خواص دارویی و گیاهی :

بهترین آویش در شیراز پیدا مىشود، و به اصطلاح شیرازیها دو قسم است

1 – آویشن باریک

2 – آویشن پهن چنانکه ازنامش پیدا است برگهاى آویشن پهن بیضى شکل است ، و برگهاى آویشن باریک کمى درازتر وباریک است ، آویشن باریک اغلب در کوهها دیده مى شود.آویشن کوهى ، گیاهى است که در سرازیرى صخره کوهها که درمقابل آفتاب است در جنگلها و اراضى غیر مزروع بطور خودرو مى روید ساقه آن بنفش رنگو ارتفاع آن گاهى به نیم متر مى رسد.و در لاهیجان و طالش و آستارا و فارس مىروید… آویشن آبى و آویشن شیرازى یکى از گیاهان شفا بخشى است که در درمان و معالجهبیماریهاى مختلف ، اعجاز مى کند، و از این جهت است که باید آن را از گرانبهاترینگیاهان دارویى روى زمین بدانیمپیشوایان اسلام بقدرى این گیاه را مفید مىدانسته اند که حضرت رضا(ع)  مى فرمودند: آویشن تنها داروى امیرالمومنین بوده است .1- عن ابى الحسن (ع ) قال کان دواء امیرالمومنین (ع)الصعتر. 2- و کان یقول – یقوى المعدة ، و یقطع البلغم و هو امان من اللقوةونیزحضرت رضا مى فرمودند: آویشن معده را تقویت مى کند، و بلغم را بر طرف مى نماید،آویشن نیز انسان را از لقوه در امان نگاه مى دارد، (لقوه – مرضى است که در صورتانسان پیدا مى شود، و لب و دهان یا فک بطرفى کج مى شود(

خواص طبى و درمانى آویشن شیرازى این است که ضد درد و تشنجاست و خون را به جریان انداخته و اعمال اعضاء جنسى و تناسلى را در بدن تحریک وتقوین مى کند، هوش و قوه ادراک را زیاد مى کند، قابض و مقوى است و براى نارسایى کبدیعنى وقتکیه کبد ضعیف شده است و خوب کار نمى کند مفید است . آویشن در عفونتهاى ریوى، زکام ، برنشیت ، آسم ، گریپ ، آنژین ، سوء هضم و تخمه ، دل درد ورم امعاء نیزمصرف مى شود…گلهاى خشک آویشن کوهى ، مقوى معده ، نیروبخش ، خلط آور، قاعدهآور، ضد درد و تشنج و بطور خفیف عرق آور استپرفسورتروسودرباره آویشن مىگوید:آویشن دشمن سم استآویشن تازه یا خشک آن را در عفونتهاى ریوى ، زکام ،برونشیت ، آسم ، گریپ ، خستگى و کوفتگى دست و پا، آنژین ، سوء هضم و تخمه ، دل دردو ورم امعاء مصرف مى کنند.عصاره آویشن به نامتیمولاست که خاصیت ضد عفونىموثرى بر مجارى تنفس و جهار هاضمه دارد، سمومى که در آنجا جمع شده بکلى از بین مىبرد و جریان خون را منظم مى سازد… اگر چند برگ آویشن رابه غذاى خرگوشتها اضافهکنیم از نفخ شکم آنها جلوگیرى خواهد کرد و هیچوقت آنها گاز معده پیدا نخواهندکردمردى در خدمتامام هشتم (ع ) از رطوبت مزاج و علاج آن سئوال نمود آن حضرت باو دستور داد که آویشنرا بکوبد و ناشتا به دهان خود بریزد.عن ابى الحسن (ع ) انهشکا الیه الرطوبة ، فامره ان یستف الصعتر على الریقزیادى بلغم و رطوبت به اصطلاح امروزکمى ترشحسیب آدمدرانسان است ، و امام (ع)  آویشن را معالج آن دانسته و به همین سبب به آن مرد نگفتهآویشن را به صورت دم کرده بنوش ، زیرا در صوتیکه دم شود چون مخلوط با آب است بازنمى تواند جبران بلغم و رطوبت را نماید.

