هرس گیلاس و آلبالو

هرس گیلاس و آلبالو

میوه های هلو درون شاخه های یک ساله تشکیل می گردند بنابراین در روی هر کورسون یک یا دو شاخه جایگزین بایستی تشکیل گردد و معمولا این شاخه کاملا بایستی نزدیک شاخه های اصلی و یا روی شاخه های فرعی پدید آیند. در این حال شیره نباتی که در حرکت است بایستی در روی یک یا دو جوانه چوبی متمرکز شود.

برای این منظور در روی هر کورسون ۳ تا ۵ جفت گل حفظ می گردد و در هنگامی که عمل جوانه گیری به منظور تعادل انجام می شود، دو میوه باقی بماند . به طور کلی در درختان کم رشد جوانه های میوه دهنده به حالت مجزا و مجاور جوانه برگ رشد می نمایند و از آنجایی که جوانه های میوه دهنده در درختان هلو زیاد می باشد، اگر هرس در فصل زمستان صورت پذیرد در روی کاهش تعداد میوه شدیدا موثر واقع می شود.

گاهی هرس زمستانه که به منظور جوان کردن شاخه های میوه دهنده می باشد، موجب می شود که شاخه های پایینی و میانی که حالت انبوهی یافته اند ظرفیت باردهی خود را پایین آورده و درخت سریعا به طرف پیری حرکت نکند. بنابراین جهت جوان کردن درختان هلو و بالا بردن سن باردهی عملیات هرس در سنین بالای ۵ سال انجام می شود. در غیر این صورت عمر درخت هلو کاهش می یابد و عدم هرس درختان هلو در ایران باعث از پا در آمدن درخت در سنین جوانی می گردد و باغ دارای درخت هلو را درخت کم عمر تصور کنند. لذا جهت هرس هلو عملیات زیر صورت می گیرد:

١- کورسونی که حامل یک شاخه چوبی است و دارای تعدادی جوانه می باشد، برای تشکیل شاخه جایگزین که تبدیل به شاخه بارده گردد لازم است از بالای دو جوانه پایین شاخه را قطع نماییم.

۲- کورسونی که به صورت یک شاخه مرکب است در روی این شاخه دو جوانه پایین را به عنوان شاخه های جایگزین برای باردهی در سال بعد نگه داشته و در این سال ۴ یا ۵ جفت جوانه های گل را در روی همین شاخه مرکب حفظ می نماییم و بقیه را از بالای آخرین جوانه چوبی قطع می کنیم.

3- شاخه های باریک یاشیفون را کمتر دست کاری می کنند و جوانه انتهایی آن را به صورت آزاد باقی می گذارند تا احتمالا جوانه چوب شیفون جدیدی را تشکیل دهد.

۴- شاخک کوتاه حامل تعدادی گل را در هرس کمتر عملیات رویشان انجام می دهیم زیرا جوانه چوب که در انتها قرار گرفته است اگر حذف گردد کورسون جدیدی در آینده تولید نمی شود. لذا عملیات هرس روی آن ها مناسب نمی باشد.

۵-کورسونی که حامل دو شاخه مرکب است عمل هرس بدین ترتیب صورت می گیرد که دو جوانه چوب را در روی یکی از شاخه ها نگه داشته و بقیه را از بالای دو جوانه مشخص شده قطع می کنند. در روی شاخه مرکب دیگر تعداد ۴ تا ۵ جفت جوانه گل را حفظ کرده و بقیه را سربرداری می کنند.

۶-در حالتی که یک کورسون حامل چند شیفون و تعدادی جوانه گل در روی شاخه کوتاه باشد در این حالت یکی از شیفون ها را از بالای دو جوانه پایین قطع می نماییم تا دو جوانه باقی بماند. در سال بعد دو شاخه بارده را تشکیل دهد. جوانه های گل باقیمانده در روی شاخه دیگر را بدون عملیات هرس همچنان نگهداری می نماییم.

