دیابت بارداری چیست؟ سطح قندخون برخی از زنان در طول دوره بارداری بالا می‌رود که به آن دیابت بارداری ملیتوس یا دیابت بارداری می‌گویند و‌‌‌‌ در هفته بیست و چهارم یا بیست و هشتم بارداری اتفاق می‌افتد. نتایج مرکز پیشگیری و کنترل بیماری ها نشان داد که 2 الی 10 درصد از زنان باردار در ایالت متحده مبتلا به این بیماری هستند. اگر مبتلا به دیابت بارداری شوید به این معنی نیست که قبل از این دوره دیابت داشته اید یا این که بعد از زایمان، دچار دیابت خواهید شد اما دیابت بارداری احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می دهد. رژیم لاغری دکتر کرمانی دیابت بارداری، ممکن است قبل از بارداری نیز وجود داشته باشد ولی اولین بار در طی بارداری شناسایی گردد. متاسفانه در صورت عدم درمان، می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در عرض 15 – 20 سال آینده در زنان باردار افزایش دهد. اگر دیابت بارداری خوب مدیریت نشود کودک را نیز در معرض ابتلا به این بیماری قرار می دهد و مادر و کودک هر دو، دچار عوارض جانبی آن در دوره بارداری و بعد از زایمان خواهند شد. علائم خاموش دیابت بارداری 1- تاری دید دیابت بارداری زمانی اتفاق می افتد که هورمون های بارداری با قابلیت تنظیم قند خون بدن دچار تداخل می شوند. معمولا تشخیص این مشکل از روی علائم دشوار است چون به مشکلات شایع دوران بارداری بسیار نزدیک هستند. به همین دلیل است که آزمایش تشخیص دیابت بارداری بسیار مهم است. در این آزمایش به خانم باردار یک مایع شیرین داده می شود تا ببینند بدنش چگونه با قند برخورد می کند. اما برخی نشانه ها هستند که اگر آنها را با هم تجربه کردید باید با پزشکتان تماس بگیرید. یکی از این نشانه ها تاری دید است. وقتی گلوکز خون بالا باشد، محتوای آب ساختار چشم تحت تاثیر قرار می گیرد و تمرکز کردن دشوار می شود. اگر قند همیشه بالا باشد یا پس از خوردن یک وعده نسبتا بزرگ با مشکلات مزمن دید مواجه می شوید، همین که قند خونتان تحت کنترل درآمد دیدتان نیز باید به حالت عادی بازگردد. 2- خستگی به دلیل تغییرات هورمونی این کاملا طبیعی است که در طول بارداری احساس خستگی کنید. اما خستگی بیش از حد نیز می تواند یکی از نشانه های دیابت بارداری باشد. وقتی قند بالا باشد سلول ها و ارگان های بدن نمی توانند برای تولید انرژی، اکسیژن و مواد مغذی دریافت کنند. خستگی یکی از روش های بدن است که مجبور به استراحتمان کند. 3- افزایش تشنگی احساس تشنگی در طول بارداری معمول است – برای افزایش حجم خون و کمک به کلیه برای بیرون راندن مواد اضافی به آب نیاز دارید اما بر اساس گفته متخصصان، افزایش تشنگی یکی از دلایل اصلی دیابت از جمله دیابت بارداری است. وقتی قند خون بالا باشد بدن از سلول ها آب می کشد تا قند موجود در خون را رقیق کند. قند خون بالا روی کلیه ها نیز تاثیر دارد و از جذب دوباره آب توسط آنها جلوگیری می کند. مطمئن شوید به اندازه کافی آب می نوشید تا بدنتان دچار کم آبی نشود، در دوران بارداری روزانه 10 لیوان آب توصیه می شود. اگر بیشتر از این مقدار آب نوشیدید بهتر است با پزشکتان صحبت کنید. افزایش تشنگی 4- افزایش ادرار خانم های باردار زیاد به دستشویی مراجعه می کنند، دلیلش هم افزایش جریان خون است که باعث