منبع: کتاب اسلام پزشک بی دارو

salam man u ra link kardam

خواص داروئی آویشن –
آویشن (صعتر)

طریقه مصرف آویشن :

خوراکی است و به صورت جوشانده مصرف میشود.
بخور آن برای سرماخوردگی مفید میباشد.

توضیحات:

آویشن یکی از قدیمی ترین گیاهان دارویی و ادویه ای است . تیموس کلمه ای یونانی و به معنای شجاع می باشد و به طوری که زنان یونان باستان این گیاه را به لباس شوهرانشان که عازم جنگ بودند می دوختند . زیرا آنها معتقد بودند آویشن سبب شجاعت و در نتیجه پیروزی آنها در جنگ می شود . آویشن گیاهی است خشبی و چند ساله . منشأ آن نواجی مدیترانه گزارش شده است و در جنوب اروپا در سطوح وسیعی کشت می شود .ریشه آویشن مستقیم ، کم و بیش چوبس و انشعابهای فراوانی دارد و سافه آن مستقیم و چهار گوش است . ارتفاع این گیاه متفاوت و بین 20 تا 50 سانتی متر می باشد . برگها کوچک ، متقابل و کم وبیش نیزه ای شکل ، بدون نوک و دمبرگ ، پوشیده از کرکهای خاکستری رنگ و حاوی اسانس هستند . گلها کوچک و به صورت مجتمع در قسمت فوقانی ساقه هایی که از بغل برگها خارج می شوند روی چرخه هایی مجتمع پدیدار می شوند . میوه چهار بذر به رنگ قهوه ای تیره وجود دارد . بذر آویشن بسیار ریز بوده و وزن هزار دانه آن 25/0 تا 28/0 گرم است .

قسمت دارویی :

پیکر رویشی آویشن حاوی اسانس است . از این رو دارای بویی مطبوع می باشد . پیکر رویشی در مرحله گلدهی از بیشترین مقدار اسانس برخوردار است .

اسانس آویشن خاصیت ضد باکتری و ضد قارچی دارد . مجموعه مواد موثر آویشن خلط آور است و ار آن برای معالجه سرفه استفاده می شود .

خواص آویشن از نظر ائمه :
داروی امیر المومنین (ع) است و میفرمود که آویشن برای معده خملی می آورد مانند خمل (پرز) قطیفه و سفوف آن پیش از غذای صبح برای رطوبت مفید است

اثرات مهم:

مصرف خوراکی آویشن دارای اثر خلط آور و ضد سرفه‌ی خوبی می‌باشد. به همین دلیل محصولات زیاد به ویژه به صورت شربت از آن تهیه شده است. هم چنین در برونشیت، سیاه‌سرفه و نزله‌ها، به خوبی می‌توان از آن استفاده کرد.

خاصیت ضد میکروب تیمول، بسیار قوی و حدود 25 بار از فنل در مورد تعدادی از میکروب‌ها، بیشتر است.

هم چنین در بعضی محصولات موضعی، به عنوان ضد خارش، ضد میکروب، مالشی ق کننده و محرک، محلول‌های حمام و محلول‌های غرغره برای کاهش تورم دهان و گلو، مصرف می‌شود.

کاربرد دیگر آویشن، مصرف آن به صورت پودر در بعضی ادویه‌جات و ترشی‌هاست، هم چنین به طور مستقیم و یا همراه با دیگر گیاهان، به عنوان بو، مزه و ضد نفخ در صنایع غذایی مصرف زیادی دارد.

در طب عوام، اکثراً به خاطر اثرات مسکن، ضد اسپاسم و ضد نفخ، از آن استفاده می‌کنند.

مهم‌ترین اثرات گزارش شده آویشن باغی:

سقط کننده جنین، آلرژی زا، ضد درد، ضد آلرژی، ضد آلزایمر، ضد آرتریت، ضد میکروب، ضد سلولیت، ضد باکتری، ضد سرطان، ضد ادم، ضد التهاب، ضد موتاژن، ضد اکسیدان، ضد تب، ضد عفونی کننده، ضد اسپاسم، ضد قارچ، ضد کرم، ضد احتقان، ضد سرفه، ضد نفخ، ضد زخم داخلی، ضد کرم آسکاریس، قابض، بازکننده و برونش ها، آنتاگونیست کلسیم، معرق، خلط آور، کاهش دهنده‌ی چربی خون، کاهش دهنده‌ی پرفشاری خون، محرک سیستم ایمنی بدن، حشره کش، کاهش دهنده‌ی ترشحات بزاقی، مسکن و محرک.

