکی

گلینجیک چیچه‌یی. شقایق. لاله‌ی دشتی. شقایق نعمانی. لاله‌ی وحشی.

گمیرته

زردآلوی نارس.

گنه اوتی

گیاه جب‌السلاطین که از آن روغن گیرند.

گوجوم

نوعی درخت با چوبی محکم.

گوربک

نوعی خربزه.

گوکم

خیزران. خوخ‌الدبّ. قراصیا.

گون دؤندی

گل آفتاب‌گردان.

گون قولاغی

گل آفتاب‌گردان.

گون‌چیچگی

گون چیچه‌یی. گل آفتاب‌گردان.

گونکلوک

صمغ درختی (کندر) که در آتش می‌سوزانند.

گیجیتکان

گیاه گزنه.

گیله

حبّه‌ی انگور. دانه‌ حبوبات.

گیلی

نوعی سوقی [تین]. انجیر.

لبلبی

چغندر.

لوجچک

نوعی شفتالو.

لونقه

نوعی چای.

ماموق

پنبه. قطن.

مایوق

گل شکفته. غنچه.

مُرچ

مورچ. فلفل.

مردار آغاجی

درخت مُر مکّی. مورد.

منته

گل بنفشه.

منجانه

هتسه و دانه‌ی میوه‌ها را گویند.

منطه

بنفشه.

مورآغاجی

درخت مورد.

موز[26]

میوه‌ی اویس القرنی. بانان. موْز. کیله. بنان.

میبچان

نوعی میوه. هسته‌ و دانه‌ی میوه‌ها را گویند.

میش‌میش

زردآلوی رسیده.

ناجو

درختی شبیه نارون.

وشق

بشق. باشاق. سنبله.

وشنه

ویشنه. نوعی آلبالو. زردآلوی ترش.

هند قاوونی[27]

رک ایت خیاری.

هند قوینی

رک حنظل.

یاپورغان

شکل صحیح کلمه «یاپورغاق» است. گیاهی شبیه برگ لاله. برگ درختان را گویند.

یاپوشغان

نوعی گیاه که حالت لزج و چسبنده دارد.

یارپوز[28]

حبق. نعناع.

یاسموق

عدس. ماش. جواری.

یاوشان

رک اویشون.

یای‌اوغلاق

پنبه دانه. گیاه خرنوب. اصل‌السوس.

یخک

نوعی چای.

یشل چای

چای سبز.

یغاج

درخت.

یغاغ

درخت.

یلغن

یولغون. درخت گز.

ینچقا

گیاه یونجه.[29]

یورنجه

گیاه یونجه.

یورونجه

گیاه سه‌برگ.

یولغون

درخت گز.

یوونچغه

یونجه.

ییغاج

درخت.

ییلان اوتی

رک ایلان اوتی.

ییلان تاشی

گیاه ماه‌پروین. ددوار ختایی.

ییلانی اوتی[30]

رک ایلان اوتی.

ییمشان

رک اویشون.

ییمیش

مویه. مویز.

[1] – ترش‌گياه.
گياهى كه به عربى «حماض» گويند. نوعى سبزى صحرايى بهاره‌ي خوردنى با طعمى
نزديك به ترش كه در آشها ريزند. نام لاتيني اين گياه«Rumex» می­باشد. (لغت‌نامه‌ی دهخدا)

[2] – «‌ساق
الحمام» كه در كتب فارسي با نام «شاه‌پسند وحشي» مذكور است. نام يوناني اين
گياه «بارسطاريون» می­باشد. نوعى از غلّه كه كبوتران آن را بسيار دوست
دارند. گروهي از گياهان بوستاني شامل. خيار چنبر. گرمك. كدو تنبل. بوراني…كه اغلب با نام «شال‌قاباغي» مشهورند.

 

[3] – كيلو. علف‌شيران را گويند، و آن ميوه‌اى است صحرايى شبيه به سيب كوچك و آلوچه، و عربان زعرور خوانندش. زعرور. كيَل. زالزالك.

 

[4] – در فارسي «گاو چشم» گويند. نوعي انگور كوهي.

[5] – ازگیل از کلمات دخیل
ترکی در فارسی است. قسم وحشی این میوه در زبان ترکی «دونگل» و قسم مرغوب
بوستانی آنرا «بئش بییق» گویند. در زبانا ایتالیایی این میوه را مشمولا
گویند.

[6] – معنی تحت الفظی آن «گردن کج» می‌باشد.

[7] – قثاءالحمار. لوفا. هندوانه‌ی تلخ. كوسته. كبست. كبسته.

[8] – گونه­ای درخت هندی.

[9] – بوزيدان. عودالكهينا. كهيانيا. نارمشك. رمان مصرى. عودالريح.

[10] – آس برّى. مورْد اسپرم. مُرد اسفرم. خيزران بلدى. قف و انظر. مورْد رومى. مورْد صحرائى. ريحان‌القبور.

[11] –  نباتى است كه در كنار
آبها و زمين نمناك مي‌رويد مخصوص زمانى نيست و بر روى زمين پهن می­شود. در
رفع سم اقسام مارها و سگ ديوانه گزيده مفيد است. نوعى از حرشف است كه كنگر
باشد و آنرا به فارسى «بيدگيا».