7-نرک، این اندام بیشتر در روی درختان مسن می تواند مفید باشد و با عمل هرس جوانه های موجود در روی آن را فعال می کنند. بنابراین شاخه های نرک را به طور یک دوم یا یک سوم از طول قطع می کنند. در درختانی که نسبتا قوی هستند تعداد ۳ تا ۴ جوانه در روی آن باقی گذاشته و بقیه را سربرداری می کنند.

۸-کورسونی که حامل دو شاخه و جوانه گل مجتمع می باشد لازم است یکی از شاخه ها که مسن تر می باشد حذف کرده و جوانه گل مجتمع را بدون دستکاری باقی می گذاریم و شاخه موجود در بالای جوانه گل را سربرداری می کنند تا شاخه جایگزین در سال بعد پدید آید.

9- کورسونی که حامل جوانه کناری گل مجتمع است، در این حال از بالای دسته گل مجتمع کورسون را سربرداری می کنیم تا باردهی به نحو مناسب صورت گیرد.

۱۰-در پاره ای از حالات روی شاخه های چوبی دو دسته گل مجتمع مجاور یکدیگر تشکیل می شوند. برای باردهی و داشتن محصول مرغوب لازم است یکی از آن ها را حذف نماییم.

هرس آمریکایی یک روش اختصاصی است که در آن هرس فرمی و باردهی در دو وضعیت خاص قرار می گیرند. به طور کلی هرس فرمی در طول سه سال در تابستان و زمستان بر روی درخت به صورت زیر اجرا می گردد:

پس از کاشت نهال را از ۹۰ سانتی متری و جوانه ای که به طرف بیرون یا به عبارت دیگر به طرف شمال واقع شده است سربرداری می کنیم. در درختانی که دارای شاخه های متعدد جانبی می باشند لازم است عملیات هرس از دو جوانه پایینی و بیرونی انجام شود.در طول تابستان همان سال معمولا از نیمه خرداد به بعد عملیات شکل دهی شاخه ها صورت می گیرد.

بدین ترتیب که شاخه ها را به عنوان شاخه های اصلی بایستی حفظ نمود و بقیه را یا کلا حذف می نمایند و یا برای حفظ تعادل نهال در آن سال سربرداری می کنند. معمولا فواصل بین شاخه های اصلی را بدین ترتیب حفظ می کنند. اولین شاخه اصلی تا زمین حدود ۳۰ سانتی متر و شاخه دوم ۹۰ سانتی متر و شاخه سوم با همین مشخصات حفظ می شود.

در زمستان سال دوم کلا شاخه های   باقی مانده و در فواصل سه شاخه اصلی واقع شده را حذف کرده و شاخه های اصلی را سربرداری می نماییم.در طول تابستان سال سوم شاخه های ثانویه که بایستی شکل عمومی درخت را تشکیل دهند انتخاب می کنند و معمولا این ها شاخه های جانبی و کناری می باشند و اصطلاحا به آن ها کورسون گفته می شود که در فواصل بین ۳۰ تا ۴۰ سانتی متری از یکدیگر واقع شده اند.

در قسمت انتهای شاخه های اصلی این فاصله را برابر با ۲۰ سانتی متر در نظر می گیرند. زمستان سال سوم عملیات هرس محدود به حذف شاخه ای فرعی و کاری می باشد و معمولا به طول ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر انجام می گیرد. شاخک ها و شاخه های اضافی را نیز در این سال حذف می نمایند. در هرس باردهی با روش آمریکایی، عملیات هرس بیشتر در روی درختان قوی مخصوصا در برخی از ارقام و یا در فرم جامی آمریکایی مرسوم می باشد و شاخه های مرکبی که در فواصل منظم و مناسب قرار گرفته اند یک یا دو جوانه چوب در روی آن ها باقی گذاشته و بقیه را کلا حذف می کنند.