طریقه و میزان مصرف:

تهیه چای:

بر روی 2 گرم از پودر برگ آویشن، یک لیوان آب جوش ریخته و پس از 15- 10 دقیقه صاف کرده و می‌نوشیم.

داروهایی گیاهی تهیه شده از آویشن، اکثراً به شکل مایع و شربت می‌باشند که با استفاده از راهنمای همراه دارو، باید مصرف شود. هم چنین به صورت تی‌بگ‌های مختلف، که اکثراً حاوی 2 گرم پودر و یا خرد شده‌ی برگ آویشن است، در دسترس قرار می‌گیرد.

خواص دیگر آن، شامل خاصیت ادرار آور، ضد عفونی کننده‌ی مجاری ادرار و ضد کرم است.

عوارض جانبی:

تاکنون در مورد عارضه‌ی جانبی ناشی از مصرف مقادیر خوراکی آویشن یا فرآورده‌های وابسته، گزارشی داده نشده است؛ ولی ممکن است در موارد معدودی، دردهای شکمی را ایجاد نماید و یا باعث گرفتگی موقتی گردد.

نکته‌ی دیگر آن که استفاده‌ی داخلی از تیمول با وجود کولیت، نارسایی قلبی و در زمان حاملگی، توصیه نمی‌گردد.

مقدار مصرف عادی آن برای افراد بالای یک سال، 6- 3 گرم برگ خشک، در یک نوبت و روزی 3- 1 مرتبه تکرار این مقدار می‌باشد.

افراد کم‌تر از یک سال، 1- 5/0 گرم از گیاه یا معادل آن از فراورده‌های آویشن را روزی چند مرتبه می‌توانند مصرف کنند.

هم چنین، میزان مصرف تنتور آن، 40 قطره تا سه بار در روز از این مقدار برای بزرگ‌سالان و تا یک ششم این مقدار، برای افراد زیر یک سال، مناسب است.

مصرف شربت‌های مختلف، بر حسب دستور کارخانه‌ی سازنده می‌باشد.

افزون بر این، دم کرده‌ی 5 گرم درصد میلی لیتر آب، به عنوان غرغره یا دهان‌شویه و یا مصارف موضعی، توصیه شده است.

مصرف در حاملگی و شیردهی:

گرچه ممکن است مصرف در این دوران، خطراتی در بر نداشته باشد ولی چون مطالعات در این مورد کامل نشده است، لذا بهتر است مصرف با نسخه‌ی پزشک صورت گیرد.

نکات قابل توجه:

1- گیاهانی با نام آویشن پهن، آویشن باریک و آویشن شیرازی که در عطاری‌ها و یا بازار ایران وجود دارد، گیاهانی متفاوت از آویشن بوده ولی به علت شباهت در بعضی ترکیبات و یا شباهت ظاهری، بدین نام‌ها نامیده شده‌اند. راجع به این آویشن‌ها، توضیحات لازم ارائه شده است.

2- گونه‌ی دیگری از آویشن با نام علمی hymus zygis که شباهت بسیار نزدیکی از نظر ظاهری و ترکیبات، با گونه‌ی اصلی دارد، در بعضی نقاط دنیا به جای آویشن اصلی ( hymus valgaris) مصرف می‌شود. گونه‌ی مذکور در ایران رویش ندارد.

3- به بعضی از گونه‌های گیاه hymus در ایران آویشن اطلاق می‌شود. این گیاه در مناطق زیادی از ایران در شمال، غرب و مرکز از جمله مازندران، گیلان، آذربایجان، زنجان، کردستان، اطراف تهران و اطراف قزوین می‌روید.