بالا رفتن تولید ادرار می شود (فشار آوردن کودک روی مثانه نیز هست). اما خانم هایی که مشکل دیابت بارداری دارند دلایلشان برای رفتن به دستشویی بیشتر است. وقتی کلیه به خاطر قند بالا دچار مشکل شده، مجبور می شود سخت تر کار کند بنابراین ادرار بیشتری تولید می کند. همینطور که قند بالا می رود روی ادرار نیز تاثیر می گذارد و باعث به وجود آمدن چرخه ای معیوب می شود: ادرار بیشتر، کم آب شدن بدن، آب خوردن زیاد. 5- حالت تهوع و بالا آوردن بر اساس تحقیقات، بیش از 74 درصد خانم ها به علت افزایش برخی از هورمون ها حالت تهوع و استفراغ را تجربه می کنند اما این می تواند نشانه ای از دیابت بارداری نیز باشد. قند در خون انباشته می شود و سلول ها به دلیل مواد سمی به نام کتون نمی توانند از آن به عنوان سوخت استفاده کنند. در نهایت، این حالت منجر به ایجاد تهوع و یا استفراغ در خانم باردار می شود. پس چگونه می توانیم بین تهوع و استفراغ معمولی و دیابتی فرق بگذاریم؟ اگر حالت تهوع و استفراغ بعد از سه ماهه ابتدایی بارداری ادامه پیدا کرد باید نگران شد. حالت تهوع و بالا آوردن 6- کاهش وزن با وجود اشتهای زیاد رابطه بین وزن و دیابت بارداری گول زننده است. بر اساس تحقیقات بیشتر خانم هایی که به دیابت بارداری مبتلا می شوند قبل از بارداری اضافه وزن داشته اند یا چاق بوده اند. قبل از بارداری باید در وزن سلامت باشید و در طول بارداری نیز نباید زیاد وزن اضافه کنید اما وزن کم کردن دیگر مورد قبول نیست و نباید اتفاق بیفتد. کاهش وزن در هر دوره ای از بارداری که باشید خطرناک است و باید آن را به پزشک خود اطلاع دهید. در دیابت وقتی سلول ها نمی توانند از قند به عنوان سوخت استفاده کنند، بدن این کمبود انرژی را به عنوان گرسنگی قلمداد می کند و اشتها را تحریک می نماید. این حالت، چرخه ای معیوب را می سازد: تمام غذایی که وارد بدن می شود نمی تواند به درستی مورد استفاده قرار بگیرد و توسط ادرار خارج می شود، همین منجر به کاهش وزن می شود. همچنین تحقیقات نشان داده خانم های دارای اضافه وزنی که به دلیل دیابت بارداری دچار کاهش وزن شده اند، هنگام وضع حمل نوزادشان از نظر جثه بزرگ است. این خانم ها بیشتر دچار زایمان پیش از موعد می شوند. 7- عفونت های مکرّر تحقیقات نشان داده افراد مبتلا به دیابت، بیشتر در خطر عفونت قرار دارند. بارداری خود باعث می شود خانم ها بیشتر در خطر عفونت های واژینال و مسیر ادراری قرار بگیرند و اگر دیابت بارداری داشته باشید این خطر بیشتر افزایش پیدا می کند. باکتری ها و قارچ ها از گلوکز تغذیه می کنند بنابراین هرچه قند موجود در خون بیشتر باشد رشد آنها نیز بیشتر خواهد شد. قند بالا همچنین باعث سوء عمل سیستم ایمنی بدن می شود و تاثیرش در مقابله با عفونت را کاهش می دهد. اگر عفونتتان ادامه دار بود حتما با پزشک برای مشخص شدن علت اصلی صحبت کنید. 8- خرناس کشیدن حتی اگر قبلا هم خرناس نمی کشیدید، شرایط بدنی در طول بارداری به گونه ای است که مسیر تنفسی تنگ می شود و خانم باردار ممکن است در خواب خرناس بکشد. اما این مشکل نیز به دیابت بارداری مربوط می شود، خرناس یکی از نشانه های انسداد مسیر تنفسی است که منجر به کمبود اکسیژن هنگام خواب می شود. کمبود اکسیژن منجر به افزایش هورمون های استرس می شود که کار کنترل قند خون را برای بدن سخت تر می کند. با وجود اینکه نشانه هایی مانند خرناس در طول بارداری می تواند عادی باشد اما ممکن است علامت خاموشی از ابتلا به دیابت بارداری نیز باشد. به همین دلیل است که باید در طول بارداری همیشه روی سطح گلوکز خود نظارت داشته باشید و همچنین درباره تمام مشکلاتی که حس می کنید غیرطبیعی است با پزشک خود صحبت کنید. علت دیابت بارداری چیست؟ علت مشخصی برای دیابت بارداری وجود ندارد اما هورمون ها در این بیماری بی تاثیر نیستند. زمانی که باردار هستید بدن برخی از هورمون ها را به مقدار بالایی تولید می کند. لاکتوژن جفتی انسانی، هورمون هایی است که مقاومت انسولین را افزایش می دهند و روی جفت تاثیر می گذارند و مانع از سقط جنین می شوند. به مرور زمان، این هورمون ها در بدن افزایش پیدا می کند و باعث می شود بدن به انسولین “هورمونی که قند خون را تنظیم می کند” مقاومت نشان دهد. انسولین کمک می کند گلوکز از خون خارج شود و به سلول ها برود (جایی که از گلوکز برای انرژی استفاده می شود). در دوره بارداری بدن به طور طبیعی دچار مقاومت به انسولین می شود یعنی گلوکزهای بیشتری در رگ های خونی وجود دارد که به کودک منتقل می شود. اگر مقاومت به انسولین بیش از حد قوی باشد سطح گلوکز خون رشد غیرعادی خواهد داشت. در نتیجه فرد مبتلا به دیابت بارداری می شود. در پادکست زیر بشنوید: چطور ویار بارداری را درمان کنیم؟ پخش‌کننده صوت 00:00 00:00 برای افزایش یا کاهش صدا از کلیدهای بالا و پایین استفاده کنید. چه کسانی در معرض ابتلا به دیابت بارداری هستند؟ خطرناک ترین عامل ابتلا به بیماری دیابت، اضافه وزن است؛ اما همه چربی‌های بدن به طور یکسانی توزیع نشده‌اند. ریسک ابتلا به دیابت هنگامی که چربی بدن در اطراف شکم ذخیره شده باشد، بالا است؛ افرادی که دور شکم شان بیشتر از 88 یا 90 سانتی متر است، مادران بالای 35 سال، خانم هایی که نوزاد قبلی آن ها بیش از 4 کیلوگرم وزن داشته اند، خانواده هایی که سابقه معلولیت در وابستگان درجه یک دارند و افرادی که سابقه ابتلا به دیابت بارداری در تجربیات قبلی شان داشته اند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت بارداری می باشند. افراد با نشانه های زیر بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند: بالای 25 سال هستید سابقه دیابت خانوادگی دارید. قبل از بارداری اضافه وزن داشتید. در دوره بارداری بیشتر از حالت عادی اضافه وزن پیدا کرده اید. چند قلو باردار هستید. قبلا بچه ای با وزن بالای 4 کیلوگرم به دنیا آورده اید. در گذشته مبتلا به دیابت بارداری شده اید. در گذشته سقط جنین یا زایمان نوزاد نابالغ داشته اید. دچار سندروم تخمدان پلی کیستیک و اختلال اکانتوسیس نیگریکانس یا بیماری های دیگری هستید که با مقاومت انسولین در ارتباط هستند. نژاد آمریکایی بومی، آفریقایی، اسپانیایی، آسیایی یا جزایر اقیانوس آرام دارید. تشخیص دیابت بارداری انجمن دیابت آمریکا پزشکان را تشویق می کند که برای تشخیص نشانه های دیابت بارداری، برای زنان باردار هر چند وقت یکبار آزمایش غربالگری انجام دهند. اگر اصلا سابقه دیابت نداشته اید و در اوایل دوره بارداری سطح قند خون تان نرمال است پزشک در هفته های 24 تا 28 بارداری