اصولا بهترین شاخه مرکبی را که نگاه می دارند به طول ۳۰ تا ۵۰ سانتی متر می باشد و در روی این شاخه ها، میوه های خوب و مناسب باقی می ماند.در درختانی که پس از سال سوم شکل واقعی و باردهی خود را یافته اند عملیات هرس باردهی همراه با جوان کردن شاخه های فرعی صورت می گیرد و دو نمونه از آن به شرح زیر ارائه می گردد:

شاخه مادری که حامل دو شاخه فرعی و تعدادی شاخه های کناری می باشد عملیات هرس بدین ترتیب است که شاخه هایی به طرف داخل واقع شده اند آن ها را کلا حذف می نمایند و دو شاخه بیرونی را در پاره ای موارد سربرداری می کنند. عملا این نوع هرس بیشتر برای روشن کردن داخل درخت و فعال نگاه داشتن شاخه های بارده همان سال می باشد در حالتی که پاره ای از شاخه های فرعی درختان و شاخه اصلی به طور طبیعی دارای خمیدگی و انحنا می باشند، عملیات جوان و روشن کردن داخل درخت بدین ترتیب است که در روی شاخه فرعی دو شاخه جانبی را که به طرف بیرون می باشد حفظ کرده و بقیه را تماما حذف می نماییم. در عمل روشن کردن شاخه ها با توجه به فواصل استقرار شاخک ها و انبوهی آن ها عملیات حذف انجام می شود و حذف در روی این شاخه ها به صورت نهایی و کلی خواهد بود.هرس گیلاس و آلبالو

معمولا عملیات هرس سبز در روی درختان هلو می تواند شامل قسمت های مختلف باشد که نهایتا در درختانی که کورسون ها به طور غیر طبیعی و قبل از رسیدن از بین می روند انجام می شود. در عمل تمام جوانه های چوبی که مفید نیستند حذف می شوند. معمولا بر روی شاخه ای که در اوایل بهار حذف شده است اگر ۶ جوانه رشد نماید چهار جوانه آن را حفظ کرده و دو جوانه داخلی را حذف می نماییم. گاهی عمل حذف جوانه ها محدود به شاخه ها و جوانه های داخلی می گردد و عمل جوانه گیری می تواند همراه با پانسمان باشد.

زیرا عمل جوانه گیری کافی نمی باشد و لازم است قسمت هایی از شاخه ها را که در داخل واقع شده اند و شاخه های جانشین یا جایگزین را تولید نمی کنند قسمتی از آن را قطع نماییم تا شاخه های جایگزین تشکیل گردد. برای اجرای عملیات پانسمان روی دو یا سه برگ از شاخه های جوان صورت می گیرد. بدین ترتیب شیره نباتی را به طرف جوانه های باقیمانده هدایت می کنیم. گاهی در طی عمل پانسمان میوه هایی که در زیر شاخه و یا در محل نامناسب تشکیل شده است به منظور مرغوبیت دیگر میوه های موجود در روی شاخه تعدادی از آنها حذف گردد. همچنین شاخه هایی که قوی هستند لازم است در روی ۲ تا ۳ جوانه برگی آنها عمل پانسمان صورت گیرد. شاخه های جانشین را در تیر و مرداد ماه به طول ۳۰ تا ۳۵ سانتی متر پانسمان می کنند.

گیاه زرد آلو از زمان های بسیار قدیم حدود چهار هزار سال پیش در چین کشت می شده است. ولی عده ای از محققین بر این باورند که زردآلو برای ارمنستان می باشد. از آنجایی که گل های زرد آلو زود باز می شوند بیشتر در معرض خطر سرمای بهاره قرار می گیرند. لذا بایستی در مناطقی که همه ساله سرمای دیررس بهاره وجود دارد از کاشت درختان زردآلو خودداری نمود.

به طور کلی درختان زردآلو طالب زمین های گرم و سبک می باشند.به طور کلی میوه زرد آلو نیز بر روی شاخه های یک ساله تشکیل می شود و گاهی میخچه هایی که در روی شاخه های یک ساله تشکیل می گردند می توانند بین دو تا سه سال بار آور باشند و بعدا خشک شوند. حال با توجه به کیفیت باردهی در روی اندام ها در صورت عدم اجرای هرس شاخه های خشک و کم بار انبوهی در درختان ایجاد کرده و موجب نرسیدن نور به داخل تاج می شوند.هرس زردآلو تقریبا مشابه درخت هلو می باشد و هرس آن به هرس فرم و باردهی تقسیم می گردد.