4- آویشنی که در اکثر کتب گیاهان دارویی دنیا به عنوان استاندارد و گونه اصلی دارویی نوشته شده است hymus vulgaris می‌باشد که به طور محدود در ایران کشت می‌گردد و اکثر گیاهانی که تحت نام آویشن در بازارهای ایران عرضه می‌شوند، از نظر جنس و گونه متفاوت می‌باشند ولی در اثرات دارویی مشابهت دارند.

خواص درمانی آویشن  –  آویشن یکی از گیاهانی می باشد که دارای خاصیت های پزشکی

آویشن ( نام محلی: اَوِشَه) – نام علمی: thymus vulgaris

گیاه آویشن از مهمترین نوع گیاهان دارویی است که در کوه های اطراف شهر بنارویه به فراوانی یافت می شود. بوته این گیاه دارای خواص درمانی زیادی بوده و از دامنه کوه گرفته تا انتهای آن در میان صخره ها می روید.

مشخصات: آویشن گیاهی است علفی، دارای شاخه‌های زیاد و چوبی به ارتفاع تا سانتی متر که در نواحی کوهستانی در بین تخته سنگ ها می‌روید.
گیاه رایحه معطر دارد لذا مورد توجه زنبور عسل است و عسل تولید شده از آویشن خواص اصلی آن را دارا می‌باشد. زمان جمع آوری گیاه فصل بهار و تابستان می‌باشد.

ساقه‌های آویشن پوشیده از کرک و برگ‌های کوچک زیادی است. برگ‌های آن کوچک، لوزی شکل، نوک تیز و به صورت متقابل، بر روی ساقه قرار دارند. این برگ‌ها به رنگ سبز روشن و با بوی بسیار نافذ است و دارای دم برگ‌های کوچکی نیز می‌باشد.

گل‌ها کوچک، گلی رنگ و یا سفید و به صورت مجتمع در انتهای ساقه قرار گرفته‌اند.

قسمت مورد استفاده‌ی گیاه، گل و به ویژه برگ‌های آن است. این گیاه، به طور محدود و برای تهیه‌ی داروها، در ایران کشت می‌گردد.

قسمتهای مورد استفاده:
کل گیاه
پراکندگی:
بومی‌مناطق مدیترانه‌ای می‌باشد.
در ایران نوع شیرازی آن کاربرد بیشتری دارد.
ترکیبات شیمیایی:
اسانس حاوی تیمول، کارواکرول، بورنیول، تانن، بیتر و ساپونینها.
اثر تیمول از بقیه بارزتراست.
خواص:
* رقیق کردن خلط مجاری تنفسی: پس از مصرف خوراکی از ریه متصاعد می‌شود و به غلظت موثر میرسد.
* افزایش ترشحات وسرعت تخلیه آن از مجاری تنفسی
* گشاد‌کننده مجاری تنفسی و کاهش سرفه
* اثرات ضد باکتریایی
* ضد اسپاسم مجاری گوارشی

موارد مصرف:

– پیشگیری
* در عفونتهای تنفسی منجر به افزایش ترشحات و تخلیه سریعتر آنها شده و  با کاهش شدت سرفه‌ها از التهاب مجاری تنفسی جلوگیری می‌کند.
* در بیماران با روده تحریک پذیر IBS  منجر به کاهش علایم گوارشی می‌گردد.
* منجر به کاهش تجمع باکتریها در دهان میگردد.

-درمان
* کاهش سرفه‌های خشک و شدید در برونشیت وسیاه‌سرفه{(کمکی)(خوراکی. بخور و موضعی)}
* افزایش رقت خلط در آسم و آمفیزم  COPD  {(کمکی)(خوراکی. بخور وموضعی)}
* کاهش علایم گوارشی در بیماری روده تحریک پذیر IBS {(کمکی)(خوراکی وموضعی)}
* درمان کرم انکیلوستوم{(کمکی)(خوراکی)}
تداخلات دارویی:
تداخل دارویی واضحی گزارش نشده است.

مصرف در دوران بارداری:
بعلت اثرات سقط آوری مصرف آن باید با احتیاط و در مقادیر کم و کوتاه مدت از فرآورده‌های غیر تغلیظ شده‌باشد.

مصرف در دوران شیردهی:
از فرآورده‌های غیر تغلیظ شده با احتیاط و کوتاه مدت مصرف گردد.