[12] – منشأ سریانی دارد و فارسی نیست.

[13] – بوغور در ترکی شتر دوکوهانه را گویند و تیکان نیز به معنی خار و شوک می‌باشد.

[14] – بنظر من «جور بویا» صحیح است. و اشکان دیگر آن؛ جوزبوا، جوزبويا، گوز بيابانى، جوزالبر، جوز صلب است.

[15] – خوروز پیپیگی.

[16] – گلى است سرخ‌رنگ كه در ديارهند آنرا
كلفه گويند. گل يوسف؛ گل بستان‌افروز را گويند و بعضى گل زرد را گفته‌اند.
ضومر؛ اماريطن. حوراسفند. طروقون. صريرا. دج‌الامير. زلايف الملوك. گل
حلوا. زلف عروسان.

[17] – پاپيتال.
پاپيتال معمولى. حبل‌المساكين. برشن. بقلة‌الباردة. تال. اخفاك. قسوس.
داردوست. دردوس. تويجه‌لى. ولگ. ولگم. بلگم. تبج. لشك. ولو. بلو. بلوه.
لكو. صارمشق. چاندنى‌بيل. لبلاب‌كبير. حلبلاب. مهربانك. عشق پيچان. پويچه
می‌باشد.

[18] – اذاراقى
قاتل الكلب. خانق الكلب. كُچُلَه. كچلا. كوچوله. ازاراقى. گياهى است از
تيره‌ي خرزهره كه چندين گونه دارد و همه قى‌آور و مليّن هستند.

[19] – بزرقطونا. بذر قطونا. شكم‌پاره. اسفرزه. اسپغول.

[20] – قنه. بیزرد. زعیر. کاسنی. تخم کتان.   

[21] – به عربى اسم شكوفه‌ي حناست و به سريانى «لفجى‌كفررا» و به رومى «اورسيقون» و به يونانى «سداموفور» نامند.

[22] – پيلغوش. سوسن منقش. فيلگوش. آذان‌الفيل. نوعى سوسن كه آن را «آسمانگون» گويند.

[23] – ذنب
الحصان. ذنب الفرس. ذنب الخيل. كنياث. حشيشة الطوخ. آت قويروغى. امشوخ.
ذنب‌الخيل. كرفس كوهى را گويند. «لحية‌التيس» و «اوريباسيوس» گويند:
«لحية‌العنز» را گويند. به سريانى «تويورا» و به يونانى «فياواديس» گويند.

[24] –  شبرم.
گياهى است شيردار و آن بيشتر در صحرا و كنارهاى جويها رويد و رنگ ساق آن
به سرخى مايل است. گويند اگر گاو آن را بخورد بميرد و گوسفند را مضرت
نرساند و آن را به شيرازى «گاو نبطونك» خوانند.        

[25] – به
پارسى «مازو» گويند و به يونانى «فقس»، و بهترين آن بود كه سبز بود و
سوراخ نداشته باشد و آن را «بقاقاليس» خوانند و آن غوره بود. و آنچه رسيده
بود سرخ‌رنگ و سست و بزرگ بود. تبریزیان گؤی مازی گویند.

[26] – اصل کلمه عربی است.        

[27] – هندوانه‌ي ابوجهل. قثاءالحمار. لوفا. هندوانه‌ي تلخ. كوسته. كبست. كبسته.

[28] – در زبان اصیل ترکی «راسو» و
«موش خرما» را نیز که قاتل مار است یارپوز//یارپیز گویند. و از اینرو گویند
«ایلان یارپیزدان قاچار او دا یوواسی‌نین آغزیندا بیتر» (مار از راسو بدش
می‌آید، امّا هر جا برود با او روبرو می‌شود.) مثل مذکور در میان مردم
آذربایجان به شکل ناردست بکار می‌رود و این برداشت و استفاده‌ی نادرست (به
معنی گیاه) باعث گردید که مرحوم دهخدا نیز دچار اشتباه بزرگ تاریخی شوند.
دهخدا کلمه‌ی «یارپوز» را که در این مثل گونه‌ای حیوان و قاتل مار  است؛
گیاه فرض نموده و موقع ترجمه‌ی این مثل ترکی و انتقال آن به خزینه‌ی امثال
حکم فارسی؛ دچار خطای فاحشی گردیده‌اند (حیوان را با گیاه یکی دانسته) و
مثل ترکی فوق را به شکل غلط «مار از پونه (گیاه) بدش میاد دم لونه‌ش سبز
میشه» ترجمه کرده‌اند. مثل ترکی گرته‌بردای شده‌ توسط علّامه دهخدا هنوز هم
در زبان فارسی به شکل و معنای غلط بکار می‌رود. حسن اوموداوغلو.

[29] – یونجه از کلمات دخیل ترکی در فارسی است که از ایام کهن در زبان فارسی داخل گردیده است. ایرانیان قدیم این گیاه را «اسپست» می‌گفتند.

[30] – بيدگيا. فرزد. فريز.

0