هرس فرماسیون درختان زردآلو:

هرس فرمی در درختان زرد آلو از تنوع خاصی برخوردار است و به صورت پابلند و نیمه پابلند پرورش می دهند. دیگر فرم هایی که برای پرورش فرمی زردآلو مرسوم می باشد فرم جامی بدون محور و با محور است. درختان زردآلو اکثرا به صورت فرم جامی با محور (شلجمی) وبدون محور تربیت می گردند و کیفیت انجام آن شبیه فرم درخت هلو می باشد.

هرس باردهی درختان زردآلو:

همان طوریکه ذکر شد هدف از هرس باردهی ایجاد تعادل بین ریشه و قسمت هوایی درخت و همچنین تولید شاخه های جدید می باشد که بتواند جانشین شاخه هایی که بار آوری آن ها محدود و یا متوقف شده است، گردند در درختان جوان عمل هرس سبک ولی در درختان مسن تر کمی شدید می شود. به طور کلی شاخه های درختان زردآلو و نحوه هرس آن ها شباهت زیادی به هلو دارد.

گورمان: شاخه هایی طویل و قوی هستند که در ناحیه اتصال به شاخه بسیار ضخیم و قوی می باشند و جوانه هایی که در روی آن ها تشکیل می گردد فاصله زیادی از یکدیگر داشته و جوانه های برگی هستند.

شاخه های بار آور: این شاخه ها، شامل شاخه های مرکب همانند شاخه های هلو بوده و در روی این شاخه ها جوانه های برگی (نوک تیز) و جوانه های گل به صورت گرد هستند.

ضمنا جوانه های گل

مجتمع (دسته گل بهاری )در درختان زردآلو همانند هلو تشکیل می گردد. این جوانه ها به طول ۳ تا ۴ سانتی متر بوده و از چندین جوانه گل تولید شده اند که در مرکز آن ها جوانه برگی قرار گرفته است. شکل عمومی آن ها همانند تاجی بوده که در وسط باریک و خاردار می باشد. این گونه جوانه ها معمولا بر روی برندی های دو یا سه ساله تشکیل می شوند و از نظر تولید برای درختان زردآلو جالب هستند.

به طور کلی جوانه های گل به صورت منفرد در روی شاخه های یک ساله و به طور اختصاصی در روی شاخه های ۲ یا ۳ ساله ظاهر می شوند. هرس درختان زرد آلو به منظور حفظ و نگهداری کورسون های کوتاه می باشد تا عمل بارآوری به خوبی صورت گیرد. همچنین جوانه های چوبی تغییر یافته و برندی های بارده را ایجاد می کنند.

برای جوان کردن کورسون های ۳ یا ۴ ساله یا بیشتر با عمل هرس کلاسیک که در مورد هلو ذکر شده است می توان عمل نمود. اگر هرس خیلی شدید انجام شود، جوانه های باقی مانده تولید شاخه های چوبی می نمایند. در درختان زردآلو که به فرم پهن پرورش یافته اند، عملیات هرس زمستانه منحصر به قطع سرشاخه های طویل و شاخه هایی که حامل برندی و جوانه گل می باشند محدود می شود. ضمنا گورمان ها را با حفظ یک یا دو جوانه قطع می نماییم.

عملیات هرس در تابستان قبل و یا بعد از برداشت محصول به منظور تشکیل میوه ها و از طرف دیگر تبدیل جوانه های برگی به جوانه های گل انجام می شود. اصولا عملیات هرس تابستانه همانند هرس تابستانه هلو می باشد.

به طور کلی درختان گیلاس و آلبالو را به انواع و اشکال مختلف (جامی) و پهن پرورش می دهند. درختان گیلاس را از نظر فرم شبیه به سیب هرس می کنند و عملیات سربرداری از 80- 60سانتیمتری سطح خاک انجام می گیرد. به طور کلی شاخه های اصلی را بر حسب فرم بین 4-3 شاخه در نظر می گیرند.