تاریخچه:

آویشن باغی نوع کشت شده آویشن وحشی ( hymus serpyllum) است. نام لاتین آویشن وحشی که به عنوان «مادر آویشن» شناخته شده، شاید به دلیل کاربرد سنتی آن برای درمان ناراحتی‌های دوران یائسگی از رشد مارگونه گیاه گرفته شده است.

Pliny آن را به عنوان پادزهر نیش مار و سم جانوران دریایی و همچنین درمان سردرد توصیه می‌کند.

رومیان نیز آویشن را می‌سوزاندند زیرا باور داشتند که دود آن عقرب را دور می‌کند.

منبع جغرافیایی:

این گیاه، بومی قسمت‌های مرکزی و جنوب اروپا، بالکان و قفقاز است. در اروپای مرکزی، شرق آفریقا، هند، ترکیه، مراکش و آمریکای شمالی، در سطوح وسیع کشت می‌گردد. صادرات آن، اکثر از کشورهای اسپانیا، فرانسه، بلغارستان و مجارستان به دیگر نقاط جهان صورت می‌گیرد.

ترکیبات مهم:

مهم‌ترین ترکیب گیاه، اسانس آن است که به میزان /- درصد در برگ‌های آن وجود دارد. مهم‌ترین اجسام اسانس شامل تیمول و کارواکرول که به ترتیب از – درصد اسانس و – درصد اسانس را تشکیل می‌دهند.
کاربرد دیگر آویشن، مصرف آن به صورت پودر در بعضی ادویه‌جات و ترشی‌هاست، هم چنین به طور مستقیم و یا همراه با دیگر گیاهان، به عنوان بو، مزه و ضد نفخ در صنایع غذایی مصرف زیادی دارد

ترکیبات دیگر شامل لینالول، سیمن، تیمن و آلفا پی نن هستند. این ترکیبات و درصد آن‌ها به شرایط محل کشت، زمان برداشت و سایر شرایط جغرافیایی، بستگی دارد.

اثرات مهم:

مصرف خوراکی آویشن دارای اثر خلط آور و ضد سرفه‌ی خوبی می‌باشد. به همین دلیل محصولات زیاد به ویژه به صورت شربت از آن تهیه شده است. هم چنین در برونشیت، سیاه‌سرفه و نزله‌ها، به خوبی می‌توان از آن استفاده کرد.

خاصیت ضد میکروب تیمول، بسیار قوی و حدود بار از فنل در مورد تعدادی از میکروب‌ها، بیشتر است.

هم چنین در بعضی محصولات موضعی، به عنوان ضد خارش، ضد میکروب، مالشی ق کننده و محرک، محلول‌های حمام و محلول‌های غرغره برای کاهش تورم دهان و گلو، مصرف می‌شود.

کاربرد دیگر آویشن، مصرف آن به صورت پودر در بعضی ادویه‌جات و ترشی‌هاست، هم چنین به طور مستقیم و یا همراه با دیگر گیاهان، به عنوان بو، مزه و ضد نفخ در صنایع غذایی مصرف زیادی دارد.

در طب عوام، اکثراً به خاطر اثرات مسکن، ضد اسپاسم و ضد نفخ، از آن استفاده می‌کنند.

مهم‌ترین اثرات گزارش شده آویشن باغی:

سقط کننده جنین، آلرژی زا، ضد درد، ضد آلرژی، ضد آلزایمر، ضد آرتریت، ضد میکروب، ضد سلولیت، ضد باکتری، ضد سرطان، ضد ادم، ضد التهاب، ضد موتاژن، ضد اکسیدان، ضد تب، ضد عفونی کننده، ضد اسپاسم، ضد قارچ، ضد کرم، ضد احتقان، ضد سرفه، ضد نفخ، ضد زخم داخلی، ضد کرم آسکاریس، قابض، بازکننده و برونش ها، آنتاگونیست کلسیم، معرق، خلط آور، کاهش دهنده‌ی چربی خون، کاهش دهنده‌ی پرفشاری خون، محرک سیستم ایمنی بدن، حشره کش، کاهش دهنده‌ی ترشحات بزاقی، مسکن و محرک.
چای آویشن
طریقه و میزان مصرف:

تهیه چای:

بر روی گرم از پودر برگ آویشن، یک لیوان آب جوش ریخته و پس از – دقیقه صاف کرده و می‌نوشیم.