آزمایش غربالگری انجام می دهد. تست چالش گلوکز بعضی از پزشکان با تست چالش گلوکز شروع می کنند این تست نیاز به هیچ نوع آمادگی ندارد. ابتدا محلول گلوکز می نوشید و بعد از یک ساعت آزمایش خون می گیرید. اگر سطح قند خون بالا باشد پزشک یک تست تحمل گلوکز خوراکی سه ساعته انجام می دهد که این تست 2 مرحله ای است با این وجود بعضی از پزشکان نیز تست چالش گلوکز را انجام نمی دهند و فقط تست 2ساعته (تحمل گلوکز) انجام می دهند که 1 مرحله ای است. تست 1 مرحله ای: پزشک ابتدا از قند خون ناشتا آزمایش می گیرد. سپس شما باید یک محلول دارای 75 گرم کربوهیدرات را بنوشید و بعد از 1 الی 2 ساعت دوباره ازمایش قند خون تکرار می شود. اگر هر کدام از ارزش های قند خون زیر را داشته باشید مبتلا به دیابت بارداری هستید: سطح قند خون ناشتا بیشتر از 92 میلی گرم در دسی لیتر سطح قند خون یک ساعته بیشتر از 180 میلی گرم در دسی لیتر سطح قند خون دو ساعته بیشتر از 153 میلی گرم در دسی لیتر تست دو مرحله ای: برای آزمایش 2 ساعته نیازی نیست ناشتا باشید، باید یک نوشیدنی با 50 گرم قند بنوشید. بعد از یک ساعت، آزمایش قند خون از شما می گیرند. اگر سطح قند خون بیشتر یا مساوی 130 میلی گرم در دسی لیتر یا 140 میلی گرم در دسی لیتر باشد یک تست دیگر از شما می گیرند. در آزمایش دوم پزشک ابتدا با آزمایش قند خون ناشتا شروع می کند. از شما می خواهند محلولی دارای 100 گرم قند بنوشید. یک، دو، و سه ساعت بعد از شما آزمایش قند خون می گیرند. اگر نتیجه آزمایش شامل موارد زیر باشد مبتلا به قند بارداری هستید: سطح قند خون ناشتا بالاتر یا برابر 95 mg/dL یا 105 mg/dL سطح قند خون یک ساعته بالاتر یا برابر 180 mg/dL یا 190 mg/dL سطح قند خون دو ساعته بالاتر یا برابر 155 mg/dL یا 165 mg/dL سطح قند خون سه ساعته بالاتر یا برابر 140 یا 145 آیا دیابت بارداری انواع مختلفی دارد؟ دیابت بارداری به دو نوع A1 و A2 تقسیم می شود. دیابت بارداری نوع اول (A1) تنها با رژیم قابل درمان است ولی در خصوص نوع دوم برای درمان نیاز به انسولین و یا داروهای خوراکی دارند. عوارض دیابت بارداری افزایش وزن نوزاد هنگام تولد، مرده زایی در 4 هفته آخر، زایمان زودرس و سندرم زجر تنفس نوزاد، پایین بودن قند نوزاد هنگام تولد و احتمال تشنج از عوارض جانبی دیابت بارداری است که بر جنین تاثیر می گذارد. فرزندان این مادران بیش از نوزادان دیگر در معرض ابتلا به چاقی و دیابت نوع 2 در آینده هستند. بالا بودن قند خون در مادران باردار غیردیابتی احتمال بروز نارسایی قلبی را در نوزادان آنها افزایش می دهد. متخصصان دریافته اند در زنانی که قبل یا در دوران بارداری دیابت ندارند، با افزایش قند خون در مراحل اولیه بارداری خطر به دنیا آوردن نوزاد مبتلا به نارسایی قلبی هشت درصد بیشتر می‌شود. هم چنین در صورتی که دیابت در مرحله قبل از حاملگی درمان نشود، خطر سقط، ناهنجاری ها و معلولیت های جنین، مرده زایی و احتمال ابتلای کودک به دیابت و چاقی در کودکی و بزرگسالی تقویت می شود. دیابت بارداری خطر عفونت ادراری، زایمان زودرس، ابتلا به فشارخون، زایمان سخت و عفونت های رحمی را افزایش می دهد. چگونه از دیابت بارداری پیشگیری کنیم؟ با تغییر سبک زندگی، انجام فعالیت فیزیکی و رژیم غذایی صحیح می‌توانیم از بروز بیماری دیابت پیشگیری کنیم یا آن را به تعویق بیندازیم. سبک زندگی تان را تغییر دهید. وعده‌های غذایی را در ساعات مقرر مصرف نمایید. تحرک روزانه داشته باشید و از بی تحرکی خود داری نمایید. استرس و اضطراب خود ار کاهش دهید و روحیه ای شاد داشته باشید. رژیم غذایی درست مصرف کنید. در صورت ابتلا به دیابت بارداری، به متخصص تغذیه مراجعه کنید تا رژیم غذایی مخصوص برایتان تهیه کند. در دوران بارداری میزان وزن گیری باید متناسب با شاخص توده بدنی تان (BODY MASS INDEX) باشد. پزشک با توجه به قد و وزنتان، وضعیت شما را می سنجد و میزان وزن گیری در بارداری و رژیم غذایی شما را پیشنهاد می کند. بهترین رژیم غذایی، رژیم غذایی متعادل است که شامل پروتئین، کربوهیدرات و سبزیجات در هر وعده غذایی است. حتما بخوانید: این غذاها را در طول بارداری، حتما بخورید هم چنین توصیه های زیر نیز در بهبود این مشکل به شما کمک می کند: مصرف چربی و روغن (به خصوص چربی های اشباع شده) را کاهش دهید. چربی های اشباع نشده‌ای که از منابع گیاهی و ماهی به دست می آیند مانند روغن زیتون، روغن مغزها و روغن آووکادو، سالم‌ ترین نوع چربی هستند. سعی کنید اسیدهای چرب امگا 3 بیشتر مصرف کنید، زیرا در رفع التهاب و کمک به سلامت مغز و قلب بسیار مؤثر است. ماهی سالمون و ماهی تون منابع خوبی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند. البته میزان مصرف ماهی در بارداری متفاوت است، نباید بیش از 340 گرم در هفته از ماهی استفاده نمایید. به جای سرخ کردن مواد غذایی آنها را کباب کنید، بپزید یا در کمی روغن داغ تفت بدهید. سعی کنید غذاها را به صورت آب پز استفاده کنید. تا جایی که برایتان مقدور است از مصرف غذاهای سرخ شده و فست فود، غذاهای شور و غذاهای کنسرو شده بپرهیزید. مصرف قند، برنج، ماکارونی، شیرینی، کیک، شکلات و نوشابه را کم کنید، به جای آن ها از آب میوه های سالم و طبیعی استفاده کنید. از سبزیجات و میوه‌های تازه استفاده کنید، اکثر سبزیجات کربوهیدرات و قند کم دارند. بنابراین اگر می توانید دو سبزی را با وعده اصلی خود انتخاب کنید. همچنین می توانید از غذای ترکیب با سبزی مانند کرفس استفاده کنید. نخود یا سبزیجات برگ دار گزینه های خوبی برای جایگزینی با ذرت هستند. به جای نان سفید و لواش، نان یا گندم کامل (سبوس‌دار) ، غلات فیبردار و کم شکر را در صبحانه استفاده کنید. مصرف جو و نان جو را در سبد غذایی روزانه خود قرار دهید. جو دو سر خرد شده با تیغه یا جو دو سر حلقه شده نیز مفید است. هنگام مصرف سالاد از سس کمتری استفاده کنید. برای روی سالاد، سبزی های طبخ شده و ظرف پاستا از روغن زیتون استفاده کنید. رژیم بارداری چطور در طول بارداری، وزن تان را کنترل می کند؟ ورزش مناسب پیاده روی تند روزانه به مدت 30 دقیقه در صورت نداشتن منع بارداری می تواند گزینه خوبی در درمان و پیشگیری از دیابت بارداری باشد. ورزش کردن کمک زیادی به کم کردن وزن شما می کند و در پایین نگه داشتن وزن اهمیت خاصی دارد. همچنین ورزش منظم حتی اگر به قصد کم کردن وزن نباشد، می تواند حساسیت بدن در مقابل هورمون انسولین را بهبود ببخشد. برای ورزش کردن مجبور نیستید که عضو فعال یک باشگاه ورزشی شوید یا رژیم‌های غذایی سخت و خسته کننده مخصوص ورزشکاران را داشته باشید. یکی از ساده ترین راه‌ها برای شروع ورزش کردن آن است که روزانه به مدت 30 دقیقه پیاده روی کنید. حتما بخوانید: چگونه در طول بارداری ورزش کنیم و سلامت خود را حفظ کنیم؟ دیابت بارداری چگونه درمان می شود؟ برنامه های درمانی دیابت بارداری بستگی به سطح قند خون در طول روز دارد. در بیشتر موارد پزشک توصیه می کند قبل و بعد از وعده های غذایی آزمایش قند خون بگیرید و بیماری خود را با سالم غذا خوردن و ورزش کردن کنترل کنید. در صورت نیاز، تزریق انسولین به برنامه درمانی اضافه می شود. اگر پزشک تشخیص داده است که باید بر سطح قند خون خود نظارت داشته باشید ابزارهای مخصوص اندازه گیری گلوکز را نیز به شما معرفی می کند. آنها تزریق انسولین را نیز تا زمان تولد نوزاد تجویز می کنند اما باز هم زمان دقیق را از پزشک سوال کنید. پزشک به شما خواهد گفت که هنگام پایین آمدن قند خون یا بالا رفتن بیش از حد آن چه کارهایی انجام دهید. اگر دیابت بارداری داشتیم چه چیزهایی بخوریم؟ بهترین راه برای کنترل دیابت بارداری یک رژیم غذایی متعادل است. زنانی که مبتلا به دیابت بارداری هستند باید توجه زیادی به مصرف کربوهیدرات(40 الی 50 درصد)، پروتئین (20 الی 25 درصد) و چربی ها (25 الی 35 درصد ) داشته باشند. غذا خوردن به طور منظم (هر دو ساعت) نیز به کنترل سطح قند خون کمک می کند. حتما بخوانید: چه غذاهایی در دوران بارداری بخوریم؟ کربوهیدرات ها زنان باردار باید روزانه 120 الی 195 گرم کربوهیدرات مصرف کنند که در 3 وعده غذایی و 2 میان وعده تقسیم می شود. مصرف غذاهای سرشار از کربوهیدرات در فواصل مناسب از بالا رفتن قند خون جلوگیری می کند. پزشک تعیین می کند که روزانه چه مقدار کربوهیدرات باید مصرف کنید و پیشنهاد می کنند که با یک پزشک متخصص تغذیه مشورت کنید تا در برنامه های غذایی به شما کمک کند. کربوهیدرات های سالم شامل: غلات کامل برنج قهوه ای سبزیجات نشاسته دار میوه های کم قند نخود، لوبیا، عدس و دیگر حبوبات می شود. پروتئین زنان باردار باید روزانه حداقل 60 گرم پروتئین مصرف کنند. منیع غنی برای پروتئین عبارتند از: گوشت بدون چربی لبنیات ماهی چربی چربی های سالم برای اضافه کردن به برنامه غذایی : آجیل های خام تخمه ها روغن زیتون و آووکادو عوارض جانبی دیابت بارداری اگر دیابت بارداری به خوبی کنترل نشود سطح قند خون در طول دوره بارداری بالا می رود و در نتیجه روی سلامت نوزاد نیز تاثیر می گذارد و نوزاد با مشکلات زیر مواجهه می شود: وزن بالا مشکلات تنفسی قند خون پایین دیس توشی شانه امکان بالای مبتلا شدن به دیابت در آینده به همین دلیل باید دیابت بارداری را با کمک برنامه های درمانی پزشک کنترل کرد. آیا می توان از دیابت بارداری جلوگیری کرد؟ جلوگیری از دیابت بارداری غیر ممکن است اما عادت های سالم مانع از پیشرفت این بیماری می شود. اگر باردار هستید و یکی از فاکتورهای خطرناک دیابت بارداری را دارید سعی کنید غذاهای سالم بخورید و ورزش کنید. حتی فعالیت های کوچک مثل پیاده روی هم موثر است. اگر تصمیم دارید باردار شوید اما اضافه وزن دارید ابتدا با کمک پزشک وزن تان را کم کنید، کم شدن حتی مقداری ناچیز از وزن، احتمال ابتلا به بیماری دیابت بارداری را کاهش می دهد.