بنابراین هرس اولیه گیلاس و تربیت نهال به نحوی که شاخه های اصلی از نقاط مختلف تنه با فواصل حدود ۳۰ سانتیمتر و در جهات مختلف انجام می شود. از آنجائیکه شاخه های گیلاس دارای شکنندگی زیاد می باشند لازم است هنگام شکل دهی و فرم دهی شاخه های اصلی زوایای واقعی (۴۵ درجه) خود را یافته و از بسته بودن زاویه آن ها جلوگیری شود.

در گیلاس بیشتر جوانه های گل به صورت مجتمع بر روی شاخه های دوساله قرار دارند و در حدفاصل بین شاخه های دوساله و یک ساله مقدار کمی گل های منفرد تشکیل می شود. اصولا میوه گیلاس بر روی زائده های بارده کوتاه (کورسون) تشکیل می گردد. در درختان آلبالو چوب های یک ساله حامل جوانه های گل بوده و بیشتر محصول روی آن ها تشکیل می گردد.

هرس باردهی گیلاس

معمولا درختان گیلاس دارای رشد عمودی زیادی می باشند و ارتفاع آن ها گاهی تا ۲۰ متر هم می رسد. در حالی که درختان آلبالو دارای رشد ضعیف تر بوده و ارتفاع آن ها به ۵ تا ۸ متر می رسد. به طور کلی در روی درختان گیلاس و آلبالو دو نوع جوانه یکی جوانه برگ و دیگری جوانه گل را می توان تمیز داد. جوانه های انتهایی همیشه جوانه برگی بوده و جوانه های گل بر روی شاخه های مختلف در قسمت های جانبی ظاهر می شوند. در هر حال نحوه استقرار جوانه های گل و برگ بر روی شاخه های درختان گیلاس و آلبالو کم و بیش متفاوت می باشد.

در گیلاس بیشتر جوانه های گل به صورت مجتمع بر روی شاخه های دو ساله قرار دارند و در حد فاصل بین شاخه های دو ساله و یک ساله مقدار کمی گل های منفرد تشکیل می شود. اصولا میوه گیلاس بر روی زائده های بارده کوتاه تشکیل می گردد. در درختان آلبالو چوب های یک ساله حامل جوانه های گل بوده و بیشتر محصول در روی آن ها تشکیل می شود.به طور کلی شاخه های رویشی و تولید مثلی در روی گیلاس و هرس آن ها به شرح زیر می باشد:

1- شاخه های چوبی که حامل تعدادی جوانه برگ می باشد، بر حسب شدت قدرت در آن ها 3-5 جوانه از پایین نگه داشته و بقیه را حذف می کنیم.

۲-شاخه های منشعب: این انشعابات در روی شاخه های قوی و طویل ظاهر می شود. این شاخه از بالای 3-4 سانتی متری حذف می شود. (جوانه های استیپولر)

٣- شاخه های نرک: شاخه های چوبی خیلی قوی می باشند و باید حذف گردند. مگر اینکه به منظور شکل دادن بکار رود در این صورت از بالا 6-5 جوانه حذف می شود.

۴- شاخه های مرکب: این شاخه ها حامل جوانه های برگ و گل بوده و هرس در روی آن ها از بالای 5 -3 جوانه صورت می گیرد.

5-برندی یا شیفتون: این شاخه های کوتاه، حامل جوانه های گل می باشند حال اگر شیفون ها خیلی کوتاه باشند آن ها را حفظ می نماییم ولی اگر طویل باشند جوانه انتهایی که جوانه چوب می باشد قطع می کنیم. در حالتی که شیفون ها مسن شده و باردهی آن ها کاهش یابد حذف می گردد.