داروهایی گیاهی تهیه شده از آویشن، اکثراً به شکل مایع و شربت می‌باشند که با استفاده از راهنمای همراه دارو، باید مصرف شود. هم چنین به صورت تی‌بگ‌های مختلف، که اکثراً حاوی گرم پودر و یا خرد شده‌ی برگ آویشن است، در دسترس قرار می‌گیرد.

خواص دیگر آن، شامل خاصیت ادرار آور، ضد عفونی کننده‌ی مجاری ادرار و ضد کرم است.

عوارض جانبی:

تاکنون در مورد عارضه‌ی جانبی ناشی از مصرف مقادیر خوراکی آویشن یا فرآورده‌های وابسته، گزارشی داده نشده است؛ ولی ممکن است در موارد معدودی، دردهای شکمی را ایجاد نماید و یا باعث گرفتگی موقتی گردد.

نکته‌ی دیگر آن که استفاده‌ی داخلی از تیمول با وجود کولیت، نارسایی قلبی و در زمان حاملگی، توصیه نمی‌گردد.

مقدار مصرف عادی آن برای افراد بالای یک سال، – گرم برگ خشک، در یک نوبت و روزی – مرتبه تکرار این مقدار می‌باشد.

افراد کم‌تر از یک سال، – / گرم از گیاه یا معادل آن از فراورده‌های آویشن را روزی چند مرتبه می‌توانند مصرف کنند.

هم چنین، میزان مصر تنتور آن، قطره تا سه بار در روز از این مقدار برای بزرگ‌سالان و تا یک ششم این مقدار، برای افراد زیر یک سال، مناسب است.

مصرف شربت‌های مختلف، بر حسب دستور کارخانه‌ی سازنده می‌باشد.

افزون بر این، دم کرده‌ی گرم درصد میلی لیتر آب، به عنوان غرغره یا دهان‌شویه و یا مصارف موضعی، توصیه شده است.

مصرف در حاملگی و شیردهی:

گرچه ممکن است مصرف در این دوران، خطراتی در بر نداشته باشد ولی چون مطالعات در این مورد کامل نشده است، لذا بهتر است مصرف با نسخه‌ی پزشک صورت گیرد.

نکات قابل توجه:

– گیاهانی با نام آویشن پهن، آویشن باریک و آویشن شیرازی که در عطاری‌ها و یا بازار ایران وجود دارد، گیاهانی متفاوت از آویشن بوده ولی به علت شباهت در بعضی ترکیبات و یا شباهت ظاهری، بدین نام‌ها نامیده شده‌اند. راجع به این آویشن‌ها، توضیحات لازم ارائه شده است.

– گونه‌ی دیگری از آویشن با نام علمی hymus zygis که شباهت بسیار نزدیکی از نظر ظاهری و ترکیبات، با گونه‌ی اصلی دارد، در بعضی نقاط دنیا به جای آویشن اصلی ( hymus valgaris) مصرف می‌شود. گونه‌ی مذکور در ایران رویش ندارد.

– به بعضی از گونه‌های گیاه hymus در ایران آویشن اطلاق می‌شود. این گیاه در مناطق زیادی از ایران در شمال، غرب و مرکز از جمله مازندران، گیلان، آذربایجان، زنجان، کردستان، اطراف تهران و اطراف قزوین می‌روید.

– آویشنی که در اکثر کتب گیاهان دارویی دنیا به عنوان استاندارد و گونه اصلی دارویی نوشته شده است hymus vulgaris می‌باشد که به طور محدود در ایران کشت می‌گردد و اکثر گیاهانی که تحت نام آویشن در بازارهای ایران عرضه می‌شوند، از نظر جنس و گونه متفاوت می‌باشند ولی در اثرات دارویی مشابهت دارند.

بوته آویشن ( اَوِشَه ) رسیده و آماده چیدن

بوته آویشن ( اَوِشَه ) روییده در کوه های اطراف شهر

آویشن گیاهی است علفی، دارای شاخه‌های زیاد و چوبی به ارتفاع تا سانتی متر که در نواحی کوهستانی در بین تخته سنگ و به ویژه در کشورهای اروپایی می‌روید.

آویشن گیاهی است علفی، دارای شاخه‌های زیاد و چوبی به ارتفاع تا سانتی متر که در نواحی کوهستانی در بین تخته سنگ و به ویژه در کشورهای اروپایی می‌روید.

ساقه‌های آویشن پوشیده از کرک و برگ‌های کوچک زیادی است. برگ‌های آن کوچک، لوزی شکل، نوک تیز و به صورت متقابل، بر روی ساقه قرار دارند. این برگ‌ها به رنگ خاکستری روشن و با بوی بسیار نافذ است و دارای دم برگ‌های کوچکی نیز می‌باشد.

گل‌ها کوچک، گلی رنگ و یا سفید و به صورت مجتمع در انتهای ساقه قرار گرفته‌اند.

قسمت مورد استفاده‌ی گیاه، گل و به ویژه برگ‌های آن است. این گیاه، به طور محدود و برای تهیه‌ی داروها، در ایران کشت می‌گردد.

آویشن در طب سنتی ایران و اروپا، مصرف دارویی دارد. این گیاه علفی و معطر، دارای خواص دارویی بسیاری است و از آن در صنایع غذایی(پیتزا،پاستا، ماهی، پنیر، لیکور، ذرت مکزیکی و)، دارویی، بهداشتی و ی استفاده متنوعی می‌شود. قسمت‌های دارویی این گیاه، سرشاخه‌های آن و برگ خشک شده آن است. در قرون وسطی در فرانسه، ایتالیا و اسپانیا از آویشن برای درمان سرفه، سوء هاضمه و از بین بردن انگل‌های روده استفاده وسیعی می‌کردند. آویشن خاصیت آنتی باکتریال و ضد قارچ دارد. در بعضی کشور‌ها مثل آمریکا دم کرده آویشن برای آرام کردن ریه و سرفه در مواقع سرماخوردگی، هنوز هم محبوبیت فراوانی دارد.

مصرف خوراکی آویشن دارای اثر خلط آور و ضد سرفه‌ی خوبی می‌باشد. به همین دلیل محصولات زیاد به ویژه به صورت شربت از آن تهیه شده است. هم چنین در برونشیت، سیاه‌سرفه و نزله‌ها، به خوبی می‌توان از آن استفاده کرد.

خاصیت ضد میکروب تیمول، بسیار قوی و حدود بار از فنل در مورد تعدادی از میکروب‌ها، بیشتر است.

هم چنین در بعضی محصولات موضعی، به عنوان ضد خارش، ضد میکروب، مالشی ق کننده و محرک، محلول‌های حمام و محلول‌های غرغره برای کاهش تورم دهان و گلو، مصرف می‌شود.

کاربرد دیگر آویشن، مصرف آن به صورت پودر در بعضی ادویه‌جات و ترشی‌هاست، هم چنین به طور مستقیم و یا همراه با دیگر گیاهان، به عنوان بو، مزه و ضد نفخ در صنایع غذایی مصرف زیادی دارد.

در طب عوام، اکثراً به خاطر اثرات مسکن، ضد اسپاسم و ضد نفخ، از آن استفاده می‌کنند.

 مهم‌ترین اثرات گزارش شده آویشن باغی:

سقط کننده جنین، آلرژی زا، ضد درد، ضد آلرژی، ضد آلزایمر، ضد آرتریت، ضد میکروب، ضد سلولیت، ضد باکتری، ضد سرطان، ضد ادم، ضد التهاب، ضد موتاژن، ضد اکسیدان، ضد تب، ضد عفونی کننده، ضد اسپاسم، ضد قارچ، ضد کرم، ضد احتقان، ضد سرفه، ضد نفخ، ضد زخم داخلی، ضد کرم آسکاریس، قابض، بازکننده و برونش ها، آنتاگونیست کلسیم، معرق، خلط آور، کاهش دهنده‌ی چربی خون، کاهش دهنده‌ی پرفشاری خون، محرک سیستم ایمنی بدن، حشره کش، کاهش دهنده‌ی ترشحات بزاقی، مسکن و محرک.