۶-گل های مجتمع: اندام های کوتاهی هستند که از توده گل ها تشکیل شده اند و بهترین اندام باردهی در گیلاس می باشند و به هیچ وجه آن ها را نباید دستکاری نمود. همچنین کورسون هایی که حامل جوانه های گل به صورت منفرد هستند بایستی آن ها را حفظ نمود.اگر کورسون های مسن حامل گل مجنمع و شاخه چوبی را قطع می کنند تا گل های مجتمع رشد و نمو کافی برای تولید بار داشته باشند، در حالت خاصی که روی پاره ای از درختان گیلاس می توان مشاهده نمود، وجود کورسون مسن همراه با مقدار زیادی توده گل مجتمع است.

در این شرایط ۲ تا ۳ دسته از گل های مجتمع را نزدیک شاخه های چوبی نگاه داشته و بقیه را حذف می کند.به طور کلی عملیات هرس زمستانه در درختان گیلاس پس از چند سال فقط به منظور حفظ فرم و ایجاد شرایط مناسب برای جریان هوا و نور می باشد. شاخه های افقی و خیلی قوی را بایستی کوتاه نمود و شاخه های اضافی داخل تاج را حذف کرد. در فرم های جامی، بوته ای بادبزنی، بادبزنی جامی لازم است شاخه های خیلی طویل را کوتاه کرده و مرکز درخت را از شاخه های اضافی خالی نمود.

هرس تابستانه

به طور کلی عملیات هرس تابستانه که پانسمان قسمتی از آن می باشد در روی شاخه های طویل کمتر انجام شده و در شاخه های جانبی به طور محدود و کم صورت میگیرد اولین پانسمان از روی ۲ یا ۳ برگ و بعدا از روی یک یا دو برگ انجام می شود. در فرم های بادبزنی برای حفظ فرم و تبدیل سریع جوانه های برگی به جوانه های گل و جلوگیری از گسترش سریع گورمان ها عملیات پانسمان انجام می شود.

در درختانی که به فرم آزاد پرورش می یابند در آغاز فقط سر برداری اکتفا می نمایند. هرس درختان آلبالو شباهت به هرس درختان گیلاس دارد با این تفاوت که هرس در درختان آلبالو باید در دفعات بیشتری صورت گیرد. زیرا جوانه های درختان آلبالو اگر در سال اول شکفته نشوند در سال بعد قدرت رویشی خود را از دست داده و شاخه ها قدری خالی و یا عاری از شاخه های فرعی می شوند.

اکثر درختان آلو و گوجه به شکل جامی تو خالی تربیت می شوند و تقریبا مشابه هلو، هرس می شوند و تعداد شاخه های اصلی 5 – 3 شاخه در نظر می گیرند. معمولا در ایران درختان آلو و گوجه را هرس نمی کنند و فقط به حذف شاخه های اضافی در میان تاج و شاخه های خشکیده اکتفا می نمایند.در پاره ای از ارقام آلو، مخصوصا آن هایی که دارای شاخه های گسترده ای می باشند بیشتر به صورت جامی توخالی شکل پرورش می دهند.

تربیت و انتخاب شاخه های اصلی روی این ارقام را تقریبا شبیه درختان سیب یا هلو توصیه می کنند و اصولا تعداد شاخه های اصلی را بین 3 تا 5 شاخه در نظر می گیرند. با توجه به اینکه باردهی درختان آلو و گوجه روی شاخه های یک ساله و سیخک ها انجام می گیرد. اصولا هرس باردهی در روی این درختان به منظور تولید شاخه های یک ساله و شاخه های حامل گل های مجتمع صورت می گیرد.

بنابراین هرس درختان آلو و گوجه در مقایسه با زردآلو و هلو خیلی سبک تر می باشد. ضمنا بعضی از شاخه ها که پس از چندین سال باردهی ضعیف می شوند بایستی آن ها را حذف نمود. در روی شاخه هایی که توده های گل مجتمع خیلی مسن وجود دارند می توان آن ها را حذف نماییم و شاخه های کناری و جانبی را از چهار یا پنج جوانه سربرداری کنیم.

 

هرس درختان میوه

تالیف :آناهیتا طاهر خانی

سلام خانم طاهر خانی
از مطالب ارزشمندی که به اشتراک گذاشتید بسیار سپاسگزارم پیروز باشید.