طریقه و میزان مصرف:

تهیه چای:

بر روی گرم از پودر برگ آویشن، یک لیوان آب جوش ریخته و پس از – دقیقه صاف کرده و می‌نوشیم.

داروهایی گیاهی تهیه شده از آویشن، اکثراً به شکل مایع و شربت می‌باشند که با استفاده از راهنمای همراه دارو، باید مصرف شود. هم چنین به صورت تی‌بگ‌های مختلف، که اکثراً حاوی گرم پودر و یا خرد شده‌ی برگ آویشن است، در دسترس قرار می‌گیرد.

خواص دیگر آن، شامل خاصیت ادرار آور، ضد عفونی کننده‌ی مجاری ادرار و ضد کرم است.

 عوارض جانبی:

تاکنون در مورد عارضه‌ی جانبی ناشی از مصرف مقادیر خوراکی آویشن یا فرآورده‌های وابسته، گزارشی داده نشده است؛ ولی ممکن است در موارد معدودی، دردهای شکمی را ایجاد نماید و یا باعث گرفتگی موقتی گردد.

نکته‌ی دیگر آن که استفاده‌ی داخلی از تیمول با وجود کولیت، نارسایی قلبی و در زمان حاملگی، توصیه نمی‌گردد.

مقدار مصرف عادی آن برای افراد بالای یک سال، – گرم برگ خشک، در یک نوبت و روزی – مرتبه تکرار این مقدار می‌باشد.

افراد کم‌تر از یک سال، – / گرم از گیاه یا معادل آن از فراورده‌های آویشن را روزی چند مرتبه می‌توانند مصرف کنند.

هم چنین، میزان مصر تنتور آن، قطره تا سه بار در روز از این مقدار برای بزرگ‌سالان و تا یک ششم این مقدار، برای افراد زیر یک سال، مناسب است.

مصرف شربت‌های مختلف، بر حسب دستور کارخانه‌ی سازنده می‌باشد.

افزون بر این، دم کرده‌ی گرم درصد میلی لیتر آب، به عنوان غرغره یا دهان‌شویه و یا مصارف موضعی، توصیه شده است.

 مصرف در حاملگی و شیردهی:

گرچه ممکن است مصرف در این دوران، خطراتی در بر نداشته باشد ولی چون مطالعات در این مورد کامل نشده است، لذا بهتر است مصرف با نسخه‌ی پزشک صورت گیرد.

 نکات قابل توجه:

.    گیاهانی با نام آویشن پهن، آویشن باریک و آویشن شیرازی که در عطاری‌ها و یا بازار ایران وجود دارد، گیاهانی متفاوت از آویشن بوده ولی به علت شباهت در بعضی ترکیبات و یا شباهت ظاهری، بدین نام‌ها نامیده شده‌اند. راجع به این آویشن‌ها، توضیحات لازم ارائه شده است.

.     گونه‌ی دیگری از آویشن با نام علمی hymus zygis که شباهت بسیار نزدیکی از نظر ظاهری و ترکیبات، با گونه‌ی اصلی دارد، در بعضی نقاط دنیا به جای آویشن اصلی ( hymus valgaris) مصرف می‌شود. گونه‌ی مذکور در ایران رویش ندارد.

.    به بعضی از گونه‌های گیاه hymus در ایران آویشن اطلاق می‌شود. این گیاه در مناطق زیادی از ایران در شمال، غرب و مرکز از جمله مازندران، گیلان، آذربایجان، زنجان، کردستان، اطراف تهران و اطراف قزوین می‌روید.

.    آویشنی که در اکثر کتب گیاهان دارویی دنیا به عنوان استاندارد و گونه اصلی دارویی نوشته شده است hymus vulgaris می‌باشد که به طور محدود در ایران کشت می‌گردد و اکثر گیاهانی که تحت نام آویشن در بازارهای ایران عرضه می‌شوند، از نظر جنس و گونه متفاوت می‌باشند ولی در اثرات دارویی مشابهت دارند.