با عضویت در خبرنامه از تخفیف های ما با خبر شوید

صندوق ایمیل یا پوشه اسپم خود را جهت تائید اشتراک خود چک کنید

فروشگاه پسته رفسنجان بزرگترین پرتال علمی کشاورزی کشور

هرس درختان گيلاس و آلبالو:

درختان
گيلاس و آلبالو نخست در مابين درياي خزر و درياي سياه به طور وحشي
پراكنده بوده اند و بعدا به نواحي ديگر برده و گسترده شده است. مناسب ترين
منطقه كشت درختان گيلاس و آلبالو معمولا مناطقي است كه عاري از خطر
سرمازدگي و بادهاي شديد مي باشد. در مناطقي كه درجه حرارت ها خيلي زود
بالا مي رود و دوره خواب زمستانه اين درختان قبل از بهار شكسته مي شود، در
معرض خطر سرمازدگي بهاره قرار مي گيرند. زيرا حساسيت گل هاي آنها به سرما
زياد مي باشد. به طور كلي چنين به نظر مي رسد كه درختان گيلاس و آلبالو در
دره هاي مرتفع و در خاك هاي خشك و سبك بهترين رشد را خواهند داشت. به طور
كلي درختان گيلاس و آلبالو را به انواع اشكال مختلف گرد و پهن پرورش مي
دهند. ولي امروزه بيشتر فرم هاي كروي نيمه پاكوتاه، براي گيلاس و فرم هاي
پاكوتاه براي آلبالو توصيه مي شود. به عنوان يادآوري اشاره مي شود كه
درختان گيلاس را تقريبا شبيه به سيب هرس مي كنند و عمليات سربرداري از 60
الي 80 سانتي متري سطح خاك انجام مي شود. به طور كلي تعداد شاخه هاي اصلي
را برحسب فرم بين 3 تا 4 شاخه در نظر مي گيرند و فواصل بين شاخه ها را 30
سانتي متر در نظر مي گيرند . از آنجايي كه شاخه هاي گيلاس داراي شكنندگي
زيادي مي باشند، لازم است هنگام شكل و فرم دهي شاخه هاي اصلي زواياي واقعي
خود ار يافته و از بسته بودن زاويه آنها جلوگيري شود.

هرس باردهي:

معمولا
درختان گيلاس داراي رشد عمودي زيادي مي باشند و ارتفاع آنها گاهي تا 20
متر هم مي رسد. در حالي كه درختان آلبالو داراي رشد ضعيف تر بوده و ارتفاع
آنها به 5 تا 8 متر مي رسد. به طور كلي در روي درختان گيلاس و آلبالو دو
نوع جوانه يكي جوانه برگ و ديگري جوانه گل را مي توان تشخيص داد. جوانه
هاي انتهايي هميشه جوانه برگي بوده و جوانه هاي گل بر روي شاخه هاي مختلف
در قسمت هاي جانبي ظاهر مي شوند. جوانه هاي گل در درختان گيلاس به طور
عمده روي شاخه هاي دو ساله و كمتر در ابتداي شاخه هاي يك ساله قرار دارند.
در صورتي كه در آلبالو ببشتر روي شاخه هاي يك ساله قرار دارند و كمتر روي
شاخه دو ساله است. در گيلاس بيشتر جوانه هاي گل به صورت مجتمع بر روي شاخه
هاي دو ساله قرار دارند و در حد فاصل بين شاخه هاي دو ساله و يك ساله
مقدار كمي گل هاي منفرد تشكيل مي گردد. اصولا ميوه گيلاس بر روي زائده هاي
بارده كوتاه تشكيل مي شود. به طور كلي شاخه هاي رويشي و توليد مثلي در
روي گيلاس به شرح زير مي باشند: هرس گیلاس و آلبالو

1-         شاخه هاي چوبي

2-         شاخه هاي مركب

3-         شاخه هاي منشعب زاويه دار

4-         شاخه هاي نرك

5-         برندي يا شيفون

6-         شاخه هاي طويل

7-         گل هاي مجتمع يا دسته گل بهاري

هرس شاخه هاي ذكر شدده به صورت زير است:

1-    شاخه هاي چوبي: كه حامل تعدادي جوانه برگ مي باشند بر حسب شدت و قدرت رشد آنها 3 تا 5 جوانه را نگاه داشته و بقيه را قطع مي كنند.

2-    شاخه هاي مركب: اين شاخه ها حامل جوانه هاي برگ و گل بوده و در هرس در روي آنها همانند شاخه هاي چوبي مي باشند.

3-    شاخه هاي منشعب: معمولا اين گونه انشعابات در روي شاخه هاي قوي و طويل ظاهر مي شود و هرس در روي آنها از جوانه هاي استيپولر صورت مي گيرد.

4-    شاخه هاي نرك:
اين گونه شاخه ها شاخه هاي چوبي خيلي قوي مي باشند. اگر اين شاخه ها به
منظور شكل دادن به كار رود با حفظ 5 يا 6 جوانه بقيه را سربرداري مي كنند.
در غير اين صورت بايستي از نزديك جوانه استيپولر حذف گردند.

5-    برندي يا شيفون:
اين شاخه ها معمولا كوتاه بوده و حامل جوانه هاي گل مي باشندو بر حسب
جوانه انتهايي و استيپولر حامل جوانه هاي برگي هم هستند. حال اگر شيفون ها
خيلي كوتاه باشند آنها را كانلا حفظ مي نماييم و اگر طويل باشند جوانه
انتهايي را قطع مي كنيم. در حالتي كه شيفون ها مسن و طويل مي گردند همانند
شاخه هاي نرك با آنها عمل مي شود.

6-    شاخه هاي طويل: اين شاخه ها مي توانند بعدا حامل جوانه هاي گل گردند. بنابراين از يك دوم يا يك سوم طول قطع مي شوند.

7-    دسته گل بهاري:
اندام هاي كوتاهي هستند كه از توده گل ها تشكيل شده اند و بهترين اندام
باردهي در گيلاس مي باشند و به هيچ وجه نبايستي آنها را دستكاري كرد.
همچنين كورسون هايي كه حامل جوانه هاي گل به صورت منفرد هستند بايستي آنها
را حفظ نمود.

اگر
كورسون هاي مسن حامل گل مجتمع و شاخه چوبي باشد، شاخه چوبي را قطع مي
كنند تا گل هاي مجتمع رشد و نمو كافي براي توليد بار داشته باشند. در
حالتي كه كورسون مسن همراه با مقدار زيادي توده گل مجتمع است در اين شرايط
2 تا 3 دسته از گل هاي مجتمع را نزديك شاخه هاي چوبي نگه داشته و بقيه را
حذف مي كنند. به طور كلي عمليات هرس زمستانه در درختان گيلاس پس از چند
سال فقط به منظور حفظ فرم و ايجاد شرايط مناسب براي جريان هوا و نور مي
باشد. شاخه هاي افقي و خيلي قوي را بايستي كوتاه نمود و شاخه هاي اضافي
داخل تاج را حذف كرد. در فرم هاي جامي، بوته اي بادبزني- لازم است شاخه
هاي خيلي طويل را كوتاه كرد و مركز درخت را از شاخه هاي اضافي خالي نمود.

پنسمان:

به
طور كلي عمليات هرس تابستانه كه پنسمان قسمتي از آن مي باشد در روي شاخه
هاي طويل كمتر انجام شده و در شاخه هاي جانبي به طور محدود كم صورت مي
گيرد. اين پنسمان در روي 2 يا 3 برگ و بعدا در روي يك يا دو برگ انجام مي
شود. هرس درختان آْلبالو شباهت به هرس درختان گيلاس دارد با اين تفاوت كه
هرس در درختان آلبالو بايد در دفعات بيشتري صورت گيرد. زيرا جوانه هاي
آلبالو اگر در سال اول شكفته نشوند در سال بعد قدرت رويش خود را از دست مي
دهند و شاخه ها قدري خالي و يا عاري از شاخه هاي فرعي مي شوند.

statistics

0